|
 |
رونمایی از نخستین لاله سفید کشور در البرز
استاندار البرز گفت: باید جایگاه البرز به‌عنوان مهد کشاورزی کشور حفظ شود
«سیدحمید طهائی» در مراسم افتتاحیه هجدهمین جشنواره لاله‌های استان روز(چهارشنبه هشتم اردیبهشت‌ماه)، در روستای(گرماب) گچسر اظهار کرد: استان البرز در زمینه کشاورزی ظرفیت‌های زیادی دارد که بخشی از آن به فعلیت نرسیده است.
وی افزود: باید توجه بیشتری به توسعه بخش کشاورزی در استان شود، چون این بخش نقش به سزایی در رونق اقتصاد استان دارد.
طهایی خاطرنشان کرد: طرحی در استان درحال پیگیری است که از طریق آن بتوانیم جایگاه البرز را به‌عنوان مهد کشاورزی ایران حفظ کنیم.
استاندار البرز با اشاره به ثبت نخستین گل لاله سفید کشور در البرز خاطرنشان کرد: دیروز نخستین گل لاله سفید کشور به نام البرز به ثبت رسید که امید است پژوهشگران تحقیقات بیشتری در این رابطه داشته و به موفقیت‌های بیشتری دست یابند.
وی یادآور شد: می‌کوشیم باغ لاله‌های گچسر را به‌عنوان یک باغ موزه به مردم معرفی کنیم و از این طریق جایگاه این باغ را در کشور حفظ کنیم.
ضرورت احیای فضای سبز و حفظ اموال کاخ مروارید
معاون میراث فرهنگی البرز گفت: تا زمانی که تکلیف مالکیت کاخ مروارید مشخص نشود انجام عملیات مرمت منطقی به نظر نمی‌رسد.
مهناز طاهری در گفت وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران، اظهار کرد: اولویت میراث فرهنگی در خصوص کاخ مروارید احیای فضای سبز و حفظ اموال موجود است.
وی خاطرنشان کرد: هنوز تکلیف مالکیت این کاخ مشخص نشده و تا زمانی که این مجموعه به طورکامل به میراث فرهنگی واگذار نشود انجام عملیات مرمت در آن سودی نخواهد داشت.
طاهری افزود: سال گذشته بیش از 50 میلیارد تومان برای احیای فضای سبز این کاخ هزینه شد ولی ازآنجایی که خسارات وارد شده به محوطه بیرونی و فضای سبز این مجموعه بسیار زیاد است، این هزینه کرد اصلا مشخص نیست .
وی درخصوص اهمیت حفظ اموال این کاخ توضیح داد: هرچند زمانی که میراث فرهنگی این کاخ را تحویل گرفت چیز زیادی از اموال آن باقی نمانده بود ولی مجموعه میراث تلاش دارد همین اموال باقی مانده را حفظ و مرمت کند.
طاهری ابراز کرد: بدون شک این کاخ بدون اشیاء و اموالی که ازآن سال ها باقی مانده و نماد زندگی اشرافی خاندان پهلوی است چندان جذاب نیست.
این مسئول ادامه داد: درمرحله اول اشیاء و اموال باقی مانده شناسنامه دار می شوند و پس از آن فرایند مرمت و بازسازی آنها آغاز می شود.
معاون میراث فرهنگی البرز در بخش دیگری از صحبت‌های خود بر ضرورت ایجاد موزه باستان شناسی در استان تاکید کرد و گفت: این که استانی با جمعیت سه میلیون نفر موزه باستانی شناسی نداشته باشد چیزی جر فاجعه فرهنگی نیست.
وی اضافه کرد: در حال حاضر بسیاری از استان های محروم کشور موزه باستان شناسی دارند ولی البرز علی رغم ویژگی‌های منحصر بفردی که دارد از داشتن این مجموعه محروم مانده است .
وی توضیح داد: مهترین مشکل برای ایجاد این موزه نبود زمین مناسب است چراکه جایی که موزه ساخته می شود باید از شرایط مناسبی برخوردار باشد تا تامین امنیت آن به راحتی صورت بگیرد.
این مسئول در پایان گفت: تا کنون چند زمین درمناطق مختلف استان برای ساخت موزه پیشنهاد شده ولی سازمان میراث فرهنگی تاکید دارد موزه باستان شناسی البرز باید در مرکز این استان ساخته شود.
لاله واژگون، سر بازار دو هزار تومن!
پوشش گیاهی دره گردو اراک در معرض تخریب بسیار قرار دارد و در صورت بی‌توجهی به این مهم بانک ژنی ارزشمند منطقه آسیب خواهد دید.
مهندس مرادی معاون فنی منابع‌طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی در گفتوگو با خبرگزاری دانشجویان ایران در خصوص حفاظت و حراست از عرصه‌های طبیعی و پوشش گیاهی افزود: براساس ماده سه قانون حفاظت از عرصه‌ها و مراتع به منظور حراست از گیاهان مرتعی و دارویی منطقه گردو ماموریت‌های پایشی در دستور کار قرار دارد.
وی با اشاره به تخلفات اخیر در اراک گفت: در اواسط هفته گذشته در یکی از خیابان‌های اصلی شهر گیاه لاله واژگون که یکی از گونه های بسیار ارزشمند گیاهی استان است همراه با پیاز آن به فروش می‌رسید که با اطلاع از این موضوع به سرعت مراتب قانونی و برخوردهای لازم صورت گرفت.
مرادی با بیان اینکه این گیاهان را شاخه‌ای هزار تا دو هزار تومان به فروش می‌رسانند، در صورتی که جریمه اینکار یک میلیون تومان است، گفت: این اتفاقات باعث شده است که مراتب حفاظتی خود را تشدید کنیم و با توجه به جمعیت فراوانی که وارد منطقه گردو و کوه‌سرخه میشود، پایش و حراست با قدرت بیشتری انجام شود.
وی اضافه کرد: در روزهای پایانی هفته گذشته در میدان کوهنورد حجم بسیاری از کرفس کوهی که توسط مردم چیده شده بود، روی زمین ریخته شده بود، چنین اقداماتی خسارات بالایی به پوشش گیاهی منطقه میزند، این آسیب‌ها جدای از تخریب هایی است که تردد خودروها و گردشگران در منطقه ایجاد میکند.
معاون فنی منابع‌طبیعی استان مرکزی با تاکید بر لزوم حفظ بانک ژن موجود در این منطقه افزود: با توجه به از بین رفتن این بانک قیمتی در این منطقه که تهدیدی جدی برای منابع طبیعی استان و کشور محسوب میشود، برای حفظ پوشش طبیعی و گیاهان دارویی دره گردو با قدرت عمل اقدام خواهیم کرد.
نقشه های روسیه و ایران
احیای راه باستانی تجاری « از وایکینگ ها تا ایرانیان» ممکن خواهد شد
مسکو و تهران در حال بررسی امکان ساخت کانالی بین دریای خزر و خلیج فارس هستند که کاملا در خاک ایران کشیده خواهد شد. کانال 700 کیلومتری می تواند راه باستانی تجاری « از وایکینگ ها بسوی ایرانی ها» را جان تازه بخشد. در این جا - تغییر جدی لجستیک ترانسپورتی در اورآسیا و درآمدهای میلیاردی تعدادی از کشورها و ضرر کشورهای دیگر - مطرح است. شما را با توضیحات مفصل در خصوص این طرح بلندپروازانه و عواقب احتمالی ژئوپلیتیکی آن آشنا می کنیم.
دخالت سیاست
پیداست همانا تشدید مناسبات با آنکارا به دلیل حادثه سوری، مسکو و تهران را وادار کرد به این طرح فراموش شده برگردند. ترکیه بخوبی از ورق برنده خود در صورت درگیری آشکار با روسیه آگاه است و از اینرو در مذاکرات دائما از این برگ برنده برای تهدید روسیه استفاده می کند. سلب چنین اهرم ژئولیتیکی از ترکیه بطور ریشه ای مناسبات روسیه — ترکیه را تغییر خواهد داد.
نتیجه دیگر آن، ساخت کانال قابل رقابت با کانال سوئر ، شاهرگ اصلی متصل کننده آسیا و اروپای غربی، خواهد بود.
ساخت کوتاه ترین راه آبی در حوضه اقیانوس هند از آتلانتیک شمالی در مسیر ولگا — بالتیک باعث احیای راه باستانی تجاری « از وایکینگ ها تا ایرانیان» خواهد شد و بطور ریشه ای لجستیک حمل ونقل اور آسیا را تغییر خواهد داد. در این رابطه حاشیه دریای خزر و سیستم کشتیرانی رودخانه ای روسیه از انگیزه قدرتمند رشد وتکامل برخوردار خواهد شد. روسیه و ایران نفوذ خود بر کشورهای منطقه — از جمله آذربایجان را افزایش خواهند داد که هم اکنون تا حد زیادی به ترکیه تکیه دارد.
کانال باعث افزایش تجارت بین بخش اروپایی روسیه و کشورهایی مانند هند و چین خواهد شد. بدین ترتیب آن را می توان « راه ابریشم آبی» نامید.
این پروژه به دلایل سیاسی با برخورد خصمانه کشورهای پادشاهی سنی خاور میانه و شرکای گرامی غربی ما روبرو خواهد شد. هیچ یک از این کشور ها نیازی به تلاش های روسیه و ایران ندارند. آری، کانال سوئز توسط مصر کنترل می شود اما هر دو خروجی این کانال به دریای سیاه و اقیانوس اطلس تحت کنترل کشورهای ناتو قرار دارد. در صورت تمایل، مرزبانان ترکیه، اسپانیا و یا انگلیس می توانند هرنوع باری که از کنار سواحل آنها رد شود را بازرسی کنند.
سودها و ضررها
آنچه به قیمت و زمان ساخت این کانال و سود احتمالی آن مربوط می شود، بهتر است به نمونه کانال سوئز توجه شود. هم اکنون حدود 7-5 میلیارد دلار در سال سود نصیب مصر می شود. در سال 2015 میلادی ساخت کانال « دوبلور» آن به درازای 70 کیلومتر به پایان رسید تا بتوان در آنجا حرکت کشتی ها در دو مسیر رفت و برگشت را بطور دائمی تأمین کرد. این طرح طی یکسال به پایان رسید و 4 میلیارد دلار خرج برداشت. دولت مصر امیدوار است که با مدرنیزه کردن این کانال ، کشور بتواند تا سال 2025 میلادی 13-10 میلیارد دلار در سال از راه ترانزیت درآمد کسب کند.
از آنجا که 450 از 700 کیلومتر کانال دریای خزر — خلیج فارس از راه رودخانه های موجود قابل کشتیرانی کشیده خواهد شد بنا براین فقط ساخت 250 کیلومتر باقی می ماند. شاید برای ساخت آن 15-10 میلیارد دلار ضروری باشد و سود آن حدود 3 میلیارد دلار در سال باشد. در اینصورت، این پروژه طی 5 سال سودآور خواهد بود.
برای مصر ساخت کانال جدید دریای خزر — خلیج فارس حاوی چنین دورنمای شادی نخواهد شد. برای ترکیه این یک فاجعه بزرگ خواهد بود، زیرا از بخش اعظم درآمد خود از طریق ترانزیت محروم خواهد شد.
کانال ترانس ایران ضربه شدیدی به بریتانیا و آمریکا خواهد زد که نفوذ جهانی آنها تا حد زیادی بر کنترل راه های اصلی تجاری استوار است: ساخت کانال ترانس ایران امکانات آنها در کنترل تجارت در منطقه را محدود خواهد کرد. هیچگونه شکی نیست که این طرح با مقاوت سرسختانه ای از سوی کشورهای غربی روبرو شود، درست به همان شکل که آمریکا منتها تلاش خود را می کند تا مانع از ساخت کانال نیکاراگوا شود که می تواند گزینه مسیر پاناما باشد که تا کنون عملا تحت کنترل آمریکا قرار دارد.
باید برای واکنش غرب آماده بود — به محض بررسی جزئیات ساخت کانال دریای خزر — خلیج فارس، از رسانه های غربی خیلی چیزها در باره آسیب شدید به محیط زیست خواهیم شنید و اینکه این کانال می تواند ضرر زیادی به طبیعت وارد آورد ، در باره ضررهای تجاری زیاد آن، در باره ضررهای وارده به دهقانان بیچاره ایران. آنها حتما دلایلی عنوان خواهند کرد که بر اثر ساخت این کانال دهقانان ایرانی دچار رنج و مشکلات زیادی خواهند شد.
از اینرو، مسکو و تهران برای نشان دادن تمام ورق های خود در این بازی آماده نیستند و سعی می کنند به ندرت در باره این موضوع صحبت کنند. نمونه نخست وزیر نیکاراگوآ گویاست. مقامات ایران و روسیه باید از قبل برای انتقادات و فشار فوق العاده شدید و خشن آماده بشوند. از سوی دیگر، چنین برخوردی برای مسکو و تهران تازگی ندارد. می توان امیدوار بود که اینبار طرح ساخت کانال دریای خزر — خلیج فارس اجرا بشود.
اتحاد شوروی در سال های گذشته هیچگونه توجهی به این طرح نشان نداد. آتاتورک مصلحت گرا سکولار بهتر از شاه ایران سودآوری ساخت کانال را درک کرده بود و مناسبات بین اتحاد شوروی و ترکیه دوستانه بود و دلیلی برای جستجوی گزینه گران قیمت بوسفور و داردانل وجود نداشت.
نهادهای کمک‌رسان در زلزله به‌شدت آسیب‌پذیرند
اعترافی تکان‌دهنده درباره زلزله تهران
رئیس جمعیت هلال احمر در اعترافی تکان‌دهنده درباره زلزله تهران گفت: بسیاری از نهادهای کمک‌رسان در زلزله تهران به شدت آسیب پذیرند. به هر حال باید بیمارستانها و مراکز آتش نشانی سرپا باشد. حتی بعید می‌دانم ستاد مرکزی هلال احمر نیز آمادگی داشته باشد.
یک از نهادهای که باید در حوادثی چون زلزله آماده باشد هلال احمر است و این در حالی بود که هر زمان رئیس این جمعیت در جلساتی که خبرنگاران حضور داشتند و صحبت از زلزله تهران به میان می‌آمد بلندگو را خاموش می‌کرد به معنای اینکه این مطلب رسانه ای نشود.
ولی رئیس جمعیت هلال احمر در جلسه مهمی به صورت علنی با اظهار نظرهای خاصی، نوعی تهدید و یا به قول خودشان ترس مدیریت شده ای را به مردم درباره زلزله تهران مطرح کردند که در رابطه سید امیر محسن ضیایی درباره این موضع خود به تسنیم توضیحاتی ارائه کرد.
ضیایی: ایجاد نگرش وجود یک ترس مدیریت شده قابل قبول هست که این در واقع یک نوع حساس سازی جامعه است حساس سازی مسئولین هم است، زلزله بالاخره موضوع کاملاً روشنی است که از نظر مطالعات این اتفاق خواهد افتاد ولی زمانش را هیچ کس نمی‌تواند بگوید.
هر چه از زمانی هم که دوره اش پیش بینی شده می‌گذرد هم شدتش بیشتر میشود، ما هم که میزان آسیب پذیری خودمان را می‌دانیم و می‌دانیم که هر کاری که بخواهیم انجام دهیم زمان می‌برد و هر چه هم ما این زمان را از دست دهیم در آن تاریخی هم که نمی‌دانیم کی زلزله خواهد آمد طبیعی است که میزان آسیب ما نیز بالاتر خواهد رفت.
بنابراین آسیب پذیری بالاست، در شهر پر جمعیتی هم زندگی میکنیم و توان ما هم محدود است، بنابراین باید هشدار ما هشدار جدی باشد و در درجه اول مسئولین و تصمیم گیران و تصمیم سازان و بعد خود مردم به عنوان کسانی که باید مطالبه کنند مسائلی را رعایت کنند.
براین اساس این موارد را ما باید هم در دستورالعمل‌هایمان و هم در مقرراتمان از این به بعد ملاحظه کنیم. ما دیگر نباید شاهد این باشیم که شرایط غیر استاندارد در پایتخت ایجاد شود تا این که برگردیم، چون هر کاری کلی اعتبارات می‌خواهد، مثلاً همین مقاوم سازی کار خیلی ساده‌ای نیست و پول زیادی می‌خواهد.
از طرفی بسیاری از نهادهای که می‌خواهند کمک رسانی به مردم کنند خودشان به شدت آسیب‌پذیرند. این هم یک نکته دیگری است. به هر حال ما می‌خواهیم بیمارستانها و مراکز آتش نشانی‌مان سرپا باشد. حتی ستاد مرکزی جمعیت هلال احمر واقعاً این آمادگی وجود دارد؟ به نظر من در حد قابل قبولی نیست و باید سعی بیشتری کنیم.
البته کارگروه زلزله تهران را از مهر سال گذشته فعال کردیم. جلسه دارند و گفتیم از صاحبنظران دانشگاهی هم استفاده کنند. حداقل پلن جمعیت هلال احمر برای این موضوع چیست؟ ما حداقل بدانیم کجای کاریم و وضعیت‌مان به چه صورت است و بعد سایر دستگاه‌ها هم با آنها کار کنیم.
بنده اصلاع دارم که فعالیت‌هایی در سایر بخش‌ها در حال انجام است؛ مثلاً سازمان مدیریت بحران شهر تهران مشغول است و فعالیت‌ها و همکاری با کشورهای دیگر مانند ژاپن دارد منتها کافی نیست. باید همه برای این موضوع کمک کنیم.
ردپای مافیای قطع درختان در پایتخت؟!
هفته دوم نوروز امسال بود که رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر در گفت وگو با ایسنا از قطع شبانه درختان یک باغ در منطقه دروس پایتخت خبر داد و با وجود انکار مسئولان شهرداری؛ اما نه تنها باز هم عضو شورای شهر بر موضع خود مبنی بر قطع درختان باغی 5100 متری پافشاری کرد بلکه با بیان جزئیاتی از این اتفاق، در مورد نقش تعدادی مشخص در تخریب باغات تهران هشدار داد.
در جلسه علنی 17 فرودین ماه امسال، محمد حقانی رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر با اشاره به ارائه گزارشی به وی در ایام نوروز مبنی بر قطع درختان باغ دروس که در ملکی در بلوار شهرزاد واقع شده بود و انکار مسئولان شهرداری تهران در خصوص عدم قطع این درختان، اظهار کرد: در این آدرس دو پلاک وجود دارد که در ملک 1200 متری قرار بود چهار درخت با مجوز شهرداری جابه‌جا شود اما مالک مابقی درختان را نیز بدون اجازه قطع کرده است. همچنین از طرف همسایگان باخبر شدیم که به دلیل عدم مقاوم‌سازی و نیلینگ، برخی از درختان دچار ریزش شدهاند.
وی همچنین در ادامه سخنانش در صحن علنی شورا افزود: ما درختان شهر را از بین برده‌ایم و این جایی برای کتمان ندارد و متأسفانه هر دفعه نیز مدیریت شهری از افراد متخلف حمایت کرده است؛ چرا که در این ملک 144 درخت باید باشد، بروید ببینید من چه دروغی دارم به مردم بگویم و درخت‌ها را بشمارید که 47 اصله درخت از این تعداد وجود ندارد.
حقانی با بیان اینکه یک جمعیت 20 تا 30 نفری هستند که باغ‌های تهران را نابود می کنند، در بخش دیگری از سخنان خود در صحن شورای شهر، گفت: «فردی که اقدام به قطع درختان کرده با پنج بادیگارد در محله تردد داشته و این در حالیست که این فرد همان کسی است که درختان منطقه 4 را قطع کرده است و باید بگویم که تعدادی هستند که به جان باغات تهران افتاده‌اند.»
مافیای قطع درخت نداریم!
در مقابل این اظهارات مجتبی عبدالهی معاون خدمات شهری تهران در گفت وگو با خبرنگار شهری ایسنا با رد وجود مافیای قطع درختان در تهران، افزود: این موضوع صحت ندارد.
وی با بیان اینکه اگر این موضوع وجود دارد، مشخصات این افراد و یا شرکت مذکور را اعلام کنند تا مسئولان دستگاه قضایی با آنها برخورد کند گفت: ممکن است شرکتی در زمینه جابجایی درختان فعالیت تخصصی داشته باشد اما اینکه بگوییم در تهران مافیای قطع درخت وجود دارد این حرف درست نیست.
برغم تکذیب مافیای قطع درختان از سوی معاون شهرداری تهران، حقانی رییس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران بار دیگر بر ادعای خود مبنی بر وجود مافیا در تخریب باغات تاکید کرد و به ایسنا گفت: تعدادی مشخص در تهران فعالیت کرده و به جان باغات پایتخت افتاده‌اند، بگونه‌ای که باغات را از افراد، نهادها و مردم خریداری کرده و با بی توجهی به باغ موجب از بین رفتن آن میشوند و پس از آن از شهرداری مجوز ساخت و ساز دریافت میکنند.
وی با بیان اینکه این مافیا وجود دارد و اگر از تک تک این افراد اطلاعات دقیقی داشتم آنها را به قوه قضائیه معرفی می‌کردم ، گفت: چرا که این افراد تحت عناوین مختلف و با شگردهای مختلف درختان را از بین می‌برند.
حقانی با بیان اینکه براساس قانون «حفظ و گسترش فضای سبز»، مسئولیت اداره باغ برعهده مالک است اما در صورت کوتاهی مالک، شهرداری باید نسبت به آبیاری و حفاظت از درختان اقدام کند، افزود: وظیفه شهرداری است که نسبت به صیانت از باغات اقدام کند اما این مهمم محقق نمیشود و جای سوال دارد؟ چراکه بر نحوه نگهداری باغات از سوی شهرداری ایراداتی وجود دارد و باید اصلاح شود تا باغات تخریب نشوند.
به گزارش ایسنا، اصرارها و انکارها به پای ثابت تمام بحث‌ها بدل شده است و این موضوع جدیدی نیست؛ اما آنچه برای همگان مسلم است اینکه عمر باغات تهران در حال کم شدن است و باید مسئولان امر در زمینه حفظ و نگهداشت این باغات اقدامی عملی کنند و شاید اصلاح و یا لغو مصوبه برج-باغ که بنا به گفته رحمت الله حافظی رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر در انتظار نظر «از ما بهتران» است مرهمی بر دل باغات تهران شود؛ چرا که شهری که روزگاری نه چندان دور به باغ شهر مشهور بود امروزه به برج شهر تبدیل شده است و باید برای نجات باغاتش فکری کرد.
آخرین وضعیت سدهای کشور بعد از بارندگی‌های اخیر
علیرضا دائمی معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزیر نیرو درباره وضعیت سدهای کشور بعد از بارندگی‌های سیلابی چند روز اخیر گفت: با بارش‌های اخیر اکنون سدهای جنوبی در خوزستان مثل دز و چندین سد در مناطق غربی، لرستان و کرمانشاه کشور آبگیری و پر شدند.
وی افزود: در حال حاضر سد کرخه وضع بهتری پیدا کرده و ۳ و نیم میلیارد متر مکعب آب در مخزن دارد وسدهای خوزستان، کرمانشاه و لرستان نیز وضعیت خوبی دارند.
دائمی تصریح کرد: سدهای قسمت‌های شمالی کشور از گذشته هم وضعیت خوبی داشته‌اند و اکنون نیز سد سفیدرود از ۱۵ روز پیش سرریز شده و مخزن آن کامل پر شده است.
وی درباره خسارت احتمالی به سدها نیز اظهار داشت: تاکنون به هیچ یک از تاسیسات آبی خسارتی وارد نشده و بیشتر خسارات مربوط به تجهیزات وتاسیسات شهری بوده که توسط ستاد بحران و استانداریها اعلام میشود.
معاون وزیر نیرو خاطرنشان کرد: سدها وظیفه کنترل سیلاب را بخوبی انجام داده اند مثلا سد دز با دبی ۸ هزار متر مکعب در ثانیه باعث شد خسارت در پایین دست سد به حداقل برسد.
سد لتیان پُر شد
با بارندگی های اخیر و ورود روان آبها به سد لتیان، بیش از ۹۵ درصد از مخزن ۹۵ میلیون مترمکعبی سد لتیان پُر از آب شده است.
سد لتیان بر روی رودخانه جاجرود با سطح حوزه آبریزی به مساحت ۶۹۸۰۰ کیلومتر مربع و با متوسط جریان آب سالانه به میزان ۳۵۰ میلیون مترمکعب در استان تهران و در فاصله ۳۵ کیلومتری شمال شرقی تهران قرار دارد. این سد که در سال ۱۳۴۶ به بهره برداری رسیده؛ یکی از ۵ سد اصلی و مهم تأمین آب شرب استان تهران است.
با بارندگی های اخیر و ورود روان آبها به سد لتیان، بیش از ۹۵ درصد از مخزن۹۵ میلیون مترمکعبی سد لتیان پُر از آب شده و برای جلوگیری از سرریز این سد، دریچه های خروجی آب در بدنه سد لتیان باز شده اند و آب به پایین دست و مخزن سد ماملو هدایت می شود.
حدود ۳۰ درصد از آب شرب مردم تهران از ذخایر سد لتیان و ماملو تأمین می شود.
جزئیات مرگ دلخراش گوزن باردار
گوزن زرد ایرانی باردار در باغ‌وحش کاسیت خرم‌آباد که توسط بازدیدکنندگان هدف پرتاب سنگ قرار گرفته بود، در حین فرار به‌شدت به فنس برخورد کرده و دچار شکستگی گردن شده و تلف میشود.
ابراهیم توکلی مدیرکل دامپزشکی استان لرستان ضمن ابراز تاسف از مرگ این گوزن زرد گفت: گوزن زرد ایرانی باردار باغ‌وحش که توسط بازدیدکنندگان مورد پرتاب سنگ قرار گرفته بود، درحین فرار به شدت به فنس برخورد کرد و دچار شکستگی گردن شد که متاسفانه با تنفس مصنوعی هم نتوانستیم اینگونه باارزش و در خطر انقراض و جنین نارسش را نجات دهیم.
وی در پاسخ به این سوال که چرا مسئولان سازمان محیط‌زیست، دامپزشکی استان را در این زمینه مقصر میدانند، گفت: شهرداری پس از گذشت یک سال از ساخت باغ‌وحش کاسیت از اداره‌کردن این مرکز صرف‌نظر کرد و اداره این باغ‌وحش را به دانشکده دامپزشکی سپرد که به دلیل بالابودن هزینه‌ها و مسئولیت سنگین نگهداری از حیوانات، نظارت بر این باغ‌وحش در سال ٩١ به اداره کل دامپزشکی استان واگذار شد.
توکلی با تأیید وضع نامناسب جایگاه‌ها و شرایط غیراستاندارد باغ‌وحش کاسیت گفت: زمانی که این باغ‌وحش توسط شهرداری ساخته شد، هیچگونه نظارتی از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست بر نحوه ساخت باغ‌وحش وجود نداشت و امروز که به ناچار مسئولیت نظارت بر این باغ‌وحش به عهده اداره دامپزشکی قرار گرفته است، ما را مقصر میدانند و هر از گاهی با ارسال نامه، خواستار افزایش مساحت جایگاه‌ها میشوند، آنچه نه میسر است و نه در حیطه اختیارات دامپزشکی.
او با اشاره به اینکه اداره کل دامپزشکی استان لرستان، به دلیل شرایط نامناسب باغ‌وحش کاسیت، طی مکاتبات متعدد با استانداری خواهان واگذاری این باغ‌وحش به سازمان حفاظت محیط‌زیست شده است، گفت: اداره کل دامپزشکی، هزینه خوراک حیوانات باغ‌وحش کاسیت را که سالانه حدود ٢٠٠ میلیون تومان است، به عهده گرفته، همچنین ٣ نگهبان تمام‌وقت و دو سرپرست که نیروهای دامپزشکی محسوب میشوند را برای رسیدگی به این باغ‌وحش اعزام کرده است، در حالیکه نگهداری از گونه‌های حیات‌وحش درمحدوده وظایف دامپزشکی نیست! وظیفه دامپزشکی، تشخیص و درمان بیماری است.
مدیرکل دامپزشکی استان لرستان در خصوص جایگاهی به مساحت ٨٠ متر که ٩ شیر آفریقایی در آن نگهداری میشوند، گفت: جایگاهی که در آن ٩ شیر را نگهداری میکنیم، حتی برای نگهداری از یک شیر هم مناسب نیست چراکه برای نگهداری از هر شیر طبق دستورالعمل سازمان حفاظت محیط‌زیست ١٥٠ متر مربع فضا مورد نیاز است و باغ‌وحش کاسیت نیمی از آن را به ٩ شیر اختصاص داده است. به همین دلیل درخواست انتقال شیرها را به باغ‌وحش‌های دیگر به سازمان محیط‌زیست ارسال کردهایم که هنوز پاسخی به دستمان نرسیده است.
او گفت: بارها از سازمان حفاظت محیط‌زیست درخواست کردیم پس از بازرسی کارشناسان آن سازمان گونه‌های مورد نظرشان را از باغ‌وحش کاسیت خارج و به مراکز دیگر منتقل کنند یا با مکاتبه با استانداری، مقدمات تعطیلی این باغ‌وحش را فراهم آورند.
به گزارش ایسنا، مدیر کل سازمان حفاظت از محیط زیست لرستان نیز از ارائه پیشنهاد تعطیلی باغ وحش خرم‌آباد به دلیل عدم رعایت استانداردهای لازم خبر داد.
فتحی بیرانوند در گفتوگو با «عصر ایران» گفت: بعد از این اتفاق با توجه به اینکه این باغ وحش زیر نظر سازمان دامپزشکی استان فعالیت می‌کرد از این سازمان خواستیم علت مرگ را اعلام کند.
وی افزود: دامپزشکی، علت تلف‌شدن این گوزن زرد ایرانی را ازدحام بازدیدکنندگان و واردشدن استرس به حیوان اعلام کرد.
بیرانوند گفت: بر اساس اعلام دامپزشکی لرستان این گوزن زرد ایرانی به دلیل استرس، خود را به فنس‌های محل نگهداری کوبید و این امر موجب شکستگی گردن و تلف‌شدن آن شده است.
وی با بیان اینکه این باغ وحش استانداردهای لازم برای نگهداری از حیوانات را ندارد گفت: حداقل فضای مورد نیاز در قفس حیوانات در این باغ وحش رعایت نشده است به طور مثال حداقل مکان مورد نیاز برای نگهداری شیر در باغ وحش 25 متر است که در این باغ وحش برای 6 قلاده شیر 7 متر فضا در نظر گرفته بود.
مدیرکل محیط‌زیست استان لرستان با بیان اینکه سازمان دامپزشکی نیز تمایلی به اداره‌کردن این باغ وحش ندارد گفت: در جلسه‌ای که روز شنبه در استانداری برگزار خواهد شد در مورد وضعیت این باغ وحش تصمیم‌گیری میشود.
وی ادامه داد: سازمان حفاظت محیط زیست استان پیشنهاد تعطیلی این باغ وحش را به دلیل عدم رعایت استانداردهای لازم ارائه داده است که موضوع تعطیلی یا واگذاری به بخش خصوصی دارای صلاحیت و امکانات استاندارد در این جلسه بررسی خواهد شد.
بیرانوند در مورد برخورد قانونی با عاملان این اتفاق نیز اظهار کرد: سازمان دامپزشکی علت مرگ این گوزن را «رم حیات وحش» اعلام کرده است ولی ما در نامهای خواستار برخورد قانونی با عاملان این موضوع شدیم و موضوع را پیگیری خواهیم کرد.
احتمال بدترشدن وضعیت استانهای سیل‌زده در ایران
ریزش باران در استانهای سیل‌زده همچنان ادامه دارد. به گفته مقامات مسئول تاکنون دستکم سه نفر کشته و شمار زیادی روستا دچار خسارتهای جدی شدهاند. معاون اول رئیس جمهور با دیگر مقامات مسئول نشستی اضطراری برگزار کرد.
طغیان یک رودخانه
در نشست اضطراری روز پنجشنبه (۲۶ فروردین / ۱۴ آوریل) اسحاق جهانگیری، وزیران کشور، نیرو، جهاد کشاورزی و همچنین رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، دبیر شورای عالی امنیت ملی، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، رئیس سازمان هواشناسی و نماینده جمعیت هلال احمر شرکت داشتند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، در این نشست آخرین وضعیت استانهای سیل‌زده، به‌ویژه ایلام، خوزستان و لرستان تشریح شده است. در این راستا وزارت نیرو و سازمان مدیریت بحران کشور گزارشی از بسته‌شدن مسیرهای تردد، آبگرفتگی معابر و جاده‌ها، قطع برق و آب برخی شهرها و روستاها ارائه کردهاند.
اسحاق جهانگیری بر لزوم مدیریت دقیق خروجی سد دز توسط وزارت نیرو تاکید کرده و گفته است: «باید ضمن اطلاع‌رسانی به موقع به مردم استان خوزستان به ویژه شهر اهواز، همه امکانات بسیج شود تا سیلاب‌های خروجی سد دز که به سمت اهواز در حال حرکت است، مدیریت شده و آسیبی به مردم شهرها و روستاهای مسیر سیلاب وارد نشود.»
معاون اول رئیس جمهور «با اشاره به تلاش‌های ارزنده وزارت نیرو در جهت مدیریت سد سازی کشور» اقدامات این وزارتخانه را مثبت و سازنده ارزیابی کرده است. به گفته جهانگیری «مدیریت وزارت نیرو و سدهای احداث شده نقش مهمی در کنترل سیلاب‌ها داشته است که اگر سدهای موجود وجود نداشت خسارات و آسیب‌ها به مراتب بیشتر و جدی‌تر بود.»
وزیر نیرو پس از پایان این نشست برای هماهنگ کردن فعالیت‌ها در خوزستان عازم این استان شده است.
قرار است که وزارت کشور نیز هماهنگی‌های لازم را با استانهای همجوار استانهای سیل‌زده انجام دهد.
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گزارش داده که حجم آب در سد دز به ۴۰ برابر حد معمول رسیده اما این سد ترک برنداشته است. چنین حجمی از آب در پشت سد دز در ۵۰ سال گذشته سابقه نداشته است.
مناطق اطراف رود و سد دز با خسارت زیادی مواجه شدهاند. در برخی دیگر از نقاط استان خوزستان و به خصوص روستاها هم خسارت بالاست. بسیاری از روستاهای شمال خوزستان به ویژه در اطراف دزفول، اندیمشک و شوش تخلیه شدهاند. مسئولان استان از سپاه و ارتش خواسته‌اند که وارد کمک‌رسانی شوند.
به شهروندان خوزستانی به‌ویژه اهوازی‌ها توصیه شده در ساعات آینده از نزدیک شدن به بلوارها و مناطق ساحلی
و مجاور رودخانهها جدا خودداری کنند.
مرگ سه نفر
محمد سلیمانی، مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان ایلام از مرگ یک زن جوان به دلیل سیل در میمک صالح‌آباد خبر داد. سلیمانی تاکید کرد که هنوز جسد این زن هنوز پیدا نشده است.
به گفته فرماندار دهلران پیکر بی‌جان یک راننده کامیون در شهرستان دهلران که روز چهارشنبه پس از جاری شدن سیل مفقود شده بود، کشف شده است.
خبرگزاری ایرنا هم گزارش داده که یک چوپان در ارتفاعات اطراف پلدختر به علت برخورد صاعقه کشته شده است.
جاری شدن سیل در استانهای غربی ایران تاکنون خسارات مالی فراوانی به بار آورده است
وضعیت استان لرستان
به گفته رضا آریایی، مدیر کل مدیریت بحران لرستان راه‌های ارتباطی ۸۰ روستای این استان قطع شده است.
آریایی با بیان اینکه کار بازگشایی این محورهای روستایی در حال انجام است گفت: «هم اکنون این نیروها در حال راهسازی موقت و همچنین پل‌های موقت برای تردد در این روستاها هستند.»
محور خرم آباد به پلدختر و همچنین خط آهن سراسری شمال به جنوب مسدود است.
وضعیت استان ایلام
به گزارش تابناک بارش باران در استان ایلام که روز یکشنبه آغاز شده، از همان ابتدا با اخطارهای هواشناسی و سازمان مدیریت بحران استان ایلام همراه بوده است. بر اساس این گزارش روز پنجشنبه بارش باران همچنان ادامه داشته، سیل بیشتر مناطق استان را در برگرفته و سهم شهرستانهای مرزی مهران و دهلران بیش از همه بوده است.
باراش باران باعث طغیان رودخانه‌های سيمره، دويرج و كنجانچم و آب‌گرفتگي معابر شهری در این استان شده است.
تابناک می‌نویسد: «این بار هم نبود امکاناتی نظیر بالگرد در استان ایلام کاملا محسوس بود».
ریزش کوه
بارش‌ها در مسیر ایلام به صالح آباد، ایلام به سرابله و نیز در جاده مواصلاتی شهرستانهای آبدانان به دره شهر باعث ریزش کوه شد كه به گفته مقامات مسئول این مسیرها آزاد شدهاند.
همچنین در مسیر آبدانان به شهرستان انديمشک بارش شدید باران باعث ريزش كوه شده که این مسیر نیز بازگشایی شده است.
بر اساس گزارش‌های منتشر شده، این سانحه طبیعی در استانهای سیل‌زده دهها نفر را زخی کرده و خسارات مالی فراوانی به‌بار آورده است.
سر ریز شدن آب سد دز
آب رودخانه و سد "دز" در پی بارندگی های اخیر سر ریز شد
بارش شدید باران در چند روز اخیر موجب سر ریز شدن سد "دز" در خوزستان شده است.
به گزارش خبر گزاری صدا و سیما اقای شمسایی مدیر عامل آب و برق منطقه ای خوزستان گفت: به علت بارش باران در شهرهای الیگودرز و دورود آب این مناطق به خوزستان سرریز شده است. وموجب سرریز شدن آب سد دز شده است.
سد بتونی "دز" با ظرفیت بیش از 3 میلیارد متر مکعب آب، در 23 کیلومتری شمال شرقی اندیمشک واقع شده‌است.
وی افزود: 3 هزار متر مکعب آب دریچه های سد باز شده و 3 هزار متر مکعب دیگر نیز باز خواهد شد.
وی همچنین در خصوص تخلیه ساکنان مجاور رودخانه های کارون و عشایر هشدار داد و از مردم خواست هرچه سریع تر منطقه حواشی رودخانه کارون را ترک کنند.
همچنین ستاد بحران استان فعال شده و تمهیدات لازم برای پیشگیری از بحران های احتمالی در نظر گرفته شده است.
جزئیات تازه از خسارت سیل در استان لرستان
روستاها در محاصره سیل و تخریب تاسیسات زیربنایی
بارش باران شدید در استان لرستان سبب طغیان رودخانه ها و محاصره روستاها در سیل شده است و تاسیسات زیرساختی در تعدادی زیادی از روستاها تخریب جدی شده است.
بارش شدید باران در 48 ساعت گذشته در استان لرستان خسارات زیادی به بخش‌های مختلف از جمله کشاورزی و زیربنایی شهرهای مختلف استان به ویژه مناطق روستایی وارد کرده است و تیم‌های امدادی همچنان مشغول امدادرسانی به مناطق آسیب دیده هستند و تیم‌های اجرایی نیز در حال جمع بندی خسارات وارده هستند که تاکنون میزان دقیق آن مشخص نشده است.
اما آخرین خبرها از وارد شدن خسارات زیادی در استان حکایت دارد.
ریزش دوباره کوه در آزادراه پل زال- خرم‌آباد / تلاش برای بازگشایی مسیر
سرهنگ مرتضی چغلوند در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد اظهار داشت: در حال حاضر محور پلدختر به خرم‌آباد به دلیل آبگرفتگی مسدود است.
وی افزود: آبگرفتگی محور پلدختر- خرم‌آباد در چند قسمت بوده که در حال حاضر آب در چند نقطه فروکش کرده ولی در نقاط دیگر آبگرفتگی وجود دارد.
رئیس پلیس‌راه استان لرستان بابیان اینکه در حال حاضر این محور مسدود است عنوان کرد: محور پلدختر به خرم‌آباد از ساعت هفت صبح امروز تاکنون مسدود است و نیروهای پلیس‌راه استان در محل قرار دارند و تا یک ساعت دیگر احتمال باز شدن این محور وجود ندارد.
وی بیان کرد: در کیلومتر35 آزادراه پل زال- خرم‌آباد کوه دچار ریزش شده که در حال حاضر عوامل آزادراه استان در حال بازگشایی مسیر هستند.
بازگشایی محور پلدختر- خرم‌آباد / خسارت سنگین سیل به بخش کشاورزی
نورالدین درمنان فرماندار پلدختر در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در پلدختر، با اشاره به طغیان رودخانه کشکان براثر بارش شدید باران اظهار داشت: طغیان رودخانه سبب تا در دونقطه از جاده ترانزیتی به سمت پلدختر راه ارتباطی قطع شود که اکنون با فروکش کردن آب تردد حالت عادی پیداکرده است.
وی افزود: با مسدود شدن این مسیر تردد از سمت شمال به جنوب از طریق بزرگ‌راه پل زال انجام شد و اکنون نیز تردد در محور پلدختر- خرم‌آباد در حال تسهیل است.
فرماندار پلدختر عنوان کرد: سیلاب به بخش زیرساخت‌ها، بخش کشاورزی، معابر شهری و روستایی، تأسیسات آب روستایی و شهری و پل‌های ارتباطی خسارت زیادی وارد کرده است.
وی بیان کرد: شب گذشته برای جلوگیری از بروز اتفاق به مردم روستاهای حاشیه رودخانه هشدار داده شد تا منازل خود را تخلیه کنند که خوشبختانه خسارت جانی در این شهرستان نداشتیم.
درمنان با اشاره به اینکه دستگاههای خدمات رسان شهرستان پلدختر آماده خدمات‌رسانی هستند گفت: میزان خسارات سیلاب در این شهرستان پس بر
آورد دقیق اعلام میشود.
امداد رسانی به 1400 سیل‌زده در لرستان / اعزام 14 دستگاه آمبولانس به مناطق سیل‌زده
محمد دارایی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد با اشاره به امدادرسانی انجام‌شده این سازمان از روز گذشته تاکنون اظهار داشت: در جهت امدادرسانی به سیل‌زدگان استان، 86 نفر نجاتگر در قالب 28 تیم عملیاتی به مناطق سیل زده اعزام‌شده است.
وی افزود: آسیب دیدگان سیلاب اخیر 1400 نفر در قالب 298 خانوار بوده که تاکنون به هزار و 259 نفر امدادرسانی شده است.
معاون امداد و نجات هلال‌احمر استان لرستان با اشاره به اینکه تاکنون 16 مورد حادثه در راستای سیلاب اخیر در استان رخ‌داده عنوان کرد: تاکنون 64 نفر از آسیب دیدگان سیلاب اخیر توسط هلال‌احمر استان اسکان داده‌شده است.
وی بیان کرد: 14 دستگاه آمبولانس به مناطق سیل‌زده اعزام، شش نفر نیز مصدوم شده است که 3 نفر از آنها انتقال داده‌شده است.
دارایی تصریح کرد: تاکنون 11 دستگاه موتورپمپ و لجن کش، یک مورد ست کوهستان، دو مورد ست سبک نجات، هفت‌دستگاه خودرو کمک سبک و یک دستگاه خودرو نجات تیپ یک و دو به مناطق سیل‌زده اعزام‌شده است.
آمادگی سپاه لرستان برای امدادرسانی به مناطق سیل‌زده / سپاه با تمام تجهیزات آماده کمک‌رسانی است
سرهنگ علی حسین پازدار در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد اظهار داشت: سردار کشکولی فرمانده سپاه استان لرستان به فرماندهان نواحی بسیج استان ابلاغ کرد تا 200 نیرو برای کمک‌رسانی به مناطق سیل استان در حالت آماده‌باش باشند.
وی با اشاره به اینکه تمام امکانات سپاه برای کمک رسانی اماده است افزود: سپاه استان لرستان برای کمک‌رسانی به مناطق مختلف سیل‌زده استان با تمام تجهیزات آماده کمک‌رسانی است که در صورت لزوم نیروهای بسیج به مناطق اعزام میشوند.
15 روستای شهرستان سلسله در محاصره سیلاب
عباس ملکشاهی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در سلسله اظهار داشت: در حال حاضر حدود 15 روستای شهرستان سلسله در محاصره سیلاب و آبگرفتگی قرار گرفته که امدادرسانی به این روستاها انجام میشود.
وی افزود: حدود پنج اکیپ به مناطق سیل‌زده اعزام‌شده و تاکنون اقداماتی در زمینهٔ تخلیه آب منازل این روستاها انجام‌شده است.
رئیس جمعیت هلال‌احمر سلسله عنوان کرد: تاکنون تخلیه آب حدود 30 منزل مسکونی در روستاهایی که دچار سیلاب شدهاند انجام شده ولی به دلیل شدت بارندگی نتوانستیم اسکان سیل‌زدگان را داشته باشیم.
وی بیان کرد: نیروها و امکانات لازم ستاد بحران جهت بازگشایی راه‌های ارتباطی مسدود شده در حال فعالیت است
خسارت 70 میلیارد تومانی سیلاب به شهرستان دلفان / روستاها همچنان در محاصره سیلاب
جعفر طولانی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در دلفان اظهار داشت: دلفان شب گذشته به‌دلیل شدت باران دچار بحران شد به طوریکه طغیان تمام رودخانه‌های این شهرستان خسارت بسیار سنگینی به حوزه شهری و روستای کرد.
وی افزود: سیلاب خسارت زیادی به زیرساخت، ابنیه‌های شهری و روستایی، تأسیسات مخابراتی، برق، آب، پل‌ها، مزارع کشاورزی، راه‌های مواصلاتی و اموال مردم وارد کرده است.
فرماندار دلفان با اشاره به اینکه هنوز هم بسیاری از روستاهای شهرستان دلفان در محاصره سیلاب قرار دارند بیان کرد: در حال حاضر بخشی از مسیرها با امکانان دولتی و خصوصی بازگشایی‌شده اما با توجه به قطع شدن خطوط مخابراتی و فرستنده صداوسیما اطلاع دقیقی از وضعیت سایر روستاها در دست نیست.
وی عنوان کرد: بسیاری از پل‌های سطح شهر و جاده‌های موصلاتی تخریب و به شدت آسیب‌دیده‌اند به طوریکه بخشی از دیواره ساحلی رودخانه اصلی شهر نیز ریزش کرد که در صورت ادامه بارندگی به‌طور یقین با مشکل جدی مواجه می‌شویم.
طولابی بابیان اینکه آبگرفتگی سبب تخریب برخی از منازل سطح روستاها شده است، گفت: خوشبختانه تاکنون خسارت جانی گزارش نشده و در حال حاضر تمام امکانات دولتی و خصوصی برای مهار آبگرفتگی به کار گرفته‌شده است.
وی با اشاره به اینکه هنوز اطلاع دقیقی از روستاهای دوردست شهرستان در دست نداریم اظهار داشت: با توجه به قطع بودن راه‌های ارتباطی اکنون برای مطلع شدن از آخرین وضعیت روستاها نیرو به‌صورت میدانی اعزام‌شده که هم اکنون نیز راه ارتباطی روستاهای بخش کاکاوند و حوزه میربگ جنوبی قطع و با مشکل جدی مواجه‌اند.
فرماندار دلفان برآورد اولیه خسارت سیلاب به شهرستان دلفان را حدود 70 میلیارد تومان اعلام کرد و افزود: میزان این خسارت به طور یقین افزایش پیدا میکند چراکه برای برآورد دقیق نیازمند کار میدانی و کارشناسی دقیق هستیم.
وی با بیان اینکه شب گذشته برای جلوگیری از خسارت جدی، به مردم مناطق آسیب‌پذیر اطلاع‌رسانی انجام شد، عنوان کرد: اکنون نیازمند کمک و پشتیبانی ستاد حوادث استان هستیم چون با توجه به حجم بالای خسارت امکانات شهرستان محدود است و جوابگو نیست.
50 روستای کوهدشت در محاصره سیلاب/ تلاش برای رفع انسداد محورهای روستایی ادامه دارد
احسان جهانیان در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در کوهدشت با اشاره به آخرین خسارات ناشی از سیلاب شبانه‌روز گذشته در این شهرستان اظهار داشت: با شدت گرفتن بارش‌های دیروز و ایجاد سیل در مناطق عشایری بخش مرکزی، از مناطق آسیب‌دیده بازدید به‌عمل‌آمده و از بخشداران مرکزی خواسته شد نسبت به اعلام خسارات وارده اقدام کنند.
وی با اشاره به خسارات وارده به محورهای تردد در این منطقه عنوان کرد: به مقدار 30کیلومتر آسفالت و شانه جاده خسارت‌دیده است و همچنین تعداد 11 دهنه پل و 5 آب‌نما بین 70 تا 100 درصد آسیب جدی دیده‌اند.
سرپرست فرمانداری کوهدشت بابیان اینکه در حال حاضر راه ارتباطی 50 روستای بخش مرکزی این شهرستان در اثر جاری شدن سیلاب قطع شده است، افزود: گروهی متشکل از دستگاههای خدماتی از جمله راه و شهرسازی تشکیل و به‌منطقه اعزام‌شده که انتظار میرود راه ارتباطی 28 روستای بخش مرکزی کوهدشت تا عصر امروز برقرار شود.
وی خاطرنشان کرد: با وقوع سیلاب برق چند روستا قطع شد که با اعزام نیروهای امدادی به منطقه تلاش برای برقراری برق این روستاها ادامه دارد.
جهانیان تصریح کرد: تمهیدات لازم به‌منظور رفع مشکلات و خدمات‌رسانی به مناطق آسیب‌دیده اندیشیده شده که در سریع‌ترین زمان ممکن نسبت به رفع مشکلات اقدام خواهد شد.
وی بیان کرد: با توجه به‌شدت بارش‌ها در چند روز گذشته و تداوم آن تا امشب به همه دستگاههای اجرایی اعلام آمادگی شده که آمادگی لازم برای مقابله با سیلاب‌های احتمالی را داشته باشند.
آبگرفتگی منازل مسکونی شهر خرم‌آباد بر اثر سیلاب / احتمال اعزام بالگرد به مناطق سیل‌زده
محمد دارایی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد، با بیان اینکه بر اثر بارش شدید باران منازل مسکونی میدان امام در شهر خرم‌آباد دچار آبگرفتگی شدید شده است، اظهار داشت: هم‌اکنون نیروهای امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر، نیروهای آتش‌نشانی و شرکت آب و فاضلاب استان مشغول تخلیه آب از منازل مردم هستند.
معاون امداد و نجات استان لرستان از امدادرسانی به مردم سیلاب‌زده استان لرستان اشاره کرد و گفت: از روز گذشته تاکنون نیروهای جمعیت هلال‌احمر به مردم روستاهای کوهدشت، سلسله، دلفان و بخش‌های مختلف شهرستان خرم‌آباد مانند کاکا شرف و سپیددشت امدادرسانی کردهاند.
وی تصریح کرد: با توجه به عدم دسترسی به برخی از روستاهای استان، درصورت مساعد بودن هوا بالگرد جمعیت هلال احمر به این مناطق اعزام میشود.
سیلاب 300 میلیون ریال خسارت به شبکه برق پلدختر وارد کرد / برق 7 روستا قطع است
فخرالدین پناهنده رئیس اداره برق شهرستان پلدختر در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در پلدختر اظهار داشت: براثر سیلاب در شهرستان پلدختر در حال حاضر برق هفت روستای منطقه جنوب غربی این شهرستان قطع‌شده است.
وی افزود: براثر طغیان رودخانه کشکان شش تیر برق کنده و با سیلاب حمل شده و دو تابلوی برق روستای چم مهر به زیرآب رفته است.
رئیس اداره برق شهرستان پلدختر عنوان کرد: برق هشت روستای منطقه کرکی بخش مرکزی دهستان قطع و تابلوی برق 20 روستا در بخش مرکزی و معمولان نیز به زیرآب رفته است.
وی بیان کرد: سیلاب بیش از 300 میلیون ریال به دستگاههای فشار متوسط و تیرهای برق این شهرستان خسارت وارد کرده است.
پناهنده تصریح کرد: تیم‌های اداره برق به روستاهایی که برق آنها قطع‌شده است فرستاده و تلاش میشود برق این مناطق به صورت موقت وصل شود.
سیلاب محور پلدختر- خرم‌آباد را مسدود کرد
صفر عبدالوند فرمانده نیروی انتظامی پلدختر در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در پلدختر اظهار داشت: جاده پلدختر -خرم‌آباد به دلیل طغیان رودخانه کشکان در تونل معمولان بسته شد.
وی با اشاره به اینکه این مسیر از 4 صبح تاکنون مسدود شده است افزود: بسته شدن این جاده سبب شده تا وسایل سبک و سنگینی در این محور بمانند.
فرمانده نیروی انتظامی پلدختر عنوان کرد: رانندگان می‌توانند از محورهای جایگزین خرم‌آباد- کوه دشت- پلدختر یا از محور آزادراه پل زال – خرم‌آباد تردد کنند.
وی با بیان اینکه مسدود شدن این مسیر در اثر سیل تلفات جانی نداشته است بیان کرد: به رانندگان توصیه میشود که با وسایل و تجهیزات کامل در این محورها عبور کنند.
مدارس شهرستان دلفان در تمام مقاطع تحصیلی تعطیل است
جعفر طولابی فرماندار شهرستان دلفان در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در دلفان، اظهار داشت: مدارس شهرستان دلفان در شیفت صبح و در تمام مقاطع تحصیلی تعطیل هستند و باراش شدید باران در بخش‌های روستایی و شهر دلفان همچنان در حال بارش است و سبب جاری شدن سیلاب شده است.
طولابی با اشاره به اینکه سیلاب راه ارتباطی 10 روستا در دهستان میربگ جنوبی را قطع کرده است، عنوان کرد: در حال حاضر تنها این محور خاکی که در مسیر دره و آبراهه قرار دارد مسدود شده، اما تردد در مابقی راه‌های شهرستان برقرار است.
فرماندار دلفان عنوان کرد: با توجه به حجم بارندگی به ابنیه شهری نیز خساراتی وارد شده که میزان خسارت آن پس از پایان بارندگی برآورد میشود.
وی آبگرفتی مزارع کشاورزی شهرستان دلفان را حدود سه هزار هکتار اعلام کرد و گفت: به جاده‌های بین مزارع، کانال‌های آب بر، قنوات و سدهای سنتی ذخیره آب کشاورزی نیز خساراتی وارد شده است.
طولابی تصریح کرد: درمجموع برآورد تقریبی خسارت بخش کشاورزی تا این لحظه حدود 25 تا 30 میلیارد تومان برآورد شده که با پایان بارندگی میزان دقیق بخش‌های مختلف برآورد و به ستاد بحران استان اعلام میشود.
وی بابیان اینکه تاکنون مشکل حادی در این شهرستان نداشته‌ایم، گفت: از ابتدای شروع بارندگی جلسه ستاد بحران در شهرستان دلفان تشکیل شد و اکنون نیز اعضای ستاد بحران تا پایان بارندگی در آماده‌باش کامل هستند.
به گزارش تسنیم، بارش باران که از چند روز پیش در شهرستان دلفان آغاز شده است سبب طغیان رودخانه شهر نورآباد شده است و برخی از مناطق شهر نورآباد که در معرض سیلاب قرار گرفته اند تخلیه شده است.
قطع شدن راه ارتباطی تعدادی از روستاهای بخش مرکزی پلدختر
کریم میرزایی بخشدار مرکزی پلدختر در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در پلدختر، با اشاره به وضعیت روستاهای پلدختر و میزان بارش باران در این شهرستان اظهار داشت: بارش شدید باران در شهرستان پلدخترهمچنان ادامه دارد به طوری که میزان بارش‌تا ساعت 20 امشب در پلدختر 135 میلیمتر بوده است.
وی با اشاره به طغیان رودخانه کشکان افزود: به دلیل بارش شدید باران این رودخانه طغیان کرده است که برای روستاها و خانه‌های حاشیه آن خطر دارد و خسارات زیادی وارد کرده است.
بخشدار مرکزی پلدختر گفت: جاری شدن سیلاب در روستاهای بخش مرکزی خسارات زیادی به بخش کشاورزی این منطقه وارد کرده است که هنوز میزان دقیق آن مشخص نیست.
وی با اشاره به احتمال آب گرفتگی برخی روستاها بیان کرد:بر اثر طغیان رودخانه کشکان و شدت باران، روستاهای بابازید، چم محمد علی، خرسدر علیا، و پران پرویز در خطر آب گرفتگی هستند که به این روستاها هشدارهای لازم داده شده است.
میرزایی با اشاره به قطعی برق و نبود راه ارتباطی در برخی روستاهای پلدختر عنوان کرد: راه دسترسی منطقه کرکی تخریب و برق این منطقه قطع است و راه روستاهای چالکل و پران پرویز بر اثر بارندگی تخریب شده است.
بخشدار مرکزی پلدختر افزود: ستاد مدیریت بحران شهرستان پلدختر و تیم های امداد در حالت آماده باش کامل بوده و مشغول خدمت رسانی به مردم هستند.
آماده‌باش دستگاههای اجرایی و امدادی لرستان
رضا آریایی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد، در مورد میزان خسارات سیل در استان لرستان بر اثر بارش باران شدید اظهار داشت: باراش شدید باران در شب و روز گذشته در تمام نقاط استان جاری بوده و به علت طغیان رودخانه ها در برخی نقاط خساراتی نیز وارد کرده است.
وی در مورد میزان خسارات افزود: میزان خسارات ناشی از سیلاب معلوم نیست و هنوز جمع بندی در این مورد نشده است.
مدیرکل مدیریت بحران استان لرستان گفت: متوسط بارندگی در استان تا این لحظه حدود 90 میلی متر بوده و تمام دستگاه‌ها در حالت آماده باش کامل هستند تا از خطرات احتمالی ممانعت کنند.
وی در مورد ادامه دار بودن باران ها تا ظهر فردا بیان کرد: اکنون بارش در خیلی از نقاط استان همچنان ادامه دارد و تنها در شهرستان کوهدشت بارش باران متوقف شده است.
آریایی با اشاره به طغیان رودخانه کشکان اظهار داشت: شدت و تداوم بارندگی، طغیان رودخانه کشکان و تعدادی از مسیلها و آبراهه‌های اصلی و فرعی را به همراه داشته است و در مورد شهر معمولان نیز به خاطر موقعیت جغرافیایی این شهر نگرانی خاصی وجود ندارد
وی در مورد خروج قطار از ریل در مسیر لرستان بیان کرد: خروج قطار در مسیر راه‌آهن لرستان و محور شمال به جنوب را مسدود کرده است؛ این قطار محلی بوده و از نوع مسافربری دورود به اندیمشک از ریل خارج شده و سبب انسداد مسیر شده است.
آریایی با بیان اینکه این قطارساعت 18 به دلیل بارندگی بی سابقه و ریزش کوه در محل حد فاصل ایستگاه کشور و تنگ هفت از ریل خارج شد، تصریح کرد: خوشبختانه این حادثه هیچگونه خسارت جانی نداشته است.
مدیرکل مدیریت بحران استان لرستان عنوان کرد: تلاش برای بازگشایی مسیر همچنان ادامه دارد ولی با توجه به شدت بارندگی، امیدواریم هر چه سریعتر این مهم انجام شود ولی شاید بازگشایی تا صبح نیز ادامه داشته باشد.
شهر معمولان در لرستان در محاصره سیل قرار گرفت
مسعود شاکرمی شهردار معمولان در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در پلدختر اظهار داشت: بر اثر طغیان رودخانه کشکان در شهر معمولان وضعیت خوبی حاکم نیست و شهر در محاصره سیل قرار دارد که در صورت ادامه روند بارندگی تا یکی، دو ساعت دیگر پل ماشین‌روی جنب تونل معمولان تخریب میشود.
وی افزود: بخش غربی شهر معمولان به‌دلیل نداشتن دیواره ساحلی هرلحظه امکان فرورفتن به زیر آب میرود که در این راستا مأموران شهرداری با بلندگو به مردم هشدار دادند که منازل خود را ترک کنند و به محل‌ها و جاهای مطمئن پناه ببرند.
شهردار معمولان بیان کرد: تمام نیروهای شهرداری معمولان از ابتدای ساعات اولیه صبح برای مهار سیلاب احتمالی به حالت آماده‌باش کامل قرار دارند و هشدارهای لازم را به مردم داده‌اند.
وی عنوان کرد: تمام تلاش نیروهای شهرداری معمولان در واحدهای مختلف با موضوع سیل، جلوگیری و مقابله با بروز پدیده سیلاب است.
طغیان رودخانه کشکان لرستان بر اثر باران شدید
رضا آریایی مدیرکل مدیریت بحران استان لرستان در گفت وگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد، در مورد بارندگی‌های امروز لرستان اظهار داشت: میزان بارش‌ها در استان لرستان تا ساعت 20 امشب در پلدختر 135 میلیمتر، خرم‌آباد 111 میلیمتر، رومشکان 107 میلیمتر، سپیددشت 95 میلیمتر، بروجرد 86 ملی‌متر و نورآباد 81 میلیمتر بوده است.
وی افزود: میزان بارش در ایمان‌آباد در شرق خرم‌آباد 78 میلیمتر، دورود 74 میلیمتر، الشتر 72 ملی متر، ازنا 58 میلیمتر کوهدشت 51 میلیمتر، سیلاخور 51 میلی‌مترو الیگودرز 40 میلیمتر بوده است.
مدیرکل مدیریت بحران استان لرستان با اشاره به متوسط بارندگی در استان گفت: متوسط بارندگی در استان لرستان 80 میلیمتر بوده و شدت بارش‌ها تا ظهر فردا ادمه دارد.
آریایی عنوان کرد: شدت و تداوم بارندگی، طغیان رودخانه کشکان و تعدادی از مسیلها و آبراهه‌های اصلی و فرعی را به همراه داشته است.
وی افزود: به علت خروج قطار محلی از خط، محور راه آهن نیز مسدود شده است که جراحاتی نداشته است.
خروج قطار از ریل در لرستان / محور شمال به جنوب مسدود شد
ماشاءالله نعمتی فرماندار دورود در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در دورود با بیان اینکه مسیر راه‌آهن سراسری شمال به جنوب به‌دلیل خروج واگن از ریل مسدود شد، اظهار داشت: عصر امروز قطار محلی مسافربری که از سمت دورود به اندیمشک در حال حرکت بود حدفاصل ایستگاه کشور و تنگ‌هفت از ریل خارج شد.
وی با اشاره به اینکه این حادثه خسارت جانی نداشته است، افزود: علت وقوع آن بارش شدید باران و ریزش کوه بوده است.
فرماندار دورود با اعلام اینکه هم‌اکنون این خط مسدود شده است، عنوان کرد: مدیرکل راه‌آهن استان لرستان برای نظارت بر بازگشایی این خط به مح
ل اعزام شده است.
خسارت شدید سیلاب در استان لرستان
رضا آریایی امشب در جمع خبرنگاران با بیان اینکه امروز در استان لرستان شاهد وقوع سیلاب بودیم که خسارات زیادی به راه‌ها، ابنیه، پل‌ها، واحدهای مسکونی شهری و روستایی، معابر شهری و مغازه‌های مردم وارد شد، اظهار داشت: در جلسه ستاد بحران استان مقرر شد فرماندارهای لرستان تا روز دوشنبه سی‌ام فروردین ماه جمع‌بندی کاملی از میزان خسارتهای وارده داشته باشند.
مدیرکل مدیریت بحران استان لرستان با بیان اینکه در بخش‌های مختلف درگیر سیلاب و امدادرسانی هستیم و اکنون امکان برآورد خسارت وجود ندارد، بیان کرد: پس از جمع‌بندی میزان خسارات سیلاب در استان لرستان، گزارش آن توسط استاندار برای تأمین به وزارت کشور ارسال میشود.
سیلاب راه ارتباطی 10 روستای شهرستان دلفان را قطع کرد / خسارت 30 میلیارد تومانی به بخش کشاورزی
جعفر طولابی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در دلفان، اظهار داشت: بارش شدید باران در شهرستان دلفان سبب خسارت‌هایی در حوزه شهری و روستایی شده است.
وی با اشاره به اینکه سیلاب راه ارتباطی 10 روستا در دهستان میربگ جنوبی را قطع کرده است، عنوان کرد: در حال حاضر تنها این محور خاکی که در مسیر دره و آبراهه قرار دارد مسدود شده، اما تردد در مابقی راه‌های شهرستان برقرار است.
فرماندار دلفان عنوان کرد: با توجه به حجم بارندگی به ابنیه شهری نیز خساراتی وارد شده که میزان خسارت آن پس از پایان بارندگی برآورد میشود.
وی آبگرفتی مزارع کشاورزی شهرستان دلفان را حدود سه هزار هکتار اعلام کرد و گفت: به جاده‌های بین مزارع، کانال‌های آب بر، قنوات و سدهای سنتی ذخیره آب کشاورزی نیز خساراتی وارد شده است.
طولابی تصریح کرد: درمجموع برآورد تقریبی خسارت بخش کشاورزی تا این لحظه حدود 25 تا 30 میلیارد تومان برآورد شده که با پایان بارندگی میزان دقیق بخش‌های مختلف برآورد و به ستاد بحران استان اعلام میشود.
وی بابیان اینکه تاکنون مشکل حادی در این شهرستان نداشته‌ایم، گفت: از ابتدای شروع بارندگی جلسه ستاد بحران در شهرستان دلفان تشکیل شد و اکنون نیز اعضای ستاد بحران تا پایان بارندگی در آماده‌باش کامل هستند.
128 میلیمتر بارندگی در ایستگاه هواشناسی"شول‌آباد" استان لرستان ثبت شد
رضا آریایی مدیرکل مدیریت بحران لرستان در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد اظهار داشت: میزان بارش‌های سامانه اخیر تا صبح امروز در شهرستان سلسله 62 میلیمتر، ریمله در شمال خرم‌آباد 62 میلیمتر، بروجرد 61 میلیمتر، دورود 50 میلیمتر، ایمان آباد خرم‌آباد 47 میلیمتر، ازنا 42 میلیمتر، الیگودرز 32 میلیمتر و سیلاخور 30 میلیمتر بوده است.
وی افزود: بیشترین میزان بارندگی سامانه اخیر در شول‌آباد 128 میلیمتر، پلدختر 96 میلیمتر، سپیددشت 81 میلیمتر، خرم‌آباد 75 میلیمتر و رومشکان 70 میلیمتر بوده است.
مدیرکل مدیریت بحران لرستان عنوان کرد: بارش‌های استان تا فردا شب ادامه دارد و تمهیدات لازم جهت آماده‌باش کامل همه دستگاههای امدادی برای مقابله با سیلاب در دستور کار قرار گرفته است.
راه ارتباطی 8 روستای دوره چگنی بر اثر سیلاب مسدود شد
قدرت‌الله ترابی‌نژاد در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد اظهار داشت: بارندگی در شهرستان دوره چگنی شدید است و مسیلها و معابر این شهرستان دچار آبگرفتگی شده است.
وی با بیان اینکه به علت بارندگی شدید رودخانهها طغیان کرده و خسارت‌هایی واردشده است افزود: پل‌های موقت این شهرستان تخریب و ارتباط تعدادی از روستاها قطع شده است که در حال حاضر بارندگی اجازه باز شدن راه‌ها را نمی‌دهد.
فرماندار دوره چگنی عنوان کرد: در حال حاضر راه ارتباطی هشت روستای بخش شاهیوند مسدود شده که امکانات جهت بازگشایی راه‌ها به مناطق منتقل شده اما بارندگی شدید اجازه بازگشایی نمی‌دهد.
وی بیان کرد: در مسیرهایی که پل‌ها تخریب شده سطح آب بالا است و امکان بازگشایی وجود ندارد که باید بارندگی تمام و سطح آب پایین بیاید تا عملیات بازگشایی مسیرها انجام شود.
بارش باران مدارس استان لرستان را تعطیل کرد
گودرز کریمی فر مدیر کل آموزش و پرورش لرستان در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد با اشاره به اینکه مدارس مقطع ابتدایی شش شهر استان لرستان به دلیل بارندگی شدید تعطیل شده است اظهار داشت: مدارس نوبت صبح شهرهای خرم‌آباد، دروه چگنی، بیرانشهر، معمولان، زاغه و ویسیان تعطیل شد.
وی افزود: با توجه به اینکه بارندگی‌های استان سبب آبگرفتگی در معابر برخی شهرستان‌ها شده است بنابراین مدارس ابتدایی نوبت صبح تعطیل اما تمام مدارس نوبت بعدازظهر در سطح استان لرستان برقرار است.
به گزارش تسنیم با توجه به اعلام هواشناسی استان بارندگی‌های استان به صورت متناوب و رگبارهای تند و سیل‌آسا تا فردا شب ادامه دارد که آماده‌باش کامل دستگاههای اجرایی امدادی استان برای مقابله با سیلاب داده شده است.
بارندگی‌ها در استان لرستان ادامه دارد / آماده‌باش دستگاههای اجرایی برای مقابله با سیلاب
رضا آریایی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد اظهار داشت: میزان بارش‌های سامانه اخیر در ریمله در شمال خرم‌آباد 50 میلیمتر، دلفان 49 میلیمتر، سلسله 48 میلیمتر، دورود 40 میلیمتر، ازنا 37 میلیمتر، ایمان آباد در شرق خرم‌آباد 35 میلیمتر، کوهدشت 32 میلیمتر، الیگودرز 30 میلیمتر و در سیلاخور 22 میلیمتر بوده است.
وی افزود: بیشترین میزان بارندگی در سپیددشت با 75 میلیمتر، پلدختر 66 میلیمتر، خرم‌آباد 58 میلیمتر، بروجرد 54 میلیمتر و رومشکان 52 میلیمتر بوده است.
مدیرکل بحران استان لرستان عنوان کرد: بارندگی‌های استان به صورت متناوب و گاهی به شکل رگبارهای تند و سیل‌آسا تا فردا شب ادامه دارد.
وی بیان کرد: اطلاع‌رسانی به اعضای شورای مدیریت بحران شهرستان جهت آماده‌باش کامل در همه دستگاههای اجرایی امدادی برای مقابله با سیلاب در دستور کار قرار گیرد.
گزارشی تکان دهنده از وضعیت نابودی محیط زیست در استان کهگیلویه و بویراحمد
این روزها کوهی در شهرستانهای بویراحمد و دنا نیست که در طول روز بوته چینی را در خود ندیده باشد و بازاری در شهرهای استان و به خصوص یاسوج نیست که گیاهان خوراکی و دارویی دنا در آن به حراج گذاشته نشده باشد.
دیدن تصاویر نوجوانی که در یاسوج با چنگ و دندان در مقابل ماموران منابع طبیعی و شهرداری از گیاهان کوهی خود دفاع می کند تا با فروش آنها سودی کسب کند دیگر برای سخت دل ترین انسانها نیز ناراحت کننده است ، اما به راستی چه کسی مقصر است.
این روزها کوهی در شهرستانهای بویراحمد و دنا نیست که در طول روز بوته چینی را در خود ندیده باشد و بازاری در شهرهای استان و به خصوص یاسوج نیست که گیاهان خوراکی و دارویی دنا در آن به حراج گذاشته نشده باشد.
گیاهان دارویی و خوراکی بی نظیر کهگیلویه و بویراحمد در میدان ها و خیابان های مرکزی شهر در دست زنان، مردان و حتی کودکانی است که از روی طمع و یا از سرنداری، چوب حراج بر این ثروت سبز خدادادی می زنند.
خانواده هایی که مرد خانه گرفته تا زن و فرزند به دلیل بیکاری و نداشتن شغل و در آمد به فروختن گیاهان کوهی ومرتعی روی آورده اند،کسانی که فقر و بیکاری آنها را واداشته تا از سفره طبیعت بردارند و بر سفره خود بگذارند و زخمی بر دنا بزنند تا زخمهای نداری خود را درمان کنند.
"زرابی"، "کرفس"، "آنغوزه"، "لیزک"، "ریواس"، "بیلهر"، "تره"، "موسیر"و "جاشیر" برخی از گیاهان خوراکی و دارویی در این کوهها هستند که گل نداده و بهار ندیده معاش روستائیان و کالای پرقیمت بازارهای شهر می شوند.
1. به حال فروشندگان گیاهان کوهی باید گریست؟
این روزها اگر به چهار راه سبزی فروشان شهر یاسوج گذری داشته باشید افرادی را می بینید که با ترس و دلهره مشغول فروختن گیاهان کوهی هستند،ترس از رسیدن ماموران منابع طبیعی و شهرداری و ضبط کردن دسترنج های آنها ، ترسی که شاید هر چند ساعت به واقعیت بپیوندد و ماموران یگان حفاظت منابع طبیعی و شهرداری فرا رسد و هرچه در بساط دارند را بگیرند و ببرند.
شاید بارها با صحنه گرفتن وضبط کردن گیاهان مرتعی از فروشندگان آنها در شهر یاسوج توسط ماموران حفاظت منابع طبیعی کهگیلویه وبویراحمد و با دیدن این تصاویر موجی از اندوه و غم برشما مستولی شود اما به راستی به حال کدام یک باید گریست؟.
نوجوانی که در یاسوج با چنگ و دندان در مقابل ماموران منابع طبیعی و شهرداری از گیاهان کوهی خود دفاع می کند تا با فروش آنها سودی کسب کند دیگر برای سخت دل ترین انسانها نیز ناراحت کننده است . اما به راستی چه کسی مقصر است. فقر اقتصادی، فقر فرهنگی.
به گفته محمد رحیم برزمند فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کهگیلویه وبویراحمد در سال جاری 5تن گیاه مرتعی از متخلفان در استان کشف و ضبط شد.
2. به حال فقر فرهنگی و اقتصادی باید گریست؟
ریشه کنی گیاهان در مناطق سردسیری کهگیلویه و بویراحمد که همه ساله با فصل بهار آغاز می شود از یک سو ناشی از فقر اقتصادی و از سوی دیگر فقرفرهنگی است که در این استان وجود دارد زیرا آگاهی بخشی در مورد اهمیت حفاظت از منابع طبیعی و توسعه پایدار به عنوان یک اصل مهم در این استان فراموش شده است و از سوی دیگر فقر و نداری مردم را به کوه ها و دشت های سرسبز کهگیلویه و بویراحمد می کشاند تا به ریشه کنی و نابودی طبیعت دامن بزنند.
3.به حال مسئولان و نوشداری بعداز مرگ سهراب باید گریست؟
اما اوج ناراحتی و اندوه از گیاهان ریشه کن شده را زمانی می توان درک کرد که ماموران حفاظت از منابع طبیعی فردی را که یک روز از وقت خود را در کوه به سر برده است تا با کوله باری از گیاهان کوهی به خانه برگردد و پس از آن نیز در شهر یاسوج آنها را به فروش برساند دستگیر کرده و زحمت کارش را به آب دهند.
به راستی ضبط گیاهانی که از ریشه قلع و قمع شده اند و ریختن آنها در رودخانه دیگر چه دردی دوا
می کند و آیا نوشداری بعد از مرگ سهراب باید هر روز در کهگیلویه و بویراحمد تکرار شود.
این تصاویر دیگر توضیحی برای نگارنده باقی نمی گذارد تا از طریق آن بتواند جفای برخی افراد به طبیعت کهگیلویه و بویراحمد که این روزها حال خوشی ندارد را برای مخاطب بازگو کند.
در جلسه امروز شورای شهر تهران مطرح شد؛
دریاچه نمک "حوض سلطان" خطر بالقوه زیست‌محیطی برای تهران
معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران دریاچه نمک حوض سلطان را خطر بالقوه زیست‌محیطی برای شهر تهران اعلام کرد.
علیرضا جاوید در جلسه علنی امروز شورای شهر تهران طی ارائه گزارشی در خصوص زیرساخت‌های مدیریت سیلاب شهر تهران تاکید کرد: باید از امروز برای سال 1430 شهر تهران فکر کنیم.
معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران با تاکید بر اینکه در تهران چالش زیست‌محیطی بالقوه‌ای وجود دارد و آن دریاچه نمک حوض‌سلطان است، اظهار کرد: وسعت این دریاچه 240 کیلومتر مربع و طراز آن 710 است و نسبت به سطح آبهای تهران 300 متر پایین‌تر قرار دارد.
وی خاطرنشان کرد: اگر آبهای جمع‌آوری شده از تهران به این دریاچه نریزد و این دریاچه نمناک نباشد تمام نمک انباشته شده در آن با وزش باد به سمت شهرهای قم، کاشان و تهران خواهد رفت و آینده زیست‌محیطی این شهرها دچار چالش میشود.
جاوید با تاکید براینکه بارندگی در شهرتهران حتی از سطح متوسط بارش کشور کمتر است اظهار کرد: شهر تهران در طی سال 40 تا 50 روز باران دارد و عموماً کم بارش است و روزهای پربارش برای این شهر به معنای خطر سیلاب است.
معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران جنگل‌کاری در حاشیه شهر تهران در یکی دو دهه اخیر را اقدامی مناسب خواند که از وقوع سیلاب در تهران جلوگیری میکند.
وی با اشاره به سیل‌های رخ داده در شهر تهران درطول تاریخ حیات این شهر اظهار کرد: برای شبکه جمع‌آوری آبهای سطحی به دو هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم که اگر بخواهیم این شبکه را طی 10 سال راه‌اندازی و تکمیل کنیم به سالانه 200 میلیارد تومان اعتبار و اگر بخواهیم این اقدام را طی 5 سال انجام دهیم به سالانه 400 میلیارد تومان نیاز داریم.
جاوید با اشاره به اینکه شورای شهر سال گذشته حمایت خوبی را برای مقابله با سیلاب شهر تهران انجام داده است خواست این روند در بودجه سال 95 ادامه پیدا کند هرچند که اعتبارات این موضوع در بودجه سال 95 به 100 میلیارد تومان رسیده است.
یک دریاچه فاجعه میان تپه ماهورهای نیشابور
دریاچه‌ای مصنوعی از فاضلاب شهرک صنعتی در میان تپه ماهورها -واقع در اسحاق آباد- خودنمایی میکند که برخی زمین‌های کشاورزی با آن آبیاری میشوند؛ معضل زیست محیطی که متأسفانه تا کنون مسؤولان نسبت به آن بی‌اعتنا بوده‌اند. ارمغان این دریاچه آلوده مرگ جانداران، بوی نامطبوع و مشکلات بسیار دیگری است.
این دریاچه که در مجاورت روستای اسحاق آباد شهرستان نیشابور قرار دارد، متأسفانه تهدیدی برای محیط زیست است؛ تهدیدی که تا کنون کسی از آن با خبر نبوده و یا نسبت به آن بی‌اعتنا بوده است.
برای اینکه از نزدیک این دریاچه سمی را ببینم به روستای اسحاق آباد می‌روم. به روستا که وارد می‌شوم مسیر دریاچه را از اهالی پرس‌و‌جو می‌کنم. از میان تپه ماهورها از یک جاده خاکی می‌گذرم. از دور یک آبگیر آرام و زیبا نمایان میشود و کم کم که نزدیک می‌شوم بوی نامطبوعی به مشام می‌رسد. به دریاچه نزدیک می‌شوم و کنار آن می‌ایستم. اطراف دریاچه پرندگان، بی‌خبر از عاقبت خود جمع شدهاند.
یکی از اهالی روستا میگوید: اینجا قبلاً آبگیر بود و چند سالی میشود که فاضلاب شهرک صنعتی را به اینجا می‌آورند. در حال حاضر این آب ساکن است؛ اگر یک باد بیاید بوی خیلی بدی فضا را پر میکند. چند وقت پیش تعدادی لک لک در همین‌جا از بین رفتند؛ پرندگان از کجا بدانند این دریاچه سمی است؟
من دوباره نگاهم به پرندگانی که در اطراف دریاچه جمع شدهاند و یا بر فراز آن پرواز میکنند جلب میشود. پرندگانی که مشخص نیست چه عاقبتی در انتظار آن‌هاست. در ادامه از او می‌پرسم «آیا از این آب برای کشاورزی هم استفاده میشود» در پاسخ میگوید: تا قبل از این که به اینجا برسد وارد باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی برخی از کشاورزان اطراف این دریاچه میشود.
دورتادور دریاچه را نگاه می‌کنم. هیچ فنس و محافظی ندارد. حجم بزرگی از آب‌هایی که به اقرار خود مسؤولان سمی است، در میان تپه ماهورها خودنمایی میکند. باد ملایمی وزیدن می‌گیرد و بوی بد دریاچه کمی غلیظ‌تر میشود. از محل دور می‌شوم. رد پای حیوانات توجهم را جلب میکند. درباره ردپاها می‌پرسم و متوجه می‌شوم که رد پای روباه و گرگ است.
یکی از روستاییان میگوید: چند بار اهالی نسبت به این وضع اعتراض کردهاند ولی هیچ‌کس کاری برای آنها نکرده است؛ اهالی دیگر به این وضعیت عادت کردهاند.
با یکی از فعالان محیط زیست صحبت می‌کنم. شاهین شفیعی، کارشناس ارشد کشاورزی است. او در گشت‌های زیست محیطی نیز حضور دارد و از فعالان محیط زیست شهرستان نیشابور است.
وی درباره این دریاچه سمی میگوید: در حین گشت که با کمک سازمان‌های مردم نهاد اتفاق می‌افتد، متوجه این قضیه شدیم؛ در حین گشت و بازدید از دریاچه فاضلاب شهرک صنعتی، فهمیدیم گویا آب این دریاچه از طریق لوله‌هایی به مزارع کشاورزی پایین‌دست دریاچه برای کشت ذرت و جو منتقل میشود و نکته جالب اینکه روی این خطوط انتقال آب نوشته شده است «خطر مرگ، آب سمی است».
شفیعی ادامه میدهد: منشأ این آب دریاچه‌ای است در میان تپه ماهورهای شمال غربی روستای اسحاق آباد. آب این دریاچه مصنوعی از طریق خطوط انتقال از شهرک صنعتی خیام به این محل منتقل میشود که دریاچه نسبتاً بزرگی از مواد آلاینده و سمی تشکیل داده است.
این فعال محیط زیست عنوان میکند: بررسی میدانی ما و مسیر لوله‌گذاری آب نشان میدهد که اراضی زراعی در شمال روستای اسحاق آباد و نوروزآباد احتمالاً با این منبع آبیاری میشوند.
من درباره آثار و مشکلات احتمالی این دریاچه و البته آبیاری‌هایی که قبلاً به آن اشاره شد، از وی می‌پرسم؛ او در پاسخ میگوید: آبیاری محصولات کشاورزی با آب فاضلاب چنانچه تصفیه آن رعایت شده باشد، فی‌نفسه بد نیست. آبهای فاضلاب چنانچه تصفیه درست و اصولی شود می‌تواند به عنوان یک منبع آب کشاورزی مورد بهره‌برداری قرار گیرد؛ اما نکته اینجاست که هیچ‌کس نمی‌داند چه میزان از تصفیه روی این فاضلاب خطرناک صورت می‌گیرد؛ یا اساساً تصفیه‌ای انجام میشود یا خیر!
شفیعی ادامه میدهد: در بررسی میدانی انجام شده به نظر می‌رسید که این آب بدون کوچک‌ترین تصفیه‌ای به دریاچه و از آنجا به مزارع کشاورزی منتقل میشود. اهالی روستای اسحاق آباد اشاره داشتند که هیچ موجود زنده‌ای نمی‌تواند به این دریاچه نزدیک شود چرا که نزدیک شدن موجودات به آن و استفاده از آب این دریاچه برابر با مرگ است؛ در واقع چنانچه از آب این دریاچه جهت آشامیدن استفاده شود خطر مرگ حتمی است و مثال آن را چندین رأس دامی عنوان کردند که از این آب خورده و تلف شدهاند! حالا شما ببینید این دریاچه سمی چه خطر بالقوه‌ای برای حیات وحش و محیط زیست پیرامونش است! ضمن اینکه خود ادارات مسؤولی که اقدام به انتقال آب به زمین‌های کشاورزی کردهاند به سمی بودن و خطر مرگ آن اشاره داشته‌اند! با توجه به تمام اینها این آب با این شرایط به هیچ عنوان مناسب آبیاری مزارع کشاورزی نیست و متأسفانه آبیاری محصولات مانند ذرت و جو با چنین آبی باعث انتقال فلزات سنگین و آلودگی میکروبی به گیاه و خاک و در نهایت چرخه زیست و مصرف انسانی میشود.
این فعال محیط زیست با بیان اینکه متأسفانه تا امروز این موضوع رسانه‌ای نشده و کمتر کسی از وجود این دریاچه مرگبار و خطرات زیست محیطی آن اطلاع دارد، اذعان کرد: محل فعلی که دریاچه فاضلاب صنعتی شکل گرفته است، در گذشته‌ای نه چندان دور زیستگاه طبیعی برخی گونه‌های جانوری از جمله گرگ، کفتار، خرگوش، روباه، تشی، کوکر سینه سیاه و… بوده است ولی امروز این منطقه تبدیل به دریاچه‌ای پهناور از مواد سمی و خطرناک شده که حیات جانوری منطقه را به شدت تهدید میکند.
شفیعی میگوید: ورود تدریجی این آب سمی و خطرناک به سفره‌های آب زیرزمینی می‌تواند منابع آبهای زیرزمینی شهرستان را نیز آلوده کند؛ ورود این آب به مزارع کشاورزی و زمینها باعث آلودگی درازمدت خاک میشود و همه اینها نتیجه سوءمدیریت است که متأسفانه در بخش‌های دولتی و مراکز تصمیم‌سازی وجود دارد.
وی در ادامه بیان کرد: هرچه سریعتر باید نسبت به نمونه‌گیری از این آب و بررسی آلودگیهای بیولوژیکی و شیمیایی (COD و BOD)، ارزیابی قرار گیرد؛ شهرک صنعتی خیام باید موظف به راه‌اندازی سیستم تصفیه فاضلاب شود و نظارت کافی از سوی مدیریت کلان شهرستان بر این معضل بزرگ و خطرناک زیست محیطی اعمال شود؛ متأسفانه همه از این موضوع چشمپوشی کردهاند حال آنکه خطر بزرگی بیخ گوش شهروندان نیشابوری است.
خلاصه اینکه این حجم آب سمی مدتهاست که در کنار روستاییان جا خوش کرده. مسؤولان مربوط بر لوله‌های انتقال آب از خطر مرگ و سمی بودن آب نوشته‌اند و از سویی از آن برای آبیاری در کشاورزی استفاده میشود.
این پرسش که جدال صنعت و محیط زیست تا کی باید ادامه یابد؟ چند پرنده دیگر مانند لک‌لک‌هایی که از بین رفتند باید تلف شوند؟ آیا سهم اهالی روستاهای اطراف از صنعت شهرشان همین بوی نامطبوع و تلف شدن دام‌هایشان است؟ و… .
کارت زرد برای وضعیت آبی تهران
با وجود مطلوب بودن بارندگی‌ها در اوایل سال 95، همچنان نسبت به میانگین درازمدت بارندگی‌ها فاصله داریم و نمی‌توان گفت که وضعیت آبی، سبز شده است.
بحرانی که روز به روز تشدید می‌یابد در روزهای آغازین سال جاری خبرهای خوشی را با خود به همراه آورده به طوری که اگر وضعیت بارش‌ها تا آخر فروردین به همین روال باشد میتوان نسبت به سال آبی جاری در قیاس با دو سال گذشته امیدوار بود.
بر اساس آخرین آمار از ابتدای سال آبی جاری تا کنون میزان بارش‌ها در استان تهران به 195 میلیمتر رسید در حالی که این رقم در مدت مشابه سال گذشته 163 میلیمتر و متوسط بارش‌های درازمدت 48 ساله در مدت مشابه 212 میلیمتر بوده است.
همچنین با توجه به خشکسالیهای شدید دوساله استان تهران در پایان سال آبی منتهی به مهرماه 1394 شاهد کاهش 30 درصدی بارش‌ها نسبت به زمان مشابه سال قبل آن بودیم که وضعیت فعلی تاحدی می‌تواند نویدبخش باشد.
علاوه بر این متوسط بارش‌های تهران در طول یکسال آبی طی 10 سال اخیر 330 میلیمتر بوده در حالی که تا امروز 195 میلیمتر بارش در سطح استان تهران در سال آبی جدید به ثبت رسیده است.
البته این در حالی است که به گفته خسرو ارتقایی مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان تهران در شرایط فعلی نمی‌توان در مورد مطلوب بودن بارش‌ها در سال آبی 1394 سخن گفت چراکه در اواخر فروردین‌ماه سال گذشته با باران‌های سیل‌آسایی روبه‌رو بوده‌ایم، لذا برای تخمین مطلوبیت سال آبی جاری باید منتظر مابقی سال بود، اما میتوان گفت که در شرایط فعلی وضعیت نسبتا خوب بوده است.
وی در خصوص وضعیت سدهای تهران گفت: در حال حاضر در پشت سد لار 35 میلیون مترمکعب معادل پنج درصد از حجم این سد، پشت سد لتیان 64 میلیون مترمکعب معادل 90 درصد حجم این سد، پشت سد طالقان 60 درصد حجم این سد، 254 میلیون مترمکعب معادل 60 درصد حجم این سد، پشت سد امیرکبیر 153 میلیون مترمکعب معادل 80 درصد حجم این سد و پشت سد ماملو 123 میلیون مترمکعب معادل 50 درصد حجم این سد آب ذخیره وجود دارد.
به طور کلی با توجه به بحران آب که 15 سال است گریبانگیر کشور شده است، نمی‌توان گفت که باران‌های زودگذر می‌تواند جبران‌کننده این معضل باشد تا جایی که به گفته علیرضا نوذری‌پور قائم مقام آب و فاضلاب استان تهران باران‌های اخیر پاسخگوی مشکلات آبی تهران نیست و مشکل بحران آب از این مساله فراتر است.
وی با اشاره به بارندگی‌های اخیر در تهران اظهار کرد: علی‌رغم اینکه میزان بارش‌ها خوب بوده، اما هنوز نسبت به میانگین بلندمدت بارندگی ها با کاهش روبه‌رو هستیم.
قائم مقام آب و فاضلاب استان تهران با بیان اینکه در حال حاضر منابع آب سطحی وضعیت خوبی دارند، ادامه داد: این در شرایطی است که همچنان وضعیت منابع آب زیرزمینی نگران‌کننده است به گونه‌ای که باران‌های زودگذر نمی‌تواند حلال بحران آب باشد.
نوذری پور با بیان اینکه سالها از اتمام عمر منابع آب زیرزمینی می‌گذرد، تصریح کرد: در استان تهران با بحث فرونشست و افت سطح آب زیرزمینی مواجه هستیم که حل این موضوع نیازمند تدابیر اساسی است.
با در نظر گرفتن بحران آب کشور صیانت از آب های زیر زمینی و مدیریت آب های سطحی باید در الویت کاری وزارت نیرو و دیگر سازمان ها قرار بگیرد تا بتوان با یک بسیج همگانی این مایه گران بها را حفظ کرد.
رنج‌های میراث ۳۰ ساله؛
دُمل چرکی «سراوان» در دل طبیعت گیلان شیرابه می‌زاید
محل دپوی زباله در سراوان گیلان که قدمتی بیش از ۳۰ سال دارد، بر پیشانی شهر رشت جا خوش کرده و میراثی جز شیرابه برای ساکنان منطقه و منابع آب زیر زمینی استان ندارد.
اعماق جنگلهای سراوان در پیشانی شهر رشت مدفن میلیون‌ها تن زباله‌ای است که قدمت قدیمی ترینشان به بیش از ۳۰ سال رسیده و تا عمق ۵۰ متری زمین نفوذ کرده است.
جنگل‌هایی که هرچند سرسبزی آنها در ورودی استان و شهر، گردشگران را مسحور میکند اما در عمق خود دملی چرکین نهفته دارد که بیش از دو هزار اصله از درختان این جنگلهای انبوه را برای همیشه خشک کرده است.
تولید روزانه ۴۰۰ تن زباله در رشت
شهر یک میلیون نفری رشت در هر روز شاهد تولید ۴۰۰ تن زباله است که این زباله‌ها مدفنی جز سراوان نداشته و زباله‌های شهر رشت به همراه زباله‌های برخی از شهرهای گیلان مانند فومن، صومعه سرا، شفت و... همچنین ۱۵ دهیاری در اطراف منطقه، در سراوان دفن میشوند.
حجم شیرابه حاصل از این زباله‌ها در روزهای آفتابی سه لیتر بر ثانیه بوده که این مقدار در روزهای بارانی به ۱۰ تا ۱۲ لیتر بر ثانیه نیز می‌رسد و در قسمت پایین دست منطقه سراوان رودخانه‌ای از شیرابه تشکیل شده که نه تنها بر سر راه خود هرآنچه را که می‌تواند نابود میکند که در نهایت مقصدی جز رودخانه‌های شهر رشت و در نهایت تالاب انزلی ندارد.
در این میان حکایت مردمی که در جوار این منطقه زندگی میکنند، رنج‌ها و مشکلاتشان خود حکایتی دردناک اما شنیدنی دارد.
داستان پر غصه اهالی «جوکلبندان»
از رشت به طرف جاده تهران که می‌روی، ۵۰۰ متر بعد از پلیس راه رشت - تهران جاده‌ای فرعی است که پس از طی حدود یک کیلومتر مسیر جنگلی به روستای «جوکلبندان» می‌رسی. روستایی با چشم اندازی زیبا که غم‌های زیادی را در خود نهفته دارد.
از بین رفتن ۵۰ هکتار از زمین‌های زراعی روستا، از بین رفتن اکوسیستم منطقه، بیماری، آب شرب نا‌مطمئن، حضور پشه و مگس در فصل تابستان و از بین رفتن سیمای رودخانه جاری در میان این روستا، تنها بخش کوچکی از رنج‌هایی است که به واسطه همجواری این منطقه با محل دفن زباله سراوان مردم این روستا با آن مواجه هستند.
دهیار روستای «جوکلبندان» در این باره به خبرنگار مهر میگوید: قریب به ۳۰ سال است که زباله‌های شهر رشت به سراوان منتقل میشوند و شیرابه‌های حاصل از این زباله‌ها، وارد «سیاهرود» - رودخانه‌ای که از میان جوکلبندان می‌گذرد- میشود.
علی سمیع‌زاده می‌افزاید: اگر نگاهی به رودخانه بیندازید می‌بینید که آب رودخانه سیاه است و آب و شیرابه باهم در جریان هستند و رودخانه‌ای که تا ۵۰ سال پیش محل کسب درآمد مردمان منطقه از طریق ماهیگیری بوده، حالا فاقد هرگونه موجود زنده است.
وی ادامه میدهد: ۵۰ هکتار از زمین‌های کشاورزی این منطقه لم یزرع شدهاند و از ۵۰ خانواری که تا دهه ۷۰ در اینجا زندگی می‌کرده‌اند، تنها ۳۶ خانوار باقی مانده و بیشتر اهالی به دلیل اینکه درآمدزاییشان از طریق کشاورزی بوده و حالا دیگر قادر به ادامه آن نیستند، منطقه را ترک کرده و در مناطق دیگر مشغول کارگری هستند.
دهیار «جوکلبندان» از روزهایی میگوید که ۲۰۰ هزار قطعه ماهی در رودخانه «سیاهرود» تلف شدند و از شب‌هایی که پشه و مگس امانشان را می‌برد.
سمیع‌زاده توضیح میدهد: طبق آزمایشات به عمل آمده از آب رودخانه، وجود حجم بالای جیوه در آب رودخانه تایید شده که علت آن هم وجود برخی وسایل الکتریکی مثل لامپ در زباله‌های مدفون در سراوان است که به همراه شیرابه به مناطق پایین دست آمده و ایجاد آلودگی میکند.
وی می‌افزاید: به همین دلیل است که رودخانه سیاهرود که تا پیش از این محل ماهیگیری بود و حتی مردم منطقه از آب آن برای آشامیدن نیز استفاده می‌کردند و عبور آن از دل روستا تفرجگاهی زیبا را به وجود آورده بود، حالا دیگر فاقد هر موجود زنده‌ای شده و وجود آن در روستا نه تنها باعث سرسبزی و زیبایی و برکت نمیشود که به زخمی کهنه و دردناک در منطقه تبدیل شده است.
اعتراضی که راه به جایی نبرد
روستای «چکا» نیز یکی دیگر از روستاهای اطراف منطقه دفن زباله در سراوان است که معدود ساکنان باقی مانده در آن، سالها است از مشکلات همجواری با این منطقه رنج می‌برند.
از جاده اصلی به سمت روستا که می‌آیی، برای رسیدن به منطقه مسکونی روستا باید از روی پلی رد شوی که زیرش رودخانه‌ای از شیرابه جاری است.
رودخانه‌ای که پهنای آن اگر چه برای یک رودخانه کم است اما برای رودی از شیرابه، وحشت آفرین است.
دهیار روستای «چکا» درباره این رود شیرابه به خبرنگار مهر میگوید: الان سال هاست که رود شیرابه از اینجا می‌گذرد و روزهای بارانی به حجم آن اضافه هم میشود.
احمدی از وجود پشه و مگس‌هایی که در فصل تابستان اهالی روستا را کلافه میکنند و آب نا‌مطمئنی که دام‌های روستا از آن می‌آشامند میگوید و توضیح میدهد: از ۳۰ خانوار ساکن در حاشیه رودخانه تنها سه خانوار مانده‌اند و ۲۰ هکتار از بهترین زمین‌های کشاورزی منطقه به دلیل وجود این رود شیرابه از بین رفته است.
وی می‌افزاید: برخی ساکنان روستا دچار بیماری‌های پوستی عجیبی شدهاند اما همه میدانند که اعتراضشان راه به جایی ندارد.
احمدی به ماجرای عارض شدن اهالی روستا به محیط زیست اشاره میکند و ادامه میدهد: در سال ۹۱ دهیاری روستا نامهای را خطاب به محیط زیست ارسال کرد و در آن نامه خواسته شده بود تا به وضعیت مردم این منطقه و روستاهای همجوار با لندفیل سراوان رسیدگی شود اما در نهایت با کش و قوس‌های فراوانی که به وجود آوردند، ماجرا به آنجا ختم شد که مردم روستا به این باور رسیدند که جانشان برای هیچ کدام از مسئولان استانی اهمیت ندارد.
دهیار «چکا» یادآور می شود: حجم زباله‌ای که هر روز در سراوان دفن میشود خیلی زیاد است و در نظر بگیرید که در طول سال چقدر به میزان این زباله‌ها و شیرابه حاصل از آن اضافه میشود.
احمدی می‌افزاید: مردم روستاهای اطراف سراوان باید تاوان زیبایی شهرهای رشت و صومعه سرا و فومن و... را بدهند هرچند که ورود شیرابه زباله‌ها به منابع زیرزمینی آب، به طور حتم کل مردم استان را درگیر میکند و اثرات این دمل چرکی در نهایت دامان همه مردم گیلان را خواهد گرفت.
ساماندهی زباله نیازمند بسیج همگانی در استان
هرچند طی یکی دو سال گذشته اقداماتی در خصوص ساماندهی زباله در منطقه سراوان صورت گرفته اما به گفته مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند رشت، این مهم نیازمند بسیج همگانی در استان است.
مرتضی عاطفی با بیان اینکه موضوع ساماندهی زباله یک مسئله مهم و حیاتی در گیلان است به خبرنگار مهر میگوید: متاسفانه تولید زباله در شهر رشت و استان متوقف نمیشود بلکه این ما هستیم که باید سرعت اقدامات خود را به بالا‌ترین حد ممکن برسانیم.
وی می‌افزاید: این تصور که حل موضوع زباله مربوط به دستگاه و ارگان خاصی است یک تفکر اشتباه بوده و همه باید برای حل این موضوع که در نهایت سلامت و بهداشت کل استان را تحت الشعاع قرار میدهد، اقدام کنیم.
مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند رشت تصریح میکند: هرچند اقدامات زیادی در خصوص فرهنگ سازی برای مدیریت پسماند در شهر رشت انجام شده اما باید به این مسئله واقف باشیم که فرهنگ سازی تنها بخشی از مدیریت پسماند بوده و در این زمینه کارهای اجرایی بزرگی نیاز است که این اقدامات از عهده یک ارگان خاص مثل شهرداری خارج بوده و نمی‌توان انتظار داشت که مثلا شهرداری یک تنه این مشکل را حل کند.
عاطفی همچنین به اهمیت نقش مردم به عنوان تولید کنندگان زباله در مدیریت پسماند اشاره میکند و میگوید: هرچقدر که ارگان‌های مربوطه برای ساماندهی وضعیت زباله تلاش کنند، تا زمانی که مردم در این امر مشارکت نداشته و خود تولید زباله‌هایشان را مدیریت نکنند، نمی‌توان به آینده امیدوار بود.
ماجرای پرغصه زباله در گیلان ادامه دار بوده و این روزها با گذشت تعطیلات نوروز و هجوم مسافران نوروزی به این استان، حجم زباله‌های تولیدی به چندین برابر نیز رسیده است.
ماجرایی که شاید خیلی‌ها از کنار آن به سادگی عبور میکنند اما، سالهاست که برای مردم منطقه سراوان و روستاهای اطراف، داستان همیشه تکرار شده و همه آنها به امید روزی که مسئولان استانی به فکر راه حلی اساسی و نه نمایشی برای از میان برداشتن این معضل باشند، روزگار سپری میکنند.
به لطف بارش خوب:
رهاسازی ۷۵ میلیون مترمکعب از آب سد مهاباد به سمت دریاچه ارومیه
مدیر امور آب شهرستان مهاباد گفت: ۷۵ میلیون مترمکعب از آب دریاچه سد مهاباد برای انتقال و کمک به احیای دریاچه ارومیه رهاسازی شده است.
محمد عبداللهی روز دوشنبه در نخستین جلسه شواری حفاظت منابع آب این شهرستان در سال 95 گفت: رهاسازی آب سد مهاباد از 18 اسفند ماه سال گذشته برای کمک به احیای دریاچه ارومیه آغاز شده و تاکنون بیش از 75 میلیون مترمکعب آب این سد رهاسازی شده است.
او گفت: سهمیه امسال میزان رهاسازی آب سد مهاباد برای کمک به احیای دریاچه ارومیه 40 میلیون مترمکعب بود اما به علت افزایش میزان آب ورودی و سرریز شدن سد، این میزان افزایش پیدا کرد.
عبداللهی گفت: روند رهاسازی از آب سد مهاباد همچنان با ظرفیت 40 متر مکعب بر ثانیه ادامه دارد.
مدیر امور آب شهرستان مهاباد گفت: میزان آب ذخیره شده در پشت سد مهاباد هم اکنون به 194 میلیون مترمکعب رسیده که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حدود 67 میلیون متر مکعب افزایش یافته است.
عبداللهی تراز سطح آب دریاچه سد مهاباد را هم اکنون یک هزار و 358 متر اعلام کرد و گفت: این میزان به نسبت پارسال هفت متر افزایش یافته است.
مدیر امور آب مهاباد گفت: تداوم بارندگی های زمستان سال گذشته باعث ذخیره سازی خوبی در دریاچه پشت این سد شده و هم اکنون حجم برف بسیار خوبی نیز در مناطق بالا دست سد مهاباد ذخیره شده است.
او گفت: هم اکنون حجم ورودی آب به سد مهاباد 44 متر مکعب در ثانیه است که این میزان در مقایسه با پارسال چهار برابر شده است.
عبداللهی گفت: از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از 238 میلیون متر مکعب آب وارد مخزن دریاچه سد مهاباد شده که در مدت مشابه آن در سال قبل 97 میلیون متر مکعب بود.
معاون برنامه ریزی فرماندار مهاباد نیز در این جلسه گفت: دستگاه های اجرایی باید تلاش کنند که فرهنگ صرفه جویی در مصرف آب در بخش های مختلف صنعتی، کشاورزی و خانگی نهادینه شود.
هاشم کیانی گفت: دولت تمام تلاش خود را برای کمک به احیای دریاچه ارومیه به کار گرفته و مردم نیز می توانند با صرفه جویی در منابع آبی موجود، دولت را در جهت دستیابی به این امر یاری کنند.
وی با اشاره به وجود برخی مشکلات در هنگام رهاسازی آب از دریاچه سد مهاباد در مسیر رودخانه مهاباد اضافه کرد: لازم است هر گونه ساخت و ساز در حاشیه و حریم رودخانه مهاباد با هماهنگی و مجور امور آب این شهرستان انجام شود.
او گفت: قسمت هایی از ظرفیت مفید دریاچه سد مهاباد به علت انباشته شدن گل و آبرفت فرسایش خاک کاهش یافته و هر ساله نیز این روند در حال افزایش است.
سد مهاباد دارای 197 میلیون متر مکعب ظرفیت اسمی و 172 میلیون مترمکعب ظرفیت مفید است که علاوه بر تامین آب آشامیدنی شهر مهاباد، بیش از 12 هزار هکتار از اراضی کشاورزی این شهرستان را نیز زیر پوشش قرار می دهد.
سد مهاباد که در ضلع غربی این شهر احداث شده، تنها یک کیلومتر با شهر فاصله دارد و به همین لحاظ نزدیکترین سد به مناطق مسکونی در جهان به شمار می آید. این سد برای نخستین بار در هشت سال اخیر در سال جاری با پرشدن تمامی ظرفیت مخزن سرریز شد. شهرستان مهاباد با 215 هزار نفر جمعیت در جنوب آذربایجان غربی و 116 کیلومتری مرکز استان واقع شده است.
یک مسئول:
جنگلهای زاگرس در نظام آموزش عالی کشور جایگاه چندانی ندارند
عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان گفت: جنگلهای زاگرس 40 درصد از سطح جنگلهای کشور را تشکیل میدهد، اما در نظام آموزش عالی کشور جایگاه چندانی ندارند.
مجید توکلی در گفتوگو با خبرگزاری دانشجویان ایران، منطقه لرستان، بیان کرد: ارتقاء آگاهی و باور برنامه‌ریزان، سیاست‌گذاران، بهره‌داران و مجریان به اهمیت و جایگاه جنگلهای زاگرس الزامی است.
وی اضافه کرد: متأسفانه این جنگل‌ها با اینکه 40 درصد از سطح جنگلهای کشور را تشکیل می‌دهند، در نظام آموزش عالی کشور جایگاه چندانی ندارند، لذا اختصاص سرفصل‌های درسی به صورت اجباری در نظام آموزش عالی کشور ضروری به نظر می‌رسد.
توکلی ادامه داد: همچنین برگزاری همایش‌ها و کارگاه‌های آموزشی برای اساتید، محققان، مدیران، کارشناسان، NGOها، جوامع محلی و نیز اطلاع‌رسانی عمومی از طریق رسانه‌ها، دانشگاه‌ها، مساجد، مدارس، نماز‌جمعه، سازمان‌ها و ادارات می‌تواند در ایجاد حساسیت و اهمیت موضوع موثر باشد.
این پژوهشگر منابع طبیعی بیان کرد: در پژوهشی با عنوان عوامل موثر بر مشارکت روستائیان جنگل‌نشین در حفاظت از جنگلهای شمال و غرب کشور نتیجه گرفته شد که بین متغیرهای مستقل سطح سواد، میزان آگاهی از اهمیت و فواید جنگل، شرکت در کلاس‌های آموزشی – ترویجی، استفاده از نشریات و مجلات ترویجی، فیلم‌های آموزشی، جلسات سخنرانی، دفعات تماس با مروجان و محافظان افتخاری و متغیر وابسته، میزان مشارکت، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
وی ادامه داد: این در حالیست که بین متغیرهای سن، تعداد دفعات بازدید و میزان آگاهی از قوانین مربوط به حفاظت و حمایت از جنگل‌ها و متغیر وابسته رابطه معناداری وجود ندارد.
سیل در 11 استان 2 فوتی و یک مفقود بر جای گذاشت
سخنگوی سازمان امداد و نجات در تشریح عملیات امدادرسانی به استانهای تحت تاثیر برف و کولاک و همچنین سیل و آبگرفتگی طی 72 ساعت گذشته، از امدادرسانی به 5560 تن در استانهای گرفتار خبر داد و گفت: متاسفانه در جریان سیل و آبگرفتگی 11 استان کشور طی سه روز گذشته، دو نفر جان خود را از دست دادند و یک تن نیز مفقود است.
سیدمصطفی مرتضوی در توضیح عملیات برف و کولاک طی ٧٢ ساعت گذشته در هشت استان آذربایجان غربی، اصفهان، اردبیل، چهارمحال، زنجان، خوزستان، کردستان و مازندران گفت: در جریان برف و کولاک در استانهای درگیر طی 72 ساعت گذشته، مجموعا 16 محور تحت امدادرسانی قرار گرفتند.
امدادرسانی به 1460 تن گرفتار در برف و کولاک
وی افزود: همچنین یکهزار و 460 نفر امدادرسانی شده و 239 نفر اسکان اضطراری یافتند. 193 خودرو از برف رهاسازی و یک تن از مصدومان نیز جهت دریافت خدمات لازم به مراکز درمانی منتقل شد.
مرتضوی ضمن اشاره به فعالیت 29 تیم عملیاتی شامل 111 نفر امدادگر و نجاتگر در عملیات برف و کولاک 72 ساعت گذشته، افزود: 159 تخته پتو، ١٠٨بسته غذایی، ٢٠٠بطری آب معدنی، ١٠٠قرص نان، 1٠٥ قوطی کنسروجات، ٢٠کیلوگرم خرما و ٧٠بسته بیسکوییت میان متاثران از برف و کولاک توزیع شد.
وی همچنین در توضیح عملیات برف و کولاک ٢٤ ساعت گذشته در دو استان اردبیل و کردستان گفت: در سه محور متاثر از برف و کولاک در این دو استان جمعا 218 نفر امدادرسانی شده و 118 تن اسکان اضطراری یافتند.
11 استان گرفتار سیل و آبگرفتگی و امدادرسانی به بیش از 4100 نفر
سخنگوی سازمان امداد و نجات به سیل و آبگرفتگی 11 استان آذریایجان غربی، ایلام، تهران، خوزستان، زنجان، فارس، کردستان، کرمانشاه، کهگیلویه، لرستان و مازندران طی 72 ساعت گذشته اشاره کرد و گفت: به دنبال سیل و آبگرفتگی 11 استان کشور، 38 شهر و روستا مورد امدادرسانی قرار گرفتند و به 4هزار و 100 تن نیز امدادرسانی شد. در ادامه امدادرسانی‌ها، 78 نفر به مناطق امن منتقل و 791 نفر اسکان اضطراری داده شدند. سه تن از مصدومان به صورت سرپایی درمان و 3 تن دیگر نیز جهت دریافت خدمات لازم به مراکز درمانی منتقل شدند.
وی با اشاره به رهاسازی 21 خودرو از مسیر سیلاب افزود: متاسفانه به دنبال سیل و آبگرفتگی 11 استان کشور طی 72 ساعت گذشته، دو نفر (در مریوان) جان خود را از دست دادند و یک تن نیز در شاهین دژ (روستای آغتپه - رودخانه سیمینه رود) مفقود است.
به گفته مرتضوی، در عملیات امدادرسانی به سیل و آبگرفتگی طی 72 ساعت گذشته، 73 تیم عملیاتی شامل 317 نفر امدادگر و نجاتگر فعالیت داشتند. همچنین 682 بسته غذایی، 740 بطری آب معدنی،٤١٠قوطی کنسروجات، 2200 قرص نان، 100 کیلوگرم خرما و 700 تخته پتو میان متاثران از سیل و آبگرفتگی توزیع شد.
توفان شن در اصفهان
وی همچنین در تشریح عملیات امدادرسانی در توفان شن طی ٢٤ ساعت گذشته گفت: متاسفانه استان اصفهان طی 24 ساعت گذشته تحت تاثیر توفان شن قرار داشت و بر همین اساس امدادرسانی‌های لازم بویژه در محور نایین - اصفهان از سوی امدادگران هلال احمر صورت گرفت. در جریان امدادرسانی به توفان شن در استان اصفهان، 52 نفر امدادرسانی و اسکان اضطراری داده شدند.
3900 عملیات امداد و نجات از 25 اسفند تا کنون
سخنگوی سازمان امداد و نجات در تشریح عملیات امداد و نجات از ٢٥ اسفند ماه تا کنون (از آغاز طرح امداد نوروزی)، گفت: در مجموع بیش از ٣٩٠٠ مورد عملیات از ابتدای طرح امداد و نجات نوروزی تا کنون ثبت شده است. در جریان این عملیات‌های امدادی جمعا به بیش از ٥٦ هزار نفر امداد رسانی شده و بیش از ٢٧٠٠ نفر از مرگ نجات یافتند.٣٢٠مورد عملیات رهاسازی صورت گرفته و بیش از یکهزار و 700 تن نیز به مراکز درمانی منتقل شدند. بیش از 24 هزار تن خدمات سرپایی دریافت کردند و بیش از یکهزار و 900 تن نیز اسکان اضطراری داده شدند.
زمین‌لرزه‌ای به قدرت ۴.۱ ریشتر شهرستان نهاوند را لرزاند
زمین‌لرزه‌ای به قدرت ۴.۱ ریشتر صبح امروز سه‌شنبه شهرستان نهاوند را لرزاند و باعث وحشت مردم شد.
این زمین‌لرزه در ساعت ۸ و ۱۷ دقیقه و ۳ ثانیه در عمق ۸ کیلومتری زمین و در فاصله ۱۷ کیلومتری از شهرستان نهاوند به وقوع پیوست که به دلیل قدرت نسبتاً زیاد به‌خوبی احساس شد.
محمدتقی شهبازی رئیس هلال‌احمر شهرستان نهاوند در گفتگو با مهر گفت: این زلزله نسبتاً قوی در شهرهای استان لرستان نیز به‌خوبی احساس شده و هم‌اکنون تیم‌های امداد و نجات این جمعیت در حالت آماده‌باش هستند.
وی اظهار داشت: مرکز این زمین‌لرزه در حوالی روستاهای وراینه، ده حیدر و گل حیدر نهاوند بوده است و هم‌اکنون به همراه تیم جمعیت هلال‌احمر نهاوند برای ارزیابی منطقه در این روستاها قرار داریم.
رئیس جمعیت هلال‌احمر نهاوند گفت: در همه روستاهایی که دهیاری دارند تیم‌های امداد و نجات محلی ایجادشده است و آموزش‌های لازم برای انجام‌وظیفه در حوادث غیرمترقبه به آنها داده‌شده است.
وی بیان داشت: خوشبختانه تاکنون گزارشی از خسارات جانی و مالی احتمالی دریافت نشده است.
زمین‌لرزه ۴.۱ ریشتری صبح امروز نهاوند در ۲۱ کیلومتری شهر الشتر لرستان و ۲۷ کیلومتری شهر فیروزآباد لرستان به وقوع پیوسته است
رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر:
تهران شهری رو به احتضار/ شهرداری اقدامات بی‌نتیجه میکند
رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر گفت: شرایط تهران از مرحله آسیب اجتماعی گذشته و به مرحله هشدار، اخطار و بحران اجتماعی رسیده است.
محمد حقانی درگفت‌و‌گو با ایلنا در خصوص عملکرد شهرداری تهران در جمع آوری معتادان منطقه هرندی با تاکید بر اینکه موضوع کارتن‌خوابان در شهر تهران موضوعی ساختاری و زیربنایی است و باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، گفت: در قانون بحث متکدیان کارتن خوابان و معتادان با شهرداری نیست و شهرداری دراین زمینه وظیفه قانونی ندارد و توجه به این امور از وظایف سازمان بهزیستی است.
وی برخورد مقطعی و سلیقه‌ای با موضوع کارتن خوابان و معتادان را اشتباهی دانست که نتیجه‌ای از آن حاصل نمیشود و ادامه داد: اینکه معتادان و کارتن خوابان را در شرایط رفاهی اسکان دهیم و بعد از مدتی آنها را دوباره در سطح شهر رها کنیم اشتباه است و تنها نتیجه این نوع عملکرد افزایش این جمعیت در شهرتهران است به این شیوه که از تمام شهرها افرادی با این شرایط به تهران می‌آیند تا از امکاناتی که در تهران در اختیارشان گذاشته میشود استفاده کنند.
حقانی با بیان اینکه شرایط تهران از مرحله آسیب اجتماعی گذشته وبه مرحله هشدار، اخطار و بحران اجتماعی رسیده است، اظهار کرد: اسکان و لباس دادن و اطعام صرف این افراد نتیجه‌ای ندارد بلکه آنان باید توانمند شده و برایشان ایجاد اشتغال شود و در مرحله بعد نیز نیازمند مسکن و سرپناه هستند.
مردم از تاسیس مجتمع‌های بهاران گلایه دارند
این عضو شورای شهربا اشاره به اینکه جای دادن این افراد در دل محلات پیش از رفع مشکل و توانمند سازی رهاسازی آنان باعث دلخوری و نگرانی و گله‌مندی مردم شده است، بیان کرد: این افراد باید در محل‌هایی خارج از شهرها اسکان داده شوند زیرا باید ایزوله شده و بعد از رفع مشکلاتشان به دنبال بازپروری و اشتغال آنان باشیم.
وی عنوان کرد: درحال حاضر مردم محلات از تاسیس مجتمع‌های بهاران دردل محلات ناراضی هستند و شکایات بسیاری دراین زمینه به دست ما رسیده است زیرا معتادان با بافت محلات جفت و جور نیستند و به گفته مردم این افراد صبح‌ها در دل محلات رها شده و به اقدامات نامطلوب خود ادامه می‌دهند و شب‌ها در مجتمع‌های بهاران اسکان داده می‌این درحالی است که این افراد باید بنا به شرایطشان تقسیم بندی شوند؛ بیماران به بیمارستان برده شده و آنها که مشکلی نداشته و از شهرستان‌ها آمده‌اند به شهرهای خود عودت داده شوند و آنها که نیازمند بازپروری هستند نیزتوسط بهزیستی که نیروی متخصص لازم رادارد مورد بازپروری قرار بگیرند.
حقانی با تاکید براینکه نباید این افراد سریع وارد جامعه شوند و تازمانی که توانایی برگشت به جامعه را داشته باشند لازم است تحت تدابیر شدید کنترلی باشند، خاطرنشان کرد: دولت باید تکلیف خود را با شهرداری تهران مشخص کند زیرا از برنامه سوم به بعد قرار شده دولت وظایفی را برعهده شهرداری و شورای شهر تهران بگذارد که مورد تاکید رئیس جمهوری فعلی نیز هست وشورای شهر به عنوان یک پارلمان محلی وظایفی را برعهده گرفته و شهرداری تهران بتواند با توجه به شرایط خاص اقلیمی، اجتماعی و سیاسی شهر تهران مسائل را حل و فصل کند.
منابع زیستی تهران تمام شده است
وی با اذعان براینکه بیش از ۳۰ درصد درآمد ملی کشور و ۴۰ درصد از تجارت کشور در شهر تهران بوده بیشترین دانشگاه‌ها و کارخانجات در شهر تهران قراردارند، تاکید کرد: افراد کارتن خواب و حاشیه نشین و معتاد هم شهروندان ما هستند و حق دارند از منابع شهر و کشور استفاده کنند. ما تمام جاذبه‌ها را در تهران متمرکز کردیم که نتیجه این اقدام وفور جمعیت در تهران است.
رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر با بیان اینکه قرار بود سال ۱۴۰۴ جمعیت تهران به ۱۰ میلیون نفر برسد در حالیکه امروز جمعیت در تهران در طول روز بیش از این مقدار است، تصریح کرد: منابع زیستی طبیعی تهران تمام شده است ستون فقرات تهران طاقت ندارد تهران شهری رو به احتضار و موت شده است.
وی با بیان اینکه دولت باید وظیفه مبارزه با آسیب‌های اجتماعی را به شهرداری تهران بدهد، یادآور شد: در گذشته سازمان بهزیستی با ۱۸۰۰ نیروی متخصص خود به عنوان سازمان امور تربیتی، زیرنظر شهرداری فعالیت می‌کرد و بعد‌ها از شهرداری جدا شد.
حقانی افزود: اگر به دنبال مدیریت یکپارچه شهری هستیم که مجموعه شهر و حریم آن را در برمی گیرد باید این سازمان را به شهرداری بازگردانیم. زیرا مدیریت شهری تهران نمی‌تواند در برابر ناهنجاری‌های شهر تهران که به حد بحران رسیده است بی‌تفاوت باشد و ناچار است دراین زمینه دست به اقداماتی بزند.
این عضو شورای شهر از دولت خواست وظایفی را که در برنامه‌های مختلف و قوانین مقرر شده به شهرداری واگذار کند، تا شورای شهر و شهرداری اولویت‌ها را در بودجه سالانه منظور کرده و براساس آن عمل کنند.
وی با تصریح براینکه با وجود انواع آسیب‌ها و ناهنجاری در شهر نیازی به پل طبیعت و پل صدر نداریم، خاطرنشان کرد: شهرداری و شورای شهر نمی‌تواند نسبت به آسیب‌های اجتماعی بی‌تفاوت بوده و ادعای موفق بودن داشته باشند.
شورای چهارم موفق نبوده است
حقانی گفت: با وجود این تعداد بالای معتادان در شهر ما هیچوقت موفق نبوده‌ایم. کار ما برای مردم است و اگر قرار باشد این تعداد از مردم در فقر و تنگدستی و ناهنجاری‌های اجتماعی به سر برند چه افتخاری می‌توانیم به خود داشته باشیم.
رئیس کمیته محیط زیست با اشاره به اینکه شهرداری مستمرا باغات شهر را می‌فروشد و کارهایی بی‌نتیجه میکند، اظهار کرد: مگر شهرداری نگفت که تعدادی از معتادان را جمع آوری کرده است اما هنوز هم تعداد بالایی از معتادان در محلات مختلف شهروجود دارند و دیوارهای سیاه شده نشان از حضور معتادان دارد کارتن خواب‌ها هم که به حال خود رها شدهاند ودولت و شهرداری باید فکری به حال این جمعیت کنند وگرنه چیزی برای آینده نداریم.
وی با تاکید براینکه محیط زیستمان تخریب شده، باغات تهران از بین رفته و فضاهای بازمان به فروش رسیده و عرصه‌های داخل شهری که تنفس‌گاه مردم هستند را بارگذاری کرده و فروخته‌ایم و ضرورت‌ها و اولویت‌ها را در پروژه‌ها در نظر نگرفته‌ایم، گفت: من شورای چهارم را شورای موفقی نمی‌دانم زیرا در این شورا به پروژه‌هایی بها داده شد که اولویت نداشتند به طرح هاو لوایحی رسیدگی کردند که از اولویت برخوردار نبودند و بودجه به جاهایی تخصیص داده شده که اهمیت نداشته است و افرادی همچون من هم دراقلیت هستند. آنچنانکه ناچار شدم درخصوص بودجه به فرمانداری شکایت کنم و از شورا در این خصوص شاکی هستم.
حقانی با بیان اینکه ما وکیل مردم هستیم نه وکیل الدوله و وکیل البلدیه، خاطرنشان کرد: هرتهرانی در سال ۶ میلیون تومان به صورت مستفیم و غیر مستقیم شارژ پرداخت میکند، یعنی یک خانواده ۵نفره در سال ۳۰ میلیون تومان شارژپرداخت میکند و در قبال آن انتظار دارد شهری با کیفیت و زیبا داشته باشد.
وی در پایان تاکید کرد: مردم باید در شهری زندگی کنند که احساس امنیت و آرامش داشته و احساس کنند که کیفیت زندگیشان هرروز رو به افرایش است که متاسفانه این طور نیست.
آیا اتصال خزر به خلیج فارس شدنی است؟
به گزارش خبرگزاری شفاف، مقامات کشورمان از کلید خوردن پروژه اتصال دریای خزر به خلیج فارس خبر داده اند. این پروژه در چند مرحله انجام خواهد شد، شیرین سازی آب خزر توسط شرکت خاتم الانبیا وابسته به سپاه پاسداران که هزینه آن 2 میلیارد دلار اعلام شده است.
همچنین انتقال 500 میلیون متر مکعب آب به استانهای مرکزی ایران و نهایتا، تکمیل این پروژه با ایجاد کانالی برای اتصال دریای خزر به خلیج فارس که هزینه آن طبق اظهارات مجید نامجو وزیر انرژی ایران، تا 7 میلیارد دلار برآورد شده است. همچنین این کانال ارتباطی آبی قابل کشتیرانی خواهد بود.
یک نکته در اینجا وجود دارد؛ اینکه سطح دریای خزر 28 متر پایین تر از سطح آبهای آزاد (خلیج فارس) است و مسیر شمال-جنوب ایران با بیش از 2 هزار کیلومتر فاصله دارای پستیها و بلندیهای زیادی مانند ارتفاعات البرز و پستیهای دشت کویر و دشت لوت است.
دکتر اسماعیل کهرم، کارشناس ایرانی مسائل محیط زیست در گفتگو به خبرگزاری ترند گفته است که ایده اتصال دریای خزر به خلیج فارس، از زمان ناصر الدین شاه وجود داشته، در زمان هاشمی رفسنجانی نیز مطرح شده و تاکنون ادامه داشته، اما این پروژه تاکنون عملیاتی نشده و قابل اجرا نیز نیست. "ایده انتقال اب دریای خزر برای مصارف خانگی، کشاورزی و صنعتی به استانهای مرکزی از جمله سمنان هست، اخیرا مطرح شده، اما شوری آب دریاچه خزر 13 میلی گرم در هر لیتر است که قابل استفاده در این زمینه ها نیست، صرفه اقتصادی هم ندارد. از طرفی خاک سمنان و مناطق مرکزی قابل کشت نیست، کلا شن و خاک رس است. برای کدام مصارف کشاورزی و صنعتی قرار است این پروژه چند میلیاردی عظیم انجام شود؟".
وی به عملی نشدن پروژه انتقال آب خزر به دریاچه رو به خشک شدن ارومیه که هنوز هم روی کاغذ مانده و پروژه انتقال آب رود ارس به دریاچه ارومیه اشاره و در خصوص پروژه کانال خزر-خلیج فارس اظهار ناامیدی کرد.
دکتر چنگیز اسماعیل اف، کارشناس علوم جغرافی و رئیس مرکز تحقیقات خزر در دانشگاه دولتی باکو نیز درباره این پروژه می گوید: که با توجه به پستی-بلندی های موجود در مسیر شمال-جنوب، ایران ناگزیر است در مسیر سربالایی این کانال در چندین منطقه آبگیرهای بزرگی احداث کند تا از سرریز شدن آب کانال جلوگیری کند.
مسیرهایی با این خصوصیات، مانند کناره های البرز انبوهی از جمعیت را در خود جای داده است که باید زمینها و خانه های اطراف پروژه تخلیه شود. "همچنین ایجاد آبگیر باعث افزایش خطر زلزله خواهد شد، مانند آنچه که در داغستان یا منطقه "مینگه چویر" قفقار اتفاق افتاد. در حالت عادی، ایجاد آبگیر باعث می شود سالانه تا 300 زمین لرزه با مقیاس پایین در منطقه اتفاق افتد، اگر این منطقه مانند مناطق شمالی ایران زلزله خیز نیز باشد، باید ریسکهای ایجاد آبگیرهای بزرگ به دقت در نظر گرفته شود.
بگفته وی، ایجاد یک کانال برای عبور کشتیهای کوچک حداقل 5 متر ارتفاع و 100 متر عرض لازم دارد و با توجه به طول این کانال که بیشتر از 2 هزار کیلومتر خواهد بود، نیاز به حداقل یک دهم حجم آب رودخانه ولگای روسیه که 85 درصد آب خزر را تامین می کند وجود دارد. آیا همسایه های شمالی ایران با این پروژه موافق خواهند بود؟ طبیعتا خیر.
به مناسبت روز جهانی آب؛
وضعیت بحرانی آب در 307 دشت کشور
بررسی ها نشان می دهد از 609 دشتی که در کشور وجود دارد، منابع آبی حدود 307 دشت ممنوعه یا بحرانی اعلام شده است که این نشان از وضعیت ناگوار منابع آبی به علت برداشت های بی رویه و مدیریت نادرست دارد.
کاهش منابع آبی از یک سو و آلوده شدن آن از سوی دیگر مشکلاتی را به وجود آورده که اگر مدیریت صحیحی بر آن اعمال نشود قطعا در آینده ای نه چندان دور دچار مشکلاتی خواهیم شد.
ایران کشوری با اقلیم خشک و نیمه خشک است که این موضوع خود به تنهایی دلیلی کافی برای تهدید منابع آبی است اما مصرف بی رویه و رشد سریع جمعیت، دیگر تهدیدات آب در کشور است، به اعتقاد کارشناسان در سال های اخیر رشد سریع جمعیت و مدیریت نادرست منابع آبی مهمترین عامل کاهش سرانه آب تجدید شونده کشور در قرن گذشته بوده است.
جمعیت ایران در هشت دهه گذشته از حدود 8 میلیون نفر به حدود 78 میلیون نفر تا پایان سال 1392 رسیده است، بر این اساس میزان سرانه آب تجدید پذیر کشور از میزان حدود 13 هزار متر مکعب به هزار و 400 متر مکعب کاهش یافته که در صورت ادامه این روند، وضعیت در آینده به مراتب بدتر خواهد شد.
البته این شرایط جهانی است و فقط مختص کشور ما نیست، امروزه کشورهای زیادی مشکل کم آبی و کاهش منابع آبی دارند و دنیا به حفظ اهمیت این منابع پی برده است.
بر این اساس 22 مارس هر سال (امسال مصادف با سوم فروردین) از سوی سازمان ملل روز جهانی آب نامگذاری شد، روز جهانی آب اولین بار در سال 1992 میلادی، در کنفرانس محیط زیست و توسعه سازمان ملل در شهر ریودوژانیرو کشور برزیل رسما مطرح شد.
در این کنفرانس از تمام کشورها خواسته شد تا در راستای اجرای بیانیه شماره 21 سازمان ملل، این روز را به عنوان روز ترویج و آگاه سازی مردم در مورد آب اختصاص دهند.
همچنین ایرینا بوکووا مدیرکل یونسکو در پیامی به مناسبت روز جهانی آب با اشاره به اینکه در بین سال های 1990 تا 2010 حدود 2.3 میلیارد نفر به منابع آب آشامیدنی سالم دسترسی پیدا کردند، گفت: هنوز بیش از 700 میلیون نفر به آب سالم، تمیز و مناسب برای یک زندگی سالم و بهداشتی دسترسی ندارند.
به گفته وی، گزارش جهانی توسعه آب سازمان ملل در سال 2016 تخمین زده است که حدود 2 میلیارد نفر در جهان همچنان نیازمند دسترسی به بهداشت مناسب هستند. بسیاری از کشورهای در حال توسعه در مناطق جغرافیایی قرار دارند که مشکل شدید آب دارند و در نتیجه بیش از مناطق دیگر تحت تاثیر تغییر اقلیم آسیب می بینند.
بوکووا خاطرنشان کرد: تقاضا برای آب رو به افزایش است، به ویژه در حوزه اقتصادهای در حال ظهور در نقاطی از جهان که کشاورزی، صنعت و شهرها با سرعت زیادی در حال رشد و توسعه هستند. تاوان زیادی باید پرداخت کرد به همین دلیل آب در راس دستور کار جدید توسعه پایدار 2030 قرار دارد.
مدیر کل یونسکو تصریح کرد: از میان 2.3 میلیون مرگ مرتبط با آب در سال، 17 درصد مربوط به بیماری های قابل انتقال و آب آشامیدنی ناسالم است به همین دلیل تامین آب آشامیدنی سالم و بهداشت در محل کار باید به یک اولویت جهانی تبدیل شود.
همچنین محمد جواد سروش مدیر کل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست دراین باره به ایرنا گفت: ایران کشوری خشک و نیمه خشک است و از سوی دیگر تغییر اقلیم ، موجب شد تا کشور در سالهای اخیر با تنش های آبی زیادی مواجه شود.
وی افزود: در سال های اخیر شاهد کاهش حجم روان آبهای سطحی و تجدید پذیر در کشور بوده ایم و میزان آبهای تجدید پذیر کشور به 120 میلیارد متر مکعب رسیده است.
سروش ادامه داد: در کنار کاهش کمی منابع آبی که ناشی از کاهش بارندگی، تغییر قلیم و از بین رفتن منابع تجدید پذیر است، بحث انتشار پساب های صنعتی، کشاورزی و شهری را هم داریم که با انواع آلودگی هایی که وجود دارد سهم بزرگی در تهدید کردن منابع آبی کشور دارند و این می تواند یک خطر بالقوه باشد.
وی افزود: هر چند در این سالها به دلیل حفاظت از کیفیت منابع آبی تصفیه خانه فاضلاب های شهری و صنعتی با شتاب زیادی در حال عملیاتی شدن هستند اما هنوز نتوانسته اند به حد ایده آل برسند.
سروش گفت: شعار امسال سال جهانی آب ' آب و مشاغل ' نامگذاری شده است که نشان از اهمیت صنایع در رابطه با نحوه استفاده از منابع آبی دارد و اینکه مدیریت صحیحی را در زمینه مصرف آب و افزایش بهره وری داشته باشند.
مدیر کل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: برداشت های بی رویه از منابع آبی به جایی رسیده که از 609 دشتی که در کشور وجود دارد منابع آبی حدود 307 دشت ممنوعه یا بحرانی اعلام شده است.
وی افزود: برداشت های بی رویه موجب کاهش سطح آبهای زیر زمینی شده و این مساله علاوه بر اینکه منابع آبی را تحت الشعاع قرار داده بلکه موجب فرونشست دشت ها نیز شده است که امروزه دشت های زیادی در کشور با این خطر مواجه شده اند.
وی ادامه داد: همچنین حفر چاه های غیر مجاز و برداشت بیشتر از پروانه مجاز به علت عدم مدیریت صحیح ، موجب افت سطح آبهای زیر زمینی و کاهش کیفیت آن شده است.
سروش افزود: همچنین بسیاری از تالاب های کشور به علت دریافت نکردن حقابه زیست محیطی خشک شده اند، متاسفانه حقابه ها رعایت نمی شود و بر این اساس شاهد افت شدید آب در تالاب ها و کاهش کیفیت آب موجود در این حوضه های آبی هستیم.
وی تاکید کرد: وضعیت تالاب ها ناشی از اجرای طرح های مختلف مانند سد سازی، توسعه بی رویه در کشاورزی، برداشت آب از منابع سطحی و زیر زمینی خارج از ظرفیت اکوسیستم است.
سروش با بیان اینکه اکنون در زمینه منابع آبی دو بحث کمی و کیفی آب مطرح است، گفت: کمیت آب به هر صورت می تواند به هر طریقی تامین شود اما مساله مهم کیفیت آب است که امروزه به علت استفاده از آبهای نامتعارف ( آبهای شور، لب شور ( آب چاه) ) پساب ها، ورود آبهای آلوده و افزایش شوری که امروزه در بسیاری از منابع آبی دیده می شود که قطعا ادامه این روند عوارض جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت بنابراین باید مسائل کمی و کیفی منابع آبی به موازات هم دیده شود.
سروش گفت: اعداد و ارقام در زمینه سهم بخش های مختلف در استفاده از منابع آبی بسیار متفاوت است اما می گویند 90 درصد منابع آبی در بخش کشاورزی، 5 تا 6 درصد شرب و 4 تا 5 درصد در صنعت مصرف می شود.
وی افزود: اما آن چیزی که حائز اهمیت است این است که همه چه در بخش کشاورزی، صنعت و خانگی به آب به عنوان یک سرمایه ملی نگاه کنند زیرا آب شخصی نیست، اگر بتوانیم به دید یک امانت به آب نگاه کنیم و در حفاظت از آن کوشا باشیم و بتوانیم بازدهی مصرف خود را بالا ببریم با همین میزان منابعی که در کشور موجود است می توانیم توسعه پایدار داشته باشیم.
سروش تاکید کرد: با توجه اینکه در منطقه ای خاص واقع شده ایم، می طلبد که مدیریت خاص نیز داشته باشیم گذشته از اینکه به علت تغییر اقلیم وضعیت بحرانی در کشور وجود دارد کلا در دنیا ما یک کشور خشک و نیمه خشک و با میزان بارندگی کم هستیم.
وی افزود: بهترین حالت برای اینکه به یک توسعه پایدار برسیم و منابعی که متعلق به تمام نسل ها است را از بین نبریم و میزان آبی که ذخیره هزاران سال بوده ( آبهای تجدید ناپذیر یا استاتیک ) دست نخورد و برای نسل های آینده باقی بماند، بهترین کار داشتن مدیریت صحیح مصرف است.
سروش اظهار کرد: باید با برنامه ریزی،مانند بسیاری از کشورهای پیشرفته، آبی را که به صورت پسماند یا پساب از چرخه خارج می شود دوباره به سیکل مصرف برگردانیم و می توانیم از آن در صنعت و کشاورزی استفاده کنیم.
وی گفت: منابع بسیار زیادی آب را در قالب پساب و فاضلاب از دست می دهیم اما اگر مدیریت مصرف داشته باشیم، ایجاب می کند که دوباره آنها را استفاده کنیم، قدر آب را باید بدانیم زیرا هر قطره آن یک دنیا ارزش دارد و می تواند آینده نسل ها را تامین کند.
طبیعت آریزونا در ایران
گاهی به‌واسطه‌ی وسایل ارتباط جمعی چون تلویزیون و سینما، نسبت به ویژگی‌های طبیعی منطقه‌های بعضا بسیار دور از جایی که زندگی میکنیم، اطلاع دقیق‌تری داریم تا نسبت به مکان‌هایی در نزدیکی جایی که به‌دنیا آمده‌ایم و در آن زندگی میکنیم.
یکی از ویژگی‌های طبیعی و البته منحصربه‌فردی که در کشور خودمان وجود دارد و بسیار شبیه است به آنچه که در مدیوم‌های تصویری، از ایالت‌های آریزونا، نیومکزیکو یا دیگر نقطه‌های ایالات متحده‌یا حتا قاره‌ی آمریکا دیده‌ایم، مکانی است معروف به غار زینه‌گان (زینگان).
غار زینه‌گان یه به‌عبارت دقیق‌تر، تنگه‌ی زینگان، مکانی است در 50 کیلومتری شهر ایلام و از توابع شهرستان مهران در استان ایلام.
برای رسیدن به این ویژگی طبیعی که گاهی "عروس زاگرس" هم به آن گفته میشود، پس از طی مسافت حدود 50 کیلومتر، باید از روستای صالح‌آباد گذشت؛ که به‌واسطه‌ی امامزاده‌اش، محل رجوع بسیاری از مردم منطقه است. پس از آن، حدود 5 کیلومتر جاده‌ی خاکی مهارنشده، شما را به نقطه‌ای می‌رساند که طی مسیر پس از آن، با خودروی شخصی دیگر ممکن نیست. با این حال، جای نگرانی نیست، چون برخی افراد محلی با تراکتورهای خود در موسم‌های گردشگرپذیر، آنجا حضور دارند تا پس از گذشتن از یک سربالایی تند و نیز کرانه و بستر رودخانه، شما را به دهانه‌ی تنگه‌ای برسانند که با فرسایش مسیر رود، در دل محلی مرتفع پدید آمده است؛ فرسایشی که قطعا چندهزار سال به‌طول انجامیده است.
در واقع غار زینگان، یک مسیر فرسایشی است که قدرت مستمر قطره‌های آب، در منطقه‌ای پدید آورده که به گرمای طاقت‌فرسا در فصل‌های گرم سال شهرت دارد؛ اما رفتن در دل تنگه، با توجه به اختلاف دمایی که گفته میشود گاه تا 20 درجه سانتیگراد نسبت به بیرون آن می‌رسد، لحظه‌های دل‌انگیزی را رقم میزند؛ خصوصا که در مسیر، جاهایی باید از درون آب گذشت که قطعا راه رفتن با پای برهنه در دل آب خنک را می‌طلبد.
این مسیر، حدود یک کیلومتر طول دارد و در جریان آن، دهلیزهای متعددی وجود دارد که قندیل‌ها و جلبک‌ها به آن رنگ و شکل خاصی داده‌اند. همچنین علاوه بر طول مسیر، در انتهای آن یا به‌عبارت دقیق‌تر، ابتدای مسیر فرسایشی از بالا، آبشاری پرخروش، علاقه‌مندان پای در راه نهاده را به‌سمت خویش فرا می‌خواند؛ تا با خنکای قطره‌های آب، خستگی ناشی از طی مسیر را برای آنان جبران کرده باشد.
تنگه‌ی زینگان به‌همراه قله‌ی کوه قلاقیران، از ویژگی‌های بکر و جالب استان ایلام در دل رشته‌کوه‌های زاگرس هستند.
علیرضا بهرامی
روایتی از آزادی محیط بان «غلامحسین خالدی»
بعد از نزدیک به 6 سال محیطبان خالدی دیشب در زندان یاسوج، آخرین چوب خط را زد و شاید تا صبحِ آزادی خواب به چشمش نیامده است.
برای «نازنین» این بهار، بهارِ سالهای پیش نیست. در نبود پدرش که محیط‌بانِ دربند دناست، عید نوروز نه شیرینی داشت و نه لباس نو. مادر می‌گفت:«غلامحسین که نیست، چه عیدی؟» بعد از نزدیک به 6 سال محیطبان خالدی دیشب در زندان یاسوج، آخرین چوب خط را زد و شاید تا صبحِ آزادی خواب به چشمش نیامده است. او شبی از غم اسارت بی‌خواب بوده و حالا از شوق رهایی. هفته پیش که وجه المصالحه برای آزادی اسعد تقی زاده؛ محیطبان دربند دیگر دنا با کمک مردم جور شد و بعد از هشت سال آزگار از زندان بیرونش آوردند، دل خانواده خالدی هم قوت گرفت که آزادی نزدیک است و چه بهاری شود با او.
تابستان سال 89، بعد از اینکه صدای شلیک گلوله در ارتفاعات چهار هزار متری دنا، سکوت کوه را شکست، غلامحسین خالدی محیطبان و سه همکار دیگرش با چهار شکارچی غیر مجاز رو به رو شدند که لاشه یک کل وحشی را با خود داشتند. ساعتی بعد حادثه اتفاق افتاده بود و در درگیری مسلحانه، یک شکارچی ناخواسته کشته و خالدی به عنوان عامل شلیک بازداشت شد، به «علم قاضی»، «احتمالاً» قاتل فرض شد و به اتهام قتل عمد به قصاص نفس محکوم. با اعتراض وکیل مدافعش، دیوان عالی کشور تحقیقات دادگاه برای مجوز حمل سلاح و رعایت یا عدم رعایت قانون بکارگیری سلاح توسط متهم را ناقص و محتاج بررسی بیشتر اعلام کرد. در جلسات مختلف دادگاه کیفری، حکم اعدام او سه بار تکرار و هر سه بار از سوی دیوان عالی نقض شد تا اینکه در آخرین جلسه قاضی حکم به مصالحه داد و برای گرفتن رضایت از اولیای دم، امضای طرفین پای توافقی 750 میلیون تومانی نقش بست. در این سالها که خالدی در زندان یاسوج شب و روز می‌گذراند، امیدش برای جور شدن وجه المصالحه رنگ می باخت اما مردم از شهرها و کشورهای مختلف به حساب «گنجه پشتیبان زیست بوم ایران» کمک کردند و با بخشندگی گره از کار محیطبانان دربند گشودند.
چهارشنبه جلسه نفسگیری در دفتر نماینده ولی فقیه در استان کهگیلویه و بویراحمد برگزار شد تا صورت‌جلسه بخشش و آزادی به امضا برسد. به جز ولی دم و ریش سفیدان محل، معاونت دادگستری استان، گروهی از اعضای «پویش حیات» هم حضور داشتند تا دست آخر پس از پنج ساعت چندین امضا پای برگه رضایتنامه آزادی خالدی نقش بست. جلسه صلح و بخششی که صبح امروز برگزار می شود، کلیدِ آزادی محیطبان خالدی است.
انتظارِ خوش
حال و هوای خانه روستایی خالدی در میمند، بهاری است؛ بهاری دیگر که نه نسیمش به بهار سالهای دیگر رفته و نه آفتابش. در مدام صدا میکند و مهمان پشت مهمان می آید برای عرض تبریک. فاطمه، همسر محیط بان خالدی از همسایه ها که برای خبر جستن آمده‌اند پذیرایی می کند، مثل شب های عید سالهای پیش. در صدایش بغض و شادمانی در هم است. «این سالهای سیاه، آرزوی روز آزادی را داشتم. 6 سال خیلی سخت گذشت. پدر غلامحسین از بس گریه کرد چشمش خیلی ضعیف شد. مادرش دیگر سخت راه میرود. معلوم نیست کِی از راه برسد. ما گوش به زنگیم و منتظر.»
بیماری قلبی، زخم معده و ناراحتی اعصابی که در این سالها فاطمه را دچار کرد، نگذاشت برای مراسم گلریزانی که هفته پیش برای آزادی خالدی برگزار شد سر برسد. «ای مشکل که سیمو پیش اومه، خیلی ناراحت آبیم. مریض بوم. الانم مریضُم. دکتر می‌گفت معده‌ت زخمه ناراحت نه‌آبو. والا نمی‌شد.» نا امید شده بودند، چطور می توانستند این همه پول جور کنند؟«عید که می شد نه لباس نو می پوشیدم و نه شیرینی می‌گرفتم. چه شیرینی؟ با این دردها فقط تلخی داشتیم. سه بچه از دست داده بودیم و شوهرم به زندان رفته بود. اما حالا فقط به خوشی آمدنش فکر می کنم. این انتظار خوش است.» توی خانه تلفن مدام زنگ می خورد و کسی آن طرف خط آزادی را شادباش می گوید.
شوق اولین پرواز
آخرین خاطره تنها دختر غلامحسین خالدی محیطبان از حضور پدر در خانه مال زمانی است که 9 ساله بود. پدر از راه رسیده بود و برایش بستنی آورده بود و با صدای بلند خندیده بودند. مزه شیرین بستنی اما کم کم از یادش رفت و بعد از آن هر بار نازنین را به گریه انداخت. او 15 ساله شده، خیلی بزرگ تر از پیش. قد کشیده، پوستش گندم گون است، چشم هایش از شوق برق می زند و شادی کودکانه اش مثل اشتیاق اولین پرواز پرنده‌هاست. با چنان ذوقی از آمدن همسایه ها می گوید که نفسش به شماره می‌افتد. « همین فردا میرویم یاسوج دنبال بابا. کاش هر چه زودتر صبح برسد.»
برای پدرش عالمی گل گرفته تا وقت آزادی به او بدهد. هفت سین خریده تا این عید دور هم باشند و لحظه ها را می شمارد که باز مثل قدیم سر به کوه و دشت بگذارند و پرنده‌ها را دید بزنند.« بابا زاده کوه است، کوه را که میدیدم غصه ام می شد که نیست. آروزی آن روزها را داشتم که با هم بیرون می‌رفتیم. این 13 به در مثل بچگی هام دستش را می گیرم و می رویم کوه. این عید فرق دارد.»
هر صبح با صدای خالدی بیدار می‌شدم
بهمن ایزدی، یکی از اعضای« گنجه زیست بوم ایران« است؛ حساب بانکی که برای جمع آوری وجه المصالحه محیطبانان به راه افتاد و بناست چاره بخشی از مشکلات محیط زیست کشور باشد. ایزدی چهار سال است که هر صبح با صدای دو محیط بان در بند بیدار شده. «دیگر عادت کرده ام. می دانم که هر صبح یا اسعد زنگ می زند یا غلامحسین.»
اما حالا لحظه به لحظه زمان آزادی دومین محیطبان نزدیک‌تر میشود. ساعت‌هایی نفس‌گیر که برای ایزدی یا در جلسات مصاحله گذشت یا در مراسم گلریزان برای جمع آوری کمک مردم. این ساعت‌ها محیطبانان از نقاط مختلف کشور با او تماس میگیرند و از اوضاع می‌پرسند و ایزدی بهشان جواب می دهد که مردم محیطبانان را باور کردند، آنها با دست یاری شان اسعد را نجات دادند و خالدی هم به زودی آزاد می شود. کار آزادی که تمام شد باید پیگیر مشکلات دیگر باشیم، ببینیم اشکال قانون کجاست و حلش کنیم.
میگوید که کاش همه باور کنند که محیط بانان برای حفظ سرمایه های مردم کار میکنند.«سرمایه محیط زیست که فقط کل و بز نیست. محیط بانان حافظ جنگل و مرتع و منابع آبند. با وجود خلا های قانونی، قصاص به جامعه محیطبانی آسیب میزند و به سرمایه های ما. محیطبانان باید بدانند که مردم قدردان تلاش آنها هستند و اگر مشکلی برایشان پیش بیاید برای گره گشایی به میدان می آیند. همین نجات یافته ها برای کشور بیشتر دل می سوزانند.
برای بهمن ایزدی وهمراهانش که پیگیر ماجرای حافظان دربند طبیعت بودند، آزادی آنها رنگ دیگری دارد. پیش از این چهره غمزده و رنگ پریده همسر اسعد دلگیرشان می‌کرد، چهره ای که روز آزادی گل انداخته بود و به قول ایزدی «چشمهایش می خندید.» حالا پایان دادن به چشم انتظاری خانواده خالدی آرزوی اوست.
مهتاب جودکی
سهم ایران از شیرین سازی آب دریای جنوب فقط دو درصد
معاون مدیرکل دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو گفت: سهم ایران از شیرین سازی آب خلیج فارس و دریای عمان فقط دو درصد است و تادیه حقابه ایران از این محل باید هر چه زودتر در دستور کار قرار گیرد.
«هدایت فهمی» امروز (چهارشنبه) در گفت وگو با ایرنا افزود: کشورهای حاشیه خلیج فارس و دریای عمان تاکنون سهم بالایی از انتقال آب شیرین سازی شده این اکوسیستم های آبی را به خود اختصاص داده اند اما سهم ایران فقط دو درصد است.
وی ادامه داد: این مهم جزء حقابه های کشور است که باید هر چه زودتر پیگیری شود، زیرا شاید در سال های آینده با سختگیرانه تر شدن قوانین و مقررات بین المللی نتوان این کار را انجام داد.
فهمی گفت: نمک زدایی و شیرین سازی آب شور و انتقال آن به مناطق کم آب به شرط ریختن شورابه ها به دریا و برهم نخوردن اکوسیستم آبی، امری قابل اجرا از نظر فنی است.
وی افزود: وزارت نیرو آبی را که به این ترتیب شیرین شده است، با قیمت تضمینی و بر اساس تعرفه های توافقی خریداری می کند و در اختیار مصرف کننده قرار می دهد اما برای تامین آب مورد نیاز بخش صنعت به بخش خصوصی مجوز می دهد.
معاون مدیرکل دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو یادآور شد: تامین آب شرب سالم و بهداشتی جزء نخستین وظایف و ماموریت های قانونی وزارت نیرو است و بر این اساس، در مناطقی که دسترسی به آب وجود نداشته باشد، به ناچار از این طریق تامین آب انجام می شود.
وی درباره طرح انتقال آب خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی ایران گفت: این طرح اینک در 18 استان کشور کم آب در دست بررسی است که از جمله آنها خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، یزد و کرمان است.
به گفته وی، در این طرح ابتدا شیوه تامین نیاز آب شرب هر منطقه از منابع مختلف سنجیده و در صورت نیاز از شیرین سازی استفاده می شود.
وی درباره نیاز آبی صنایع و معادن فراوان در استان کرمان گفت: مجوزهای لازم برای شیرین سازی آب خلیج فارس و دریای عمان و انتقال آنها به این صنایع به بخش خصوصی داده شده که در مرحله راه اندازی و تجهیز کارگاه است.
این مقام مسئول اضافه کرد: انجام این مهم منوط به سه شرط اساسی اخذ مجوز از وزارت نیرو و مشخص شدن حسابداری ملی آب، اخذ مجوزهای زیست محیطی و تضمین لطمه نزدن به اکوسیستم دریاها و همچنین رعایت قانون ضد انحصار (اینکه اجازه استفاده انحصاری از این آب ها به برخی شرکت های بزرگ داده نشود) است.
وی اضافه کرد: ظرفیت پیش بینی شده برای شیرین سازی آب دریا و استفاده از آن در بخش های شرب و صنعت، سالیانه یک میلیارد و 200 میلیون مترمکعب است که حداکثر تا پایان برنامه ششم توسعه محقق می شود؛ البته اجرای این مهم به فعالیت بخش خصوصی نیز وابسته است.
فهمی گفت: استفاده از این آب که دست کم با هزینه 30 هزار ریالی در هر مترمکعب به دست می آید، برای بخش کشاورزی که به پرداخت هزینه آب حداکثر 100 ریالی در هر مترمکعب عادت کرده است، مقرون به صرفه نیست.
وی تصریح کرد: بر پایه مطالعات اولیه، برای اجرای این طرح افزون بر 40 هزار میلیارد ریال هزینه برآورد شده است که در صورت عملیاتی و اجرایی شدن از این رقم بیشتر می شود.
معاون مدیرکل دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو تاکید کرد استفاده از آب شیرین سازی شده دریاها در کشوری همچون ایران که دچار کمبود آب است، به عنوان یک گزینه مطرح شده اما مدیریت مصرف آب در اولویت است و نمی توان این نسخه را برای هر نقطه پیشنهاد کرد.
پیشتر مدیرعامل آبفای کشور گفته بود، مطالعات برخی کریدورهای این طرح به پایان رسیده است. از آن جمله می توان به کریدور دریای عمان به شمال استان سیستان و بلوچستان اشاره کرد که پایان یافته است.
به گفته «حمیدرضا جانباز»، کریدور انتقال آب به بخش هایی از کرمان و جنوب یزد نیز از سوی بخش خصوصی تمام شده و مراحل اجرایی آن آغاز شده است که البته در این زمینه وزارت نیرو به خرید آب اقدام می کند.
تالاب قره گل بوکان احیا شد
رئیس اداره حفاظت محیط زیست بوکان از احیای تالاب قره گل این شهرستان خبر داد
محمد احمدی روز دوشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: در پی بارش های مناسب برف در زمستان امسال و تداوم بارش باران در منطقه و سرشاخه های سیمینه رود در شهرستان های جنوب آذربایجان غربی، تالاب قره گل که جزء تالاب های فصلی این شهرستان است با بالاآمدن آب این رودخانه و تغذیه کانال مربوطه به طور کامل آبگیری شده است.
وی گفت: اکنون این تالاب به طور کامل آبگیری شده و در شرایط بسیار مطلوب آبی برای زیست پرندگان آبزی و کنار آبزی قرار دارد.
احمدی اضافه کرد: در سرشماری های اولیه و مشاهده های کارشناسان اداره محیط زیست بوکان، اکنون تعداد قابل توجهی از انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی مانند اردک سرسبز، آنقوت، تنچه، خوتکا و باکلان نیز با احیای این تالاب در آن مشاهده شده است که خود را برای لانه گذاری در این منطقه آماده می کنند.
تالاب قره گل در 45 کیلومتری شمال غربی شهرستان بوکان واقع شده و از طریق کانال سنتی منشعب از سیمینه رود تغذیه و آبگیری می شود و هر ساله پذیرای تعداد زیادی از پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی است.
این تالاب دارای نیزار و پوشش گیاهی تالابی بوده و در سال های گذشته جز در فصل تابستان، در بقیه ماه های سال دارای آب بوده است.
افزوده شدن آثار پدیده آتشفشانی (خاکستر آتشفشانی) به خاک بستر تالاب، دور نمای سیاه رنگی به آب این تالاب بخشیده که به همین جهت به تالاب قره گل مشهور شده است.
تالاب قره گل با 300 هکتار وسعت در جوار روستایی به همین نام واقع شده و یکی از مهمترین مناطق تخم گذاری و زادآوری پرندگان آبزی و کنار آبزی در این شهرستان به شمار می رود.
شهرستان بوکان یکی از شهرهای جنوب استان آذربایجان غربی است که 225 هزار نفر جمعیت دارد.
در کندوان نفس عمیق بکشید...
گفته بودند اینجا که برسی هوا چنان مطبوع و تازه است که هوش از سر آدم می‌پراند؛ آهسته آهسته از راه صخره ای این روستا پایین می‌روم... می‌خواهم طعم آب خنک و گوارایی که تعریفش را شنیده بودم را نیز بچشم... برای چشیدن این آب باید به صف بیایستم... اینجا شلوغی عجیبی در جریان است؛ این روستای زیبا در نهایت کوچکی خود قشر عظیمی از مردم و گردشگران داخلی و خارجی را به سمت خود کشانده است.
کندوان روستایی صخره‌ای است که در دامنه‌های کوه‌های سهند و در شهرستان اسکو در استان آذربایجان‌شرقی قرار دارد؛ این روستا تشکیل یافته از جوش و خروش آتشفشانی کوه سهند است.
مناظر و خانه‌های تراشیده شده در دل این صخره‌ها، معماری جالب و همچنین خانه‌های کله قندی شکل این روستا توجه هر چشمی را به خود جلب و نگاه هر بیننده‌ای را خیره میکنند.
در بین روستا وجود گردشگران خارجی با چهره‌ای متعجب که به صخره‌های این روستا خیره شدهاند، حاکی از شهرت کندوان و زیبایی‌های آن در سراسر جهان است؛ که این روستا را میزبان گردشگران از دورترین نقاط دنیا کرده است.
در خصوص قدمت خانه‌های این روستا آمار مشخصی در دست نیست؛ اما آن چیزی که عیان است، قدمت سه هزار ساله‌ی این روستاست که حتی از زیر شدیدترین زلزله های آذربایجان هم جان سالم به در برده است؛ این روستا با داشتن رودخانه و چشمه‌ی آب معدنی و همچنین مناظر طبیعی منحصر به فرد، از زیباترین و خوش آب و هواترین مناطق موجود در جهان است.
معماری صخره‌ای روستای کندوان چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب کرده و او را به تعجب وامی‌دارد؛ چرا که در نوع خود بسیار بی‌نظیر است؛ این نوع معماری بعد از روستای کندوان، تنها در دو منطقه‌ی "کاپادوکیه ترکیه" و "داکوتا آمریکا" وجود دارد که مردم ساکن شده در این روستاها در طول سالیان گذشته، دل صخره‌ها را تراشیده و برای خود مکانی دل‌چسب فراهم آورده‌اند که در تابستان‌ها دارای هوای خنک و در زمستان‌ها نیز دارای هوای نسبتا گرم می‌باشد.
نکته‌ی جالبی که به روستای کندوان روح و جان بخشیده است و او را متمایز از دو روستای صخره ای دیگر جهان کرده است؛ جاری بودن زندگی در بین صخره‌های این روستاست؛ چرا که در "کاپادوکیه ترکیه و داکوتا آمریکا" هیچ گونه آثار زندگی وجود ندارد.
شیوه بنای خانه‌های این روستا از نوع معماری صخره ای و به شکل مخروطی یا کله قندی می‌باشد. برخی از باستان شناسان قدمت این روستا را به دوره های پیش از اسلام نسبت می‌دهند.
در دل این تپه‌های بلند که ارتفاع بعضی از آنها به 40 متر می‌رسد صدها آغل، انبار و اتاقک حفر شده که بسیار دیدنی است. همچنین آب معدنی گوارایی از دل یکی از تپه های این روستا می جوشد که از شهرت فراوانی برخوردار است و برای امراض کلیوی بسیار مفید تشخیص داده شده است
آنچه به کندوان هویت باستانی داده وجود 117 خانوار و منزل مسکونی در درون توده های مخروطی و هرمی شکل صخره ای است. روستاییان کندوان داخل این توده ها برای خود خانه مسکونی، آغل، انبار و کارگاه ایجاد کردهاند.
به علت کثرت گردشگران و رفت و آمد زیاد مسافران در این روستا که حتی در سردترین روستای زمستان هم مهمان کندوان هستند، مردم بوم فرصت را غنیمت شمرده و بساط صنایع دستی خود را مثل گلیم، جاجیم، شال‌های رنگین و... در داخل خانه‌هایشان پهن کرده و همه روزه درب خانه‌های خود را به روی گردشگران می‌گشایند.
اما نکته‌ی مهمی که چشم هر بیننده‌ای را می‌آزارد؛ وجود خانه‌هایی به سبک جدید با آجر و سیمان در بین این خانه‌های صخره‌ای است، هر چند اکنون جلوی این کار گرفته میشود، اما برای من جای سوال است که چرا از ابتدا جواز ساخت چنین خانه‌هایی را آن هم در یکی از شاخص‌ترین مناطق باستانی جهان داده‌اند، آیا نمی‌شد این خانه‌های آجری را با فاصله از این صخره‌ها ساخت.
در دل این روستای کوهستانی چشمه‌ای نیز جریان دارد که علاوه زیبایی و طراوت خاصی که به این منطقه می‌بخشد دارای خاصیت درمانی نیز می‌باشد چرا که از آهک بسیار کمی نسبت به سایر آبهای آشامیدنی برخوردار است، و برای بیماران کلیوی نیز بسیار مفید است.
در میان روستا هتل بین‌المللی لاله کندوان، همه روزه پذیرای گردشگران است، و در نوع خود، بین هتل‌های صخره‌ای موجود در جهان نیز، بی نظیر است.
کندوان به خاطر زیبایی‌های بی‌نظیر، قدمت و معماری منحصر به فرد آن، در تاریخ 15 اردیبهشت 1376با شمارهٔ ثبت 1857 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
گفتنی است، روستای کندوان یکی از دیدنیترین مناطق دنیا برای گردشگران است، که هر ساله مخصوصا در عید نوروز، توجه گردشگران و مسافران زیادی را به خود جلب میکند؛ چرا که دیدن مناظر زیبای این روستا حتی در تصویر، انسان را به تعجب وامی‌دارد پس چه بسا اعجابی که کسی بخواهد از نزدیک شاهد این خانه‌های کندویی شکل باشد.
یادداشت از: مهری هاشم زاده
75 درصد از تالاب‌های ایران در معرض خطر هستند
عمدتا دلایل خشکی تالاب ها عوامل انسانی است
مدیر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران افزود: سوابق تاریخی هم نشان میدهد که برخی تالاب‌ها در گذشته، خشک شده و دوباره به حالت طبیعی بازگشته‌اند، اما در آن زمان عوامل طبیعی عامل خشکی و پر آبی بوده، اما در دوره ما عمدتا دلایل این خشکی‌ها عوامل انسانی است.
مدیر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران گفت: 75 درصد از تالاب‌های ایران در معرض خطر هستند.
محسن سلیمانی روزبهانی در گفتوگو با ایلنا، در مورد تعداد تالاب‌های در معرض خطر خشکسالی در کشور گفت: آماری که ما در بررسی‌هایمان به دست آوردیم، نشان میدهد که از میان 1000 تالاب موجود در کشور بر اساس تعریف کنوانسیون بین‌المللی رامسر، بین 70 تا 75 درصد از تالاب‌های کشور ما یا در وضعیت بحرانی هستند و یا در معرض خطر قرار دارند و این مساله به آن معناست که برخی از آنها کارکردهای خودشان را از دست داده‌اند.
وی در پاسخ به این سوال که چه تعداد از تالاب‌های کشور به طور کلی خشک شدهاند، اظهار کرد: تالاب‌ها اکوسیستم‌هایی هستند که ممکن است؛ در دوره‌هایی عرصه‌ای از آنها خشک شود و دوباره در دوره‌ای دیگر آب به بدنه آنها بازگردد؛ به همین دلیل نمی‌توان به راحتی از واژه خشک شدن یا از بین رفتن برای تالاب استفاده کرد.
سلیمانی توضیح داد: برای نمونه در مورد تالاب هامون شاهدیم، با وجود آنکه چند سال این تالاب خشک بوده، اما اکنون با ورود آب به هامون، کارکردهای آن دوباره احیا شد؛ بنابراین نمی‌توانیم به راحتی اظهار کنیم که یک تالاب به طور کل از بین رفته است.
مدیر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران افزود: سوابق تاریخی هم نشان میدهد که برخی تالاب‌ها در گذشته، خشک شده و دوباره به حالت طبیعی بازگشته‌اند، اما در آن زمان عوامل طبیعی عامل خشکی و پر آبی بوده، اما در دوره ما عمدتا دلایل این خشکی‌ها عوامل انسانی است.
سلیمانی در مورد این عوامل انسانی توضیح داد: عوامل انسانی خشکی تالاب‌ها را میتوان در عبارت توسعه ناپایدار در حوضه آبریز تالاب‌ها خلاصه کرد. تالاب‌ها معمولا در پایین دست حوضه‌های آبریز قرار دارند و زمانی که در بالادست حوضه آبریز، توسعه بخش کشاورزی، صنعت و یا طرح‌های استحصال منابع آب بدون توجه به رعایت حق‌آبه محیط‌زیستی پایین دست، رخ دهد؛ ما شاهد ایجاد شرایط ناگوار برای تالاب‌ها هستیم.
وی ادامه داد: البته این عوامل برای هر تالاب متفاوت است، به طور مثال در گاوخونی، هم عوامل بخش کشاورزی و هم بخش صنعت، حق‌آبه این تالاب را از آن میگیرند و یا در مورد دریاچه ارومیه بخش کشاورزی موجب بروز مشکلات شده است، اما در همه آنها شاهدیم که عدم مدیریت صحیح حوضه آبریز و منابع آبی آنها پایین دست خود را متاثر میکند.
وی در پاسخ به اینکه آیا تالابی در کشور وجود دارد که دیگر امیدی به احیا آن نباشد؛ گفت: 84 تالاب با اهمیت بین‌المللی در کشور وجود دارد و از این تعداد هیچ تالابی نیست که امیدی به احیای آن نباشد، اما ممکن است تالاب‌های محلی وجود داشته باشد که در گذشته خشک شده و به اراضی کشاورزی تغییر کاربری داده باشند.
سلیمانی در ارتباط با استان‌هایی که بیشترین مواجهه با خشکی تالاب‌ها را دارند، توضیح داد: ما در همه کشور با مشکل عدم مدیریت درست منابع آبی مواجه‌ایم، اما برخی استانها نمود جدی‌تری در این زمینه داشته‌اند، برای نمونه در سیستان و بلوچستان و مجموعه تالاب‌های بین‌المللی هامون، در استانهای آذربایجان غربی و شرقی، دریاچه ارومیه و در استان فارس بسیاری از تالاب‌های ارزشمند در شرایط بحرانی به سر می‌برند، همچنین در استان اصفهان هم این مشکلات نمود زیادی دارد. به طور کلی هر استانی که بیشتر با مشکل عدم مدیریت درست آب روبروست، بحث مشکل تالاب‌ها نیز در آن بیشتر است.
مدیر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران در ارتباط با تالاب‌هایی که در الویت احیا قرار دارند، افزود: همه تالاب‌های کشور شرایط ویژهای دارند و با توجه به اینکه هر کدام کارکرد خاص خود را دارد، باید به همه آنها توجه شود، اما ما در طرح حفاظت از تالاب‌ها 7 تالاب را در الویت قرار داده‌ایم که این تالاب‌ها عبارتند از؛ مجموعه تالاب‌های هامون در سیستان و بلوچستان، تالاب های آلا‌گل، آلماگل، آجی گل در استان گلستان، تالاب زریوار در کردستان، چغاخور در چهار محال و بختیاری، تالاب حله در استان بوشهر، تالاب حرای میناب در هرمزگان و تالاب میقان در استان مرکزی؛ البته تالاب‌های استان فارس نیز در شرایطی هستند که باید توجه بیشتری به آنها شود.
وی در پایان تصریح کرد: ما در طرح حفاظت از تالاب‌ها تلاش کردیم، این مساله را جا بیاندازیم که باید برای مواجهه باتالاب‌ها برنامه داشته باشیم و طبق برنامه پیش برویم و نکته دوم اینکه موضوع بهره‌برداری از تالاب‌ها فقط مربوط به سازمان حفاظت محیط زیست نیست، بلکه بایستی کلیه ذینفعان و دست اندرکاران در این امر مشارکت داشته باشند و ما تلاش کردیم که شرکت‌های آب منطقه‌ای، وزارت جهاد کشاورزی، جوامع محلی حاشیه تالاب‌ها، استانداریها و ... را درگیر فرایند حفاظت مدیریت و بهره‌برداری پایدار از تالاب‌ها کنیم و در این بین برای 12 تالاب نیز برنامه عملیاتی تدوین کردهایم.
کمی تأمل لطفا...
نصف کشور تشنه اند
"از مجموع ۱۲۴۳ شهر کشور در تابستان سال جاری 547 شهر با تنش آبی مواجه بودند". شاید گذر از این جمله ساده باشد؛ اما اگر بدانیم که تنش آبی به معنای کمبود آب آشامیدنی برای مردمان همین سرزمین است، شاید دقایقی ذهنمان به این موضوع مشغول شود.
بحران و تنش آبی که به طور مداوم از آن صحبت می شود حال تقریبا نیمی از کشور را فراگرفته به طوری که بر اساس گفته های مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب کشور تابستان امسال شهر های زیادی با تنش آبی مواجه بوده اند.
شاید کلمه تنش آبی برای تهرانی ها و حتی شهرهایی که هر روز با بازکردن شیر آب منزل خود فوران آب را می بینند خیلی ملموس نباشد اما نمی توان این واقعیت را انکار کرد که مردمانی در این کشور برای تامین آب آشامیدنی با مشکلاتی روبرو هستند.
گرچه در این میان مسوولان آبی اقداماتی را انجام داده اند اما مشکل همیشگی منابع مالی سد بزرگی برای مسوولان آبی است اما با این وجود و بر اساس سناریوهای تنظیم شده قرار است که تعداد شهر های دارای تنش آبی در سال آینده به 392 شهر کاهش یابد.
از سوی دیگر میزان نزولات آسمانی نیز در حل این مساله نقش مهمی دارد و بر اساس آخرین آمار اعلام شده در این زمینه مجموع میزان بارش‌ها از ابتدای سال آبی جاری تا پایان هفته گذشته 149 میلیمتر بوده که نسبت به متوسط بلندمدت کاهشی 4.5 تا 5 درصدی داشته است، اما با این وجود و بر اساس اعلام مسوولان آبی تلاش میشود با مدیریت مصرف و مدیریت فشار در شهرهای کشور به‌جای جیره بندی، بتوانیم پیک مصرف آب سال آینده در تابستان 95 را بدون مشکل سپری کنیم.
همچنین بر اساس پیش بینی های صورت گرفته از مجموع مراکز استانهای کشور، در تابستان 95 شهرهای بندرعباس، بوشهر، شیراز، کرمان، مشهد و همدان با مشکل در تأمین آب و تنشهای آبی مواجه خواهند بود.
به طور کلی با توجه به شرایط بحرانی 15 ساله کشور به نظر می رسد که مدیریت مصرف دیگر وظیفه همه سازمان ها و حتی مردم باشد چرا که اگر مدیریت نحوه مصرف آب صورت نگیرد قطعا این تنش آبی تمام کشور را فرا خواهد گرفت لذا باید با ایجاد برنامه ریزی مدون و منسجم به فکر حل این شرایط بود.
لاله‌های واژگون چهارمحال و بختیاری در انتظار ثبت یونسکو
مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری گفت: لاله‌های واژگون استان چهارمحال و بختیاری در فهرست آثار ثبتی یونسکو قرار گرفت.
«بهمن عسگری سوادجانی» در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران از تکمیل پرونده لاله‌های واژگون در استان در لیست انتظار ثبت یونسکو خبر داد و اظهار کرد: لاله‌های واژگون فیزیکی از گل‌های نادر در دنیاست که مشهورترین دشت آن در این استان با مساحت 379 هکتار در شهرستان کوهرنگ می‌باشد.
وی با بیان اینکه منظره طبیعی زیبا و استثنایی در دشتی وسیع است، افزود : این دشت مهمترین زیستگاه طبیعی حفاظت از تنوع زیستی نیز به‌شمار میرود.
عسگری سوادجانی با اشاره به اینکه لاله‌های واژگون دربر گیرنده گونه‌های خاصی است که از لحاظ علمی و حفاظتی دارای ارزش جهانی می‌باشند، خاطرنشان کرد: این پرونده پس از بررسی و تکمیل شدن در فهرست موقت یونسکو برای ثبت قرار گرفت.
نماینده مردم تبریز:
دریاچه ارومیه بزودی خشک می شود
خانه ملت نوشت: نماینده مردم تبریز در مجلس با انتقاد از عملکرد ستاد احیای دریاچه ارومیه، گفت: ادامه روند فعلی موجب خشکی کامل دریاچه در آینده نزدیک خواهد شد.
محمداسماعیل سعیدی در توضیح وضعیت دریاچه ارومیه و در واکنش به اظهارات رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مبنی بر افزایش 57 سانتی متری تراز آب دریاچه ارومیه، گفت: میزان ورودی آب به دریاچه ارومیه همراه با تبخیر صورت گرفته با گفته‌های رئیس سازمان حفاظت‌محیط زیست همخوانی ندارد؛ واقعیت آن است که افزایش چند سانتیمتری تراز آب در مقایسه با کاهش 3 متری عمق آب دریاچه بسیار ناچیز است.
نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه برای بررسی وضعیت دریاچه ارومیه باید میزان ورودی آب دریاچه همراه با میزان تبخیر محاسبه شود، تصریح کرد: برای احیا و پر شدن دریاچه ارومیه سالانه باید حداقل 3 میلیارد متر مکعب آب وارد دریاچه شود.
وی افزود: میزان تبخیر آب دریاچه ارومیه بیش از 1200 میلیارد مترمکعب در سال بوده این در حالی است که ورودی آب کمتر از 700 میلیارد مترمکعب است، لذا افزایش تراز آب ممکن نیست؛ در این زمینه اگر تمهیدات لازم اندیشیده نشود و آبها به سمت دریاچه سوق داده نشود احتمال احیای دریاچه ارومیه غیرممکن خواهد بود.
سعیدی با تایید اظهارات کارشناسان محیط زیست مبنی بر خشک شدن دریاچه ارومیه در آینده نزدیک، گفت: با ادامه وضعیت فعلی، دریاچه ارومیه خشک خواهد شد مگر آنکه میزان آب ورودی به دریاچه تقویت شود.
این نماینده مردم در مجلس نهم، درباره عملکرد ستاد احیای دریاچه ارومیه، گفت: ستاد احیا نتوانسته دریاچه ارومیه را از بحران نجات دهد، اقدامات ستاد به نسبت شرایط موجود مطلوب نیست، حفظ وضعیت موجود دریاچه ارومیه یکی از اقدامات مهمی بود که ستاد احیا از آن غفلت کرد.
وی با بیان اینکه کارشناسان داخلی و خارجی معتقدند دریاچه ارومیه اگر خشک شود، احیا آن غیرممکن خواهد بود، افزود: در حال حاضر انتقال آب رودخانه زاب باید با سرعت بیشتری ادامه یابد، مطالعات نهایی پروژه انتقال آب از رود ارس باید هر چه سریعتر نهایی شود همچنین نسبت به تکمیل شبکه فاضلاب شهرهای اطراف دریاچه هم باید اقدام شود.
سعیدی تاکید کرد: اقدامات مناسب و به‌هنگام در احیای دریاچه ارومیه می‌تواند تا 50 درصد از تبخیر آب جلوگیری کند، در این زمینه افزایش میزان آب ورودی به دریاچه ارومیه به طور قطع موثر واقع خواهد شد.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بودجه مصوب سال 94 برای احیا دریاچه ارومیه به طور کامل اختصاص نیافته است، گفت: با توجه به نیاز مالی شدید جهت احیای دریاچه ارومیه برای سال 95 اعتبار ویژه منطبق با برنامه‌های احیا دریاچه باید پیش‌بینی شود، البته بودجه‌ای که بتوان آن را احصا کرد.
معصومه ابتکار طی روزهای اخیر از افزایش 57 سانتی متری تراز آب دریاچه ارومیه خبر داده است؛ در همین زمنیه اما کارشناسان محیط‌زیست معتقدند با ادامه وضعیت فعلی در سال 96 دریاچه ارومیه کاملا خشک خواهد شد.
استاد دانشگاه:
دریاچه ارومیه باوضع فعلی سال 96 خشک می شود
دانشیار رشته آبخیزداری دانشگاه ارومیه گفت:باتداوم وضعیت فعلی، دریاچه ارومیه در سال 96 به کلی خشک می شود.
ناصر آق روز چهارشنبه در دومین همایش ملی صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست در دانشگاه محقق اردبیلی افزود: در تابستان سال جاری کمتر از یک درصد از کل آب دریاچه ارومیه باقی بود که این میزان در سال آینده به نیم درصد کاهش می یابد.
وی بیان کرد: این دریاچه می توانست با مدیریت مناسب و جلوگیری از خشک شدن علاوه بر تثبیت اکوسیستم منطقه ، هزاران هزار گردشگر داخلی و خارجی را جذب کرده و درآمدزایی بسیاری برای کشور داشته باشد.
آق با اشاره به علل بروز خشک شدن دریاچه ارومیه افزود: تغییرات اقلیمی ، زیاد شدن دما ، عوامل انسانی ، برداشت بی رویه آب از ذخایر آبی و سطحی و توسعه صنعتی از جمله مهم ترین دلایل بروز خشکی دریاچه ارومیه می باشد.
وی ادامه داد: وسیع و کم عمق بودن دریاچه ارومیه از دیگر عواملی بود که باعث تبخیر زیاد آب در این دریاچه و خشک شدن آن بود.
دانشیار دانشگاه ارومیه گفت: دریاچه ارومیه بزرگترین نعمت طبیعی برای منطقه آذربایجان بود که بر اثر بی توجهی بشر دچار مشکل زیست محیطی و خشکی شده است.
وی با اشاره به رسوب نمک در کف و اطراف دریاچه ارومیه گفت: خشک شدن دریاچه و پراکندگی گرد و غبار این نمک باعث بروز بسیاری از مشکلات زیست محیطی در منطقه خواهد شد.
دومین همایش ملی صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست از امروز به مدت دو روز در دانشگاه محقق اردبیلی برگزار می شود.
پس از سالها اعتراض حامیان میراث فرهنگی؛
متروی اصفهان از میدان نقش‌جهان عبورنخواهد کرد
سرانجام با تفاهم سازمان میراث فرهنگی و مدیران استان اصفهان متروی اصفهان از میدان نقش جهان عبور نخواهد کرد.
مسئولان سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور، استان و همچنین مدیران دستگاههای ذی ربط در استان اصفهان با حضور معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی و استاندار اصفهان بر سر مسئله تعیین مسیر خط 2 متروی اصفهان به تفاهم رسیدند، لذا بر این اساس خط 2 متروی اصفهان از میدان تاریخی نقش جهان عبور نخواهد کرد.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی کشور در جلسه ای که عصر روز دوشنبه 10 اسفند ماه در دفتر ریاست سازمان میراث فرهنگی با حضور مسعود سطانی فر معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری،معاون میراث فرهنگی کشور، استاندار اصفهان، مدیر کل میراث فرهنگی استان اصفهان ، رییس شورای شهر اصفهان، شهردار اصفهان، مدیر عامل متروی اصفهان، مدیر کل دفتر پایگاه های جهانی، برگزار شد این تفاهم انجام و مکتوب شد .
بر اساس این گزارش ، با توجه به بررسی های به عمل آمده توسط گروه های مشاوره متروی اصفهان و جلسات فشرده و مکرر میان مسئولان ذی ربط و با توجه به اهمیت حفظ اماکن تاریخی و فرهنگی اصفهان و با توجه به تاکید رییس جمهور ، پس از بررسی های دقیق کارشناسی و در نظر گرفتن ملاحظات حفظ میراث فرهنگی و ضوابط حفاظتی یونسکو در جلسه مذکور مسئولان ذی ربط استان اصفهان و سازمان میراث فرهنگی، پس از گفتگوهای مفصل ، مقرر شد مسیر خط 2 مترو اصفهان از میدان تاریخی نقش جهان عبور نکرده و مسیر جدیدی که مورد مطالعه قرار گرفته مبنای عمل قرار گیرد. بر اساس این تفاهم، مسیر جدید هیچ تهدیدی متوجه هیچ یک از اماکن و بافتهای تاریخی و فرهنگی اصفهان نمی کند .
به گفته دکتر مسعود سلطانی فر معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، عملیات اجرایی مسیر جدید از اردیبهشت سال 95 آغاز خواهد شد . خط دو قطار شهری به مسافت 23.5 کیلومتر و با 22 ایستگاه قرار است شهرک امام حسین در شمال شرق اصفهان را پس از گذشتن از مرکز این کلانشهر به میدان شهدای خمینی شهر متصل کند .
شایان ذکر است انتشار خبرهای مبنی بر اینکه این خط از زیر میدان تاریخی نقش جهان خواهد گذشت واکنش گسترده طرفداران میراث فرهنگی کشور را برانگیخت. به دنبال آن با مخالفت صریح سازمان میراث فرهنگی، اجرای این پروژه تا تعیین تکلیف نهایی متوقف شده بود .
گفتنی است کمیته میراث جهانی یونسکو نیز در سی ونهمین اجلاس خود در تیرماه سال جاری در نامهای هشدار داده بود که در صورت احداث مترو در مسیر محوطه تاریخی نقش جهان و دیگر آثار تاریخی اصفهان، میدان نقش جهان با خطر خروج از ثبت میراث جهانی رو به رو خواهد شد . میدان عظیم و تاریخی امام (نقش جهان)، در قلب بافت تاریخی شهر اصفهان قرار گرفته و به عنوان بخشی از عظیم دولتخانه صفوی کاربرد داشت. بناهای تاریخی موجود در چهار طرف این میدان شامل عمارت عالی قاپو، مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله و سردر قیصریه است.علاوه بر این بناها 200 حجره دو طبقه پیرامون این میدان واقع شده که اغلب جایگاه عرضهٔ صنایع دستی اصفهان است .
میدان نقش جهان در هشتم بهمن سال ۱۳۱۳ به شماره ۱۰۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در اردیبهشت سال ۱۳۵۸ نیز به شماره ۱۱۵ جزو نخستین آثار ایرانی بود که در یونسکو به ثبت جهانی رسید .
خبر تفاهم قطعی مسئولان استان اصفهان و سازمان میراث فرهنگی کشور برای تغییر مسیر این خط متروی اصفهان ، می‌تواند نوید بخش حفظ این بنای تاریخی ثبت‌شده در یونسکو باشد . بر اساس قانون هرگونه ملاحظات و نظرات درباره مسیر متروی اصفهان باید به سازمان میراث فرهنگی ارجاع شد چراکه این سازمان به عنوان متولی و مرجع صلاحیت‌دار در این موضوع از طرف یونسکو معرفی شده است . طبیعی است که هرگونه اتفاقی که در عرصه و حریم های آثار ثبت شده جهانی رخ می دهد باید به سازمان میراث فرهنگی و یونسکو گزارش شود .
اکنون در پی مطالعات کارشناسی که توسط یونسکو انجام شده و تفاهم مسئولان ذی ربط مقرر گردید که به دلیل حساسیت های خاصی میراثی و لزوم حفظ میراث ارزشمند فرهنگی و تاریخی اصفهان، خط 2 مترو از مسیر دیگری که تهدیدی متوجه این آثار نکند عبور کند .
تفاهم انجام شده قفل یکی از کلیدی ترین پروژه های شهری اصفهان را پس از سالها باز خواهد کرد. با انجام این تفاهم، این پروژه مهم عمرانی و رفاهی، از بلاتکلیفی چندین ساله رهایی خواهد یافت.
خوزستان برای دومین روز متوالی تعطیل شد
برای دومین روز تمامی ادارات، مراکز آموزشی- درمانی و بانک‌های استان خوزستان به دلیل افزایش باد و گرد و غبار تعطیل شد.
در پی وزش باد و افزایش گرد و غبار روز گذشته (دوشنبه) تمامی ادارات و مدارس 15 شهرستان استان خوزستان تعطیل اعلام شد که با توجه به تداوم گرد و غبار و افزایش آن امروز (دوشنبه) نیز تمام ادارات، مراکز آموزشی- درمانی و بانک‌ها در این استان تعطیل شد.
یکی از شهروندان میگوید: گرد و غبار به شدت استان را فراگرفته است که در ساعات اولیه صبح
(8 تا 9.30) وضعیت هوا کمی بهتر است اما با آغاز وزش باد، گرد و غبار به شدت افزایش می‌یابد.
بنا بر اعلام اداره کل هواشناسی خوزستان میزان ریزگردها روز شنبه در اهواز به ۹۹۷۳ (۶۶ برابر
حد مجاز) و در آبادان به ۱۰ هزار میکروگرم بر مترمکعب رسید.
همچنین میزان دید افقی در خوزستان امروز به ۱۰۰ متر کاهش خواهد یافت که این شرایط موجب کنسل شدن بسیاری از پروازهای فرودگاه بین المللی اهواز خواهد شد.
ظاهرا برای اعلام تعطیلی روز سه‌شنبه، امروز تصمیم گیری می شود و نتیجه آن متعاقبا اطلاع رسانی خواهد شد.
ضرر ۲۰۰ میلیارد دلاری ایران از خشکی دریاچه ارومیه
رئیس اتاق بازرگانی ایران اعلام کرد که با استفاده از آب دریاچه ارومیه حدود دو میلیارد دلار کالا تولید شده است. به گفته او جلوی آبی که باید به این دریاچه ریخته می‌شد گرفته شد و در نتیجه ۲۰۰ میلیارد دلار خسارت وارد آمد.
خبرگزاری "خبرآنلاین" به نقل از محسن جلال‌پور، رئیس اتاق بازرگانی ایران گزارش داده است (۱۶ فوریه/ ۲۷ بهمن) که برای جبران خساراتی که در نتیجه خشکسالی دریاچه ارومیه بوجود آمده ایران باید حدود ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه کند. این مقام ایرانی انتقاد میکند که "به دلیل بی‌توجهی نسبت به دیپلماسی آب، اکوسیستم کشور دچار بحران شده است".
بسیاری از مسئولین محلی نیز از عملی نشدن وعده های رئیس جمهور برای احیای دریاچه ارومیه انتقاد میکنند.
کارشناسان و محققان امور دریاچه ارومیه سال هاست هشدار می‌دهند که یکی از عوامل اصلی خشکی دریاچه حفر چاه‌های غیر مجاز در اطراف آن بوده است. طبق آماری که مقامات ایرانی اعلام کردهاند از مجموع ۷۸۰ هزار حلقه چاه حفر شده در کشور تعداد ۳۰۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز هستند.
محمدحسین کریمی‌پور، مشاور عالی اتاق بازرگانی ایران میگوید: «دولت زمانی که کار خود را آغاز کرد وعده داد که رسیدگی به وضعیت دریاچه ارومیه را در اولویت برنامه خود قرار دهد. متاسفانه همچنان چاه‌های غیرمجاز این منطقه بسته نشده است.»
امید تازه برای نجات دریاچه ارومیه
از سوی دیگر پایگاه خبری "دیده‌بان محیط زیست و حیات وحش ایران" از آبگیری دریاچه ارومیه خبر داده است. این سایت با چاپ جدیدترین عکس ماهواره‌ای ناسا (۲۶ بهمن ۱۳۹۴ ) اعلام کرده است که"با افزایش ۵۱ سانتی متری تراز سطح آب، تمام پهنه آبی دریاچه ارومیه آبگیری شد."
به نوشته این سایت افزایش تراز سطح آب دریاچه ارومیه به دنبال ادامه بارش‌های اخیر برف و باران در شمال غرب ایران و "انتقال آب بر اساس مصوبات ستاد احیای دریاچه ارومیه" بوده است.
سایت "ستاد احیای دریاچه ارومیه" نیز با چاپ تصاویر متعددی از قسمت‌های مختلف دریاچه ارومیه تائید کرده که تراز آب دریاچه ارومیه بالا آمده است. این سایت نوشته است: «علاوه بر بارندگی اخیر در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، اتمام پروژه های لایروبی رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه، رهاسازی آب از سد بوکان و اتصال زرینه رود به سیمینه رود درکنار هم موجب بالا آمدن قابل توجه تراز آب دریاچه ارومیه و زیرآب رفتن ۷۰۰ کیلومتر مربع از دریاچه شده است.»
کارشناسان امور دریاچه ارومیه گرچه راهکارهای دولت را اقدامی مثبت میدانند ولی انتقاد میکنند که اقدام دولت برای نجات و احیای دریاچه با تاخیر و کندی پیش میرود و بر این باور هستند که دریاچه ارومیه زمان و فرصت زیادی ندارد.
بزنگان را قبل از خشک شدن و صرف هزینه‌های میلیاردی دریابیم
بزنگان، تنها دریاچه طبیعی شمال شرق کشور که مقصدی برای گردشگران است در آستانه خشک شدن قرار دارد و در یک قدمی تبدیل شدن به ارومیه‌ای دیگر است، دریاچه‌ای که قبل از خشکی کامل آن و صرف هزینه‌های میلیاردی باید برای نجاتش هر کاری انجام داد.
در بلندیهای کپه داغ و در 130 کیلومتری جاده مشهد – سرخس دریاچه آب شیرینی به وسعت حدود ۸۰ هکتار قرار دارد که همه ساله در فصل‌های پاییز و زمستان و اوایل بهار زیستگاه بسیار مناسبی جهت زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی است.
دریاچه بزنگان یا«کل‌بی‌بی» تنها آبگیر طبیعی و مهمترین دریاچه در استان خراسان رضوی است که آب آن از بارندگی‌های سالانه و چشمه‌های کوچک یا چشمه‌های زیر دریاچه تامین میشود. اینگونه تامین شدن آب دریاچه باعث شده است که آب آن طعم کمی تلخ و شورمزه بدهد، البته این دریاچه مرکز پرورش ماهی قزل آلا بوده و در صورت برنامه‌ریزی صحیح از ویژگی‌های لازم برای جلب گردشگران برخوردار است.
سازمان حفاظت محیط زیست در جهت حفظ و بهره‌وری معقول از این پدیده طبیعی و با حفظ اصالت تعادل اکولوژیکی آن، برنامه‌هایی در دست اقدام داشته و امید میرود که در آینده نزدیک این منطقه یکی از مراکز مهم علمی پژوهشی و تفرجگاهی شود، به همین منظور در کنار این دریاچه یک نمازخانه و چند سرویس بهداشتی و همچنین یک زمین برای بازی کودکان ساخته شده است.
همچنین در مورد موقعیت جغرافیایی این دریاچه باید گفت که بزنگان در موقعیت جغرافیایی E6029 N3618 در استان خراسان رضوی و در جنوب رشته کوه‌های هزار مسجد قرار گرفته است. عمق آب دریاچه حداکثر ۱۲ متر و حداقل ۹ متر است و تاکنون ۳۳ گونه فیتوپلانکتون جلبکی در آن شناسایی شده است البته ماهی بومی دریاچه از همان نوع شیرماهی موجود در دیگر رودخانه‌های استان خراسان است، اما بزنگان زیستگاه خوبی نیز برای چند نوع ماهی کپور است.
از عمده‌ترین خانواده‌های گیاهی منطقه بزنگان میتوان کاسنی، (Compositae) غلات، (Gramineae) شب‌بو (Cruciferae) و چتریان (Umbelliferae) را نام برد. از نظر شکل زیستی 57 درصد گونه‌ها به تروفیت‌ها و 28 درصد به همی‌کریپتوفیت‌ها تعلق دارد و مطالعات کورولوژی نشان میدهد که بیش از 50 درصد گونه‌ها به منطقه رویشی ایران، توران و 30 درصد به ایران و توران اروپا سیبری تعلق دارد.
این دریاچه با دارا بودن ویژگی‌های خاص از اهمیت علمی و تحقیقاتی بالایی برخوردار است که باعث شده به عنوان تنها « اثر طبیعی ملی » استان خراسان شناخته شود. اما این دریاچه در سالهای اخیر به دلیل افزایش خشک سالی و کاهش عمق آب آن در عمیق‌ترین مکان به ۲متر رسیده است، نفس‌های بزنگان به شماره افتاده و زنگ خطر برای این اثر طبیعی ملی زیبا و منحصر به فرد به صدا درآمده است.
این روند، حدود یک سال پیش وضعیت این اثر طبیعی ملی را به وضعیت خاصی رسانده بود که شاهد وقوع پدیده شکوفایی جلبک‌ها در آب دریاچه به دلیل کاهش چشمگیر سطح آب دریاچه بودیم، البته در این بین تصرف زمین‌های اطراف دریاچه به بهانه برخورداری از اسناد مالکیت قدیمی و حکم‌هایی که در تایید این اسناد مالکیت صادر میشود، زندگی گونه‌های جانوری کنار دریاچه را تهدید میکند به علاوه باید به شکارچیان غیرمجازی اشاره کرد که با اسلحه‌های خود تیر خلاص را به زیست گونه‌های جانوری این اثر طبیعی ملی وارد میکنند.
در نهایت باید گفت که خشکسالی و تبعات جبران ناپذیر آن برای این اثر، همه و همه باعث شده است نفس دریاچه به شمارش بیافتد، با اینکه همه مسوولان تاکید دارند که باید از خشک شدن دریاچه جلوگیری کرد، از آنجا که بزنگان در یک قدمی تبدیل شدن به ارومیه‌ای دیگر است، دریاچه‌ای که قبل از خشکی کامل آن و صرف هزینه‌های میلیاردی باید برای نجاتش هر کاری انجام داد، زیرا ایستادن قلب بزنگان به مثابه مرگ محیط زیست و حیاط وحش منطقه است.
همچنین در شش کیلومتری جنوب غربی روستای بزنگان « غار بزنگان » واقع شده که قدمت آن به لحاظ آثار به دست آمده به دوران پیش از میلاد بر میگردد و با شماره 659 در زمره آثار تاریخی به ثبت رسیده است.
تلاش سازمان ملل برای احیای هفت تالاب ایران
/ پروژه مناریت برای احیای تالاب هامون اجرا می شود
نماینده موقت مقیم سازمان ملل در ایران از تدوین و اجرایی شدن دو پروژه جاری در تالاب‌ها در طول هشت سال گذشته خبر داد و گفت: این پروژه‌ها در سه منطقه ارومیه، پریشان و شادگان صورت گرفته و اکنون بسیار خوشبختیم که اعلام کنیم تلاش‌های ما برای احیای هفت تالاب به نتیجه رسیده است.
امانیام مورالی صبح امروز (سه شنبه) در همایش روز جهانی تالاب‌ها که با شعار "تالاب‌ها برای آینده ما، معیشت پایدار" و با حضور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور برگزار شد، گفت: 47 سال پیش افتتاح کنوانسیون رامسر در میان ترانه‌های مدیترانه در ایران جشن گرفته شد و در طول این مدت دولت ایران و سازمان محیط زیست این کشور به بخش قابل توجهی از تعهدات خود نسبت به این کنوانسیون (UNDP) پای‌بند بوده و کمال همکاری را داشته است.
وی با تأکید بر اینکه از روز نخست تشکیل کنوانسیون رامسر مسأله بهره‌برداری نامطلوب از تالاب‌ها دغدغه اصلی گردآورندگان بوده است، افزود: بسیار پیشتر از اهداف هزاره سوم و توسعه پایدار و حتی یک سال قبل از نشست معروف استکهلم، در رامسر این مسائل و دغدغه‌های زیست محیطی مورد توجه بوده‌اند.
نماینده موقت مقیم سازمان ملل در ایران با اعلام اینکه اکنون 168 کشور و بیش از 2000 تالاب تحت پوشش کنوانسیون رامسر قرار دارند، گفت: همه ما در پی انجام وظایف خود نسبت به تالاب‌ها هستیم و از این بابت لذت می‌بریم، با این وجود سؤال اساسی اینجاست که حسن حضور تالاب‌ها برای ما چیست؟
مورالی در پاسخ به این سؤال، تصریح کرد: تالاب‌ها آب را تصفیه کرده، از سیل و خشکسالی جلوگیری میکنند و فضای مناسب همه اهالی محلی و جانوران میهمان خود فراهم میکنند. لیست خدمات تالاب‌ها پایان‌ناپذیر است و به طور کلی آنها قابلیت تأمین معیشت برای مردم محلی را دارند و از مهاجرت افراد ساکن به محیط‌های شهری و افزایش معضلات شهرنشینی جلوگیری میکنند.
وی با اعلام این هشدار که خشکی و گرما در اقلیم جهانی ایران را تهدید میکند، اضافه کرد: باید برای حفظ و صیانت از تالاب‌ها تلاش کرد، بر همین اساس و در راستای سابقه کاری طولانی دولت و سازمان محیط زیست ایران با UNDP قوانین و استراتژی‌های جدیدی برای حفاظت از تالاب‌ها از طریق تقویت حفظ مالکیت بر آنها ایجاد شده است.
نماینده موقت مقیم سازمان ملل در ایران از تدوین و اجرایی شدن دو پروژه جاری در تالاب‌ها در طول هشت سال گذشته خبر داد و گفت: این پروژه‌ها در سه منطقه ارومیه، پریشان و چادگان صورت گرفته و اکنون بسیار خوشبختیم که اعلام کنیم تلاش‌های ما برای احیای هفت تالاب به نتیجه رسیده است.
مورالی همکاری دولت ژاپن برای برنامه‌ریزی جهت اجرای پروژه کشاورزی پایدار در راستای حفاظت و احیای دریاچه ارومیه را اقدامی سخاوتمندانه از سوی این کشور خواند و ادامه داد: علاوه بر این سطح گسترده‌ای از ذینفعان حوضه آب و تالاب از جمله جوامع محلی، سازمان‌های مردم‌نهاد و رهبران مذهبی در ایران برای راه‌اندازی و تکمیل پروژه احیای تالاب‌ها در کنار یکدیگر بسیج شدهاند.
وی در عین حال از اجرای پروژه مناریت در راستای توسعه مدیریت منابع طبیعی برای احیای هامون در سیستان و بلوچستان خبر داد و گفت: همه باید در سطح کره زمین برای احیای تالاب‌ها، این اکوسیستم‌های مهم حیاتی در کنار یکدیگر و با هم تلاش کنیم.
فاضلاب جنوب تهران، آلوده‌ترین آب دنیاست
به گفته رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه شهید بهشتی، فاضلاب جنوب شهر تهران آلوده‌ترین آب دنیاست. از این فاضلاب برای صیفی‌کاری و آبیاری زمین‌های کشاورزی این منطقه استفاده میشود.
محمداسماعیل اکبری، رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه شهید بهشتی در نشست خبری هفته سرطان گفته که فاضلاب جنوب تهران، آلوده‌ترین آب جهان است.
از فاضلاب تهران در جنوب این شهر و در مناطقی چون ورامین، پاکدشت و حسن آباد برای آبیاری مزارع کشاورزی استفاده میشود.
محمد موسوی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی حدود دو سال پیش از آبیاری ۲۱۴ هزار هکتار زمین کشاورزی با استفاده از آب نامتعارف خبر داده بود.
محمداسماعیل اکبری، رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه شهید بهشتی در نشست خبری هفته سرطان گفته که فاضلاب جنوب تهران، آلوده‌ترین آب جهان است.
از فاضلاب تهران در جنوب این شهر و در مناطقی چون ورامین، پاکدشت و حسن آباد برای آبیاری مزارع کشاورزی استفاده میشود.
محمد موسوی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی حدود دو سال پیش از آبیاری ۲۱۴ هزار هکتار زمین کشاورزی با استفاده از آب نامتعارف خبر داده بود.
اکبری معتقد است این فاضلاب به کار گرفته شده در کشاورزی به دلیل آلوده بودن به فضولات انسانی آلوده‌ترین آب جهان است. او همچنین تاکید کرده که دلیل اصلی استزس‌زا بودن جامعه هم به همین مساله آلودگی آب باز میگردد. او افزوده که یک زمانی آب سد لتیان کرج (در نزدیکی تهران) از پاک‌ترین آبهای جهان بوده است اما در حال حاضر دیگر جای پُز دادن برای این آب هم وجود ندارد.
محمد شاعری، رئیس ستاد محیط زیست شهرداری تهران چندی پیش به رسانه‌ها گفته بود که بیش از نیمی از پایتخت شبکه فاضلاب ندارد و فاضلاب این شهر به مناطقی چون فرحزاد و درکه ریخته میشود.
اکبری همچنین یادآور شده که سبزیجات حاصل از این آبیاری را میتوان میکروب‌زدایی کرد اما آلودگی سنگین آن قابل رفع و رجوع نیست.
عباس رجایی، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس هم چندی پیش نسبت به آبیاری زمین‌های کشاورزی جنوب تهران با فاضلاب و پساب‌های صنعتی و بیمارستانی هشدار داده بود. او هم تاکید کرده بود که محصولات کشاورزی این منطقه بیماری‌های گوناگونی را به جامعه تحمیل میکند.
.
حسین هاشمی، استاندار تهران چندی پیش اعلام کرد که به کشاورزان هشدار داده شده و در صورت استفاده از فاضلاب برای آبیاری محصولاتشان، زمین‌های کشاورزی آنها تخریب خواهد شد.
کشاورزان این منطقه در توجیه دلایل استفاده از فاضلاب شهری، بالا بودن هزینه آب و در دسترس نبودن آب برای آبیاری زمین‌های کشاورزی را عنوان میکنند.
رییس اداره آسم و آلرژی وزارت بهداشت:
آلودگی هوا، شهروندان را به مرگ نزدیک‌تر میکند
رییس اداره آسم و آلرژی وزارت بهداشت با اشاره به تشدید برخی بیماری‌ها در پی آلودگی هوا، اظهار کرد:
تشدید بیماری در هوای آلوده می‌تواند؛ موجب فوت بیمار شود، که البته مطالعه مشخصی در مورد میزان افزایش مرگ‌ومیر در روزهای همراه با میزان بالای آلودگی هوا صورت نگرفته است.
مهدی نجمی در گفتوگو با ایلنا در ارتباط با رابطه میان آلودگی هوا و افزایش مرگ‌ومیر زود هنگام در میان برخی بیماران گفت: آلودگی هوا به عنوان یک خطر اصلی برای بیمارهای قلبی عروقی، سرطانی و بیمارهای مزمن تنفسی محسوب میشود. این بیماری‌ها تحت تاثیر آلودگی هوا شدت می‌یابد و باعث تشدید بیماری در فرد می شود
به طوری که حتی در مواردی بسته به میزان پیشرفت بیماری، می‌تواند؛ موجب فوت فرد شود.
وی ادامه داد: برای نمونه آلودگی هوا منجر به تشدید علائم بیماری آسم و همچنین بیماری مزمن انسدادی ریه شده و باعث ظهور علائم آن میشود و کسانی را که بیماری‌شان در حال کنترل است از حالت کنترل خارج میکند و گاهی منجر به حملات حاد در بیمار میشود که با توجه به زمینه شدت و یا پیشرفتگی بیماری می‌تواند حتی کشنده باشد.
نجمی با اشاره به اینکه مطالعه مشخصی در مورد میزان افزایش مرگ‌ومیر یا تشدید برخی بیماری‌ها در روزهای همراه با میزان بالای آلودگی هوا صورت نگرفته است، تصریح کرد: اما شاهدیم که همکاران ما در اورژانس و یا مطب‌ها اظهار میکنند؛ در روزهایی که آلودگی هوا بیشتر است، تعداد افرادی که دچار حمله‌های بیماری اعم از بیماری قلبی و عروقی و تنفسی میشوند نیز تعداشان بیشتر است و مراجعه بیمار در این روزها بیشتر صورت می گیرد.
رییس اداره آسم و آلرژی وزارت بهداشت در پاسخ به این سوال که کدام یک از آلاینده‌های هوا خطرناک‌تر هستند، توضیح داد: همه آلاینده‌های هوا کم‌وبیش تاثیرگذار هستند و موردی نیست که بخواهیم مستثنی بدانیم؛ زیرا همه اینها در تشدید بیماری‌های تنفسی موثرند.
وی در مورد اقداماتی که باید برای کاهش اثرگذاری آلودگی هوا بر بدن انسان صورت بگیرد، گفت: افراد باید سعی کنند؛ در زمان آلودگی هوا تا حد ممکن در فضای آزاد حضور پیدا نکنند. سالمندان، کودکان و افرادی که بیماری قلبی و ریوی دارند به طور خاص مورد تاکید هستند که باید حضور در فضای آزاد را به حداقل کاهش دهند و تنها برای انجام کارهای ضروری از خانه خارج شوند.
نجمی گفت: همچنین افراد در فضای آزاد بهتر است از ماسک استفاده کنند. قابل تاکید است که ماسک‌های کاغذی که معمولا مردم استفاده میکنند، اثر بخشی لازم را ندارد و باید در صورت امکان از ماسک‌های فیلتردار استفاده شود.
وی خودداری از فعالیت فیزیکی شدید و ورزش در هوای آزاد، بستن پنجره‌ها، دوش گرفتن و شستن دست‌وصورت پس از بازگشت به خانه و مصرف لبنیات کم‌چرب را نیز از جمله دیگر اقدامات دانست و افزود: شهروندان در روزهای آلوده حتما از ترکیبات حاوی آنتی اکسیدان مانند میوه، سبزی تازه و همچنین ویتامین‌های AوE،C و همچنین گوشت قرمز، مرغ، حبوبات، تخم مرغ و غلات سبوس‌دار استفاده کنند و آب فراوان نیز بنوشند. علاوه بر آن در این روزها از خوردن مواد غذایی کم‌ارزش مانند چیپس، پفک و نوشابه گازدار نیز خودداری کنند.
چشمه طاق بستان کرمانشاه در آستانه خشک شدن کامل
صدای اعتراض فعالان میراث فرهنگی درآمد
میراث فرهنگی و گردشگری - خبرها از خشک شدن کامل چشمه طاق بستان حکایت دارد. دیده بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران در این باره نامه ای به معاونت میراث فرهنگی، سازمان میراث فرهنگی ارسال کرده است.
چشمه های طاق بستان کرمانشاه که بخشی از هویت اصلی این اثر ملی هستند، حدود ۶ ماه پیش در کمتر از ۴۰ دقیقه در پی اتفاقی عجیب و بی سابقه خشکیدند و ثبت جهانی این اثر تاریخی را با مشکل جدیدی روبه رو کردند. این چشمه ها از هزاران سال پیش در شمال شهر کرمانشاه و در جوار طاق های ساسانی جاری بود و هزاران هکتار از اراضی کشاورزی را آبیاری و آب اهالی روستای طاق بستان را تأمین می کرد که اکنون خشک شدن آن موجب نگرانی اهالی منطقه و همچنین مسئولان شده است.
در این میان دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران در این باره نامهای را به معاونت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی داده بود که همچنان از پاسخ آن خبری نیست. از این رو، با انتشار متن نامه یادشده، شاید گامی برای رسیدگی به این یادگار طبیعی و فرهنگی برداشته شود.
نامه دیده بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران به شماره 0014-94 در تاریخ 15/9/1394 به معاونت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی ارسال شده است. متن نامه ارسالی بدین شرح است:
به گزارش خبرآنلاین، همان گونه که آگاهی دارید چشمه تاریخی و ارزشمند طاق بستان یکی از مهم ترین میراث فرهنگی کشورمان، چندی است که به خاطر دخالت های نا به جای انسانی در زیست بوم منطقه خشک شده است. بی شک خشک شدن این چشمه نمی تواند بی ارتباط با روند حفظ این میراثِ فرهنگی ارزشمند باشد. پژوهش یکی از فعالان این حوزه و پرس و جو از استادان و متخصصان امر دلایل زیر را برای این رویداد نشان می دهد:
1. نبود مطالعات باستان شناسی، معماری، زیست بومی، زمین شناسی و آب شناسی.
2. نقض کنوانسیون های جهانی مبنی بر دخالت در سازه های باستانی و تاریخی تحت هر عنوان.
3. ساخت و سازهای گسترده در حریم درجه یک این یادمان، که از دهه شصت آغاز و در ده سال گذشته با خانه های چسبیده به حریم اثر، رستوران ها و کبابی ها و دیگر فروشگاه ها به اوج خود رسیده است.
4. دخالت در زیست بوم منطقه، از جمله حفر چاه های غیرمجاز در بالادست و پایین دست. از جمله پادگان نظامی سپاه در خیابان ظفر، در حریم کوهیِ تاق بستان در منطقه ی کِنِشت در 5 کیلومتری تاق بستان، دارای دو حلقه چاه غیرمجاز بزرگ بوده و هم چنین برداشت غیرقانونی آب در سراب نیلوفر که بر پایه ی سخن مردم بومی به دیگر کشورها فروخته می شود.
5. دخالت در نمای میراث که با ادعای برگشت به سیمای کهن، بدون داشتن هرگونه سند و مدرکی، انجام شده و مورد تأیید باستان شناسان نبوده و نگاره های قاجاری و نقاشی ها چیز دیگری را نشان می دهد.
6. استفاده از لودر و بیل مکانیکی و دریل هنگام تغییرات در تاق بستان به وسیله کارگران معمولی و ایجاد آلودگی شدید صوتی، که دو سال پیش در خبرگزاری ها بازتاب گسترده داشت.
7. ساخت کارخانه آب معدنی در نزدیکی تاق بستان.
افزون بر موردهای یاد شده می توان دو مورد بی مبالاتی مرتبط با وظیفه میراث فرهنگی را نیز افزود:
1. نبود یک دفتر برای پایگاه میراث طاق بستان (هم اینک نیروها در کانکس مستقر هستند).
2. عدم بررسی و آسیب شناسی سنگ نگاره ها که هم اکنون شوره بر آثار نمایان شده است.
پرسش مهم این است که: چشمه و کوهی که هزاران سال بر جا بوده چرا باید با دخالت و ندانم کاری و سوء مدیریت به این روز افتد؟ و اثر گرانقدر و تاریخی و هویتی ای که بر آن کوه نقش بسته چرا تا به این حد نا به سامان است؟ در حالی که گفته می شود چندین میلیارد تومان برای مرمت آن هزینه شده [در صورتی که مرمت برخی آثار کشور در گرو تنها چند میلیون تومان است] و اکنون وضعیت مناسبی ندارد.
و اما هم اکنون، باید از همه کارشناسان مربوطه، زمین شناس، مرمت گر، باستان شناس، زیست بوم، پژوهشگر آب و جغرافیا و ... دعوت به عمل آورد تا با مطالعه و بررسی و پژوهش بدون شتاب در یکی دو سال و با نظارت پژوهشگاه میراث فرهنگی مرکزی علل را بررسی کرده و در صدد رفع آن برآیند تا در سال های آتی و پس از ثبت جهانی دچار رخداد ناگوار مشابهی (خشک سالی) نشویم. زیرا هم چنان که دیدیم برگشت آب موقتی بود و مدتی پیش دوباره خشک شد که به باور زمین شناسان چیزی عجیب نبوده و نیست.
با عنایت به توجهی که جنابعالی به سازمان های مردم نهاد دارید، خواهشمندیم برنامه های سازمان متبوع تان را برای پی گیری مشکلات موجود در مجموعه ارزشمند طاق بستان و رفع نگرانی دوستداران میراث فرهنگی به آگاهی ما برسانید. پیشاپیش از همکاری و همراهی شما سپاس گزاریم.
کاهش ۴۶ درصدی باران و گرمای شدید
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان کرمانشاه نیز عنوان کرد: کاهش ۴۶ درصدی بارش باران و عدم بارش برف در سال ۹۴ و همچنین گرمای هوا موجب خشکیدگی چشمه های طاق بستان شده است. نوسان آب طبیعت چشمه کارستی طاق بستان است، به طوریکه در برخی از ماه ها این چشمه طغیان آب داشته و در ماه هایی چون آبان ۹۱ و ۹۲ آبدهی اضافی به صفر رسیده است.
امیریان گفت: خشکیدگی این چشمه ها به یکباره نبوده و طبق یک اندازه گیری که از میزان سر ریز چشمه به صورت ماهانه صورت می گیرد، در فروردین ماه امسال سر ریز چشمه ۱۴۷۷ لیتر در ثانیه بوده که یک ماه بعد به ۹۸۵ لیتر در ثانیه و در ۱۲ خرداد ماه به ۳۲۳ لیتر در ثانیه رسیده است و این به معنای کاهش تدریجی تخلیه آب از چشمه طاق بستان است.
او گفت: نوسان آب طبیعت چشمه کارستی طاق بستان است، به طوریکه در برخی از ماه ها این چشمه طغیان آب داشته و در ماه هایی چون آبان ۹۱ و ۹۲ آبدهی اضافی به صفر رسیده و تنها قابلیت تامین آب شرب اهالی مردم ساکن طاق بستان را داشته است.
امیریان گفت: از سال ۷۶ که وارد دوره خشکسالی شده ایم در ۱۲ سال از آن، میزان بارش کمتر از میانگین سالانه بوده و از سوی دیگر کاهش بارش برف در سال های اخیر دست به دست هم دادند تا کمترین دبی تخلیه آب بجای آبان ماه در تیر ماه اتفاق بیفتد.
او در پاسخ به این سوال که آیا آب رفته به جوی بازمی گردد، گفت: روستای طاق بستان که قدمتی دیرینه دارد و در حدود ۳۰۰ خانوار را در خود جای داده است، به دلیل داشتن حق آبه از چشمه های طاق بستان، مستقیما از خود چشمه تامین آب می شدند که در پی خشکیدگی آن، با مشکلی حاد روبه رو شده اند.از سوی دیگر به دلیل قرار داشتن روستا در طرح ساماندهی تاکنون هیچ اقدامی نه از سوی مسئولان و نه مردم روستا برای نصب انشعابات آب و فاضلاب صورت نگرفته است.
احتمال بازگشت آب به چشمه های خشک شده طاق بستان
این در حالیست که چندماه پیش عضو کمیته تخصصی منابع آب شورای تحقیقات آب کشور در مورد علت خشک شدن ناگهانی چشمه های طاق بستان کرمانشاه گفت: این یک پدیده زیست محیطی است، چشمه های طاق بستان از نوع کارستیک است به این معنا که همواره احتمال خشک شدن ناگهانی و در عین حال بازگشت دوباره آب به آن وجود دارد.
داوود رضا عرب در این باره گفت: مبنای آبرسانی به چشمه های کارستیک فشار آب است به این معنا که ممکن است از غار یا شکافی در زمین، آب با فشار به این نوع چشمه وارد شود. در واقع منبع تامین آب چشمه های کارستیک مانند چشمه های عادی از رودخانه ها یا منابع زیر زمینی نیست، بنابراین ممکن است در صورت افت فشار ، آب ورودی به این چشمه ها قطع و چشمه به صورت ناگهانی خشک شود.
این استاد دانشگاه گفت: اگر این افت فشار به صورت طبیعی رخ دهد آب دوباره به چشمه باز می گردد اما اگر بر اثر دستکاری و دخالت انسان به عنوان مثال برای ایجاد تونل یا انتقال آب باشد، ممکن است راه ورودی آب مسدود شود و دیگر چشمه احیا نشود.
او با بیان اینکه بارها دیده شده که به علت دستکاری، راه های ورودی آب به این نوع چشمه ها مسدود شده و دیگر آب به حوضه بازنگشته است، بنابراین چشمه برای همیشه خشک می شود، ابراز امیدواری کرد: این موضوع در چشمه های طاق بستان صدق نکند.
به گفته این استاد دانشگاه خشکسالی و کاهش بارندگی هم در روند خشک شدن این چشمه ها تاثیرگذار است.
ابراهیم رضایی بابادی استاندار کرمانشاه پیش تر گفته بود پیگیری خشک شدن چشمه های طاق بستان ادامه دارد، موضوع اکنون برای ریشه یابی دقیق در حال بررسی است و از دستگاه های اجرایی خواسته شده که با جدیت روی این موضوع کار کنند تا شرایط بهتری در مجموعه طاق بستان حاکم شود.
همچنین کاظمی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه با اشاره به خشک شدن چشمه های چند هزار ساله سراب طاق بستان در مدت 24 ساعت، گفت: این پدیده می تواند در اثر عواملی همچون خشکسالی های پی در پی و حفر چاه های غیرمجاز در بالادست چشمه در داخل منطقه تنگه کنشت باشد.
او گفت: انجام حفاری و بازسازی چشمه بدون مطالعه زیست محیطی، احداث کانال های زهکشی و هدایت آب به خارج از محوطه طاق بستان و حفر چاه توسط سازمان پارک ها و فضای سبز در بالادست چشمه نیز از عوامل مهمی هستند که در خشک شدن سراب طاق بستان تاثیر بسزایی دارند.
مینا افشار
ساحل چرکین بندرعباس
سال ها پیش، زمانی که در ساحل قدم می‌زدیم، با تمام وجود، زلالی دریا و بوی شرجی ناب را حس می‌کردیم، چهره ی شهر قدیمی بود، اما در عوض خبری از خیابان‌های ساحلی و کناره‌های بتنی و موج شکن‌های قدرتمند نبود و هنوز موش‌های نیم کیلویی و چند ملیتی مهمانان ویژه سواحل شهرمان نبودند.
در حالیکه دنیای کنونی ما، بنادر را از مناطق ثروتمند می‌داند و شهرهای ساحلی همیشه چشم نوازترین مناطق هر سرزمین هستند، هنوز"سورو" اصیل ترین منطقه‌ی بندرعباس، غرق در زباله‌های تجزیه ناپذیر و نخاله‌های ساختمانی است و از دست فاضلابهای روان فریاد می‌کشد.
سیده زهره رضازاده، مدیرعامل سمن (سازمان های مردم نهاد) رسانه زیست محیطی هرمزگان در گفتوگو با خبرگزاری دانشجویان ایران، اظهار کرد: یک سوی این قضیه شهرداری‌ها و ادارات متولی جمع‌آوری فاضلاب قرار دارند که باید در زیبا سازی شهر و نهایتا سلامت و بهداشت زیست محیطی تمام تلاش خود را بکار گیرند و به درستی انجام وظیفه کنند و در سویی دیگر مردم و ساکنین این مناطق هستند که باید دست در دست هم داده و به مصداق النظافه من الایمان از خود شروع کنند و با اعتقاد قلبی به اینکه هر فرد می‌تواند در جامعه تاثیر بزرگی به جای بگذارد، شروع کننده باشند، زیرا اجتماع، جمعی از همین افراد است.
وی ادامه داد: در سالهای گذشته پاکسازی ساحل ابتدا از یک حرکت فردی آغاز شد اما در حال حاضر سمن رسانه زیست محیطی هرمزگان 6 عضو اصلی و 200 عضو افتخاری دارد که غیر از ساحل به آموزش‌های زیست محیطی در مدارس نیز می‌پردازند. اگر فرهنگ سازی برای محیط زیست و در راستای آن پاکسازی ساحل در صدر اولویت‌های سمن قرار گرفته است به این دلیل است که زباله‌های ساحلی تجزیه ناپذیر و شیرابه‌های مضر، غیر از مخدوش کردن چهره ی ساحل باعث آلودگی و مخاطرات جدی بهداشتی و محیطی برای ساحل نشینان میشود. هرجا که حرف از آلودگی ساحل و به تبع آن دریاست، مساله یک محله و یک شهر نیست، بلکه پای یک سرمایه ی ملی و آسیب به صنعت گردشگری به میان می‌آید.
رضازاده بیان کرد: در حال حاضر به جای اینکه دریا و ساحل باعث جذب سرمایه از سمت گردشگران باشد، یک گذرگاه معمولی برای تاجران و عبور جنس‌های ارزان قیمت وارداتی است که در راه تامین مایحتاج تجارت خود، فقط نیم نگاهی به ساحل خواهند انداخت.
مدیرعامل سمن رسانه زیست محیطی استان با بیان اینکه شیرابه‌های زباله‌های تجزیه ناپذیر و نایلون‌های درگل مانده و تکه های ریز یونولیت براحتی به سمت دریا روان میشود و بعد از ورود به چرخه غذایی آبزیان، باعث مرگ و میر و کم شدن زاد و ولد شده و به نوعی به روزی صیادان نیز آسیب وارد میکند، افزود: برخی از ماهیان صید شده نیز به علت تغذیه‌های مصنوعی که از سمت ساحل به دریا میرود، طعم و خاصیت خود را از دست داده و گاهی ناقل بسیاری از مواد شیمیایی و مصنوعی هستند.
رضازاده با بیان اینکه فرهنگ سازی برای محیط زیست و در راستای آن پاکسازی ساحل در صدر اولویت‌های فعالیتهای سمن است، ادامه داد: این یک هدف نیست، هدف نجات یک دریا است، نجات گونه‌های دریا، صیادان و کودکان شادمان و نجات یک نسل و شاید نسل‌ها است.
وی عنوان کرد: زیباترین سواحل ما در بوشهر قرار دارند و ساحل جزیره "شیف" نیز کثیف ترین ساحل با انبوهی از زباله‌های تجزیه ناپذیر در همین استان قرار دارد، پس میتوان به جرآت گفت این مردم هر شهرهستند که منشا تحول میشوند.
نماینده وزیر راه در شورای حفظ حقوق بیت‌المال:
برآورد دقیق دریاخواری سواحل خزر با عکس های هوایی / چیزی از سواحل شمال باقی نمانده است
نماینده تام‌الاختیار وزیر راه و شهرسازی در شورای حفظ حقوق بیت‌المال در اراضی و منابع طبیعی از برآورد میزان دقیق دریاخواری در سواحل خزر با استفاده از عکس های هوایی خبر داد و گفت:
هر چند آمار متعددی از میزان دریاخواری در سواحل خزر عنوان می شود اما به طور قطع در مساحت وسیعی از این سواحل ساخت و ساز و دریاخواری شده است.
حسین معصوم در گفت وگو با ایلنا با تاکید بر اینکه چیزی از سواحل دریای شمال باقی نمانده است، اظهار کرد: سازمان بنادر و دریانوردی از سواحل دریای خزر عکس های هوایی تهیه کرده و قرار بر
این است که با استخراج اطلاعات این اسناد میزان تعیین دریاخواری در سواحل خزر را اعلام کنیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر آمار و ارقام متعددی از مساحت و وسعت دریاخواری در شمال کشور
عنوان می شود و چیزی که مشخص شده این است که آمار و ارقام بسیار قابل توجه هستند وو چیزی از این سواحل با ارزش باقی نمانده است.
معصوم تاکید کرد: وضعیت سواحل دریای شمال تا بیش از این بحرانی و اسف بار نشده است باید تصمیمات جدی برای احیای این سواحل گرفته شود.
نماینده تام‌الاختیار وزیر راه و شهرسازی در شورای حفظ حقوق بیت‌المال درباره جلوگیری به موقع از دریاخواری در جزیره هندورابی، اظهار کرد: بحث جزایر بسیار مهم است و دولت هم نظر کلان و استراتژیک بر روی جزایر جنوبی کشور دارد البته سواحل جنوبی مانند سواحل شمالی دچار مشکل دریاخواری نشدند.
وی با تاکید بر اینکه باید برنامه های ساماندهی را جدی بگیریم، گفت: معتقدم برنامه ششم بهترین فرصت است که بتوانیم خلاءهای قانونی در این حوزه را رفع کنیم.
قطع درختان کاخ سعدآباد برای ساخت یک گالری رستوران
روزنامه شهروند نوشت: یک نماینده مجلس به قطع درختان در مجموعه سعدآباد برای ساخت یک گالری رستوران اعتراض کرد. او از اظهارنظر مسئولان میراث فرهنگی مبنی بر اینکه قطع درختان را با عنوان «خودرو» بودن آنها توجیه کردهاند، انتقاد کرده و گفته است: در حوزه حفظ محیط زیست بیان چنین مسائلی هیچ جایگاهی ندارد و باید با خاطیان برخورد شود.
عضو فراکسیون میراث فرهنگی در مجلس با تاکید بر ضرورت برخورد قاطع با افرادی که اقدام به قطع درختان مجموعه سعدآباد کردند، گفت: دلایل این اقدام از سوی مسئولان میراث فرهنگی باید مشخص شود.
ابوذر ندیمی، در واکنش به قطع ١۴ اصله درخت در مجموعه کاخ سعدآباد گفت: این اقدام با هر دلیل و علتی که انجام شده باشد به هیچ وجه قابل قبول نیست، زیرا درحال حاضر کاشت هر درخت جدای از مصارف صنعتی و انرژی دارای وجوه فرهنگی بسیاری است که در ادیان نیز به آن تاکید شده است.
نماینده مردم لاهیجان و سیاهکل در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه کاخ سعدآباد مجموعه‌ای تاریخی و در موقعیتی منحصربه‌فرد است، افزود: این مجموعه به‌عنوان یک مکان فرهنگی و حفاظت‌شده از سوی بسیاری از کشورها در معرض توجه است. حذف بسیاری از داشته‌های چنین اماکنی ازجمله درخت یا حتی مجسمه قابل قبول نبوده و این موضوع محلی برای بحث دارد؛ بنابراین پیگیری این موضوع ازسوی مسئولان مربوطه و برخورد با خاطیان ضروری است.
او با اشاره به اینکه دلایل این اقدام نادرست و غیرقابل قبول باید مشخص شود، گفت: به‌طورکلی حذف هر درخت حذف زندگی است، زیرا در اکثر کلانشهرها ازجمله تهران درختان ریه‌های تنفسی محسوب میشوند که شاید تا حدودی از حجم آلودگی هوا بکاهند؛ از این رو برخورد با گروهی که بدون هماهنگی با مقامات بالاتر سازمان میراث فرهنگی اقدام به قطع درختان در این مکان تاریخی کردند، ضروری است.
عضو فراکسیون میراث فرهنگی در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از برخی اظهارنظرها مبنی بر اینکه درختان قطع‌شده خودرو بوده و هیچ ارزشی نداشتند، گفت: در حوزه حفظ محیط زیست بیان چنین مسائلی هیچ جایگاهی ندارد، زیرا بسیاری از جنگلهای منطقه شمال کشور نیز خودرو بوده و سوال این است که باید جنگل‌ها را نیز از بین برد، بنابراین باید به جای رفتار منفعلانه، سیاستی در پیش گرفت که از قطع درختان جلوگیری شود.
در روزهای اخیر خبر قطع تعدادی از درختان کاخ سعدآباد تهران از سوی میراث فرهنگی در برخی رسانه‌ها مطرح شد که در این زمینه فرمانده یگان حفاظت سازمان میراث فرهنگی با تایید این خبر گفت: تعداد ١۴ اصله درخت در یک ناهماهنگی اداری «قطع» شده است. او گفته بود که با خاطیان به شدت برخورد میشود اما روز بعد سازمان میراث فرهنگی این خبر را تکذیب و رئیس یگان ویژه هم از مصاحبه‌های مجدد خودداری کرد. شاهدان عینی و همسایه‌های کاخ سعدآباد در تماس با روزنامه «شهروند» گفته‌اند پیکر درختان قطع شده را شبانه و با ٣ کامیون که روی آنها موکت‌های قرمز کشیده بود، از کاخ خارج کردهاند.
کوتاه شده از گزارش کلمه
صدای فریاد محیطبان به جایی نمی‌رسد !
زخم جنگل عمیق میشود اگر...
موضوع محیط بانان دربند، سوژه‌ای است که هرگز کهنه نمیشود؛ و هر روزی در هر نقطه‌ای از کشور که برای پیگیری وضعیت‌شان جلسه‌ای برگزار شود، حرف‌های جدیدی در آن می‌شنویم؛ اما یک موضوع در همه این جلسات ثابت است، محیطبانان کسانی هستند که همه عمر خود را برای حمایت از محیط زیست و ساکنان جنگل‌ها می‌گذارند.
این بار در اصفهان جلسه‌ای برگزار شد و در آن این موضوع دوباره زنده شد. در جلسه نامه یکی از محیطبانان خوانده شد.
بنده غلامحسین خالدی، محیط بان پارک ملی دنا در استان کهگلویه و بویراحمد که از سال 89 تاکنون به اتهام قتل عمد نزدیک به شش سال است در زندان یاسوج به سر میبرم. بنده همیشه عاشق طبیعت بودم و هستم و هرگز نمیتوانم ببینم بال پرندهای یا شاخه درختی شکسته شود، ولی به اتهام قتل یک هموطن در زندان هستم و از تمام کسانی که تلاش کردند برای حل مشکل اینجانب و دیگر همکاران من کاری انجام دهند تشکر ویژه می‌کنم. حالا که خانواده اولیای دم بزرگواری کردند و رضایت داده‌اند تا با پرداخت دیه من را مورد عفو قرار دهند تقاضا می‌کنم هرکس می‌تواند من را مساعدت مالی کند، تقاضای مساعدت و همکاری دارم تا بتوانم از زندان آزاد شوم.»
هفت سال پیش از این جایی در یکی از مناطق حفاظت شده و بکر ایران زمین در محدوده حفاظت شده دنا پنج شکارچی حرف‌های با اسلحه‌های پیشرفته که بعضا تا شعاع 3 کیلومتر برد مفید دارند با چهرههای پوشیده در حال شکار گونه‌های ارزشمند و نادر ایرانی هستند که با سه محیطبان رو به رو میشوند...
در این درگیری مسلحانه که میان سه محیطبان از جان گذشته این بوموبر و پنج شکارچی غیرمجاز صورت می‌گیرد، شکارچیان برای فرار از دست محیطبانان اقدام به تیراندازی به سمت محیطبانان در حال گشتزنی میکنند؛ و محیطبان شجاع و دلسوز، اسعد تقیزاده که نامش برای همه طبیعت دوستان و فعالان اجتماعی آشناست در مقابل تیرهای اسلحه حرف‌های شکارچیان و برای دفاع از جان خود و همکارانش با کلاشینکف سازمانی از رده خارجاش پاسخ میدهد.
عصر روز پنجشنبه در تلاش برای آزادی دو محیطبان زندانی و محکوم به دیه که یکی 5 سال و دیگری 7 سال است در زندان به سر می‌برند گردهمایی با حضور خیرین، هنرمندان، فعالان عرصه محیط زیست، و دوستداران طبیعت گردهمایی به همت انجمن دوستداران محیط زیست (طبیعتیاران) و با همکاری اتاق بازرگانی اصفهان برگزار شد تا مبلغ دیه این دو محیطبان توسط خیرین جمع‌آوری شود.
اما مشکل ریشهایتر است و درگیریهای مسلحانه میان شکارچیان و «ضابطان دادگستری» که ما آنها را محیطبان میخوانیم اتفاق نادر و عجیبی نیست. این درگیریها به واسطه ذات طبیعت و شکار همیشه در دشت‌ها، جنگل‌ها و بیابان‌ها اتفاق می‌افتد. جایی که شکارچیها ترسی از به قتل رساندن محیطبان ندارند، صدای فریاد محیطبان به جایی نمی‌رسد.
علاوه بر این معمولا شکارچیها قتل محیطبان را به دستگیری و پرداخت جریمههای سنگین ترجیح می‌دهند. برای آنها قتل محیطبان با شکار گوزن فرقی نمیکند. به همین خاطر است که دستگاه ذیربط برای دفاع از جان محیطبان در مقابل شکارچیان مسلح به اسلحه‌های با دقت و برد بالا و همچنین حفاظت از محیط زیست یک اسلحه سازمانی معمولا از رده خارج به محیطبان واگذار کرده است.
استفاده از اسلحه توسط محیطبان، (البته اگر محیطبان بعد از دست به اسلحه بردن در دادگاه «ضابط قضایی» محسوب شود) مشمول ماده یک قانون بکارگیری سلاح توسط مامورین نیروهای مسلح در موارد ضروری میشود. اما پیش از بررسی ماده یک قانون بکارگیری سلاح باید دید آیا محیطبان ضابط قضایی محسوب میشود یا خیر.
قانون چه میگوید؟
مینو خالقی، وکیل پایه یک دادگستری در پاسخ به این سوال که آیا محیط بان ضابط دادگستری محسوب میشود یا خیر میگوید: «ضابطان دادگستری مامورانی هستند که تحت نظارت و تعلیمات دادستان در کشف جرم، حفظ آثار و علائم و جمع‌آوری ادله وقوع جرم، شناسایی، یافتن و جلوگیری از فرار متهم اقدام میکنند.»
وی ادامه میدهد: «ضابطان دادگستری به دو دسته عام و خاص طبقه بندی میشوند، که ضابطان خاص شامل فرماندهان، افسران و درجه داران نیروی انتظامی جمهوری اسلامی میشوند و ضابطان عام شامل مقامات و مامورانی که به موجب شرایط و قوانین خاص در حدود وظایف محول ضابط دادگستری محسوب شوند.»
این حقوقدان برای ضابطان خاص مثال میزند: «روسا، معاونان، ماموران زندان، ماموران وزارت اطلاعات، ماموران نیروهای بسیج و همچنین (سایر نیروهای مسلح در مواردی که به موجب قانون تمام یا برخی از وظایف ضابطان به آنان محول شود) ضابط عام محسوب میشوند.»
خالقی می‌افزاید: «بر اساس ماده 15 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب 28 خرداد سال 1353 ماموران سازمان حفاظت از محیط زیست که از طرف سازمان مذکور مامور کشف و تعقیب جرایم مذکور در قانون حفاظت از محیط زیست میشوند در صورتی که وظایف ضابطین دادگستری را در کلاس‌های مخصوص زیر نظر دادستان تعلیم گرفته باشند از لحاظ اجرای این قانون و قانون شکار و صید در ردیف ضابطین دادگستری قرار میگیرند.»
*پس محیطبانان نه ضابط دادگستری عام، بلکه مشخصا ضابط دادگستری خاص هستند و در استفاده از اسلحه، مجاز و مشمول همان قوانینی میشوند که دیگر نیروهای مسلح کشور از آن تبعیت میکنند. حال سوال اینجاست که چرا هنوز در برخورد قضات با پرونده‌های محیطبانان شاهد تناقض هستیم و بعضی از قضات کشور محیطبان را ضابط قضایی محسوب نکرده و حکم قتل عمد صادر میکنند.
خالقی معتقد است: «قانونگذار باید به فکر شرایط خاص همچون شرایط محیطبانان باشد. باید برای اصلاح قانون بکارگیری سلاح مخصوصا برای محیط بانان فکری کرد. محیطبانانی که به خاطر کمبود نیروی انسانی به جای حفاظت از 3 هزار هکتار گاهی تا 100 هزار هکتار را زیر پوشش قرار می‌دهند.»
به گفته خالقی، اگر محیط بان ضابط قضایی نیست باید ایراد را به دادستانی گرفت که چرا اسلحه سازمانی در اختیار محیطبانان قرار میدهد. اگر محیطبان در درگیریهای مسلحانه اجازه استفاده از اسلحهاش را در مقابل شکارچی ندارد «پس این چه اسلحه دادنی است؟» و اگر به او اسلحه میدهید چرا او را ضابط قضایی نمیدانید؟ و بعد از درگیری با شکارچی همچون یک شهروند عادی که دست به اسلحه برده باشد با او برخورد میکنید؟
*خردادماه سال 1388 اردشیر امینی 37 ساله، مامور سبزپوش و همیشه خنده روی گارد حفاظت محیط زیست استان فارس در حوزه نورآباد ممسنی به همراه دو نفر از همکارانش در حال گشت زنی در دل مناطق شکار ممنوع این حوزه هستند که به صورت اتفاقی با یک موتور سیکلت رو به رو میشوند. این سه مامور به سمت موتور سیکلت می‌روند تا حال راکبان آن را جویا شوند و علاوه بر بررسی وضعیت، مطمئن شوند این دو نفر سوار بر موتور سیکلت راه را گم نکرده باشند.
بعد از نزدیک شدن به موتور سیکلت پیش از هرگونه اقدام و صحبتی به صورت کاملا غافلگیرانه توسط شکارچیان سوار بر موتور سیکلت آماج رگبار گلولههای کلاش قرار میگیرند و با برخورد یک تیر به شاهرگ گردن اردشیر، جوان 37 ساله در دم به شهادت می‌رسد. او بیست و دومین شهید در راه مخلوقات زیبای خداوند در استان فارس است.
پس چیزی که واضح و کاملا مشخص است این است که محیطبانان به خاطر رو در رویی با قاتلان در لباس شکارچی باید مسلح باشند که هستند. اما در استفاده از اسلحه باید از ماده یک قانون بکارگیری اسلحه تبعیت کنند. اما پیش از برشمردن قوانین این ماده توجه کنید که:
1-احراز عنوان ضابط دادگستری، علاوه بر وثاقت و مورد اعتماد بودن منوط به فراگیری مهارتهای لازم و گذراندن دورههای آموزشی زیر نظر مرجع قضایی و تحصیل کارت ویژه ضابطان دادگستری است. اقدامات صورت گرفته از سوی اشخاص فاقد این کارت ممنوع و از نظر قانونی بدون اعتبار است (ماده 30 قانون آ. د. ک)
2-ضابطان دادگستری درباره جرائم مشهود، تمام اقدامات لازم را به منظور حفظ آلات، ادوات، آثار، علائم و ادله وقوع جرم و «جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم و یا تبانی به عمل می‌آورند، تحقیقات لازم را انجام می‌دهند و بلافاصله نتایج و مدارک به دست آمده را به اطلاع دادستان می‌رساند.»
3-تمرد نسبت به مامورین دولت و ضابطان دادگستری مجازات دارد که بر اساس ماده 838 مجازات اسلامی «هرگونه حمله یا اقدام مقاومتی که با علم و آگاهی نسبت به مامورین دولت در حین انجام وظیفه آنان به عمل آید تمرد محسوب میشود و دارای مجازات است.»
طبیعت وارداتی نیست، وقتی تمام شود تمام شده است
مقدم، پیشکسوت و پیر محیطبانان کشور درباره خدمت بیست و هفت ساله‌اش در محیط بانی میگوید: تلخ و شیرینهای زیادی را در طول خدمتام به زیست بوم دیدهام. خداوند به واسطه روح طبیعت قدرت و شجاعت عجیبی به محیط بان میدهد. محیط بان به جایی می‌رسد که حاضر است از همه چیزش بگذرد تا مبادا شاخه‌ای از درختی بشکند.
وی ادامه میدهد: علاوه بر صدها محیط بان مجروح و جانباز که یکی دست ندارد یکی پایش را از دست داده و یکی چشماش را، بیش از 130 محیط بان شهید را میشناسم. محیط بان ضامن آهوست. ضامن طبیعت است. محیط بانان ایران به امام رضا (ع) اقتدا میکنند.
این محیطبان پیشکسوت میگوید: با از بین رفتن گونه‌های جانوری و محیط زیست در آینده چگونه زندگی کنیم؟ من از بین رفتن طبیعت را سی سال لحظه به لحظه با چشمان ام دیدهام. چه گونه‌های نادر و رو به انقراضی که جلوی چشمانم شکار شدهاند و کاری از دستم برنمیآمد. اگر همین طور ادامه بدهیم برای آیندگان از طبیعت چه چیزی باقی خواهد ماند؟
مقدم اضافه میکند: طبیعت وارداتی نیست. وقتی تمام شود تمام شده است. کره دیگری وجود ندارد که از آنجا وارد کنیم. آموزش درباره احترام و تلاش برای حفظ طبیعت باید از مهدکودک و دبستان آغاز و در تمام سنین ادامه داشته باشد.
وی میگوید: به یاد می‌آورم محیطبانی را که در جنگل گلستان به همراه همسر و فرزند سه ساله‌اش در جایی خدمت می‌کرد که 2 ماه از سال جادهاش بسته می‌شد و او میماند و همسر و فرزند و یک کلبه جنگلی؛ و بالاخره در یکی از این سالها به من بیسیم زد و گفت خواهش می‌کنم بیایید. پسرم مریض است.
این محیطبان بغض میکند و با صدایی لرزان ادامه میدهد: وقتی به سختی به آنجا رسیدیم محیطبان و همسرش جسم زرد و بی‌جان پسرک را در آغوش گرفته بودند و گریه می‌کردند. این از خود گذشتگی نیست؟ این شجاعت، ایثار، انسانیت و هرآنچه از خوبی می‌دانیم نیست؟
مقدم آرزو میکند: کاش آنقدر عمر کند تا روزی را ببیند که همه مردم کشور هرکدام‌شان یک محیطبان هستند که اگر اینطور نشود زندگی در آینده غیرممکن خواهد بود.
دیده‌بان، محیط بان نمونه سال 94 که توانست با فیلم برداری و ثبت چهره شکارچی در حین شکار، یکی از همکارانش را از اعدام نجات دهد، میگوید: شرایط و قوانین حمل سلاح از مشکلات ماست و همیشه با اینکه کارت ضابطی داریم و دائم دوره می‌بینیم بعد از هر درگیری بازداشت و زندانی می‌شویم و همیشه مجبور به پرداخت دیه و حتی اعدام می‌شویم.
ماده یک بکارگیری سلاح در موارد ضروری میگوید؛ مامورین مسلح موضوع این قانون که به منظور استقرار نظم و قانون و جلوگیری از فرار متهم یا مجرم و یا در مقام ضابط قوه قضاییه به تفتیش، تحقیق و کشف جرائم و اجرای احکام قضائی و یا سایر ماموریت‌های محوله مجاز به حمل سلاح هستند موظفند به هنگام بکارگیری سلاح از این قوانین تبعیت کنند.
مامورین مسلح در کلیه موارد مندرج دراین قانون در صورتی مجاز هستند از سلاح استفاده نمایند که اولا چاره‌ای جز این نباشد و ثانیا در «صورت امکان» مراتب زیر را رعایت کنند:
الف)ابتدا تیر هوایی
ب)تیراندازی به از کمر به پایین
ج) تیراندازی به از کمر به بالا
همچنین بد نیست ماده 3 قانون بکارگیری سلاح را بازخوانی کنیم. در این قانون مواردی که مامورین اجازه استفاده از سلاح را دارند نام برده شده است.
1-برای دفاع از خود در برابر کسی که با سلاح سرد یا گرم به آنها حمله کند.
2-برای دفاع از خود در برابر یک یا چند نفر که بدون سلاح حمله می‌آورند ولی اوضاع به گونه‌ای باشد که بدون بکارگیری سلاح مدافعه امکان نداشته باشد.
3-در صورتی که مامور مشاهده کند یک یا چند نفر مورد حمله قرار گرفته‌اند و جانشان در خطر است.
4-برای حفظ سلاحی که در اختیار آنها قرار داده شده است.
مطابق با قانون 256 مجازات اسلامی هرگاه فردی در مقام دفاع از نفس، عرض، ناموس، مال یا آزادی تن خود با دیگری در برابر هرگونه تجاوز یا خطر فعلی یا قریب الوقوع، با رعایت مراحل دفاع مرتکب رفتاری شود که طبق قانوون جرم محسوب شود در صورت اجماع شرایط زیر، مجازات نخواهد شد:
الف)رفتار ارتکابی برای دفع تجاوز یا خطر ضرورت داشته باشد.
ب)دفاع مستند به قرائن معقول یا خوف عقلایی باشد.
پ)خطر و تجاوز به سبب اقدام آگاهانه یا تجاوز خود فرد و دفاع دیگری صورت نگرفته باشد.
ت)توسل به قوای دولتی بدون فوت وقت ممکن نباشد یا مداخله آنان در دفع تجاوز و خطر موثر نباشد.
در بیابان شاهدی برای شهادت دادن نیست
حمید ظهرابی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در این باره میگوید: روح محیط بان عجین با طبیعت است و روح طبیعت روح محیط بان همراه او را لطیف میکند. به همین خاطر گاهی محیطبانان کارهایی میکنند که برای ما باور نکردنی نیست. مثلا از جان خود برای یک حیوان میگذرند.
وی ادامه میدهد: محیطبان شجاعت و غیرت خاصی برای حفاظت از محیط زیست پیدا میکند. خطرات بسیار زیادی هر لحظه محیطبان را تهدید میکند. نقص موارد قانونی و چالههای قانونی مشکلات و خطرات این رزمندگان را دوچندان کرده است.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان ادامه میدهد: در بیابان شاهدی نیست که شهادت دهد چه کسی اول تیراندازی را شروع کرده و چه کسی دوم. وقتی به محیط بان اسلحه داده میشود و او را ضابط دادگستری میدانند چرا بعد از درگیری و از پای در آوردن یک شکارچی، برای دفاع از جان باید به اعدام محکوم شود.
سیدرسول رنجبران، فعال اقتصادی و نماینده اتاق بازرگانی نیز در این خصوص میگوید: اقتصاد و تخصص من در نگاه اول ارتباطی به محیطبانی و محیط زیست ندارد. اما وقتی کمی عمیق نگاه کنیم خواهیم دید یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های توسعه، مسئله محیط زیست است.
وی تصریح می کند: ما در شاخص‌های توسعه یافتگی بسیار عقب افتاده هستیم و نه تنها در حوزه طبیعت بلکه در موارد دیگر از جمله توسعه منابع انسانی هم عقب افتاده هستیم. باید بدانیم توسعه یک بعدی نیست و اولین و مهمترین خاص توسعه توجه به زیست بوم و توسعه پایدار است.
این عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی اصفهان می‌افزاید: اگر فضایی که در آن تنفس میکنیم پاک نباشد و اگر طبیعتی که در آن هستیم سالم نباشد، بی‌تردید تمام دیگر فعالیت‌ها و تلاش‌های ما ابتر خواهد بود. من در همین جا اعلام می‌کنم تمام تلاش‌مان را از طرف اتاق بازرگانی برای حل مشکل محیطبانان خواهیم کرد و حمایت اتاق بازرگانی را از این عزیزان اعلام می‌کنم.
در طول این نشست مبالغ کوچک و بزرگی به این دو محیطبان از طرف خیرین و فعالان این زمینه اهدا شد. چند بانوی حاضر گوشواره و گردنبندهای طلایشان را اهدا کردند و حتی کودکی پول توی جیبیاش را اهدا کرد.
خلاهای قانونی موجود در جهت بازدارندگی و کارایی قوانین مربوط به شغل محیطبانی به خصوص قانون بکارگیری سلاح توسط مامورین و نیروهای مسلح در موارد ضروری در ارتباط با ضابطین خاص (محیطبانان)، کمبود نیروی انسانی بر اساس آمار رسمی، آموزش‌های مورد نیاز و ضروری حقوقی و کاربردی کار با سلاح به صورت مستمر، به کارگیری سلاح‌های نوین و با دقت کافی در مقابل سلاح‌های شکارچیان، مسائل و مشکلات متعدد مربوط به امور استخدامی و حقوق و دستمزد محیطبانان و ... مواردی است که باید مورد بررسی مجدد توسط قانون گذار قرار گیرد تا دیگر محیط بانی به جرم حفاظت از طبیعت جان خود را از دست ندهد.
نقشه ناسا
میزان آبهای شیرین از درست رفته ایران را ببینید
ناسا نقشه‌ای از منطقه خاورمیانه منتشر کرده که در آن میتوان میزان آبهای شیرین از دست رفته ایران بین سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۵ را دید. این نقشه به خوبی خطر کمبود آب در ایران و کاهش شدید منابع آبی را نشان میدهد.
این نقشه به خوبی نشان میدهد در اکثر مناطق ایران سطح منابع آب شیرین از حدود ۲۰ تا بیشتر از ۲۵ سانتیمتر کاهش پیدا کرده است.
افزایش چندین برابری دبی آب چشمه های جزایر پارک ملی دریاچه ارومیه
رئیس اداره پارک ملی دریاچه ارومیه گفت: دبی آب چشمه های جزایر پارک ملی دریاچه ارومیه در پی بارندگی های 10 روز گذشته چندین برابر افزایش یافته است.
بهزاد شیر پنجه روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: بارش برف سنگین در جزایر کبودان، اشک، اسپیر و آرزو و موجب افزایش دبی چشمه ها در این مناطق شده است.
رئیس اداره پارک ملی دریاچه ارومیه اظهار کرد: بارش های اخیر موجب شده تا دبی آب چشمه جزیره اشک که کاملا قطع شده بود به میزان 400 لیتر در شبانه روز برسد.
وی اضافه کرد: دبی آب چشمه موجود در جزیره کبودان نیز که 100 لیتر بوده به 430 لیتر و دبی جزیره اسپیر نیز که قطع شده بود به 200 لیتر در شبانه روز افزایش پیدا کرده است.
شیرپنجه بیان کرد: علاوه بر چشمه های موجود در همه جزایر چهارگانه که حیات وحش در آنها زیست می کنند، سطوح آبگیر و آب انبار وجود دارد و یک سطح آبگیر نیز در جزیره کبودان در حال احداث است.
وی گفت: سطح آبگیری که هم اکنون در جزیره کبودان توسط انجمن سطوح آبگیر ایران در حال احداث است، یک سطح آبگیر سنتی بوده که آب در زیر زمین جاری خواهد بود و حالتی شبیه یک چشمه تصنعی دارد.
رئیس پارک ملی دریاچه ارومیه اظهار کرد: آب انبار جزیره کبودان دارای 82 هزار لیتر ظرفیت و به طور کامل پر بوده و آب انبار جزیره اشک نیز دارای 240 هزار لیتر ظرفیت بوده و از این میزان 180 هزار لیتر آن پر است.
شیرپنجه با بیان اینکه هم اکنون 16 آب انبار و شش سطح آبگیر در جزایر چهارگانه پارک ملی اعم از اسپیر، آرزو، کبودان و اشک وجود دارد، گفت: در سطح آبگیر جزایر 80 هزار لیتر آب وجود دارد که از تابستان باقی مانده است.
پارک ملی دریاچه ارومیه با وسعت 5700 کیلومتر دارای 102 جزیره است .
آب و غذای حیات وحش در این مکان از آب باران و نزولات آسمانی و آب چشمه ها و پوشش گیاهی منطقه تامین می شود.
جزایر چهارگانه این منطقه که هم اکنون محل زیست حیات وحش پارک ملی است، شامل جزیره کبودان با سه هزار و 300 هکتار وسعت، جزیره اشک با دو هزار و 500 هکتار وسعت، جزیره اسپیر با یکهزار و 200 هکتار وسعت و آرزو با 800 هکتار وسعت است.
هم اکنون 250 راس گوزن زرد ایرانی و 1400 راس قوچ و میش ارمنی در جزایر پارک ملی دریاچه ارومیه زندگی می کنند.
جنگ آب شدت خواهد یافت /
بحران فرسایش خاک جدی تر از بحران آب است
یک کارشناس محیط زیست با اشاره به موضوع بحران آب در کشور گفت: «در یک برآورد خوش بینانه دست کم 80 درصد بحران آب در ایران ناشی از مدیریت نامتوازن با توانمندی های اکولوژیکی سرزمین ایران است و تنها 20 درصد آن ناشی از تنگناهای اقلیمی و خشکسالی است.»
اگرچه چند ماه پیش برخی کارشناسان در همایشی با موضوع «آب، فرهنگ و جامعه» عنوان کردند ایران تا پنج سال آینده شاهد جنگ فراگیر آب در داخل شهرها و بین مناطق و استانها خواهد بود؛ اما اکنون و خیلی زودتر از آن موعد خبرهایی مبنی بر اختلافات و اعتراضات درباره موضوع آب در مناطق مختلف کشور منتشر می شود. بحران آب چه تبعاتی برای کشور در بر دارد؟
جنگ آب شدت خواهد یافت
محمد درویش مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در گفتگو با فرارو گفت: «در صورت تداوم غلبه تفکر سازه ای در مدیریت آب، یعنی تفکری که منجر به سدسازی مداوم و اجرای طرح های انتقال آب بین حوزه ای می شود، بیم آن می رود که جنگ آب در ایران شدت پیدا کند.»
وی ادامه داد: «اکنون نشانه هایی از کدورت میان خوزستانی ها و اصفهانی ها بروز کرده و هموطنان خوزستانی به شدت به تعدد طرح های انتقال آب بین حوزه ای و سدسازی ها اعتراض دارند. همچنین اینگونه اختلافات میان هموطنان ما در منطقه سامان در سرشاخه های کوهرنگ با کاشانی ها وجود دارد که به شدت درباره تونل گلاب 1 و 2 اعتراض دارند.»
وی افزود: «بختیاری ها نیز درباره طرح بهشت آباد با اصفهانی ها اختلاف دارند و مردم منطقه ناقان با بروجنی ها درباره طرح انتقال آب سبزکوه مشکل دارند. همچنین مردم الیگودرز با مردم قم درباره حقابه به شدت مشکل دارند و مردم منطقه تالوار هم اعتراضاتی به دلیل سدی که قرار است در زنجان افتتاح شود و هنوز افتتاح نشده دارند.»
این کارشناس محیط زیست اظهار کرد: «همچنین مردم منطقه میناب در هرمزگان به شدت نسبت به احداث سد استقلال معترض هستند و معتقدند حقابه تالاب جلگه حاصلخیز میناب برای نیازهای صنعت و شرب به بندرعباس انتقال پیدا کرده است. در منطقه ورزنه همین مشکل را مردم شرق اصفهان با یزدی ها دارند و مردم زرین گل در علی آباد کتول نیز با مردم شاهرود و سمنان درباره طرح انتقال آب مشکل دارند.»
وی ادامه داد: «لذا دولت باید به جای غلبه این تفکر در مدیریت آب کشور و برهم زدن تراز آبی حوزه های آبخیز کشور که منجر به بروز کدورت هایی میان مردم می شود که حتی اگر مشکل آب حل شود، ممکن است این کدورت ها تا چند نسل باقی بماند، از روش های جایگزین و کم خطرتر استفاده کند.»
وی تصریح کرد: «لذا اکنون جنگ آب در کشور وجود دارد اما می توان آن را در مرحله کنونی مهار کرد و اجازه نداد شدت پیدا کند. لذا قبل از آنکه این منازعات شدت یابد تا وزارت کشور ناچار شود وارد عرصه شود، بهتر است وزارت نیرو این بحران را حل و فصل کند.»
مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: «خوشبختانه اخیرا وزیر نیرو دستور خوبی مبنی بر پایان عصر سدسازی در ایران صادر کردند و اینکه هرکس برق را از طریق استحصال انرژی های نو تامین کند دولت تا 900 تومان این برق را می خرد در صورتی که تا قبل از این قیمت آن 150 تومان بود و چون هزینه تولید برق از این طریق 700 تومان می شود کسی در این زمینه سرمایه گذاری نمی کرد. لذا اکنون این بهانه از سدسازان گرفته شده که بخواهند به بهانه تولید برق سد بسازند.»
80 درصد بحران آب ناشی از ناکارآمدی مدیریتی است
درویش در پاسخ به این سوال که بحران آب در ایران تا چه میزان ناشی از شرایط اقلیمی و تا چه میزان ناشی از ناکارآمدی مدیریتی است؟، گفت: «در یک برآورد خوش بینانه دست کم 80 درصد بحران آب در ایران ناشی از مدیریت نامتوازن با توانمندی های اکولوژیکی سرزمین ایران است و تنها 20 درصد آن ناشی از تنگناهای اقلیمی و خشکسالی است.»
وی ادامه داد: «از جمله اقدامات نامتوازن این مدیریت می توان به این موضوع اشاره کرد که در حالی که ایران در کمربند خشک جهان قرار گرفته اجازه داده شده بیش از 300 هزار چاه غیرمجاز حفر شود و حدود 1000 سد ساخته شود تا افت سطح آب زیرزمینی با ریشه های انسانی به بیش از 2 متر در سال و در گستره ای به وسعت 100 میلیون هکتار افزایش یابد.»
وی افزود: «ما در منطقه سبلان که دیگر نباید با کمبود آب روبرو باشیم؛ در حالی که اکنون در منطقه آبی‌بیگلو با نشست زمین روبرو هستیم. یا به طور مثال چرا در منطقه چهارمحال بختیاری که 10 درصد آب های سطحی ایران از این منطقه سرچشمه می گیرد باید 60 روستا بدون آب بمانند؟!»
100 میلیارد متر مکعب استحصال، 8 میلیارد متر مکعب نیاز
درویش گفت: «مجموع آب شربی که 78 میلیون ایرانی برای یک سال نیاز دارند 8 میلیارد متر مکعب است. این رقم را مقایسه کنید با 10 میلیارد متر معکب که کشورهای حوزه خلیج فارس فقط از طریق آب شیرین کن ها تامین می کنند در حالی که مجموع جمعیت کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس نصف جمعیت ایران هم نمی شود.»
وی ادامه داد: «یا به طور مثال آب شرب مورد نیاز مردم عربستان 2.5 میلیارد متر مکعب است، اما مجموع آب قابل استحصال این کشور 1 میلیارد متر مکعب است. یعنی عربستان حتی برای تامین آب شرب با مشکل مواجه است. این در حالی است که در بدترین سناریو آب قابل استحصال ایران 100 میلیارد متر مکعب است، اما همانطور که عنوان شد میزان آب شرب مورد نیاز مردم ایران فقط 8 میلیارد متر مکعب است.»
8 درصد منابع آبی، نیازهای آب شرب ایرانیان را تامین می کند
وی افزود: «یعنی در بدبینانه ترین سناریو تنها 8 درصد از منابع آبی ایران می تواند نیازهای آب شرب ایرانیان را تامین کند و حتی اگر با خشکسالی 50 یا 60 درصدی روبرو شویم بازهم نباید کابوسی بنام تامین آب شرب برای مردم ایران وجود داشته باشد.»
مافیای آب در وزارت نیرو
درویش در پاسخ به این سوال که چرا علی رغم اهمیت موضوع آب به لحاظ انسانی، زیست محیطی و امنیتی، این موضوع از سوی مسئولین مورد توجه قرار نمی گیرد؟، گفت: «به نظر من یک لابی و مافیای قدرتمند در بخش آب وجود دارد که فقط 100 هزار نفر کارشناس ارشد و دکترا در این مافیا و شرکت های اقماری وابسته به وزرات نیرو حقوق می گیرند
و تداوم حیات اینها به طرح های انتقال آب بین حوزه ای و سدسازی است و به هیج وجه حاضر نیستند روش خود را تغییر دهند.»
منافع اقتصادی عامل اصلی مشکلات است
وی ادامه داد: «اکنون حدود 500 هزار میلیارد تومان در این حوزه هزینه شده و برای تکمیل طرح های نیمه تمام نیازمند 150 هزار میلیارد تومان دیگر هستند و این واقعا وسوسه برانگیر است. لذا علت مسئله منافع اقتصادی ماجرا است که اجازه نمی دهد بخش های دیگر، متوازن با آموزه های توسعه پایدار در کشور رشد کنند و شاید شکل گیری برخی بحران ها باعث شود آدرس های اشتباهی که داده می شود تصحیح شود.»
بحران جدی تر از بحران آب
درویش گفت: «ما اکنون با بحران جدی تری در کشور روبرو هستیم و آن بحران از دست رفتن خاک ایران است که حتی مهم تر از بحران آب می باشد. اگر این خاک که برای تولید یک سانتیمتر آن بین 400 تا 800 سال زمان لازم است از دست برود به هیچ وجه قابل جبران نیست.»
سالی 56 میلیارد دلاری که از دست می رود
وی ادامه داد: «اکنون در خوش بینانه ترین حالت سالانه دو میلیارد تُن خاک ایران در اثر فرسایش از بین می رود و با توجه به اینکه ارزش هر تُن خاک 28 دلار است یعنی سالانه ایرانیان 56 میلیارد دلار از دست می دهند که حداقل 2 برابر ارزش صادرات نفت ایران است و هیچ کس متوجه این خطر نیست.»
در یک برنامه زنده تلویزیونی اعلام شد:
زمین‌خواری پنج هزار آقازاده در جمهوری اسلامی
در یک برنامه تلویزیونی ایران با موضوع «زمین‌خواری»٬ «کوه‌خواری» و «دریاخواری» اعلام شده که پنج هزار «آقازاده» در جمهوری اسلامی در این زمینه در قوه قضائیه دارای پرونده هستند.
این مطلب را مهدی موسوی‌نژاد نماینده مجلس در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو تلویزیون ایران بیان کرده و افزوده که تاکنون احکام برخی از این «آقازادهها» صادر شده است.
آقای موسوی افزوده «بررسی‌های به عمل آمده در خصوص زمین‌های تصرف شده توسط آقازادهها، از ۲۰ هکتار به ۲۰۰ هکتار رسیده است.»
وی اضافه کرده «متأسفانه برخی وکلا با زمین خواران همکاری میکنند که ممکن است به خاطر ترس از موکلانشان باشد زیرا موکلانشان از فرزندان مسئولان و شاغلان مناطق آزاد هستند.»
این نماینده مجلس افزوده «آقازاده‌های» مذکور «به واسطه شغل پدرشان و دریافت رانت‌های اطلاعاتی اقدام به زمین خواری و دریاخواری میکنند.»
پدیده «زمین‌خواری»٬ «کوه‌خواری» و «دریاخواری» در سالهای اخیر در ایران گسترش بی‌سابقه‌ای یافته٬ به طوری که نهادهای دولتی نیز به طور رسمی وارد این تجارت سودآور شدهاند.
از نهادهای زیرنظر علی خامنه‌ای به عنوان بزرگترین و قدرت‌مند‌ترین نهاد در حوزه «زمین‌خواری»٬ «کوه‌خواری» و «دریاخواری» نام برده میشود.
افشای گوشه‌هایی از زمین‌خواری در ایران
در ایران، به ویژه در مناطق زیبا و پربرکت، زمین‌خواری اوج گرفته است. نهادهای "پرقدرت" و برخی از وابستگان به سردمداران در غارت زمین‌های کشور فعال هستند. ادارات قانونی با چالشی دشوار روبرو شدهاند.
تصرف غیرقانونی زمین در ایران از مدتی پیش در رسانه‌های جمعی بازتاب پیدا کرده است. از جمله به تازگی شبکه دوم سیمای جمهوری اسلامی در برنامه‌ای به بررسی چندین "پرونده میلیاردی زمین‌خواری، کوه‌خواری، تپه‌خواری، ساحل‌خواری، شهرخواری و حریم‌خواری" پرداخت، که گزارش آن در سایت "خبر آنلاین" منتشر شده است.
طبق این گزارش ابراهیم پورمختار، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در برنامه‌ی یادشده حضور یافته و در این رابطه اطلاعاتی را علنی کرده است که گزیده‌ای از آن نقل میشود.
رسوایی زمین‌خواری در گردنه حیران
موضوع ساخته شدن صدها خانه ویلایی در گردنه حیران در "ستاد مبارزه با مفساد اقتصادی" با حضور استاندار گیلان، وزیر جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی مطرح شده است. در منطقه مزبور دهیاری "برای ۳۰۰ خانه مجوز غیرقانونی صادر کرده و ۲۰۰ خانه نیز اصلا مجوز ندارند."
تا کنون برای تنها ۹ خانه رأی تخریب صادر شده. در این گزارش آمده است که بسیاری از خانه‌ها به "آقایان و آقازادهها" تعلق دارند که با استفاده از نفوذ سیاسی، از حکم قانون می‌گریزند و از اجرای مقررات جلوگیری میکنند.
غارت زمین‌های بدون پروانه
در روستای زیبایی در استان گلستان به نام "زیارت" به طور رسمی در دو سال اخیر هیچ پروانه ساختی صادر نشده، اما در واقع دهها ویلا و آپارتمان ساخته شده است. برخی از خانه‌ها سالها پیش بدون مجوز ساخته شدهاند اما تازه امروز است که برای آنها پرونده حقوقی تنظیم میشود.
هادی هاشمیان، رئیس کل دادگستری استان گلستان میگوید: «یکی از کارهایی که در شورای حفظ حقوق بیت‌المال رصد کردیم و دیدیم فقط روستای زیارت نیست. به برخی دیگر از روستاها نیز تجاوز شده. استاندار و من در این مورد بخشنامه صادر کردیم. چرا بعد از ۱۰ سال یا ۲۰ سال تازه می‌آیند تشکیل پرونده می‌دهند؟»
در بسیاری از موارد رأی تخریب به اجرا در نمی‌آید، بلکه تنها "به دستگاههای خدمات‌رسان" اعلام میشود: «به جاهایی که بدون مجوز ساخته میشود حق دادن خدمات آب، برق و گاز و تلفن را ندارند».
ویلاهای ساحلی غیرمجاز
به موجب قانون حفظ "حریم دریا" لازم است و حریم دریا تا ۶۰ متر باید محترم شمرده شود تا شهروندان به دریا دسترس داشته باشند. این قانون در دریای خزر به شدت نقض شده است. ویلاسازان عملا ساحل دریا را از مردم دزدیده‌اند. حالا در جنوب ایران و سواحل خلیج فارس نیز کرانه دریا قربانی سودجویی و آزمندی زمین‌خواران شده است.
در جنوب پدیده "دریاخواری" در هرمزگان و بوشهر رو به گسترش است. برخی از سودجویان ساحل گناوه در استان بوشهر را تصرف کرده و در آن ویلا ساخته‌اند. به گفته مدیر کل منابع طبیعی بوشهر: «۵ هزار پرونده زمین‌خواری داریم.»
دادستان گناوه این ساخت و سازها را غیرقانونی دانسته اما برای مقابله با این پدیده ابراز ناتوانی کرده و میگوید: «سودجویان با روابط نادرست با برخی جاها، حکم گرفته‌اند». برای نمونه او از شهرستان دشتستان نام می‌برد و توضیح میدهد: «۲۰۰ هکتار زمین را در حریم برازجان، تملک کردند و فروختند. در تنگستان نیز اینطور بوده است. متاسفانه بعضی از وکلایی که می‌آیند و با برخی مدعیان مالکیت، اسناد را درست میکنند و با علم حقوق، از دستگاه قضایی رای میگیرند.»
موسوی‌نژاد، نماینده دشتستان بوشهر در مجلس شکوه میکند: «برخی از فرزندان مسئولان دنبال زمین مناطق آزاد بوشهر هستند» و اضافه میکند: «اجازه بدهید اسم نبرم.»
زمین‌خواری به بهانه ساختن "امامزاده"
ارگان‌های قدرتمند به راحتی زمین‌های مرغوب را تصاحب میکنند. برای نمونه در "ورودی قزوین ۲۷ هکتار بدون طی مراحل قانونی از جمله تبصره ماده ۱۰۱ قانون شهرداری‌ها، اجازه دیوارکشی داده شده" و فعلا مشغول ساخت و ساز هستند. همان "مراجع پرقدرت" جهاد را تهدید کردهاند که حق شکایت ندارد.
در گزارش از موارد دیگر زمین‌خواری در شهرستان پلور و همچنین روستاهای لواسان یاد شده است. برای نمونه یک مقام مسئول میگوید: «در لواسان، روستایی به نام انباج است. کارشناس فرستادیم رفتند و دیدند چند نفر محلی زمین‌خوار اتاقکی ساختند و گفتند اینجا امامزاده است. چون فاصله ۱۰۰۰ متر با تپه بوده، یک پل با قیمت ۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان ساختند تا دسترسی به ۴۰ هکتار آن طرف داشته باشند. به نام دسترسی به امامزاده این پل را زدند.»
پس از تحقیق روشن میشود که آن محل تنها یک منبع آب بوده که زمین‌خواران حقه‌باز آن را امامزاده جا زده‌اند و به ثبت اداره اوقاف هم رسانده‌اند. آنها با کسب محمل "شرعی" قصد داشتند زمین وسیعی را تصاحب کنند.
براساس توافق 250 میلیون دلاری اکتشاف آبهای ژرف:
روسیه در اعماق کویر ایران آب جستجو میکند
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا گفت: قرار است با سرمایه‌گذاری 250 میلیون دلاری روس‌ها، پس از انجام مطالعات عملیاتی ژئوفیزیک برای شناسایی آبهای ژرف در عمق بیش از هزار متری زمین، عملیات حفاری در جستجوی منابع تجدیدپذیر آب در مناطق اولویت‌بندی شده کشور صورت بگیرد.
رحیم میدانی در گفتوگو با ایسنا، در خصوص جزییات تفاهم‌نامه همکاری امضا شده میان ایران با روسیه گفت: قرار است که روس‌ها در زمینه‌ی شناسایی آبهای ژرف همکاری تنگاتنگی با ایران داشته باشند.
وی ادامه داد: البته نمی‌توان در ابتدای امر به دنبال حفاری رفت، چرا که کار حفاری یک امر پرهزینه است و باید برای انجام آن مطالعات کافی و وافی انجام بگیرد.
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا با بیان اینکه برای انجام این کار متخصصین خوبی در داخل کشور حضور دارند، گفت: تیم‌های خبره و متخصصی در داخل کشور برای انجام این کار شناسایی شدهاند، اما برای انجام عملیات ژئوفیزیک عمیق نیازمند تجربه کشورهای دیگر هستیم.
به گفته میدانی، عقل سلیم حکم میکند که کار را از صفر شروع نکنیم و برای انجام آن از تجربه کشورهایی که برای شناسایی آب ژرف موفق بوده‌اند همچون روسیه استفاده کنیم.
وی با بیان اینکه روس‌ها تجربه خوبی در این زمینه داشته‌اند، اظهار کرد: با ابراز تمایل آنها ما نیز برای انجام این کار توافق کردهایم به‌طوری که اگر مطالعات ژئوفیزیک نتیجه‌دار شود، عملیات حفاری را آغاز میکنیم.
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا با اشاره به وجود تجهیزات لازم برای انجام این طرح اضافه کرد: علی‌رغم این که ایران تجهیزات خوبی برای انجام ژئوفیزیک سطحی دارد، اما برای انجام عملیات ژئوفیزیک عمیق تجهیزات کافی در کشور موجود نیست.
میدانی با بیان اینکه روسیه برای انجام عملیات ژئوفیزیک عمیق مجهز به تجهیزات کافی است، تصریح کرد: اگر بخواهیم در مدت زمان کوتاهی به نتیجه برسیم، قطعا باید همکاری تنگاتنگی با روس‌ها داشته باشیم.
وی در خصوص میزان سرمایه‌گذاری این طرح ادامه داد: روس‌ها خط اعتباری امتیازی با مبلغ 250 میلیون دلار در اختیار ما قرار داده‌اند و قرار است که بعد از انجام مطالعات ژئوفیزیک کار حفاری را آغاز کنیم.
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا با بیان اینکه آب ژرف استحصالی باید مورد استفاده باشد، اظهار کرد: برخی از آبهای ژرف به دلیل داشتن آلودگی ازجمله آلودگیهای اتمی و یا شوری بیش از حد قابل استفاده نیستند و با توجه به اینکه مباحث اقتصادی در استحصال آب مهم است، لذا باید پس از ارزیابی تمامی موارد کار حفاری را آغاز کنیم.
میدانی در خصوص مدت زمان اجرای این طرح گفت: با توجه به اینکه این کار در بلوک‌های مختلف انجام میشود میتوان گفت که در برخی از بلوک‌ها بعد از گذشت یکسال و در برخی بلوک‌های دیگر بعد از گذشت دو سال به مرحله‌ی حفاری می‌رسیم.
وی با بیان اینکه برای انجام این کار اولویت‌بندی صورت گرفته است، عنوان کرد: در مناطقی مانند خراسان جنوبی، کرمان، سیستان و بلوچستان اولویت حفاری برای رسیدن به آب ژرف وجود دارد.
میدانی در پاسخ به این سئوال که پیش‌بینی میشود چه حجمی از آبهای ژرف در کشور مورد ااکتشاف قرار گیرد؟ با بیان اینکه به نظر نمی‌رسد که میزان آب ژرف کشور زیاد باشد، پیش‌بینی کرد: براساس برآوردهای صورت گرفته حداکثر 1.5 تا 2 میلیارد آب ژرف تجدیدپذیر در کشور وجود دارد.
وی با بیان اینکه ما به دنبال کشف آب ژرف تجدیدپذیر هستیم، اظهار کرد: هدف این است که بعد از انجام هزینه‌های بسیار بتوان مجدد نیز از این آب استفاده کرد.
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا با اشاره به تجربه کشورهایی که از آب ژرف استفاده کردهاند، افزود: به دلیل اینکه به دست آوردن آب ژرف کار پرهزینه‌ای است، لذا باید این آب به مصارف شرب و صنعت در بیاید و در حال حاضر نیز کشورهای عربی در این زمینه موفق‌اند.
به گزارش ایسنا، جمهوری اسلامی ایران و روسیه در حاشیه اجلاس مجمع کشورهای صادرکننده گاز و در راستای تعمیق و تحکیم همکاری‌های مشترک، ٧ سند و یادداشت تفاهم همکاری امضا کردند.
در این مراسم یادداشت تفاهم زمینه مطالعه، اکتشاف و ارزیابی ذخایر آبهای زیرزمینی ژرف توسط معاون وزیر نیروی ایران و رییس شرکت روس گئولوگیای روسیه به امضا رسید.
ورود آب به دریاچه ارومیه
دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه از اتصال زرینه‌رود به سیمینه‌رود و انتقال 30 متر مکعب آب در ثانیه به دریاچه ارومیه از روز پنجشنبه 28 آبان ماه خبر داد.
عیسی کلانتری در گفتوگو با خبرگزاری دانشجویان ایران، با بیان اینکه آب زرینه‌رود در جنوب دریاچه ارومیه پخش شده و تبخیر می‌شد، گفت: یکی از پروژه‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه، اتصال زرینه‌رود به سیمینه‌رود برای ورود به دریاچه ارومیه بود که این پروژه انجام شد و از روز پنجشنبه 28 آبان، این آب وارد بدنه دریاچه شد.
وی با اشاره به اینکه در نتیجه اتصال زرینه‌رود به سیمینه‌رود، 30 متر مکعب آب در ثانیه وارد دریاچه ارومیه میشود، افزود: آب زرینه‌رود به جای اینکه تبخیر شود وارد سیمینه‌رود و از آنجا وارد دریاچه ارومیه میشود.
دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه اتصال آجی‌چای به دریاچه ارومیه نیز به پایان رسیده است، اظهار کرد: در صورت جاری شدن آب در این رودخانه، این آب به دریاچه ارومیه منتقل خواهد شد.
کلانتری در ادامه در مورد طرح انتقال آب رودخانه زاب به دریاچه ارومیه گفت: آب این رودخانه در سال 98 به دریاچه ارومیه می‌رسد و در حال حاضر این پروژه در حال اجراست و حفاری تونل‌ها در حال انجام است.
فقط خشکی یک تالاب، عامل ۲۵ درصد گرد و خاک در ایران
به گفته رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، پدیده گرمایش زمین در ۵٠ سال اخیر، هشت‌دهم درجه برای کل کره زمین بوده و ایران به دلیل قرار گرفتن روی کمربندی خشک، میزان گرمایش آن از ١,١ تا ١.۵ درجه بوده است. با یک درجه افزایش حرارت، نیاز آبی حدود ١٧درصد افزایش می‌یابد و تبخیری که از این شرایط ایجاد میشود بسیار حیرت‌انگیز است...
سدسازی‌ها، عدم توجه به حق‌آبه زیست‌محیطی و چاه‌های غیرمجاز، چند سالی میشود که تالاب جازموریان کرمان را به یکی از کانون‌های اصلی تولید گرد و غبار در کشور تبدیل کرده است. کانونی که به گفته رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، سهمی ٢۵درصدی در گرد و غباری دارد که بر سر استانهای مرکزی و شرقی کشور می‌بارد.
به گزارش شهروند، خداکرم جلالی در افتتاحیه نشست ملی سازمان‌های مردم‌نهاد منابع طبیعی و محیط زیست، با تاکید بر اینکه هم‌اکنون تالاب جازموریان در جنوب کرمان به دلیل سدسازی‌های بی‌رویه و عدم رعایت حق‌آبه‌های زیست‌محیطی به یک بیابان تبدیل شده است، گفت: «براساس پایش‌های صورت گرفته، ٢۵درصد گرد و غبار داخلی از ناحیه تالاب جازموریان است که باید این مهم را مورد توجه قرار داد.»
اهمیت توجه به این تالاب و احیای آن درحالی از سوی رئیس سازمان جنگل‌ها مطرح میشود که مدتهاست صحبت از سهم بالای این تالاب در تولید گرد و غبار در داخل کشور مطرح شده و هرازگاهی هم صحبت از این میشود که برنامه احیای آن روی میز مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد اما هنوز جازموریان، بیابان است و کانون مهم تولید غبار.
جلالی در ادامه این نشست، پایین بودن جرایم آسیب به منابع طبیعی و محیط زیست را از مهمترین مشکلات این بخش اعلام کرد و گفت: «لایحه بازنگری جرایم به دولت ارایه شده است. بازنگری جرایم باید متناسب به روز باشد تا بازدارندگی لازم را داشته باشد.»
او ادامه داد: «به‌دلیل عدم تعادل در اکوسیستم و نبود حفاظت مناسب از محیط زیست، امروز سطح جنگلهای جهان به کمتر از ۴میلیارد هکتار رسیده که ناشی از غلظت گازهای گلخانه‌ای است. اگر در جهان یک درخت قطع شود، آثار سوء آن را باید همه مردم کره زمین تحمل کنند و حال اگر یک درخت کاشته شود، آثار مثبتش به همه موجودات کره زمین می‌رسد. این در شرایطی است که طبق آمار سازمان خواروبار کشاورزی ملل متحد (فائو) سالانه ٢۵٠میلیون هکتار از سطح جنگلهای جهان کاسته میشود.»
به گفته رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، پدیده گرمایش زمین در ۵٠ سال اخیر، هشت‌دهم درجه برای کل کره زمین بوده و ایران به دلیل قرار گرفتن روی کمربندی خشک، میزان گرمایش آن از ١,١ تا ١.۵ درجه بوده است. با یک درجه افزایش حرارت، نیاز آبی حدود ١٧درصد افزایش می‌یابد و تبخیری که از این شرایط ایجاد میشود بسیار حیرت‌انگیز است.
او یادآوری کرد که «امروزه در جهان، گرم شدن کره زمین، تغییر اقلیم، کاهش آب شیرین و بیابان‌زایی حاصل ٣ پدیده خطرناک ازجمله کاهش تنوع‌زیستی آلاینده‌های خاک، آب، هوا و خشکسالی‌هاست به‌طوری که در بخش ملی، خشک شدن دریاچه‌ها، تالاب‌ها و رودخانهها ناشی از کاهش کمیت و کیفیت آب زیرزمینی و قلیایی شدن آن است.»
او با اشاره به اینکه برای کاهش مشکلات منابع طبیعی و زیست‌محیطی ۵ راهبرد، در دستور کار این سازمان قرار دارد، «حفاظت، احیا و توسعه منابع طبیعی، فرهنگ‌سازی و پیشگیری از تخریب سرزمین را راهبردهای این سازمان برای کاهش مشکلات دانست.»
جلالی ادامه داد: «هم‌اکنون ٢٠ محور اساسی ازجمله تثبیت مالکیت دولت در اراضی ملی و منابع طبیعی، کمربندی حفاظتی، کنترل سوخت هیزمی و بوته‌ای، خروج دام از جنگل، کنترل طرح‌های عمرانی، طرح‌های معدنی و گردشگری، بیماری‌ها و آفات، تصرفات، پسماند زباله، قاچاق چوب، توسعه گیاهان دارویی، کنترل سیلاب و سیل، نظام‌های بهره‌برداری، سیستم پایش مراقبت، اثربخشی و بازدارندگی قوانین و مقررات، رفع اختلافات کشاورزی و منابع طبیعی در حوزه حفاظت مورد توجه و تاکید قرار دارد.»
رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری تاکید کرد: «در حوزه حفاظت هنوز با استاندارد جهانی فاصله داریم و باید تلاش کنیم به متوسط جهانی برسیم.»
گرد و غبارهای نمکی و سلامتی ساکنان حاشیه‌ای دریاچه ارومیه، مدتهاست که به نگرانی جدی ساکنان حاشیه دریاچه ارومیه و حتی استانهای مجاور آن تبدیل شده است. گفته میشود، غبارهای نمکی، فشار خون و مشکلات تنفسی برای ساکنان آذربایجان‌های شرقی و غربی به همراه آورده است.
در این نشست، جلالی درباره وضع این دریاچه و غبارهای نمکی که تهدید جدی سلامت مردم منطقه هستند هم گفت: «بخشی از آنچه در دریاچه ارومیه رخ داده است به تغییر اقلیم و خشکسالی‌ها و بخش دیگر به نحوه استفاده و بهره‌برداری ما از اراضی اطراف این حوزه برمیگردد.»
او ادامه داد: «در اطراف دریاچه ارومیه نباید سدسازی انجام می‌شد زیرا همین امر تعادل اکوسیستم این منطقه را برهم زده و کار را به جایی رسانده که امروز ٣٠٠هزار هکتار از اراضی اطراف دریاچه ارومیه خشک و بیابانی شده است. در این راستا برای کنترل گرد و غبار نمکی، درحال اجرای محورهای حفاظتی هستیم.»
او با اشاره به اینکه برای برنامه ششم توسعه طرح‌های توسعه آبخیزداری، جنگل‌کاری مشارکتی، کنترل کانون‌های بحران بیابان‌زا، توسعه گیاهان دارویی، احیای جنگلهای آسیب‌دیده زاگرسی و افزایش ضریب حفاظت دیده شده است، گفت: «نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در اصلاح برخی اقدامات نامناسب تاثیرگذار است و باید از توانمندی آنان بهره‌مند شد.»
یک‌دهم درصد جنگلهای ایران در یک دهه گذشته از بین رفت
در ادامه این نشست، معاون سازمان حفاظت محیط زیست کشور، درباره وضع جنگل‌ها و تخریب اراضی جنگلی کشور گفت: «طبق بررسی‌های صورت گرفته در یک دهه گذشته، یک‌دهم درصد از جنگلهای ایران به دلیل آتش‌سوزی‌ها و عملیات‌های عمرانی از بین رفته است.»
زهره مظاهری ادامه داد: «سازمان‌های مردم‌نهاد هم در کاهش مشکلات منابع طبیعی و محیط زیست کمک‌های ویژهای داشتند که این امر به تنوع زیستی و پایداری و گسترش اکوسیستم کمک خواهد کرد.»
بازدید از زمین خواری، جنگل خواری و رودخانه‌خواری در مازندران
رئیس کمیته مبارزه با زمین خواری مجلس از سفر هفته آینده‌اش به استان مازندران برای بازدید میدانی از روند “زمین‌خواری، جنگل‌خواری‌ها و رودخانه‌خواری” ها، خبر داد.
سیدمحمد میرمحمدی در گفتوگو با گفت: شنبه و یکشنبه هفته آینده با سفر به استان مازندران گزارش‌های رسیده در خصوص زمین‌خواری‌ها، جنگل‌خواری و رودخانه‌خواری‌ها را مورد بررسی قرار خواهم داد.
وی افزود: این سفر بنا به گزارش‌های دبیر شورای حفظ حقوق بیت‌المال و معاونت استانداری مازندران انجام میشود.
میرمحمدی همچنین با اشاره به وضعیت پرونده گردنه حیران گفت: گزارش دستگاههای نظارتی در خصوص زمین خواری‌های گردنه حیران را درخواست کردهایم که هنوز برخی دستگاه‌ها گزارش خود را به کمیته زمین‌خواری ارائه نداده‌اند.
رئیس کمیسیون مبارزه با زمین خواری مجلس با اشاره به تخریب برخی از ویلاهای ساخته شده در گردنه حیران گفت: اگر قرار بر تخریب ویلاسازی‌های گردنه حیران باشد این کار باید بدون تبعیض انجام شود. تخریب نشدن ویلاهای مالکان متصل به منابع قدرت و ثروت به هیچ وجه قابل قبول نیست.
دشت قزوین در آستانه خشک شدن
وجود بیش از دو هزار و ۵۰۰ حلقه چاه غیرمجاز در استان با حجم برداشت ۳۵۰ میلیون مترمکعب، سفره‌های زیرزمینی را تهدید میکند و دشت قزوین را در آستانه نابودی و خشک شدن قرارداده است.
آب میراث گذشتگان نیست بلکه امانتی است از آیندگان که امروز نتوانسته‌ایم این امانت ارزشمند را به‌خوبی صیانت کنیم و دچار بحران شده‌ایم.
بحران آب در جهان، ایران و استان قزوین این روزها جدی است و بی‌توجهی به صیانت از داشته‌های خدادادی موجب شده همه مسئولان استان قزوین بسیج شوند و با تشکیل اتاق فکر آب برای نجات دشتی که بی‌توجهی به آن می‌تواند سرنوشت دشت‌های خشک‌شده کشور را تکرار کند اقدام کنند.
یدالله ملکی معاون حفاظت و بهره‌برداری شرمت آب منطقه‌ای قزوین در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص جدی بودن بحران آب در استان اظهار داشت: استان قزوین با داشتن سومین دشت کشاورزی کشور جایگاه خاصی در تأمین مواد غذایی کشور دارد لذا تامین آب پایدار برای تولید کشاورزی رسالتی ملی است که با جدیت در تحقق آن گام برداشته‌ایم.
اهمیت آبخوان دشت قزوین
وی افزود: آبخوان دشت قزوین یکی از بزرگترین آبخوان‌های آبرفتی کشور است که در استان قزوین و جنوب سلسله ارتفاعات البرز قرار دارد.
ملکی یادآور شد: منابع آب خدادادی این آبخوان ارزشمند طی میلیون‌ها سال در این دشت ذخیره و تشکیل‌شده و این منابع از طریق ریزش‌های جوی مستقیم و ورودی آبهای زیرزمینی و سطحی حوزه‌های آبریز رودخانه‌های مشرف‌به دشت ذخیره‌شده که مهمترین آنها خر رود در جنوب غربی دشت؛ ابهر رود در غرب؛ حاجی عرب در جنوب و تعداد ۳۰ شاخه رودخانه در شمال تا غرب دشت است.
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای قزوین یادآور شد: بخشی از این منابع از حوضه آبریز رودخانه ابهر رود و خر رود که از استان زنجان سرچشمه می‌گیرد تأمین میشود.
به گفته ملکی این آبخوان پس از زمین‌لرزه سال ۴۲ بوئین‌زهرا و با ورود کارشناسان سازمان ملل مورد شناسایی و بهره‌برداری قرار گرفته است.
ملکی تصریح کرد: کارشناسان در آن زمان پتانسیل این دشت را حدود ۵۰۰ میلیون مترمکعب برآورد کردند و در طول نیم‌قرن اخیر بهره برداری از این آبخوان به‌اندازه‌ای توسعه پیدا کرده که میزان برداشت به حدود یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب در سال رسیده است.
وی گفت: نتیجه این برداشت بیش‌ازحد افت مستمر سطح آب زیرزمینی است که این افت آثار نامطلوبی در منطقه به دنبال داشته که ازجمله می توان به کاهش شدید آبدهی چاه‌ها، خشک شدن قنات‌ها، شور شدن آب زیرزمینی و کاهش کیفیت آب و به دنبال آن کاهش عملکرد محصولات کشاورزی و از بین رفتن کیفیت خاک، کف شکنی چاه‌ها و تحمیل هزینه‌های زیاد بر دوش مالکان، ایجاد مشکل اساسی در تأمین آب شرب شهرها و روستاها و درنهایت فرونشست زمین در مناطقی از دشت قزوین اشاره کرد.
ملکی اظهار داشت: ادامه این روند سرمایه‌گذاری‌های کلان انجام‌شده در بخش‌های مختلف صنعت، کشاورزی، خدمات و حتی شرب را با چالش اساسی روبرو کرده و در صورت تداوم برداشت‌ها به روش کنونی حدود ۷۰ درصد آبخوان تا افق ۱۴۰۰ شور شده و از انتفاع خارج خواهد که این وضعیت شامل کل منطقه بوئین‌زهرا، تاکستان و جنوب شهرستان قزوین خواهد شد.
کاهش ۳۵۰ میلیون مترمکعب آب در استان
معاون حفاظت و بهره‌برداری دشت قزوین گفت: در حال حاضر بیش از ۳۵۰ میلیون مترمکعب کسری مخازن در استان داریم که شامل اضافه برداشت از چاه‌های مجاز و فعالیت چاه‌های غیرمجاز است و اگر بخواهیم دشت با بی آبی مواجه نشود باید این میزان به‌سرعت کنترل و جبران شود.
پنج سال دیگر دشت قزوین نابود میشود
ملکی هشدار داد اگر روند مصرف آب در بخش کشاورزی، شرب، صنعت و خدمات با روال کنونی ادامه پیدا کند تا پنج سال دیگر دشت قزوین نابود خواهد شد و دیگر آبی برای کشت محصولات کشاورزی نخواهیم داشت و با فاجعه‌ای بزرگ روبرو خواهیم شد که امروز باید دغدغه های خود را مطرح و برای فردا بیندیشیم.
مدیریت منابع آبی باید منطقه‌ای و ملی باشد
حمید قزوینی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قزوین هم به خبرنگار مهر بیان کرد: مستقل شدن شرکت‌های آب منطقه‌ای ازجمله اشکالاتی بود که موجب شد تصمیم‌گیری در حوضه‌های آبی استانی شود و به‌جای نگاه ملی و منطقه‌ای یک مدیرعامل در هر استان برای خود تصمیم بگیرد و به فکر خود باشد و گاهی اجرای یک طرح موجب قطع منابع آب سایر استانها شده است.
قزوینی بیان کرد: در راستای اجرایی شدن توزیع عادلانه آب با دادن مجوز ۱۵۰ هزار حلقه چاه در مناطق ممنوعه کشور حفر شود و با مجانی اعلام شدن آب‌بها کشاورزی گام نخست برای ایجاد بحران برداشته شد و در سال ۸۹ نیز با دادن مجوز به چاه های فرم یک و پنج بیش از ۱۰۳ هزار حلقه چاه در کشور پروانه گرفت و در مجموع ۴۰۰ هزار حلقه چاه در کشور حفاری شد و امروز باید همه پیامدهای آن را پاسخگو باشیم.
افت ۱.۵ متری سطح آبهای زیرزمینی
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قزوین تصریح کرد: اضافه برداشت چاه های مجاز، حفر چاه های غیرمجاز و کاهش بها آب و تغییرات آب و هوایی موجب شده تا بیش از هشت تا ۱۰ میلیارد مترمکعب از منابع آبی استان برداشت شود که تداوم این روند بسیار نگران‌کننده است.
وی اضافه کرد: در شرایطی که درگذشته افت سطح آبهای زیرزمینی بسیار ناچیز بود امروز به ۱.۵ متر در برخی مناطق رسیده و فرو نشست زمین که قبلاً چند سانتیمتر بود فقط در سال گذشته ۲۴ سانتیمتر گزارش‌شده است.
قزوینی تصریح کرد: بحران آب ناشی از مصرف بی‌رویه موجب شده با کاهش شدید منابع آبی در استان روبرو شویم که باید در اقدام کارشناسی و همه‌جانبه با همکاری کشاورزان و بهره برداران، استانداری و مسئولان دستگاههای ذیربط تدبیر کنیم تا از این شرایط عبور کنیم.
مدیریت آب ۸۹۳ حلقه چاه آب در استان
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قزوین اظهار داشت: با مدیریت ۸۹۳ حلقه چاه آب در استان و مسدود کردن و جمع‌آوری چاه های غیر مجاز، کاهش انشعابات و تجهیزات چاه‌ها و کنترل میزان برداشت توانسته‌ایم بیش از ۱۵۰ میلیون مترمکعب صرفه‌جویی آب را محقق کنیم.
وی گفت: در حال حاضر باید ۳۵۰ میلیون مترمکعب آب در استان مدیریت و صرفه‌جویی شود تا طرح‌های آینده را اجرایی و کشاورزی پایدار در استان را عملیاتی کنیم.
استاندار قزوین: بحران آب با مدیریت و قاطعیت و تدبیر باید حل شود
مرتضی روزبه استاندار قزوین هم به مهر گفت: به نظر می‌رسد تاکنون آب‌بازی کردهایم که نتوانسته‌ایم بحران آب را حل کنیم زیرا در این بخش با تساهل و غفلت نمی‌توان موفق شد.
وی افزود: وقتی در ادارات چاه غیرمجاز داریم چگونه می‌خواهیم با بحران مقابله کنیم و انتظار همکاری از مردم را داشته باشیم.
استاندار بیان کرد: در اتاق فکر آب مقرر کردیم تعداد چاه های آب دستگاههای اجرایی و دولتی استان شناسایی و مشخص شود و در برخورد با تخلف نباید بخش خصوصی با دولتی تفاوتی کند و بی‌عدالتی صورت گیرد.
روزبه تصریح کرد: استفاده از ایده‌های جدید در برون‌رفت از مشکلات می‌تواند به ما کمک کند تا ضمن مدیریت منابع آبی از مشکلات هم عبور کنیم لذا این طرح در شهرستان‌ها هم باید اجرایی شود.
وی بیان کرد: دامنه کار در حوزه آبی استان گسترده است و اگر بخواهیم به نتیجه برسیم باید از همه ظرفیت‌ها و ایده‌ها برای حل مشکلات بهره مند شویم و اوضاع را جامع نگاه کنیم و با تسریع در نصب کنتورهای هوشمند، انسداد چاه های غیرمجاز و اجرای طرح‌های بلندمدت به تأمین منابع آبی اقدام کنیم.
وی با تأکید بر اجرای سیستم آبیاری تحت‌فشار و مدرن در بخش کشاورزی بیان کرد: اصل محوری و اساسی در حوزه کشاورزی مدرن این است که به سمت استفاده از شیوه‌های نوین آبیاری قطره‌ای و بارانی برویم و در حال حاضر با ۴۹۵ هزار هکتار از اراضی استان در چیزی کمتر از ۱۵ درصد طرح‌های مرتبط به آبیاری نوین و تحت‌فشار اجرایی شده است.
بحران آب در استان قزوین جدی است و دشت قزوین در صورت تداوم روند مصرق فعلی و بی توجهی به صیانت از منابع زیرزمینی در آستانه بیابانی شدن و خشک شدن قرار دارد و عقل و منطق حکم می کند قبل از آن که سرنوشت دشت های ورامین، همدان و سایر نقاط در قزوین نیز تکرار شود با همکاری همه جانبه و عزم ملی برای خروج از بحران اقدام کنیم.
کوتاه شده از مهر
تکرار مشکلات ریز و درشت عشایر در بوشهر، حکایتی که همچنان باقی است
عشایر در استان بوشهر با مشکلات متعددی از جمله بهداشت، راه، آب، برق و آموزش دست و پنجه نرم میکنند، که هیچگاه برنامه‌ریزی دقیقی برای رفع آنها نبوده و هر سال به طور مستمر شاهد این مشکلات هستیم.
استان بوشهر با توجه به برخورداری از وضعیت آب و هوایی مناسب در فصل سرد سال، به عنوان یکی از مناطق قشلاقی مهم برای عشایر محسوب می شود.
عشایر نقش بسیار مهمی در تولید و اقتصاد دارند؛ از جمله تولیدات عشایر میتوان به تولید گوشت و محصولات لبنی، تولیدات صنایع دستی و همچنین تولید عسل و محصولات کشاورزی اشاره کرد.
عشایر در استان بوشهر با مشکلات متعددی از جمله بهداشت، راه، آب، برق، آموزشی و ... دست و پنجه نرم میکنند و هر ساله شاهد وجود این مشکلات هستیم و این مشکلات به صورت ریشه‌ای حل نمیشود.
بخش عمده‌ای از عشایر استان بوشهر در شهرستان دشتستان حضور دارند. مسئولان بارها وعده‌هایی را برای رفع مشکلات عشایر داده‌اند ولی این مشکلات همچنان باقی است.
مشکلات بهداشتی و درمانی و آموزشی عشایر
ابوذر غلامپور یکی از عشایر استان بوشهر در گفتگو با خبرنگار مهر به مشکلات بهداشتی عشایر اشاره کرد و اظهار داشت: اینجا وقتی از بهداشت حرف بزنیم خنده‌دار است چرا که هیچ اقدامی برای بهبود وضعیت بهداشتی نشده است.
وی اضافه کرد: در زمینه آموزشی هم مشکلات بسیار زیادی وجود دارد؛ علی‌رغم استعدادهای زیادی که درعشایر وجود دارد، کلاس‌ها در فضای نامناسبی برگزار میشود و معلم‌ها نیز کیفیت چندانی ندارند و یک معلم باید چند پایه را تدریس کند.
وی گفت: متاسفانه کلاس‌ها در چادر برگزار میشود و وسایل سرمایشی و گرمایشی وجود ندارد و این موضوع میزان یادگیری را کاهش میدهد.
غلامپور یکی دیگر از مسائل و مشکلات عشایر را مربوط به راه‌ها دانست و گفت: در زمینه راه‌های ارتباطی علی‌رغم وعده‌هایی که همواره داده میشود باز هم مشکلات زیادی داریم.
گرانی آذوقه دام و داروی دامی و عدم تخصیص یارانه
رحیم رضایی یکی دیگر از عشایر استان نیز به خبرنگار مهر گفت: یکی از مشکلات اساسی ما گرانی آذوقه دام و داروی دامی و عدم تخصیص یارانه به آنها است که این موضوع کار و زندگی را برای عشایر سخت و سخت‌تر کرده است.
وی بر لزوم همت مسئولان برای رفع مشکلات بهداشتی و درمانی عشایر استان بوشهر تاکید کرد و افزود: بیماری‌های دامی نیز هر ساله خسارات زیادی را به عشایر وارد میکند و مسئولان باید برای رفع این مشکلات تلاش کنند.
رضایی با اشاره به تعارض عشایر با روستایان و کشاورزان خاطرنشان کرد: با توجه به چندین سال خشکسالی، مراتع مناسبی وجود ندارد و عشایر مراتع کشاورزان و روستاییان را به چند برابر قیمت خریداری میکنند.
وی با اشاره به هزینه‌های بالای تهیه علوفه برای دام‌ها، اضافه کرد: خرید مراتع در مناطق ییلاقی و قشلاقی با صرف هزینه‌های زیاد و کمرشکن انجام میشود که این موضوع فعالیت عشایر را با مشکل زیادی روبرو میکند.
در صحبت با عشایر به مشکلات متعدد دیگری نیز برمی‌خوریم که میتوان به کمبود آب آشامیدنی اشاره کرد که سالهای سال است که عشایر را می‌رنجاند.
یکی از موضوعاتی که این روزها به وفور به چشم می‌خورد، فروش زودرس دام‌ها به دلیل خشکسالی و نداشتن علوفه است. عدم‌حمایت مناسب از عشایر باعث شده است تا عشایر به سختی روزگار بگذرانند.
تامین آب عشایر/ بهبود راه‌های عشایری
مدیرکل امور عشایر استان بوشهر در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: استان بوشهر پنج‌هزار و ۳۰۰ خانوار عشایر دارد که حدود سه هزار و ۳۰۰ خانوار از عشایر کوچ‌رو هستند و مابقی در استان ساکن هستند.
فرهمند آقایی با اشاره به اینکه عشایر کوچ‌رو استان بوشهر در فصل گرما در استانهای چهارمحال و بختیاری، اصفهان و فارس حضور دارند، اضافه کرد: به منظور کاهش مشکلات عشایر در استان بوشهر اقدامات بسیار زیادی صورت گرفته است و طرح‌های مهمی اجرا میشود.
وی بهبود وضعیت راه‌های مناطق عشایری استان را به عنوان یکی از اولویت‌ها عنوان کرد و ادامه داد: به منظور تامین آب شرب مورد نیاز خانوارهای عشایری نیز اقداماتی همچون حفر چاه، نصب مخزن و ساخت آب‌انبار اقدام شده است.
مدیرکل امور عشایر استان بوشهر یکی دیگر از برنامه‌ها را بهبود وضعیت بهداشتی و درمانی و آموزشی دانست و خاطرنشان کرد: به منظور اجرای طرح‌های مختلف در امور عشایر استان بوشهر ۲۴ میلیارد تومان مصوب شده است که امیدواریم با اجرای این طرح‌ها شاهد رضایت‌مندی عشایر باشیم.
افزایش دو برابری اعتبارات عشایر بوشهر
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار بوشهر نیز به نقش مهم عشایر در عرصه‌های مختلف اشاره کرد و اظهار داشت: عشایر امروز نقش بزرگی را در رفع یکی از اساسی‌ترین هجمه‌های دشمن که همان موضوع اقتصادی است را دارند.
فتح الله حقیقی بیان کرد: رفع مشکلات بهداشتی و درمانی عشایر را به عنوان یک اولویت مهم در دستور کار داریم و طرح‌های بهداشت دهان و دندان و قلب سالم در این مناطق عشایری اجرا خواهد شد.
وی با اشاره به افزایش دو برابری اعتبارات تخصیص یافته به عشایر در سال جاری عنوان کرد: ۱۴میلیارد ریال برای طرح‌های عمرانی عشایر استان بودجه تخصیص داده شده است که تا کنون شش میلیارد آن پرداخت شده است.
معاون استاندار بوشهر با عنوان اینکه راه‌های ورودی عشایر استان مشکلات زیادی دارد، خاطرنشان کرد: باید روند بهسازی برای ترمیم با جدیت انجام شود.
وی همچنین از اجرای طرح‌های مناسب برای تامین آب مورد نیاز عشایر خبر داد و گفت: با برنامه‌ریزی انجام شده، امسال مخزن ذخیره آب برای ۶۰ درصد عشایر استان بوشهر تامین میشود.
حقیقی همچنین در ارتباط با رفع مشکلات آموزشی در مناطق عشایری بیان کرد: تقویت بنیه علمی مناطق عشایری استان را به صورت جدی در دستور کار داریم.
مشکلات عشایر ریشه‌ای حل شود
در گذشته نیز بارها شاهد اجرای طرح‌ها و یا همچنین وعده‌هایی برای اجرای طرح‌های مختلف برای رفع مشکلات عشایر بوده‌ایم ولی این طرح‌ها عمدتا سطحی بوده است و این مشکلات همچنان پابرجا است.
امیدواریم مسئولان همتی بزرگ برای رفع مشکلات عشایر به صورت ریشه‌ای داشته باشند و سالهای آینده شاهد تکرار این نیازها و مشکلات از سوی عشایر نباشیم.
اینکه هر ساله عشایر مشکلات تامین آب خود را بیان کنند، از نبود راه برای تردد و یا مشکلات آموزشی و بهداشتی خود سخن بگویند و مسئولان نیز وعده‌ای بدهند و یا طرحی اجرا کنند و موضوع رها شود تا سال آینده، دوای درد عشایر نیست.
باید مشکلات یکی پس از دیگری به صورت ریشه‌ای و کامل حل شود تا شاهد کاهش مشکلات باشیم و سال به سال تکرار و یا سخت‌تر نشود.
درپی بارندگی های اخیر،
احیای بخش‌هایی از باتلاق بین‌المللی جازموریان
باتلاق بین‌المللی جازموریان که ماه‌ها خشک‌بود در پی بارندگی‌های اخیر در جنوب کرمان و طغیان تنها رودخانه دائمی استان، ظهر امروز بار دیگر جان گرفت و بخش‌هایی از دریاچه آبگیری شد.
باتلاق بین‌المللی جازموریان تنها حوزه آبریز استان کرمان است که طی سالهای اخیر در پی خشکسالیهای مداوم و ساخت سد بر روی رودخانه‌های هلیل رود و بم پور در ابتدا کم آب و درنهایت کاملاً خشک شد، به طوری که بستر باتلاق جازموریان کاملاً خشک‌شده و دریاچه این حوزه آبریز نیز به‌صورت باتلاق در آمد.
در تابستان سال جاری حتی بخش باتلاقی جازموریان نیز به‌کلی خشک شد و مهمترین حوزه آبریز استان کرمان به بیابانی بی‌آب‌وعلف تبدیل‌شد.
آبگیری جازموریان آغاز شد
این در حالی است که مردم بومی اطراف این باتلاق، از ورود مجدد آب از ظهر امروز به جازموریان خبر می‌دهند.
گفته میشود در پی بارش‌های هفته اخیر در شهرستانهای جنوبی استان کرمان رودخانه هلیل رود در استان کرمان و رودخانه بم پور در استان سیستان و بلوچستان طغیان کردهاند و درنهایت بخشی از این آب به بستر خشکیده جازموریان راه پیداکرده است.
درحالی‌که درگذشته اطراف جازموریان مملو از جازهای وحشی و نی‌های بلند بود این روزها در بهترین حالت بستر جازموریان با پوشش گیاهی خوار پوشیده شده است.
بارندگی‌های ابتدای هفته در جنوب کرمان که به طغیان رودخانهها و سیلاب در منطقه منجر شد هرچند خسارتهای بسیاری را به تأسیسات زیر بنایی و منازل مسکونی و کشاورزی مردم وارد کرد اما درنهایت جریان آب به جازموریان رسید و دامداران و کشاورزان را پس از ماه‌ها بی‌آبی خوشحال کرد.
نماینده مردم شهرستانهای جنوبی استان کرمان با اشاره به اینکه بارها به مسئولان در خصوص خشک شدن جازموریان هشدار داده‌ایم اما هیچ اقدامی برای احیای این باتلاق نشده گفت: تنها زمانی که باران‌های سیل‌آسا در جنوب کرمان می‌بارد شاهد احیای بخشی از باتلاق هستیم.
محمدرضا امیری افزود: زندگی بسیاری از مردم جازموریان و رودبار، به وجود این باتلاق وابسته است و خشک شدن باتلاق در سالهای اخیر موج مهاجرت را در پی داشته است.
وی عامل اصلی خشک شدن جازموریان را ساخت دهها سد روی رودخانه‌های هلیل رود در استان کرمان و رودخانه بم پور در استان سیستان و بلوچستان دانست.
دهها سد حق آبه جازموریان را می‌بلعد
وی افزود: صدها رودخانه فصلی هم به جازموریان می‌ریزند که روی این رودخانهها نیز سدهای کوچک برای استحصال آب کشاورزی بسته‌شده است و عملاً رگ‌های جازموریان بسته‌شده است.
وی ادامه داد: آبی هم که هم‌اکنون در جازموریان واردشده است حاصل سیل بوده است در غیر این صورت حق آبه ای به جازموریان تعلق نمی‌گیرد و حتی ساخت سدهای دیگر نیز در دستور کار است.
امیری ادامه داد: باتلاق درگذشته در تابستان کوچک و در پاییز و زمستان به اوج وسعتش می‌رسید اما حالا در برخی سالها در زمستان، بخشی از باتلاق آبگیری جزئی میشود و در اکثر ماه‌های سال هم کاملاً خشک است.
دلیل بی‌توجهی به جازموریان مشخص نیست
وی با مقایسه دریاچه ارومیه با جازموریان ادامه داد: دلیل اینکه هیچ توجهی به جازموریان نمیشود مشخص نیست.
فرماندار رودبار نیز در گفتگو با مهر اظهار داشت: باتلاق جازموریان در شهرستان رودبار جنوب واقع‌شده است و نقش اساسی در زندگی مردم محلی دارد.
عطا ناوکی با اشاره به اینکه بارندگی در بالادست رودخانه هلیل پس از سالها موجب جاری شدن مجدد آب در رودخانه شده است گفت: مردم محلی نماز شکر به‌جا آورده‌اند و هم‌اکنون چندین هکتار از جازموریان در حال آبگیری است.
وی ابراز امیدواری کرد که با اختصاص حق آبه جازموریان بار دیگر این باتلاق احیا و موجب رونق دوباره شهرستان رودبار جنوب شود.
وی جازموریان را مهمترین اکوسیستم جنوب شرق کشور در کنار دریاچه هامون دانست و افزود: متأسفانه هم‌اکنون نه هامون حال خوشی دارد و نه جازموریان روزهای پررونق خود را سپری میکند.
وی از خشک شدن دهها هکتار جنگل و مرتع در اطراف هلیل رود و جازموریان خبر داد و گفت: اکوسیستم منطقه به‌کلی تغییر کرده و از مرطوب و سرسبز به بیابانی و خشک تبدیل‌شده است و دلیل آن هم تنها ساخت سدها در بالادست است.
محمد اسفندیاری، فعال محیط‌زیست در گفتگو با مهر اظهار داشت: بخش بسیار اندکی از آب موجود پشت سدهای واقع بر روی هلیل رود در طول ایام عادی سال رهاسازی میشود و همین مسئله موجب شده بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری در منطقه از بین برود اما نکته جالب اینکه هیچ اقدامی برای رفع این مشکل نشده است.
وی گفت: خشکسالی هرچند از دلایل بروز مشکل برای جازموریان است اما اگر این سدها نبودند وضعیت جازموریان اینچنین اسفناک نبود.
وی ادامه داد: بستر جازموریان کاملاً خشک‌شده و تمام جانوران آبزی به‌کلی از بین رفته‌اند و مردم بومی و محلی نیز اکثراً از جازموریان کوچ کردهاند زیرا آب آشامیدن نیز در اطراف این باتلاق باقی نمانده است.
وی گفت: آب رودخانه‌هایی که به باتلاق می‌ریزد شیرین است و آب باتلاق هم شیرین بود درواقع اهمیت این باتلاق برای مردم بسیار از دریاچه ارومیه بیشتر بود و تنوع زیستی بسیار زیادتری داشت.
وی ادامه داد: این باتلاق زمانی محل دائمی در مسیر کوچ پرندگان بود اما هم‌اکنون هیچ موجود زنده‌ای در بستر این باتلاق دیده نمیشود.
جازموریان ۳۳۰ هزار هکتاری که روزگاری نه‌چندان دور یکی از بکرترین مناطق استان محسوب می‌شد، امروز خوشحال است که چند ۱۰ هکتارش آبگیری جزئی شده است و این در حالی است که مسئولان محیط‌زیست و دیگر مسئولان استان هیچ دغدغه‌ای در این خصوص ندارند.
سفر چند روز قبل دکتر ابتکار به استان کرمان نیز هرچند در راستای احیای این دریاچه انجام شد اما عملاً هیچ نتیجه‌ای در برنداشته است.
ضجه پرندگان شکاری در قهقهه سودجویان گم میشود
اصفهان : پرندگان شکاری نادر ایرانی به کشورهای عربی قاچاق میشوند تا اسباب چند ساعت لذت و تفریح سودجویانی فراهم شود که ناله جگرسوز موجودات بی‌گناه را در میان قهقهه خود نمی‌شنوند.
دیرزمانی است که دیگر پرندگان شکاری ایران شکوه آسمان‌ها را تجربه نمی‌کنند بلکه از اوج آسمان بر زمین ناجوانمردانگی انسان‌هایی فرود آمده‌اند که بالِ شکسته و چشمان دوخته شده آنها را اسباب لذت چنددقیقه‌ای خود کردهاند.
به گفته کهرم مشاور سازمان محیط‌زیست، اصفهان یکی از شاهراه‌های ارتباطی با دیگر شهرهای ایران و کشورهای دنیا است و بر این اساس پرندگان شکارشده از سراسر کشور از این راه به کشورهای عربی گسیل میشوند.
اما دردناک‌تر از همه این است که بشنویم این پرندگان تنها برای تفریحِ چندساعته برخی سودجویان در طول روز و تفریح به قیمتی گزاف به شیوخ عرب خلیج‌فارس فروخته میشوند.
بنابر آمار محیط‌زیست اصفهان، تنها در سال جاری ۸ گروه از متخلفان زنده گیری پرندگان شکاری در استان اصفهان دستگیر و حدود ۳۰ قطعه پرنده شکاری کمیاب از آنان کشف شده است.
نادرترین پرندگان شکاری جهان، ملعبه دست شیوخ عرب
در این ارتباط اسماعیل کهرم مشاور رئیس سازمان محیط‌زیست‌در گفتگو با خبرنگار مهر میگوید: اغلب این پرندگان نه تنها در ایران کمیاب هستند بلکه از نادرترین پرندگان جهان محسوب میشوند.
وی با بیان اینکه شکارچیان از ایران به عنوان یک پاساژ عبوری برای قاچاق این پرندگان استفاده میکنند، افزود: برخی استانها مانند اصفهان سه راهی برای عبور قاچاقی پرندگان از شمال آفریقا، سیبری یا ترکیه و یا خود ایران به سمت کشورهای همسایه استانهای جنوبی ایران هستند.
مشاور سازمان محیط‌زیست تاکید کرد: شکارچیان به خوبی میدانند که این پرندگان از چه مسیری و در چه فصلی گذر میکنند و برای شکار آنها با وسایل شکاری خاص به گونه‌ای عمل میکنند که پرنده از فاصله حدود ۱۰ هزار پایی آسمان پایین آمده و در دام آنها اسیر میشود.
وی با بیان اینکه در ازای هر پرنده که با تلاش ماموران محیط‌زیست به کشور بازگردانده میشود چهار تا پنج پرنده نیز از ایران قاچاق میشود، تصریح کرد: نکته مهمی که تأسف هر انسانی را برمی‌انگیزد طریقه انتقال ناجوانمردانه این حیوانات است به شکلی که به ازای هر پرنده که از مرز رد میشود سه تا چهار پرنده نیز جان خود را از دست می‌دهند.
قاچاق پرندگان شکاری خسارتی جدی برای ذخیره ژنتیکی پرندگان جهان
کهرم ادامه داد: دوختن پلک چشم این پرندگان برای جلوگیری از سرو صدا و بی تابی آنها، از شگردهای ناجوانمردانه شکارچیان است که موجب تلف شدن این حیوانات و یا آسیب جدی به آنها میشود.
وی قاچاق این پرندگان را خسارتی جدی برای ذخیره ژنتیکی پرندگان شکاری جهان و ایران برشمرد و گفت: اگر هم‌وزن این پرندگان جواهر خرج کنیم باز هم کمتر از ارزش واقعی این پرندگان است چراکه این پرندگان نقش مهمی در محیط‌زیست از جمله کنترل پرندگانی مانند سار و پستاندارانی همچون موش، دوپا و جوندگانی مانند جِربیل و جِربوا را برعهده دارند و در کل ساختار زنجیره‌ای غذایی را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
مشاور سازمان محیط‌زیست تصریح کرد: بر فرض که ماموران محیط‌زیست نیز بتوانند پرندگان را پیش از مرگ و یا خروج از کشور نجات دهند باز هم ثمری به سود این حیوانات نخواهد داشت چراکه پس از دستگیری متخلفان، باید این پرندگان به عنوان مدرک به دادگاه ارائه شود و این در حالی است که زمانی که این پرنده مدت طولانی اسیر باشد خوی وحشیگری و بلندپروازی خود را تا حدود زیادی از دست میدهد.
وی اضافه کرد: از دیدگاه من تشدید مجازات شکارچیان مانند در نظر گرفتن حداقل سه تا ۴ سال زندان چاره‌سازتر از جریمه نقدی است چراکه برای قاچاقچیان جریمه نقدی به‌اندازه‌ای زیاد نیست که مانع از فعالیت آنها شود.
کهرم با اشاره به اینکه برخی حتی از ارزش واقعی این حیوانات آگاهی ندارند، گفت: در یکی از میادین تهران با فروشنده قوشی مواجه شدم که به قیمتی بسیار نازل قصد فروش این پرنده را داشت و حتی حاضر به پایین آوردن و توافق در مورد قیمت بود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه این پرندگان تنها برای تفریحات لحظه‌ای به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس قاچاق میشوند، ابراز داشت: به طور معمول قوشها را تربیت می کنند تا پرندگانی به نام هوبره که اندازه‌ای مشابه بوقلمون دارند را در هوا شکار کنند.
وی با بیان اینکه بدین شکل اسباب خنده و تفریح افرادی فراهم میشود که مسابقه گذاشته‌اند تا ببینند پرنده چه کسی سریعتر سقوط میکند، افزود: به عبارتی به طور معمول عرب‌های حاشیه خلیج‌فارس به دنبال پرندگان شکاریِ وحشی و بالغ برای تفریحات خود هستند و ما با اعمال ناشیانه خود وسایل تفریح بچه‌گانه برای این شیوخ عرب فراهم و عوض ذخیره ژنتیکی این پرندگان را به شکل رایگان به کشورهای عربی قاچاق میکنیم.
قاچاق پرندگان شکاری کمیاب به معضلی جدی تبدیل شده است
در این ارتباط حمید ظهرابی مدیر کل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان نیز با اشاره به اینکه قاچاق پرندگان شکاری کمیاب به معضلی جدی تبدیل شده است، اظهار داشت: تنها در سال ۸ گروه از متخلفین زنده گیری پرندگان شکاری در استان اصفهان دستگیر و حدود ۳۰ قطعه پرنده شکاری کمیاب از آنان کشف شده است.
وی با بیان اینکه اصفهان یکی از مسیرهای تزانزیتی این پرندگان است، اضافه کرد: ۵۰ درصد از جمعیت پرندگان کشف شده در استان در مسیر ترانزیت این گونه‌ها به خارج از کشور کشف و مابقی به احتمال زیاد در استان اصفهان زنده گیری شدهاند.
مدیر کل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان با اشاره به اینکه این پرندگان نقش بسیار مهمی در سلامت اکوسیستم ایفا می کنند، افزود: کنترل جمعیت جوندگان که از عوامل ایجاد بیماری سالک و مخزن این بیماری در استان هستند، یکی از عمده‌ترین وظایف این پرندگان در طبیعت است.
وی با بیان اینکه این پرندگان در زمره پرندگان نادر کشور و جهان هستند، تاکید کرد: زنده گیری این پرندگان به دو صورت برداشت جوجه از لانه و یا به کمک دام و کوخه نشینی انجام میشود.
وی افزود: بر اساس آرای‌متعدد صادره از مراجع قضایی و همچنین مصوبات شورای عالی حفاظت محیط‌زیست کشور، زنده گیری پرندگان شکاری معادل با مرگ و حذف آنها از طبیعت بوده و به دلیل عدم امکان بازگشت این پرندگان به طبیعت، در زنده گیری پرندگان خسارتهای مربوط به اتلاف این پرندگان که مبلغ گزافی نیز هست، اخذ میشود.
ظهرابی تصریح کرد: از مردم فهیم استان تقاضا میشود ضمن خودداری از گرفتار شدن در دام این افراد سودجو و مخرب تنوع زیستی کشور، در صورت مشاهده هرگونه مورد مشکوک بلافاصله نزدیکترین پاسگاه محیطبانی یا نیروی انتظامی را در جریان امور قرار دهند.
سه کشته در حادثه سیل ایلام / 40 درصد ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها آسیب دیدند
معاون عمرانی استانداری ایلام اعلام کرد: بر اثر جاری شدن سیل در استان ایلام تاکنون 3 نفر جان خود را از دست داده‌اند و ساختمان‌ها، مسیرها و مراکز دولتی 40 درصد خسارت دیده‌اند.
خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از ایلنا، پولادی حجم و شدت بارندگی در ایلام را بی‌سابقه دانست و گفت: در 24 ساعت گذشته شاهد بارش 280 میلی‌لیتر در این استان بودیم که برابر دوسوم حجم بارندگی در سال گذشته این استان است.
وی با اشاره به اینکه تا این لحظه تعداد تلفات سیل 3 نفر بوده و یک نفر نیز مفقود شده است؛ گفت: به تاسیسات دولتی، ساختمان‌ها، منازل مسکونی و خیابان‌ها به میزان 40 درصد آسیب وارد شده است.
پولادی خاطرنشان کرد: تمام امکانات استان بسیج شده تا مشکلات مردم را رفع کند اما در استان نیازمند ماشین‌آلات نیمه‌سنگین و آب معدنی هستیم چرا که در 50 درصد استان بر اثر جاری شدن سیل آب قطع شده، و 20 درصد استان نیز از داشتن برق محروم شدهاند.
وی، اولویت اول را مدیریت شرایط برای جلوگیری از افزایش تلفات جانی دانست و گفت: هنوز میزان خسارت به کل استان برآورد نشده و در روزهای آینده و کاهش میزان بارندگی، برآورد خسارت خواهیم کرد.
معاون عمرانی استانداری ایلام گفت: 25 کیلومتر از مسیرهای استان نیز خسارت دیده‌اند که نیازمند نوسازی و بهسازی هستند.
وی تاکید کرد: با شرایط جوی حاضر و کاهش دما نیازمند برطرف کردن مشکل برق، گاز و آب شهرستان ایلام هستیم از این رو به سازمان‌ها و مسئولان در جلسات متعدد نکات مهم بیان شده و قطعاً با کاهش میزان بارندگی خدمت‌رسانی به مردم بهتر خواهد شد.
زلزله 4.8 ریشتری در مناطق مرزی ترکیه با ایران موجب وحشت عمومی شد
زلزله ای به شدت 4.8 درجه در مقیاس امواج درون زمینی (ریشتر) ظهر روز پنجشنبه مناطق مرزی ترکیه با ایران در استان وان را لرزاند.
به گزارش ایرنا به نقل از منابع خبری ترکیه، مرکز این زمین لرزه روستای دووه تاش از توابع شهرستان مرادیه استان وان بود و شدت آن در بخش های گسترده ای از این استان احساس شد.
چهار سال قبل زمین لرزه ای به شدت بیش 7 درجه ریشتر در وان رخ داده بود که در جریان آن بیش از 600 نفر جان خود را از دست دادند.
هنوز گزارشی از تلفات احتمالی جانی و مالی زلزله روز جاری در وان دریافت نشده است.
هشدار نیچر به ایران:
جنوب ایران غیرقابل سکونت میشود
نتایج یک تحقیق تازه که روز دوشنبه در مجله علمی معتبر «نیچر» منتشر شد حاکی از آن است که در صورت عدم کنترل گازهای گلخانه‌ای، مناطق حول و حوش خلیج فارس از سال ۲۰۷۰ در اثر موج شدید گرما غیرقابل سکونت خواهد شد.
به گزارش انتخاب مجله «نیچر» [طبیعت] روز دوشنبه با انتشار نتایج جدیدترین تحقیقی که روی آب و هوای منطقه خاورمیانه و به‌ویژه کشورهای حوزه خلیج فارس انجام شده است، روند انتشار گازهای گلخانه‌ای و افزایش دما در این مناطق را «مانعی جدی» برای ادامه سکونت انسان در این مناطق عنوان کرد.
به گزارش انتخاب به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس ، در صورتی که میزان گازهای گلخانه‌ای و دی‌اکسید کربن موجود در هوا با روند کنونی افزایش یابد، طی سالهای آینده دمای مناطق اطراف خلیج فارس به حدی بالا میرود که بدن انسان قادر نخواهد بود آن را تحمل کند.
نشریه بریتانیایی گاردین نیز با انتشار این تحقیق نوشته است که این تغییرات آب و هوایی شهرهای ابوظبی، دوبی، دوحه و سواحل جنوبی ایران را در برمی‌گیرد.
این گزارش موج گرمای آتی در این مناطق را «مرگبار» توصیف کرده و آن را تهدیدی برای جان میلیون‌ها زائری دانسته است که هر سال برای انجام مراسم مذهبی حج به عربستان سعودی می‌روند.
این گزارش بر اساس تحقیقات پروفسور جرمی پال و پروفسور فاتح الطاهر از دانشگاه ام‌آی‌تی، مؤسسه تکنولوژی ماساچوست، در مجله «نیچر» منتشر شده است.
این دو پروفسور پیش‌بینی کردهاند که موج شدید گرمایی که فراتر از حد تحمل بدن انسان است، از سال ۲۰۷۰ به بعد، این مناطق را «غیرقابل سکونت» خواهد کرد.
بر اساس این گزارش، شاخص گرما که ترکیبی از میزان دما و رطوبت هوا است، تا پایان قرن جاری، به ۷۴ تا ۷۷ درجه سانتیگراد (۱۶۵ تا ۱۷۰ درجه فارنهایت) خواهد رسید که برای انسانها «خطرناک» توصیف شده است.
این گزارش می‌افزاید با توجه به آب و هوا و جغرافیای منحصر به فرد منطقه خلیج فارس، اگر انتشار گازهای گلخانه‌ای با روند فعلی ادامه یابد، این منطقه در هر دهه شاهد تغییرات آب و هوایی شدید خواهد بود.
پروفسور جرمی پال این تغییرات را به موج گرمای مرگبار سال ۲۰۰۳ میلادی در اروپا تشبیه کرده است که بیش از ۷۰ هزار کشته برجای گذاشت.
پروفسور الطاهر نیز ابراز امیدواری کرده است که این تحقیق، بتواند کشورهای منطقه را به تلاش برای کاهش گازهای گلخانه‌ای ترغیب کند.
وی میگوید بدن انسان ممکن است بتواند دمای بالا را برای مدتی کوتاه تحمل کند، اما این دما، برای مدتی طولانی مثلا شش ساعت در روز و برای افرادی که در فضای باز کار میکنند، دمایی «غیرقابل تحمل» است.
کشورهای خاورمیانه در تابستان گذشته نیز با گرمایی شدید مواجه شدند که به مرگ و میر شماری از ساکنان این مناطق منجر شد.
بر اساس این گزارش، بندر ماهشهر در جنوب ایران نیز در تابستان سال ۱۳۹۴، دمایی معادل ۴۶ درجه سانتیگراد همراه با رطوبتی ۵۰ درصدی را تجربه کرد.
فرونشست در تهران ۹۰ برابر شرایط بحرانی / ثبت فروچاله های ۱۵ متری
مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت های مردمی سازمان محیط زیست با بیان اینکه میزان فرونشست در تهران ۳۶ سانتیمتر و تقریباً ۹۰ برابر شرایط بحرانی است، گفت: در دشت های کشور فروچاله هایی با عمق ۱۵ مترثبت شده است.
محمد درویش در گفتگو با مهر گفت: بر اساس مطالعات دفتر مخاطرات سازمان زمین شناسی، میزان فرونشست در جنوب تهران معادل ۳۶ سانتیمتر است که این میزان ۹۰ برابر شرایط بحرانی که چهار میلیمتر در سال عنوان شده، است.
به گفته وی، از حدود ۱۰ سال پیش بر اساس گزارشات موسسه تحقیقات سازمان جنگل ها و مراتع در غرب تهران از فاصله دریاچه استادیوم آزادی تا وردآورد بین ۷ تا ۱۷ متر سطح آب زیرزمینی افت کرده است.
مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت های مردمی سازمان محیط زیست اظهار داشت: بر همین اساس دو حلقه از چاه های باغ گیاه شناسی ملی ایران خشک شده اند.
درویش تصریح کرد: در حال حاضر میزان ساخت و سازها و بارگذاری در تهران آنقدر زیاد است که سطح آب زیرزمینی به شدت افت کرده و اگرچه هنوز شبکه فاضلاب در این شهر راه نیفتاده، اما افت شدید سطح آب زیرزمینی در تهران مشهود است.
وی تاکید کرد: البته راه اندازی شبکه فاضلاب در تشدید افت سطح آب زیرزمینی در تهران نقش خواهد داشت و نگرانی هایی از این بابت وجود دارد.
مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت های مردمی سازمان محیط زیست یادآور شد: همچنین بر اساس مشاهدات شخصی و پیمایش های تحقیقاتی که در جای جای ایران داشته ام، در منطقه پریشان فارس، آبی بیگلو در اردبیل، خان میرزا در چهارمحال و بختیاری، میبد در اردکان، دشت قهاوند در همدان و پایین دست تالاب شور و شیرین در میناب فرونشست های کاملاً مشهودی را ثبت کرده ام.
درویش افزود: در برخی از این شکاف ها و فروچاله ها مانند فروچاله های میناب آنقدر عمق فرونشست زیاد است که شترها و گاوهای محلی در آنها ناپدید می شوند.
به گفته وی، در حال حاضر شغل جدیدی در میناب باب شده است که افراد بیکار شترها، گاوها و دیگر دام هایی که در فروچاله ها ناپدید شده اند را یافته، ذبح شرعی می کنند و گوشت آن را به فروش می رسانند.
مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت های مردمی سازمان محیط زیست یادآور شد: همچنین در دشت کبودرآهنگ بر اساس آمار سازمان زمین شناسی، فروچاله هایی با عمق بیش از ۱۵ متر ثبت شده است. همچنین در میناب عمق فروچاله ها غالباً بین سه تا چهار متر است.
درویش افزود: بنابراین جای تعجب است که برخی مسئولان حداکثر میزان فرونشست در کشور را ۳۵ سانتیمتر عنوان می کنند و چنین نمونه های آشکار و ثبت شده ای را نادیده می گیرند.
پیش از این مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست حداکثر میزان فرونشست در دشت های کشور را ۳۵ سانتیمتر عنوان و فرونشست ۳۶ سانتیمتری در تهران را بر اساس تحقیقات این سازمان رد کرد بود.
مسئول کارگروه جامعه شناسی محیط زیست:
50 درصد آب مصرفی کشور هدر رفت است
مسئول کارگروه جامعه شناسی محیط زیست انجمن جامعه شناسی ایران با اشاره به این مساله که گفته می شود 90 درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف میشود، گفت: در واقع 50 درصد از آب کشور به دلیل مشکلات هدر میرود و تنها 40 درصد یه طور واقعی به مصرف کشاورزی می‌رسد.
مهدی قربانی در نشست خبری همایش ملی جامعه،منابع طبیعی، آب و محیط‌زیست گفت: سال گذشته به همت رئیس انجمن جامعه شناسی ایران و کارگروه جامعه شناسی محیط زیست که رسالت آن پرداختن به مسائل محیط زیستی با رویکرد جامعه شناختی و تمرکز بر توانمند سازی جوامع محلی است بحث برگزاری این همایش مطرح شد.
وی با بیان اینکه دستیابی به توسعه پایدار بدون مشارکت دست‌اندرکاران و ذینفعان حوزه محیط زیست ناممکن خواهد بود افزود: خوشبختانه رویکردهای سازمان‌هایی همچون حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل‌ها مراتع و آبخیزداری دیگر قابل مقایسه با ده سال پیش نیست وپیشرفت چشمگیری داشته است ما امروز برای حل چالش‌های پیش آمده ناچاریم به سمت مدیریت مشارکتی حرکت کنیم.
مسئول کارگروه جامعه شناسی محیط زیست انجمن جامعه شناسی ایران افزود: این همایش فرصتی را ایجاد کرد که برای اولین بار دستگاههای مرتبط با محیط زیست دور یک میز بنشیتند و صدای یکدیگر را بشنوند این درحالی است که دستگاههای ما عمدتا در حوزه محیط زیست موازی کاری دارند و یا نظرات یکدیگر را نمی‌پذیرند.
وی توضیح داد: برای نمونه عنوان میشود که 90 درصد از آب کشور در کشاورزی مصرف میشود در حالی که ممکن است وزیر کشاورزی این مسئله را قبول نداشته باشد زیرا در واقع تنها 40 درصد از آب کشور صرف کشاورزی میشود بلکه 50 درصد آن هدر رفت آب است.
این استاد دانشگاه افزود: محورهای این همایش طی سه جلسه با دستگاههای اجرایی بر مبنای نیازهای این دستگاه‌ها مشخص شده و سعی شده است برای تولید دانش در این زمینه نگاه فرارشته‌ای داشته باشیم.
قربانی اظهار کرد: در این همایش 150 مقاله علمی دریافت شده که در‌فرآیند داوری بیش از 100 مقاله از آنها در کتابچه‌ای منتشر خواهد شد.
در ادامه این نشست حمید عبدل آبادی نماینده کانون محیط زیست دانشگاه تهران گفت: بحث محیط زیست در کشور ما نیاز به مشارکت همه اقشار جامعه دارد در این نشست نیز با برگزاری 9 میزگرد تلاش داریم که با دیدگاههای مختلف به بحث محیط زیست و منابع آبی بپردازیم.
انجمن جامعه شناسی ایران
درخواست توقف آبگیری یک سد:
«چشمه بل» باید بماند!
چشمه بل یا آن‌طور که در زبان محلی می‌گویند، «کانی بل» چند سالی است بر سر زبان‌هاست. البته مردمان محلی، یعنی مردمان منطقه اورامان کردستان، هزاران سال است که در مجاورت این چشمه زندگی میکنند و با آن پیوند‌‌‌ی مقد‌‌‌س و دیرینه دارند. چندی است موضوع ساخت و آبگیری سازهای به‌نام سد د‌‌‌اریان، این چشمه شگفت‌انگیز که قابلیت تامین آب شرب شهری با دو میلیون نفر جمعیت را دارد را با خطر نابودی مواجه کرده است.
دکتر سید‌‌‌مختار هاشمی، استاد مد‌‌‌عو دانشگاه کردستان و همکار تحقیقاتی موسسه NIRES نیوکاسل برای پژوهش در زمینه پایداری، در دانشگاه صنعتی شریف حضور پیدا کرد تا در نشستی که به همت اند‌‌‌یشکد‌‌‌ه تدبیر آب ایران و پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف و در چارچوب اولین رویداد ملی آب تد‌‌‌ارک دیده شده بود، به ارائه سخنرانی راجع به پیامدهای نابودی این چشمه بر امنیت آّب، هویت فرهنگی و امنیت ملی بپرد‌‌‌ازد. سید مختار هاشمی، سرپرست کارگروه مردمی نجات چشمه بل نیز هست و در این نشست از رئیس جمهور درخواست کرد که آبگیری سد د‌‌‌اریان را متوقف کند. این گزارش خلاصه‌ای از سخنان ارائه شده توسط ایشان را منعکس میکند.
اهمیت چشمه بل
منطقه کارستی اورامان از تنوع زیستی بالایی برخورد‌‌‌اراست و عامل ماند‌‌‌گار ماندن این سکونت گاه‌های سنتی و استقرارهای انسانی به‌صورت عشایری و روستایی تا امروز است. 10 مورد از روستاهای منطقه در فهرست آثار ملی ثبت شدهاند و این منطقه را هزارماسوله می‌نامند. گروهی از محققان، آثار باستانی‌ای در حوزه سد د‌‌‌اریان پیدا کردند که به 40 هزار سال و ماقبل دوران پارینه سنگی بر میگردد. یعنی آبگیری این سد به‌معنای غرق شدن یک تمد‌‌‌ن 40 هزار ساله است. چشمه کارستی بل، در این منطقه، قدمتی 60 میلیون ساله دارد و به‌واسطه مجموع این ویژگی‌ها، منطقه اورامان آماده ثبت جهانی در یونسکو است اما متاسفانه به‌واسطه سدهای متعددی که در این منطقه در حال احداث است، حیات آبی، زیستی و فرهنگی آن در معرض تهدید قرارگرفته است.
چشمه بل با 15 متر طول، کوتاه‌ترین رودخانه جهان است. داشتن حجم خروجی حدود 150 میلیون متر مکعب و متوسط آبدهی 4000 لیتر در ثانیه با کیفیت فوقالعاده، که بدون تصفیه فیزیکی و شیمیایی قابل شرب است، آن را به پد‌‌‌ید‌‌‌ه‌ای بی نظیر در جهان تبدیل کرده است.
بی‌توجهی به ذینفعان محلی و اجرای یک طرح احیای نمایشی
طرح سد د‌‌‌اریان بدون تايید گزارش ارزیابی در ادارات محیط زیست کرمانشاه و کردستان در حال اجرایی شدن است. در مقابل اعتراضات مردم و مقامات محلی، با یک رویکرد آزمون و خطا، کارفرمای سد د‌‌‌اریان در حال انجام کارهایی است که ما می‌بینیم که نهایتا نتیجه‌اش نابودی کانی بل خواهد بود. اید‌‌‌ه‌ای که الان به‌عنوان طرح احیا از زبان کارفرما کلید زده شده، قرار است با نابودی مظهر چشمه، آب را به مکان دیگری منتقل کند. مشکل اصلی اجرای این طرح یکی این است که منطقه کارستی است. آنجا در امتداد زمین، د‌‌‌رزهای کوچک و بزرگ زیادی وجود دارد که قطعا باعث اختلاط آب مخزن سد با چشمه خواهد شد و آبخوان چشمه، که آب معدنی ناب است را از بین خواهد برد. ما در کارگروه مردمی نجات چشمه بل، از سال 88 مرتبا این نکات را سعی کردیم با گفتوگو و مذاکره علمی منتقل کنیم، اما متاسفانه به تخریب روی آوردند و بعد از آن ما دیگر چاره‌ای ند‌‌‌ید‌‌‌یم جزو روی آوردن به کمپین مردمی.
از نظر ما طرح احیای کارفرما، جنبه نمایشی دارد و اطلاعات د‌‌‌ریافتی از کارگران و عکس‌های پروژه، نشان میدهد که آب از کناره سازه و نزدیکی مظهر، به بیرون نشت و این ثابت میکند چشمه بل زنده است و مازاد آب آن با فشاری شگفت‌انگیز، عرض رودخانه سیروان را طی میکند! از نظر هاشمی، انتقال سالم آب چشمه‌ای که نه سرچشمه‌اش را کشف و نه مسئله گسل ها و خلل‌هایش را رفع کردهاند، امکانپذیر نیست.
ما راهکار علمی داریم
ما فکر میکنیم که میشود چشمه را نجات داد و هنوز دیر نشده است. من یک پیشنهاد دارم؛ این آب برای چیست؟ تولید برق؟ 210 مگاوات برق اد‌‌‌عایی حتی اگر واقعا محقق شود، زیاد نیست. در همان استان، نیروگاه قلیان سنند‌‌‌ج، 5 برابر این مقدار را تولید میکند. دغدغه دیگر چیست؟ انتقال آب به دشت گرمسیری مجاور؟ خب برای این کار حتی اگر راهکار مناسبی باشد، بايد ابتدا ساخت تونل‌ها تکمیل شود که این خود سه تا چهار سال زمان می‌برد. یعنی تا چهار سال دیگر، امکان استفاده از این مزیت سد نیست؛ خب پس این عجله برای آبگیری سد برای چیست؟!
ما خواهان این هستیم که این آبگیری شروع نشود و حداقل همین چهارسال را صبر کنیم که مهندسی ارزش کنیم. همراه با مسئولان محترم که با همد‌‌‌یگر راه فنی را پیدا کنیم. پروپوزال ما هم آماده است و مدتهاست ارائه کردهایم که با همکاری یکی از بهترین مشاوران کشور و بر مبنای مستند‌‌‌ات علمی نوشته شده است. متاسفانه هنوز به آن توجهی نشده و ما امیدواریم قبل از اینکه دیر شود، اقدام خرد‌‌‌مند‌‌‌انه‌ای در این رابطه صورت بگیرد. واقعیت این است که هر کدام از ذینفعان، خواسته‌ای در پروژه دارند. لذا بهترین کار این است که حل این نوع مسائل پیچید‌‌‌ه را در یک تصمیم‌سازی مشارکتی و نه یک جانبه بررسی کنیم. ما حتی گفتیم که اگر نتیجه این گفتوگو و مصلحت گروهی براین بود که چشمه‌ها زیر آب بروند ما قبول خواهیم کرد. ولی باز هم مجریان طرح این پیشنهاد را نپذیرفتند و به‌جای اندیشیدن به مصالح ملی و جمعی، تسریع در سدسازی را انجام دادند.
آنها گاهی وقت‌ها می‌پرسند: ما چند صد میلیارد تومان هزینه کردهایم، حیف است تمامش نکنیم! و من می‌گویم: چشمه بل از همه چیز حیف‌تر است! اگر چشمه بل بماند، این پول جبران میشود. د‌‌‌اریان نباید آبگیری شود چراکه مشکلات آن حتی در گزارش‌های محرمانه مشاوران پروژه نیز مورد اعتراف قرار گرفته است و لذا درخواست ما صریح است: «چشمه بل باید بماند».
کوتاه شده از قانون
تخریب ۹۳ هکتار از جنگلهای شمال ایران برای سدسازی
یک مقام سازمان حفاظت محیط زیست میگوید که برای احداث سد شفارود در گیلان قرار است۹۳ هکتار جنگل نابود شود. نه مخالفت نیمه‌بند این سازمان و نه اعتراض گروه‌های زیست‌محیطی هنوز به نتیجه محسوسی نینجامیده است.
بحث و نگرانی درباره ایجاد سد شفارود در یکی از مناطق جنگلی ایران همچنان ادامه دارد. در تازه‌‌ترین اظهارنظر در این باره، مدیرکل دفتر ارزیابی‌های زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست از تصمیم دولت برای تخریب ۹۳ هکتار از جنگلهای شمال جهت ایجاد این سد خبر داده است.
سد شفارود سدی مخزنی است که قرار است بر شفارود در منطقه پونل رضوانشهر، در غرب گیلان احداث شود. فاصله این سد با رشت ۶۵ کیلومتر است.
گرچه طرح اولیه ایجاد این سد به دوران قبل از انقلاب برمیگردد، ولی اقدامات برای تحقق آن در سالهای اخیر تشدید شده است.
از آب این سد قرار است هم برای شرب و هم برای مصارف صنعتی و کشاورزی استفاده شود.
حل مشکل کم‌آبی به ضرب سدهای بحث‌انگیز
حمید جلالوندی، مدیرکل دفتر ارزیابی‌های زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست به خبرگزاری ایلنا گفته است که این سازمان مخالف ایجاد سدی بوده که کاربردی ورای تامین آب آشامیدنی داشته باشد. او افزوده است که: «دستگاههای دیگر پیشنهاد دیگری داشتند، در نهایت آقای جهانگیری (معاون اول رئیس جمهور) پیشنهاد جمع را پذیرفت و قرار شد با توجه به هزینه‌هایی که از قبل شده است، سد با تخریب ۹۳ هکتار احداث شود.».
در ایران مشکل کم‌آبی بیش از پیش در حال تبدیل‌شدن به بحران است. به عقیده کارشناسان بخش عمده آب کم ایران برای کشاورزی کم‌بازده به هدر میرود. در سالهای اخیر در بحث بر سر دلایل خشک‌شدن دریاچه ارومیه کارشناسان بیش از همه به شمار بالای سدهایی اشاره میکنند که در مسیر جریان‌های آبی رو به این دریاچه برای مصارف کشاورزی ایجاد شدهاند.
مدیرکل دفتر ارزیابی‌های زیست محیطی سازمان حفاظت در ادامه گفت‌وگوی خود با ایلنا گفته است که اگر ایجاد سد صرفا برای تامین آب شرب محدود می‌شد تخریب ۵۰ هکتار جنگل کفایت می‌کرد و نیازی به تخریب ۹۳ هکتار نمی‌افتاد، ولی «به دستگاه‌هایی مانند سازمان مدیریت و برنامه ریزی، سازمان جنگل‌ها و وزارت نیرو و گروهی که حکم شده بودند به گزینه تامین شرب، کشاورزی و صنعت رای بدهند.» جلالوندی نمی‌گوید که این "حکم" از کجا بوده و چرا سازمان حفاظت از جنگل‌ها که خود باید پاسدار ثروت جنگلی کشور باشد، به نابودی بخشی از آن رای میدهد.
اعتراض فعالان و دوستداران محیط زیست
ساخت سد بر ویرانه‌های بخشی از جنگل هیرکان کم و بیش مورد اعتراض فعالان و دوستداران محیط زیست بوده است.
تیرماه امسال ۷۰ انجمن محیط زیستی و تشکل دوستدار محیط زیست با صدور بیانیه‌ای به تخریب جنگل هیرکان برای ساخت سد شفارود اعتراض کردند. در این بیانیه آمده است: «بلندترین سد غلتکی ـ بتنیِ ایران در حالی - در کمالِ شگفتی- در پرباران‌ترین استان کشور در حال ساخت است که صدها هکتار از بهترین جنگلهای باستانی هیرکانی را هدف قرار داده است؛ جنگلهای بسیار باارزشی که از هیچ راهی نمی‌توان آنها را احیا کرد.»
بیانیه که شماری از استادان و فعالان حوزه محیط زیست و شخصیت‌های حقیقی هم آن را امضا کردهاند، در ادامه به این نکته اشاره میکند که: «سد شفارود روی گسل شالم ـ آستارا و همچنین شیب زیاد دامنه کوه واقع شده و گذشته از افزایش احتمال وقوع زمین‌لرزه می‌تواند در آینده قربانیان انسانی هم داشته باشد.»
بیانیه همچنین سدسازی در ایران را ناقض اهداف آن دانسته و میگوید که «با وجودِ آنکه ذخیره آب مخزنِ بیش از ۲۰۰ سد بزرگ در کشور تنها دو برابر ۱۴ سد موجود در سال ۵۷ است، همچنان سدسازی‌های غیراصولی با شدتی ویرانگر در جریان است.»
مدیرکل دفتر ارزیابی‌های زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه مصاحبه خود با ایلنا میگوید که جهاد کشاورزی گزینه‌های دیگری مانند ایجاد آب‌بند برای تامین آب شرب منطقه را پیشنهاد کرده بود، ولی نهایتا نظر وزارت نیرو برای ایجاد سد فرادست شد.
"به مجوز هم نیاز نیست"
جلالوندی البته تصریح دارد که "گزینه نهایی مطرح شده برای این سد، تاییدیه سازمان حفاظت محیط زیست را ندارد" و لازمه چنین تاییدیه‌ای ارائه ارزیابی زیست‌محیطی و بررسی کارشناسانه آن است. با این همه، او اذعان دارد که سازمان محیط زیست در تحلیل نهایی ضعیف‌تر از آن است که بتواند روند ایجاد سد را مختل کند: « البته متولی جنگل، سازمان جنگل‌ها و مراتع است، بنابراین می‌توانند این ایراد قانونی را به ما بگیرند که این مساله به شما چه ربطی دارد، وقتی متولی آن این پروژه را پذیرفته است.»
فعالان و هواداران محیط زیست نیز در بیانیه خود با نگرانی این نکته را یادآور میشوند که حفظ محیط زیست دغدغه اصلی زمامداران نیست و ایجاد سدی مانند شفارود بعضا بدون مجوز هم به جریان می‌افتد: «سد شفارود فاقد تأییدیه‌ی ارزیابیِ محیطی زیستی، یعنی ابتدایی‌ترین مجوز برای شروعِ کار، است؛ تأییدیه‌ای که پیشینه‌ی ساخت طرح‌های توسعه‌ای ناپایدار گواه‌اند که گرفتنش چندان سخت نیست و حتا داشتنش هم مجوزی برای اجرای چنین طرح ویران‌گری نمی‌تواند باشد.»
پيش چشم مسئولان و عابران
اين بار، درختان را دفن مي كنند!
اين‌جا تهران است،خیابان فرمانیه، نرسیده به پاسداران، کوچه مریم، گورستان درختان! بيخ گوش مسئولان و مديران شهر ، درختان پايتخت قطع شده و پايه و ريشه آنها زير سنگ فرش موزاييكي دفن مي شود.
زند‌‌گي در هواي آلوده شهر باعث شده افراد به بيماري جسمي و رواني مبتلا شوند اما چند سالي است تهران د‌‌رگير ماجراهاي پرپيچ و خم شده است. ماجراي تلخ قلع و قمع دهها و حتي صدها درخت كه معمولا بالاي 20 سال عمر دارند، در ختاني كه حاصل دسترنج تلاش شبانه روزي باغبانان هستند و سود‌‌جويان در پنج د‌‌قيقه با اره برقي به جان آنها مي افتند و عمر آن ها را به راحتي پايان مي دهند. طهران قد‌‌يم به درختان چنار و باغات معروفي است اما با گذشت زمان‌و گران شدن زمين، وسوسه برخي سود‌‌جويان و غفلت مسئولان از جمله شهرد‌‌اري و شوراي شهر براي كسب سود فراوان از فروش زمين و نبود قانون محكم در راستاي منع قطع درختان تبديل به يكي از د‌‌لايلي شده كه در سال هاي اخير قطع و حتي سوزاند‌ن درختان را به وفور در سطح شهر تهران مشاهده مي كنيم.
متاسفانه از مسئولان شهري گرفته تا نمايندگان مردم در شوراي شهر كه اد‌‌عاي نظارت كامل روي اتفاقات شهري را دارند ، در خواب پيش از زمستان خود فرو رفته و قطع و دفن درختان تهران را نمي بينند و اين نگراني وجود دارد كه زماني كه از خواب عميق بيد‌‌ار شوند ديگر براي انجام اقدامات مناسب فرصتي باقي نباشد.با وجود آگاهي از اهميت درختان در روند زند‌‌گي شهرنشيني، شهر نيازمند قهرماناني است كه بتوانند جان درختان را نجات دهند اما اين سوال مطرح مي شود قهرماناني كه در شوراي شهر هستند در ذهن خود به فكر چه چيزي هستند؟!!در نهايت هر بار درختي قطع و جنگلي سوزاند‌‌ه مي‌شود و مسئولان با شنيد‌‌ن خبرهاي منتشر شده در اين زمينه ابراز ناخرسند‌‌ي و تاسف مي‌كنند آيا اين تاسف خوردن ها راهي به جايي برده است!! چرا به خاطر غفلت مسئولان و مديران شهري اكنون بايد ناظر نابودي اكسيژن هاي پايتخت باشيم!؟اما آيا كسي مي د‌‌اند غائله قطع درختان چه زماني خاتمه پيدا مي كند!؟ در حوزه محيط زيست كار از توصيه و نصيحت و ابراز تاسف خوردن گذشته است چرا كه حتي براي هشد‌‌ارهاي كارشناسان در زمينه مسائل زيست‌محيطي گويا گوش شنوايي ندارد!!
مدیر اجرایی طرح مطالعات احیاء تالاب گاوخونی:
علائم حیات در گاوخونی دیده نمی شود
مدیر اجرایی طرح مطالعات احیاء تالاب گاوخونی گفت: راه حل نجات تالاب گاوخونی بر اساس تجارب جهانی در50 سال اخیر و تجربه کشور در 10 سال اخیر تنها مدیریت نوین با رویکرد زیست بومی است.
محمد شمس امروز دوشنبه 27 مهرماه در کارگاه آغاز طرح تدوین برنامه مدیریت جامع حوضه آبریز تالاب بین المللی گاوخونی با بیان اینکه احیاء تالاب محقق نمی شود مگر اینکه راهکاره ا و ضرورت های زیست بومی این منطقه مشخص شود، اظهار کرد: تالاب گاوخونی از ارزش های ویژهای برخوردار است و در صورتی که در معرض تخریب قرار گیرد، استانداردهای زندگی، رفاه و معیشت مردم منطقه را تهدید میکند.
وی با اشاره به اینکه تالاب ها از جمله تالاب گاوخونی اصفهان از ارزش های مهمی مانند گردشگری، اقتصادی و اجتماعی برخوردار است، افزود: تولید غلات در شرق اصفهان به شدت کاهش یافته و این در حالی است که شرق اصفهان در گذشته از انبارهای بزرگ غلات بوده است.
مدیر اجرایی طرح مطالعات احیاء تالاب گاوخونی با اشاره به اینکه تالاب گاوخونی به علل مختلف خشک و در معرض تخریب قرار گرفته است، گفت: پوشش گیاهی و علائم حیات از تالاب رخت بسته است.
شمس با اشاره به اینکه در روی رد زیست بومی این طرح عناصر یک اکوسیستم از جمله انسان ها و حیات کشاورزی مورد بررسی قرار می گیرد، خاطرنشان کرد: حاشیه نشینی و بیماری ها در شرق اصفهان افزایش یافته و قیمت اراضی شرق اصفهان پایین آمده است همچنین کیفیت محصولات کشاورزی از جمله غلات به علت خشکی تالاب گاوخونی کم شده است.
وی با اشاره به اینکه مشکلات اصلی تالاب های ایران محدودیت شدید منابع آب، برنامه ریزی بلندمدت بدون درنظر گرفتن نیاز آبی و خشکسالی های پیاپی است، ادامه داد: وقتی اکوسیستم ها به گونها ی صحیح مدیریت نمی شوند باید شاهد چنین پیامدهایی باشیم.
مدیر اجرایی طرح مطالعات احیاء تالاب گاوخونی با اشاره به اینکه شرکت آب منطقه ای، جهاد کشاورزی، محیط زیست و گردشگری صاحبان ذینفع از تالاب گاوخونی هستند، ادامه داد: راه حل نجات تالاب گاوخونی براساس تجارب جهانی در 50 سال اخیر و تجربه کشور در 10 سال اخیر تنها مدیریت نوین با رویکرد زیست بومی است.
شمس ادامه داد: یکی از اهداف این نشست تصمیم گیری جوامع محلی در صورت آگاه شدن از ارزش ها و کارکردهای تالاب است به گونه ای که مدیریت پایدار تالاب ها بیشتر مدنظر قرار گیرد.
"دولت بر خلاف هشدار کارشناسان محیط زیست عمل میکند"
رئیس دانشکده محیط زیست میگوید سد گتوند بر شوری آب رودخانه کارون تاثیر دارد. مشاور سازمان حفاظت محیط زیست در پی صدور مجوز ساخت سد بر رودخانه شفارود، نسبت به تخریب جنگلهای این منطقه هشدار داد.
مجتبی اردستانی، رئیس دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران معتقد است سد گتوند بر شوری آب رودخانه کارون تاثیر دارد و حتی می‌تواند به شوری ۱۰ برابری آب این رودخانه منجر شود.
همزمان با اظهارات این کارشناس محیط زیست، اسماعیل کهرم هم یادآور شده که ساخت سد شفارود که به تازگی مجوز ساخت آن صادر شده می‌تواند مساحت قابل توجهی از جنگلهای هیرکانی را از بین ببرد.
اردستانی به خبرگزاری ایلنا، خبرگزاری کار ایران گفته است شوری آب جمع شده در پشت سد گتوند میتوان باعث مرگ و میر درختان، آسیب رسیدن به گیاهان و جانوران و حتی جلوگیری از رویش گیاه در خاک شود. به گفته او آب جمع شده در سد گتوند در بخش‌های صنعتی و کشاورزی آب قابل قبولی نیست.
رئیس دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران میگوید به دلیل شرایط مخزن سد و با توجه به ارتفاع آبی که در پشت سد جمع شده، بخش قابل توجهی از نمک به شکل رسوبات در پشت سد جمع شده که در شرایط معمولی شوری آب قابل قبول است.
به اعتقاد اردستانی این حجم نمک در شرایط غیر عادی که به طور معمول چندین بار در سال اتفاق می‌افتد، ممکن است شوری آب به ۱۰ یا ۲۰ هزار برسد. شوری آب به گفته این استاد دانشگاه در شرایط معمولی بین ۱۱۰۰ تا ۱۵۰۰ است و درصورت افزایش شوری آب، اکو سیستم منطقه دچار مشکل میشود.
اردستانی معتقد است برای حل این مشکل، باید نمک‌ها را از پشت سد جمع کرد و یا با انجام اقداماتی سازهای جلوی این مشکل را گرفت.
دولت بر خلاف نظر کارشناسان عمل میکند
اسماعیل کهرم، مشاور سازمان حفاظت محیط زیست گفته که دولت بر خلاف نظر کارشناسان عمل میکند و البته این مساله پیش از این هم بارها دیده شده است. او به صدور مجوز ساخت سد شفارود معترض است و از بابت این اقدام ابراز تاسف کرده و گفته که پیش از این هم دولت بر خلاف نظر کارشناسان در آشوراده همین‌گونه عمل کرده است.
شفارود در استان گیلان واقع است و به تازگی مجوز ساخت سد بر روی این رود صادر شده است. پیش از این کارشناسان هشدار داده بودند که در صورت سدسازی بر روی این رودخانه، بخشی از جنگلهای هیرکانی از بین خواهد رفت.
اشاره کهرم به توجهی دولت به نظر کارشناسان به همین دلیل است و او هم تاکید کرده که در صورت ساخت سد بر روی رودخان شفا رود، مساحت قابل توجهی از جنگلهای هیرکانی از بین میرود.
به گفته او سدسازی در قلب جنگلهای هیرکانی باعث از بین رفتن تعداد زیادی درخت میشود. او افزوده که در جریان ساخت کرخه در هر دره ۱۱ هزار اصله درخت از بین رفته است. کهرم میگوید سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل‌ها و مراتع با سدسازی بر روی رودخانه شفا رود مخالف هستند.
این کارشناس محیط زیست، سد سازی را یکی از مهمترین عوامل ایجاد ریزگرد، از بین رفتن جنگل‌ها و تبخیر آب دانسته است. به اعتقاد او تا زمانی که رودخانه جاری است، آب آن بسیار کم تبخیر میشود، اما وقتی ساکن و راکد شد؛ سرعت تبخیر آب افزایش می‌یابد.
کهرم در اثبات ادعایش به دریاچه ارومیه اشاره کرده و گفته که در آنجا هم سدسازی سبب باتلاقی و خشک شدن دریاچه ارومیه شده است. او پرسیده که "آیا این همه سدی که در کشور ساخته شده، توانسته مشکل کم آبی کشور را حل کند؟ یا آنکه موجب بی‌آبی مملکت شده است؟"
او میگوید سد سیوند، تالاب کمجان را از بین برده و طشک، نیریز و بختگان را با وسعت ۴۰۰ هزار هکتار خشک کرده است.
از همان ابتدای ساخت سد گتوند بسیاری از اساتید حوزه آب و زمین‌شناسی به‌ویژه اساتید دانشگاه اهواز خواستار توقف روند اجرا و ساخت این سد شدند. آنها علت مخالفت خود را وجود تپه نمکی به نام گچساران اعلام کردند که در امتداد مخزن این سد وجود داشت.
انتقال آب زاب دریاچه ارومیه را نجات میدهد؟
یک لابی پرقدرت پشت طرح انتقال زاب است
احیای دریاچه ارومیه از طریق طرح انتقال آب همواره به عنوان یکی از راهکارهای اساسی روی میز ستاد احیای دریاچه ارومیه قرار داشته که بعد از گذشت دو سال از تشکیل این کمیته و بررسی پروژ‌های مختلف انتقال آب چون دریای خزر و رودخانه‌های ارس و زاب و پس از آنکه اجرای دو پروژه ابتدایی برای نجات دریاچه ارومیه منتفی شد، در نهایت انجام طرح انتقال زاب به دریاچه ارومیه به مرحله اجرا رسید.
در شرایطی که اجرای این پروژه از هفته گذشته به طور جدی‌تری با حضور حمید چیت‌چیان، وزیر نیرو شروع شده و طبق وعده ستاد احیای دریاچه ارومیه، آب زاب تا سال 1398 به دریاچه خواهد رسید، نظرات کارشناسی متفاوتی درباره درستی این تصمیم در وهله اول و میزان بهبود وضعیت دریاچه ارومیه در نتیجه اجرای این پروژه مطرح شده است.
واقعیت خشک شدن دریاچه ارومیه اعلام نمیشود
در این زمینه ناصر آق، عضو هیئت علمی دانشگاه ارومیه و مدیر پژوهشکده دریاچه ارومیه با تأکید بر این موضوع که دریاچه ارومیه وضعیت بسیار بدی دارد و تقریبا در مرز خشک شدن است و متاسفانه این واقعیت اعلام نمیشود، به ایسنا میگوید: طرح انتقال آب زاب در صورت اجرای به موقع یکی از بهترین طرح‌هاست، زیرا زاب رودخانه‌ای است که از داخل ایران به عراق میرود و حدود یک میلیارد و 200 میلیون متر مکعب آب دارد و برنامه ایران این است که بتواند 50 درصد آن را به عنوان حق‌آبه ایران به کشور انتقال دهد.
وی با بیان اینکه به منظور منحرف کردن رودخانه‌های مرزی احتیاج به توافقات بین المللی است و برای انجام این طرح نیز باید توافق بین ایران و عراق صورت گیرد، ادامه میدهد: نمی‌دانم آیا تعاملات بین‌المللی انجام شده است یا نه؟ اما می‌دانم که سالها روی این طرح کار شده و فکر می‌کنم آنچه حق ایران است باید به دریاچه انتقال یابد.
مدیر پژوهشکده دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه طبق برنامه‌های ستاد احیاء، تا سال 1398 که آب زاب به دریاچه ارومیه برسد، دریاچه خشک شده، اظهار میکند: زاب آب شیرین دارد و می‌تواند به عنوان منبع کمکی اثر مثبتی در وضعیت دریاچه داشته باشد البته اگر با سرعت بیشتری آن را به دریاچه انتقال دهند.
انتقال آب زاب به دریاچه ارومیه، در صورت اجرا بسیار موفق خواهد بود
همچنین جواد فانی، فعال در ستاد احیای دریاچه ارمیه و کارشناس بازنشسته وزارت جهاد کشاورزی ضمن تایید اجرای انتقال رودخانه زاب به دریاچه ارومیه میگوید: در مقایسه با سایر رودخانه‌های درون حوزه طرح انتقال آب رودخانه زاب به دریاچه ارومیه در صورت اجرا بسیار موفق خواهد بود، ولی با اینکه حدود شش سال از شروع اجرای آن می‌گذرد، پیشرفت آن چندان مناسب نبوده است.
وی بیان میکند: این آبی است که از کشور خارج میشود و باید از حوزه‌ای به حوزه دیگر تزریق شود که در صورت اجرا مطمئنا طرح موفقی خواهد بود به شرط اینکه هرچه زودتر اعتبارات لازم آن تامین و با همکاری پیمانکارهای مختلف عملیاتی شود و به مرحله بهره‌برداری برسد، من موافق انجام این طرح هستم و این طرح، طرحی اقتصادی است و هزینه‌ای برای خرید آب نخواهیم داشت. بنابراین می‌تواند موفق باشد، چون در صورت عدم استفاده نیز این آب از دسترس ما خارج میشود و به کشور عراق میرود.
عراق می‌تواند از ایران شکایت کند
اما در سوی دیگر اسماعیل کهرم، مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه طرح انتقال آب رودخانه زاب به دریاچه ارومیه بدون ارزیابی زیست محیطی است، به ایسنا میگوید: یک جنبه از طرح مربوط به مقررات بین‌المللی است که در سال 2012 تصویب شده که طبق آن رودخانه‌هایی که از یک کشور منشاء میگیرند و به کشور دیگر می‌ریزند، مجوز برداشت توسط کشور مبداء را ندارند. بنابراین چون از نظر مقررات بین‌المللی امکان اجرای این طرح وجود ندارد، عراق می‌تواند به مجامع بین‌المللی شکایت ببرد، ولی چون در حال حاضر این کشور گرفتاری‌های بسیاری دارد، فرصتی برای شکایت از ایران ندارد.
این فعال حوزه محیط زیست با اشاره به اینکه میزان آبی که در سال از رودخانه زاب عبور میکند در دوره ترسالی 600 میلیون متر مکعب است و در حال حاضر که دوره خشکسالی است این عدد به 400 میلیون مترمکعب رسیده، تاکید میکند: گنجایش دریاچه ارومیه 37 میلیارد متر مکعب است. بنابراین این مقدار کفاف احیای دریاچه ارومیه را نمی‌دهد و 600 میلیون متر مکعب در مقابل 37 میلیارد متر مکعب معادل یک پنجم است و این مقدار آب نمی‌تواند هیچ مشکلی را حل و دردی را دوا کند.
کهرم با اشاره به اینکه انتقال آب از جایی به جای دیگر اثرات و تبعات زیست محیطی دارد و نمیشود بدون مطالعه آب را منتقل کرد، میگوید: در تمام دنیا در طرح‌های انتقال آب، در مبداء ناراضی و در مقصد راضی میشوند. در هر نقطه رودخانه زاب کشاورز، باغدار و دامدارانی وجود دارد که آب را برداشت کرده و استفاده میکنند، بنابراین اگر از کمرکش رودخانه زاب به یکباره آب را منحرف کرده و به دریاچه ارومیه بریزیم، کشاورزان، باغداران و دامداران چه تکلیفی خواهند داشت؟
انتقال آب به منظور جبران ندانم‌کاری‌ها کار خطایی است
همچنین ناصر کرباسی، استاد دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران در گفتوگو با ایسنا ضمن اعلام مخالفت خود با طرح انتقال آب زاب به دریاچه ارومیه، میگوید: تصمیم‌گیری در مورد میزان توسعه کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه باید با توجه به میزان منابع آب منطقه می‌بود؛ زمانی که باغ سیب و انگور مازاد بر مصرف منطقه و کشور ایجاد می‌شد و از سوی دیگر اجازه کشت نیشکر به عنوان یک محصول آب‌بر را می‌دادند، باید به میزان آب موجود منطقه فکر می‌کردند.
وی این گونه ادامه میدهد: از سوی دیگر با سدسازی، آب را برای ندانم‌کاری‌های خود، یعنی توسعه بی‌رویه کشاورزی کنترل کرده و جلوی آب وارد شدن به دریاچه را گرفتند و همه را به زمین‌های کشاورزی اختصاص دادند و حالا آب کم شده و دریاچه به سمت خشک شدن رفته و این خشک شدگی تولید ریزگردهای شور کرده است؛ این ریزگردها روی خاک‌های کشاورزی نشسته و آن را آلوده میکند و به محصول صدمه میزند، همچنین به هنگام بارندگی، این شوری به آبهای زیرزمینی انتقال می‌یابد و آب زیرزمینی هم کیفیت خود را از دست میدهد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه این وضعیت نتیجه ندانم‌کاری‌های گذشته است و این ندانم‌کاری‌ها با اجرای طرح انتقال آب زاب به دریاچه ارومیه نیز ادامه دارد، اظهار میکند: اینکه می‌خواهند رودخانه‌ای را که به صورت طبیعی جریان دارد، خشک کرده و آب آنجا را به سمت دریاچه آورند، کار اشتباهی است چون با این اقدام بعد از مدتی در یک نقطه دیگر کانون تولید ریزگرد ایجاد میشود و آن موقع لابد تصمیم به انتقال آب یک حوضه دیگر به رودخانه زاب را خواهند گرفت، بنابراین انتقال آب به منظور جبران ندانم‌کاری‌ها کار خطایی است و از لحاظ اکولوژیکی نیز آسیب‌زا است.
یک لابی پرقدرت پشت طرح انتقال زاب است
محمد درویش، مدیر کل آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست نیز که اخیرا نسبت به ایجاد تخاصمات قومی در نتیجه انتقال آب بین‌حوزه‌ای هشدار داده، میگوید: لابی پر قدرتی پشت این طرح است که اعتقاد دارند چون این آب از کشور خارج می شود، مجاز به تغییر مسیر و انتقال آن به دریاچه هستیم.
وی با تاکید بر اینکه این اقدام یک بی‌اخلاقی بزرگ است، اظهار میکند: افغان‌ها نیز با همین استدلال نفس هیرمند را تنگ کردند، درحالی که باید به قوانین طبیعت احترام بگذاریم، زیرا آب رودخانه زاب وارد روستای میانرودان در خلخال میشود که انحراف مسیر آب از این منطقه باعث رشد چشمه‌های تولید گرد و خاک خواهد شد.
درویش با اشاره به اینکه حجم کل آب کره زمین یک رقم ثابتی است و استفاده دستکاری‌شده از آب یک منطقه باعث ایجاد تنش میشود، ادامه میدهد: این طرح تنها یک مسکن است و اساسا نمی‌تواند مشکل دریاچه را حل کند، چون مشکل دریاچه ارومیه باید در دل منطقه حل شود.
ایجاد تنشهای قومی در نتیجه انتقال آب زاب
حسین آخانی، استاد گیاه‌شناسی دانشگاه تهران نیز با انتقاد از انتقال آب به دریاچه ارومیه به ایسنا میگوید: این طرح از نظر اجتماعی و اکولوژی پذیرفتنی نیست و باعث تنشهای قومی و نارضایتی اجتماعی میشود؛ با اجرای آن مشکلات بسیاری در این مسیر ایجاد میشود و تخریب در یک نقطه آثارش را در جای دیگر نیز می‌گذارد همچنین به حق‌آبه جوامع محلی آسیب میزند. انتقال آب زاب باعث آسیب به کشور همسایه نیز خواهد شد، حتی اگر اجرای این طرح منجر به احیای دریاچه ارومیه شود، در نقطه دیگری باعث ایجاد ریزگرد خواهد شد.
حسین عبیری گلپایگانی، فعال حوزه محیط زیست نیز با بیان اینکه باید آثار انتقال آب کرخه به قم و اصفهان را مطالعه کرد و دید که این اقدام چه بر سر کرخه آورده است، میگوید: جابه‌جایی حوضه آبریز و بردن حوضه آبریز یک منطقه به منطقه دیگر کار اشتباهی است. همه کارشناسان محیط زیست دنیا اعتقاد دارند که حوضه‌های آبریز باید آبشان در همان منطقه مصرف شود و آبی که در حال حاضر در رودخانه زاب وجود دارد یا پای درخت میرود یا برای حیات وحش مصرف میشود با گرفتن آب این رودخانه همه اینها در معرض تهدید قرار میگیرند.
زینب رحیمی
ورود بیش از ده هزار پرنده به تالاب های صومعه سرا
بیش از ده هزار پرنده آبزی و کنارآبزی در هفته اخیر در تالاب‌های حوضه شهرستان صومعه سرا شمارش شدند.
حمزه عشوری رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان صومعه سرا با اعلام این خبر گفت: نخستین گروه از پرندگان آبزی مهاجر زمستان‌گذران وارد تالاب‌های حوضه این شهرستان شدند که این پرندگان اغلب متعلق به گونه‌هایی چون سرسبز، خوتکا، فیلوش، نوک پهن، گیلار، اردک سرحنایی، اردک بلوطی، آبچلیک پاسرخ، آبچلیک شکیل، خروس کولی، کاکایی خزری هستند.
رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان صومعه سرا افزود: هنوز جمعیت‌هایی از پرندگان مهاجر جوجه‌آور مانند پرستوهای دریایی و پرندگان مهاجر عبوری مثل انوع سلیم و آبچلیک در منطقه حضور دارند.
وی پیش بینی کرد تا اوایل زمستان تمام جمعیت و تنوع پرندگان آبزی مهاجر زمستان‌گذران وارد تالاب‌های شهرستان صومعه سرا شوند.
عشوری گفت: منطقه حفاظت شده سیاه کشیم، پناهگاه حیات وحش سلکه و بخش‌هایی از پناهگاه حیات وحش سرخانکل در مجموعه تالاب بین المللی انزلی از جمله مهمترین زیستگاه‌های تالابی مهم شهرستان صومعه سرا هستند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان؛
نابودی ۴۰۰ هزار نخل در اروندکنار
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان خوزستان با اعلام اینکه ۴۰۰ هزار نخل در اروندکنار نابود شدند و گفت: سد گتوند نیز یکی از عوامل موثر بروز این مشکل است.
احمدرضا لاهیجان‌زاده در گفتوگو با ایلنا در ارتباط با در معرض خطر قرار گرفتن درختان نخل آبادان و خرمشهر به دلیل شوری آب اظهار کرد: نخیلات منطقه آبادان و خرمشهر در انتهایی‌‌ترین قسمت رودخانه کارون و قبل از اتصال این رود به دریا قرار دارند، همچنین این منطقه جزر ومدی نیز هست و اگر کاهش آورد و دبی رودخانه را داشته باشیم، اثرات آن بر نخلستان‌های این دو منطقه بسیار چشگیر خواهد بود.
وی با بیان اینکه همیشه این پتانسیل در آبادان و خرمشهر وجود دارد که نادیده گرفتن برخی مسائل، سبب خشکی نخل‌های این مناطق و کاهش تولید خرما شود، اظهار کرد: خشکسالی، انتقال آب از سرشاخه‌های رودخانه و بحث‌هایی که در ارتباط با سد گتوند وجود دارد، در حال حاضر تهدیدی برای نخیلات این مناطق هستند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان خوزستان افزود: سال گذشته وزارت جهاد کشاورزی آماری را از منطقه اروند کنار ارائه داد که نشان میدهد؛ ۴۰۰ هزار نخل در سال ۹۳ در این منطقه خشک شدهاند.
لاهیجان‌زاده ادامه داد: بازنگری در طرح‌های انتقال آب و سدها، تغییر در مدیریت آب مانند تغییر الگوی کشت وبالابردن راندمان آبیاری در کشاورزی که باعث کاهش مصرف آب و رسیدن آب شیرین بیشتری به این مناطق شود، می‌تواند از جمله راهکار‌هایی باشد که از بروز چنین مشکلاتی در آبادان و خرمشهر جلوگیری کند.
گفتنی است؛ پیش از این جواد سعدون‌زاده نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی نیز با هشدار در خصوص احتمال بروز فاجعه زیست محیطی در این شهرستان گفته بود که شوری آب دو میلیون اصله نخل در این شبه جزیره را در معرض نابودی قرار داده است.
ریه‌های «گهر» هر لحظه تنگ‌تر میشود
چگونه می‌توانم ریه‌هایم را از هوای پاک اشترانکوه پر کنم در حالی که ریه‌های دریاچه گهر هر لحظه تنگ‌تر میشود؟
جان شیرین «گهر» به عنوان یکی از دریاچه‌های آب شیرین کشور در خطر است و به گفته فعالان محیط زیست، این دریاچه توسط آلوده‌کنندگان محیط زیست و هجوم سنگریزه‌ها در معرض نابودی قرار دارد.
این دریاچه از یک‌سو به ساحلی ماسه‌ای ختم میشود و از سوی دیگر در بین بافت صخره‌ای اطراف محصور شده است. گهر، در نزدیکی شهرستان درود، در واقع شامل دو دریاچه به نامهای گهر بزرگ (کله گهر) و گهر کوچک (کره گهر) است که به‌طور تقریبی 100 هکتار وسعت دارند.
دیدن نگین آبی زاگرس برای من به عنوان یک خبرنگار دارای 75 درصد معلولیت آنقدر رؤیایی بود که کوهها، سنگلاخ‌ها و خارهای مسیر هم نتوانستند مانع عبور عصاهایم در راه تحقق این رؤیا باشند.
سفرمان به دامان اشترانکوه در یک بعدازظهر نیمه‌ابری تابستان همراه با چند همراه از جمله دو تن از کوهنوردان زبده شهر دورود کلید خورد. بعد از پارک خودروها در انتهای جاده آسفالته، وارد مسیر مالرو شدیم و پیاده از گردنه نفس‌گیر پنبه‌کار به سوی دریاچه حرکت کردیم. برای حمل وسایل و لوازم، یک قاطر و دو الاغ کرایه کردیم. رودخانه‌ای زیبا ما را به سمت گهر که در واقع سرچشمه آن بود، هدایت می‌کرد. در مسیر به موتورسیکلت‌های امدادگرانی برخوردیم که تعدادشان بیش از امدادجویان بود. ظاهراً وظیفه امدادگری آنها جای خود را به مسافرکشی داده بود!
در بین راه سنگریزه‌هایی را دیدیم که با سرازیر شدن از بالای کوه، مسیر رودخانه را عوض کرده بودند و به گفته یکی از کوهنوردان، این اتفاق سال گذشته رخ داده بود.
وقتی بعد از شش ساعت پیاده‌روی مداوم، در ساعت 11 شب به دریاچه رسیدیم و گهر به خاطر تاریکی هوا نتوانست چهره خود را به رخ ما بکشد، فکرش را هم نمی‌کردیم در طلوع صبح فردا با خروج از چادر و دیدن «نگین آبی زاگرس» مبهوت لطافت آن شویم؛ یک چشم‌انداز شگفت در دل اشترانکوه لرستان.
گفته میشود این دریاچه میلیون‌ها سال قبل بر اثر زلزله‌ای شدید و جنبش گسل ایجاد شده اما از زمان کشف و ثبت رسمی آن کمتر از 150 سال می‌گذرد؛ با این حال این دریاچه یادآور تاریخ هزاران ساله ایران‌زمین است.
ظهر همان روز، زیر سایه درختان اطراف دریاچه غرق در این افکار بودم که چشمم به بطری‌های پلاستیکی آب معدنی و نوشابه افتاد. بعد هم سرازیر شدن سنگریزه از کوه‌های اطراف به داخل دریاچه را دیدم و ماجرا را با سرگروه تیم گردشگری در میان گذاشتم. او هم با استناد به نظریه تیمی از زمین‌شناسان که سال قبل از گهر بازدید کرده بودند، گفت: اگر از هجوم سنگریزه‌ها که به سرعت در حال ورود به دریاچه هستند جلوگیری نشود تا 20 سال آینده اثری از گهر بزرگ باقی نمی‌ماند؛ همان سرنوشتی که گهر 
کوچک بدان دچار شده است.
از آن لحظه به بعد، کمی از فرح‌بخشی شنا در آب سرد دریاچه، شادی‌های دسته‌جمعی، بوی کباب و عکس‌های یادگاری کاسته شد و دلخوشی‌های یک گردشگر جای خود را به دغدغه‌های یک خبرنگار داد. چگونه می‌توانستم هوای پاک گهر را به درون ریه‌هایم بفرستم در حالی که ریه‌های گهر هر لحظه تنگ‌تر می‌شد؟ چطور از زیرآبی در کف دریاچه لذت می‌بردم در حالی که شیشه‌های شکسته و بطری و زباله‌های سنگین در زیر آب خودنمایی می‌کردند؟ چگونه در سکوت محض اشترانکوه با شب‌های پرستاره‌اش آسوده می‌خوابیدم وقتی شکارچیان، آرامش را بر پلنگ ایرانی، خرس قهوه‌ای، کل و بز زاگرس حرام کرده بودند؟
سالانه حدود 70 هزار نفر به دیدن دریاچه گهر می‌روند که دهها برابر ظرفیت این اکوسیستم است؛ عده‌ای برای ماهیگیری، برخی برای شنا، برخی دیگر هم کوهنوردان و طبیعت‌گردها هستند. با اینکه برپا کردن چادر در ساحل ممنوع است، در سرتاسر ضلع شمالی دریاچه چادرهای گردشگری رنگارنگ خودنمایی میکنند.
در فصل ماهیگیری با پرداخت رقم ناچیزی برای دریافت مجوز، میشود قلاب انداخت و از آب سرد دریاچه قزل‌آلا گرفت؛ البته تعداد ماهی‌ها زیاد نیست و باتجربه‌ها می‌گویند که نمیشود در یک روز بیش از سه ماهی از آب گرفت.
در منطقه تا به حال پلنگ ایرانی، خرس قهوه‌ای، کل و بز، قوچ و میش، گربه وحشی، گرگ، روباه، شغال، کبک، عقاب طلایی، کرکس، شاهین، بالابان، لاک‌پشت مهمیزدار، افعی شاخدار و سوسمار مارچشم دیده شده است. برخی از این گونه‌ها در معرض خطر انقراض هستند. گاهی شکار غیرقانونی حیوانات و بخصوص پرنده‌های کوچک مثل کبک و نیز جمع‌آوری بی‌رویه و بدون مجوز گیاهان دارویی در منطقه گزارش شده است.
نگرانی‌های زیادی نیز در مورد تُنُک شدن پوشش گیاهی زاگرس وجود دارد؛ علاوه بر چرای دام، گرم شدن هوا که باعث افزایش آتش‌سوزی جنگل‌ها و استپ‌ها میشود، شکار حیواناتی مانند گراز و سنجاب که نقش مهمی در بازسازی پوشش گیاهی بویژه ترمیم جنگلهای بلوط دارند و بی‌احتیاطی طبیعت‌گردها در باقی گذاشتن آتش زنده زیر خاکستر کل منطقه زاگرس و البته منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه را تهدید میکند.
پس از سه روز اقامت در گهر تصمیم گرفتیم راه پرمشقت درود را فراموش کنیم و از سمت الیگودرز که هموارتر و کوتاه‌تر بود، برگردیم که تهدیدی جدید شگفت‌زده‌مان کرد و دلیل دغدغه کارشناسان مبنی بر اینکه راه دسترسی به گهر نباید آسان باشد را فهمیدیم. پروژه ساخت جاده از شهرستان الیگودرز به دریاچه گهر بصورت چراغ خاموش کماکان ادامه دارد! اگرچه مدیرکل محیط زیست میگوید این جاده‌سازی متوقف شده ولی شواهد نشان می‌داد در چند ماه گذشته ماشین‌های راهسازی تیغ بر خاک حفاظت شده اشترانکوه کشیده‌اند و 15 کیلومتر راه ساخته‌اند.
با احداث جاده در این منطقه حفاظت‌شده که به صورت پنهانی و از طرف شهر الیگودرز در حال ساخت است، شمارش معکوس مرگ محیط زیست و حیات وحش این دریاچه و منطقه حفاظت شده اشترانکوه آغاز شده است.
سوار بر خودرو در راه بازگشت به سوی الیگودرز، سوال‌های زیادی از ذهنم می‌گذشت؛ عاقبت حیات وحش اشترانکوه به کجا می‌رسد؟ بیماری ذغالی بلوط کی دست از سر جنگلهای غرب کشور برمی‌دارد؟ سرنوشت گهر چه خواهد شد؟ آیا فرزندان ما موفق به دیدن نگین آبی زاگرس میشوند؟
هنوز فرصت هست؛ گهر را دریابیم ..
مجید انتظاری
جنگل‌هایی که درآتش کمبودتجهیزات می‌سوزند / نبض قلب زاگرس کند میزند
جنگلهای لرستان با قرارگیری در قلب زاگرس اهمیت حیاتی برای این زیست‌بوم منحصربه‌فرد دارند اما کمبود تجهیزات در هنگام آتش‌سوزی‌ها موجب شده بخش زیادی از این جنگل‌ها از بین برود.
جنگل‌ها و مراتع از مهمترین و باارزش‌ترین سرمایه‌های ملی و مواهب الهی محسوب میشوند و استان لرستان میزبان یکی از غنی‌ترین رویشگاه‌های اصلی گونه منحصربه‌فرد بلوط در غرب کشور است و ازلحاظ وسعت جنگل بعد از استانهای فارس و خراسان جنوبی در رده سوم کشور قرارگرفته است.
همچنین سطح جنگلهای استان لرستان در بین استانهای زاگرس نشین بعد از استان فارس در رده دوم قرار دارد ولی در سالهای اخیر جنگلهای این استان تهدیدهای بسیاری را تجربه کرده و دراین‌بین بخش عظیمی از وسعت این جنگلهای ارزشمند در پی آتش‌سوزی‌های متعدد ازدست‌رفته‌اند.
منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه امسال پنج بار در آتش سوخت
احمد گودرزی مسئول منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: اگرچه در شش‌ماهه نخست امسال پنج بار آتش‌سوزی در منطقه اشترانکوه داشتیم ولی وسعت و تعداد آن حدود ۶۰ درصد کاهش‌یافته است.
وی تصریح کرد: در شش‌ماهه نخست امسال پنج مرتبه آتش‌سوزی در منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه رخ‌داده درحالی‌که در سال گذشته ۱۱ مرتبه آتش‌سوزی در منطقه اشترانکوه رخ‌داده بود که با این اوصاف میزان آتش‌سوزی در این منطقه طی امسال نسبت به سال گذشته ۶۰ درصد کاهش‌یافته است.
مسئول منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه یادآور شد: به‌عنوان‌مثال امسال تاکنون آتش‌سوزی در حدود ۱۵هکتار از منطقه «تی و امارت» رخ‌داده است درحالی‌که در سالهای ۹۲و ۹۳ به ترتیب در ۴۰ و ۶۰ هکتار از این منطقه دچار آتش‌سوزی شده بود.
تشکیل ستاد واکنش سریع در منطقه اشترانکوه
گودرزی در خصوص علت کاهش وسعت آتش‌سوزی‌های امسال گفت: آموزش و اطلاع‌رسانی در راستای پیشگیری و جلسات با دهیارهای روستاهای شهرستان دو رود، ازنا، الیگودرز، سپیددشت و شول‌آباد، شناسایی مناطق بحرانی و نیمه بحرانی منطقه و به‌کارگیری محیط بانان و نیروهای بومی در این مناطق به‌منظور کنترل و گشت زنی در این مناطق و ... ازجمله این عوامل بوده است.
وی همچنین ایجاد «آتش‌بر» با استفاده از تراکتور و دیگر وسایل در سطحی معادل ۵۰۰ هکتار و قریب ۱۵۰ساعت کاری در مناطق حساس و بحرانی داخل منطقه، ساماندهی و به کار کیری سازمان‌های مردم‌نهاد، کوهنوردان و علاقه‌مندان به طبیعت شهرستان، تشکیل ستاد واکنش سریع در منطقه اشترانکوه از عوامل چشمگیر در کاهش میزان آتش‌سوزی‌ها بوده است.
بسیاری از آتش‌سوزی‌ها به دلیل سهل‌انگاری طبیعت گردان رخ میدهد
به‌هرروی معضل آتش‌سوزی‌ها در زاگرس و استان لرستان نیازمند تدابیر و چاره‌اندیشی جدی برای حفظ این سرمایه بی‌بدیل است چراکه هرگونه غفلت در این زمینه موجب از دست رفتن منابع خدادی این سرزمین خواهد شد.
وضعیت آتش‌سوزی‌ها در استان لرستان و عمق خسارات در این زمینه متأثر از عوامل مختلفی است که هرکدام باید برای رفع مشکل موردتوجه مسئولان قرار گیرد.
آسیب‌شناسی در رابطه با آتش‌سوزی‌ها رخ‌داده نشان میدهد که زنجیره حفاظت از جنگل‌ها و مراتع در این استان در مقابل آتش‌سوزی دارای حلقه‌های مفقوده زیادی است که باید از سوی مسئولان مختلف موردتوجه قرار گیرد.
آموزش و اطلاع‌رسانی در راستای پیشگیری از آتش‌سوزی‌ها در سطح مراتع از طرق مختلف اولین حلقه مفقوده این زنجیره است که بارها از سوی مسئولان مختلف مورد تأکید قرارگرفته که به نظر می‌رسد این امر نیازمند گام‌های عملی در این زمینه است.
بسیاری از آتش‌سوزی‌های رخ‌داده در لرستان به دلیل سهل‌انگاری و عدم آگاهی مردم بومی منطقه، طبیعت گردان و کشاورزان رخ میدهد به‌طوری‌که آتش زدن کاه و کلش اراضی کشاورزی ازجمله مشکلاتی است که جنگل‌ها و مراتع استان را تهدید میکند.
جنگل‌هایی که در آتش کمبود تجهیزات می‌سوزند
مسئول منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه بابیان اینکه محروم بودن لرستان از تجهیزات امداد و نجات به‌خصوص بالگرد برای مهار آتش‌سوزی در مناطق صعب‌العبور موجب شد که در سال جاری مناطق حفاظت‌شده اشترانکوه، سفیدکوه و جنگلهای بلوط کوهدشت، مراتع و ... طعمه حریق شود گفت: ارزش هر درخت بلوط ۵۰ ساله را تا ۲۰۰ هزار دلار ارزش‌گذاری کردهاند که اگر تعداد اصله‌های درخت بلوطی که در استان لرستان وجود دارد سه میلیون اصله باشد و ارزش این درختان را باارزش چند بالگرد که باید در این استان قرار بگیرد مقایسه کنیم متوجه خواهیم شد که چه سرمایه‌ای را به خاطر دلایلی مانند کمبود اعتبار و یا عدم داشتن اولویت از دست می‌دهیم.
به‌هرروی استان لرستان امسال را هم با آتش‌سوزی‌های پی‌درپی پشت سر گذاشت، با توجه به اهمیت منابع طبیعی همه باهم باید در حفظ جنگل‌ها و مراتع مشارکت کنیم و اجازه ندهیم جنگل‌ها به افسانه‌هایی زیبا در دل تاریخ تبدیل شوند و بدانیم منابع طبیعی میراث مشترک همه ما و نسل‌های آینده است.
باور کنیم که مرگ و سوختن و به خاکستر تبدیل‌شدن هر بوته سبز مرگ ما انسان‌هاست پس بیاییم درخت و سرسبزی و طبیعت را پاس بداریم و به آن‌هایی که نمی‌دانند و از روی جهل و نادانی آتش نثار طبیعت میکنند و آن‌هایی که میدانند و با طمع‌ورزی خود تیشه برریشه زندگی و حیات این زیست‌بوم می‌زنند فریاد کنیم که حیات جنگل‌ها و مراتع حیات ما انسان‌های عصر دود و ماشین و مرگ آن مایه نابودی همه ما است.
ظرفیت سدسازی در ایران تکمیل شد / ورود آب قابل شرب به خلیج‌فارس
معاون وزیر نیرو با بیان اینکه دیگر ظرفیت جدیدی برای سدسازی در ایران وجود ندارد، گفت: شاید بتوان با رعایت مسائل زیست محیطی، برای جلوگیری از ورود آب قابل شرب به خلیج فارس و دریای عمان در جنوب سد ساخت.
علیرضا دایمی گفت: برداشت از رودخانه ها تا ۶۰ درصد حجم آنها امکانپذیر است و ۴۰ درصد بقیه باید در محیط زیست رها شود و براساس این فرمول، هم اکنون ظرفیت سدسازی محدود به مناطق کوچکی از کشور وجود دارد.
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو اظهارداشت: امکان سدسازی فقط در بخش های کوچکی از سواحل جنوبی و مناطقی که آب از دسترس خارج می شود وجود دارد و ظرفیت کشور برای احداث این سازه ها تکمیل است.
وی، ساخت سد را در مناطقی که بروز سیل، خسارت مالی به همراه دارد، امکانپذیر دانست و تصریح کرد: در دو هزار کیلومتر از جنوب، شمال، شرق و غرب کشور باید براساس توافقنامه های بین المللی و رعایت شرایطی زیست محیطی سد ساخته شود تا مانع از ورود آب قابل شرب به خلیج فارس و دریای عمان شویم.
دایمی ادامه داد: حذف حقابه محیط زیست هدف وزارت نیرو نیست اما رعایت موضوعاتی که برای محیط زیست خطرساز است، باید مدنظر باشد.
این مقام مسئول در وزارت نیرو با اشاره به اینکه هنوز در برخی شهرها فاضلاب به آبهای سطحی وارد و سبب بروز آلودگی های زیست محیط میشود، افزود: فقط ۴۰ درصد کشور زیرپوشش خدمات تصفیه خانه های فاضلاب قرار دارد.
مدیرکل پیش‌بینی هواشناسی هشدار داد؛
هشدار نسبت به طغیان رودخانه‌های ۴ استان / بارش پراکنده در تهران
مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی نسبت به طغیان رودخانهها و و آبگرفتگی معابر و همپنین وزش باد شدید در استان های شمالی کشور طی ۲۴ ساعت آینده هشدار داد.
احد وظیفه در گفتگو با مهر، افزود: بر اساس تحلیل آخرین داده های هواشناسی امروز تداوم فعالیت سامانه بارشی به صورت رگبار باران، گاهی رعدوبرق، وزش باد، و در بعضی ساعات وزش باد شدید در مناطقی از شمال غرب، سواحل دریای خزر، شمال شرق، استانهای واقع در دامنه های جنوبی البرز و دامنه های مرکزی زاگرس خواهیم داشت.
به گفته وی، فردا این شرایط در سواحل شمالی و به صورت پراکنده در برخی نقاط شمال شرق، شمال غرب و ارتفاعات البرز پیش بینی می شود. در روز یکشنبه بارش در سواحل شمالی و به صورت پراکنده در شمال شرق ادامه دارد و به تدریج بارش در این نواحی نیز قطع خواهد شد.
وظیفه اظهار داشت: امروز شدت بارش در استانهای آذربایجان شرقی، جنوب آذربایجان غربی، اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان، خراسان شمالی، شمال خراسان رضوی، استانهای واقع در دامنه های جنوبی البرز در تهران، البرز، قزوین و ارتفاعات سمنان بیشتر است.
مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی تصریح کرد: طی امروز و فردا دریای خزر و در روزهای شنبه، یکشنبه و دوشنبه خلیج فارس مواج است.
وی افزود: به سبب تداوم فعالیت سامانه بارشی طی روز شنبه در استانهای گیلان، مازندران، گلستان و نیمه شمالی خراسان شمالی، رگبار باران، رعدوبرق، وزش باد، در بعضی ساعات وزش باد شدید موقتی در این نواحی پیش بینی می شود. لذا احتمال آبگرفتگی معابر عمومی، طغیان رودخانه ها و مسیلها وجود دارد.
وظیفه یاد آور شد: از این رو توصیه می شود برای حفظ ایمنی و جلوگیری از خسارتهای احتمالی در این روز از توقف در حاشیه رودخانه و مسیل ها در نواحی فوق خودداری شود و در تردد جاده ای به سبب لغزندگی ناشی از بارش باران و همچنین کاهش دید افقی به دلیل مه آلود بودن جاده ها به ویژه در مناطق کوهستانی احتیاط شود.
به گفته وی، همچنین به کار گیری تمهیدات لازم یا عدم تردد شناور های سبک و قایقهای تفریحی و خودداری از شنا در سواحل خزر به دلیل مواج بودن دریای خزر در این روز ضروری است .
مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی تأکید کرد: فردا آسمان تهران نیمه ابری در بعضی ساعات همراه با وزش باد و درارتفاعات بارش پراکنده گاهی رعدوبرق است. بیشینه و کمینه دمای پایتخت در این روز ۲۹ و ۱۷ درجه سانتیگراد بالای صفر پیش‌بینی می شود.
شوری آب کارون، تهدیدی برای کشاورزان خوزستانی
به گفته‌ی سخنگوی شورای استان خوزستان طی ۴ سال گذشته ۱۷ میلیون تن نمک وارد رود کارون شده است. کارشناسان علت اصلی این فاجعه زیست‌محیطی را احداث سد گتوند و وجود گنبدها و رگه‌های نمکی در محل آبگیری آن میدانند.
سد گتوند که احداث آن بر روی رودخانه کارون سال ۱۳۷۶ آغاز شد بلندترین سد خاکی ایران و مخزن آن پس از کرخه دومین دریاچه مصنوعی بزرگ کشور است.
این سد چهار سال پیش آبگیری شد و بر سر آن از سالیان پیش بحث و کشمکش‌های فراوانی وجود دارد. معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست آبگیری این سد را کار نادرستی خوانده است.
رضا موسوی، سخنگوی شورای استان خوزستان، پنجشنبه ۱۶ مهر به سایت "خبرآنلاین" گفت، قرار بود با احداث سد گتوند مشکل کم آبی مردم منطقه حل شود اما انباشت نمک پشت سد و دستور حذف کشاورزی از منطقه مشکلات را بیشتر کرد، چون این سد به لحاظ جانمایی مشکل دارد.
مخالفت با تخریب سد گتوند
ابتکار ۱۶ مرداد در یک نشست خبری به مناسبت هفته محیط زیست از احتمال تخریب سد گتوند خبر داد و گفت: «کارگروه خاصی با مسئولیت رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی تشکیل شده و مشغول بررسی موضوع است و در حال حاضر تخریب این سد موکول به تایید نهایی و ارزیابی کامل زیست‌محیطی است.»
ظاهرا این کارگروه تخریب سد گتوند را تائید نکرده است. به گزارش خبرگزاری ایسنا، رئیس سازمان محیط زیست، در واکنش به این انتقاد که مجوز احداث این سد ده سال پیش در دوران مسئولیت خود او صادر شده خاطر نشان کرد که مجوز تحت شرایط خاصی داده شد که رعایت نشده است.
موسوی با استناد به تحقیقاتی که در دانشگاه تهران انجام شده میگوید، در ۴ سال گذشته ۱۷ میلیون تن نمک وارد کارون شده و ۸ میلیون تن نمک محلول در آب این رودخانه وجود دارد.
سخنگوی شورای استان خوزستان افزود این مقدار نمک به جز نمک کوه‌های گچساران در نزدیکی سد است که غیرخوراکی هستند و "منطقه را نابود کردند".
خطر نابودی کشاورزی در حوزه کارون
به گزارش "خبرآنلاین" موسوی گفته است که پس از آبگیری سد آبهای زیرزمینی اطراف کارون شور شده و این شروع فاجعه‌ای است که اگر ادامه یابد به نابودی تمام زمین‌های کشاورزی حوزه کارون می‌انجامد.
پیشتر سازندگان سد گتوند تپه‌های نمکی اطراف کچساران را که در امتداد مخزن سد قرار دارد با یک لایه گل رس پوشانده‌اند تا مانع برخورد آب با این تپه‌ها شوند. این طرح ظاهرا بی‌نتیجه مانده است.
مرکز امور تحقیقات دانشگاه تهران که از سوی وزارت نیرو مامور بررسی این معضل شد پنج طرح مختلف ارائه کرد که موسوی معتقد است "هیچ کدام علاج این مشکل نیست".
در حالی که شوری آب رودخانه کارون موجب نگرانی مردم خوزستان شده، ساکنان اصفهان با معضل خشکی زاینده رود روبرو هستند.
سپهر سلیمی، از فعالان محیط زیست اصفهان به خبرگزاری ایسنا گفته، ۱۵ تا ۲۰ درصد خشکی زاینده‌رود مربوط به خشکسالی است و ۸۰ درصد آن به سوء مدیریت بازمی‌گردد.
پیامد خشکی زاینده‌رود
سلیمی با انتقاد از این که مسئولان سالهاست به هشدارهای تشکل‌های زیست‌محیطی بی‌اعتنایی میکنند، دولت یازدهم را متهم کرد که به رغم وعده‌هایی که داده مشکل زاینده‌رود و خشکی آن را حل نکرده است.
بخشی از آبی که قرار بود در زاینده‌رود جاری باشد به استانهای دیگر منتقل میشود و بخش دیگری به مصرف فعالیتهای کشاورزی و صنعتی می‌رسد.
این فعال محیط زیست گلایه میکند که در قبال آبی که از اصفهان به استانهای دیگر منتقل میشود چیزی نصیب این استان نمیشود.
انتقال آب زاینده‌رود به استان یزد اسفند ماه ۹۱ با اعتراض شدید کشاورزان در شرق این استان روبرو شد که به درگیری و زد و خورد با نیروهای انتظامی نیز کشید.
محمدرضا محبوب‌فر، پژوهشگر مدیریت بحران شهری خرداد سال گذشته به خبرگزاری مهر گفته بود، خشکی زاینده رود علاوه بر خسارتهای اقتصادی به کشاورزان باعث افزایش آلودگی هوا و افسردگی در میان شهروندان اصفهان شده است.
غرب ایران در مسیر بیابانی شدن / «زاگرس» باید زنده بماند
خرم‌آباد: همه‌چیز دست‌به‌دست هم داده تا اوضاع بلوطستان خوب نباشد؛ از آتش‌سوزی گرفته تا زوال که «هست» جنگل‌ها را «نیست»کرد، کارشناسان می‌گویند زاگرس درحال تبدیل به بیابان است، زاگرسی که باید زنده بماند.
در یک دهه اخیر محیط‌زیست و منابع طبیعی حوزه استانهای زاگرس نشین با مخاطرات زیست‌محیطی بسیاری دست‌به‌گریبان بوده است.
دراین‌بین بحران‌های واردشده به جنگلهای زاگرس که امروز به‌عنوان یک چالش ملی از آن یاد میشود، در صورت عدم برنامه‌ریزی و واکنش خردمندانه در راستای حل و کاهش آن، مالیات بسیار سنگینی به اقتصاد و اجتماع کشور تحمیل خواهد کرد.
در سالهای اخیر در موردحفاظت از جنگلهای غرب کشور و ناحیه‌ی رویشی زاگرس همایش‌ها و نشست‌های تخصصی بسیاری برگزارشده که تقریباً خروجی تمامی این بحث و بررسی‌های علمی به نحوه مدیریت و نگهداشت این منبع باارزش زیستی اشاره داشته‌اند.
آتش سوزی جنگلهای پلدختر
این در حالی است که در یک دهه اخیر جنگلهای استانهای غربی کشور وارد بحرانی عمیق شدهاند که بر اساس نتایج میدانی و اظهارات کارشناسان حوزه‌ی منابع طبیعی مدیریت غلط منابع جنگلی، بهره‌کشی‌های پی‌درپی و بروز و گسترش انواع آفات اسباب از بین رفتن این سرمایه ملی را فراهم آورده است.
آتش به دامن زاگرس
شوربختانه در همین سالهای اخیر بر شدت بحران‌های زیستی این ناحیه استراتژیک افزوده‌شده که نقش عوامل انسانی در بروز آنها غیرقابل‌انکار است.
یکی از مواردی که منشأ انسانی آن به اثبات رسیده و عدم امکانات درخور سبب تشدید بحران شده، آتش‌سوزی‌های گاه و بی گاهی است که همواره عرصه را بر تنوع ژنتیکی این ناحیه تنگ کرده و بر لیست سنگین خسارات افزوده است.
رضا آریایی مدیرکل مدیریت بحران لرستان در این رابطه با یادآوری اینکه طی پنج سال اخیر بیش از ۹۴۶ فقره آتش‌سوزی در سطح جنگلهای لرستان داشته‌ایم میگوید: در قالب این تعداد آتش‌سوزی بیش از ۱۳ هزار و ۱۲ هکتار از جنگلهای استان لرستان براثر آتش‌سوزی از بین رفته‌اند.
آریایی یادآور میشود: این آتش‌سوزی‌ها در عرصه‌های منابع طبیعی و همچنین مناطق حفاظت‌شده رخ‌داده است.
وی اضافه میکند: به‌طور متوسط هرسال دو هزار و ۶۰۰ هکتار از جنگلهای لرستان در آتش سوخته‌اند که بیشترین مقدار آتش‌سوزی در استان طی پنج سال اخیر مربوط به سال ۹۰ با شش هزار و ۸۰۰ هکتار و کمترین نیز مربوط به سال گذشته با ۵۸۰ هکتار بوده است.
بازار داغ قاچاق بلوط کار زاگرس
از سوی دیگر توسعه شتاب‌زده که در اکثر موارد بدون داشتن گزارش‌های دقیق ارزیابی‌های اکولوژیکی است، در کنار انواع سوءاستفاده‌های محیطی همچون بهره‌برداری بیش‌ازحد و ذغال گیری‌های غیرمجاز وضعیت را در این ناحیه بحرانی تر کرده است.
آتش سوزی جنگلهای پلدختر
این در حالی است که در سالهای اخیر بر شدت قاچاق گونه‌ی خدمت رسان «سنجاب» افزوده‌شده که عدم حضور همین‌گونه در طبیعت به‌صورت مستقیم بر چرخه‌ی محیطی اثر منفی گذاشته و اسباب توقف رشد بذرهای جدید بلوط در طبیعت را فراهم آورده است.
خطر بیخ گوش ریه‌های تنفسی کشور
مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست لرستان در این رابطه میگوید: جنگلهای زاگرس و استان لرستان این روزها حال‌وروز خوشی ندارند و هجوم آفات و بیماری‌ها در جنگلهای زاگرس بخش عظیمی از این سرمایه‌های ملی را به مخاطره انداخته است.
مهرداد فتحی بیرانوند تصریح می کند: با تشکیل کارگروه در استان و حساسیت‌هایی که در سطح ملی به وجود آمده امیدواریم با اقدامات عملی و تخصیص اعتبارات لازم این بیماری‌های درختان کنترل شوند.
وی آتش‌سوزی، زغال گیری و قطع درختان را به‌عنوان معضلات دیگر جنگلهای زاگرس دانسته و اضافه می کند: جنگلهای زاگرس ریه‌های تنفسی کشور هستند که امیدواریم با اصلاح قوانین و مقررات برای مقابله با متخلفان و تخصیص اعتبارات برای احیای جنگل‌ها بخشی از این سرمایه‌ها را افزایش دهیم.
مدیرکل محیط‌زیست لرستان بابیان اینکه سطح جنگلهای استان لرستان حدود یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار است، خاطرنشان می کند: در این سطح بسیار زیاد به‌طورقطع با کمبود شدید جنگلبان و محیطبان مواجه هستیم که نیاز به صدور مجوز در سطح ملی دارند.
فتحی بیرانوند تأکید می کند: مردم باید خود را صاحبان جنگل‌ها دانسته و پای‌کار بیایند.
زاگرس همچنان زنده است!
دراین‌بین و بر اساس تحقیقات به‌عمل‌آمده از سوی متخصصان باید به این نکته بسیار مهم اشاره کرد که هرچند خشکسالیهای عمیق و تغییرات آب و هوایی در کنار انواع بیماری‌های محیطی بر روی بحران زیستی ایجادشده در ناحیه زاگرس تأثیر مستقیم گذاشته اما میتوان با اطمینان خاطر از زنده‌بودن جنگلهای این منطقه به‌ویژه گونه ارزشمند بلوط نام برد که همین نشانه‌ی محکمی بر پویایی اکوسیستم راهبردی زاگرس است.
خشک شدن درختان بلوط
بر همین اساس و در مقابل تنشهای روزانه‌ای که بر پیکره این موجود زنده تحمیل میشود، تنها در صورت تلاش و عزم ملی با داشتن برنامه جامع‌ومانع میتوان همچنان به خدمات رایگان و سبز این ناحیه که به‌تمامی کشور نیز می‌رسد، امید داشت.
یکی از خدمات رایگان این سرزمین تولید «منابع آب شیرین» است که با توجه به شرایط آبی کشور نگهداشت اصولی زاگرس می‌تواند یکی از مهمترین برنامه‌های راهبردی کشور باشد.
فرآیند بیابان‌زایی متوقف شود
در همین ارتباط دکتر فرزاد ویسانلو استاد دانشگاه و متخصص حوزه جنگل با اشاره به اهمیت نگهداشت و حفاظت از جنگلهای زاگرس به خبرنگار مهر میگوید: در شرایط کنونی کشور که بحران‌های مربوط به محیط‌زیست همچون تولید و افزایش کانون‌های گردوغبار، کمبود آب و شیوع بیماری‌ها و آفات هرروز ابعاد بیشتری پیداکرده و تعداد زیادی از شهرها و استانهای ایران را تحت تأثیر قرار میدهد، ضروری‌ترین نیاز، شناخت وضعیت موجود از منابع طبیعی و انواع تخریب موجود در ح
وزه‌های آبخیز کشور است.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد بروجرد با اشاره به اهمیت تدوین شاخص‌های مدیریت پایدار منابع طبیعی که موضوعی جهانی بوده و با ۷ معیار و ۵۷ شاخص از سوی سازمان بین‌المللی حفاظت محیط‌زیست (IUCN) به‌عنوان شاخص مدیریت پایدار جنگل‌ها تدوین و به امضای کشورهای شرکت‌کننده در کنفرانس مونترال در سال ۱۹۹۲ رسید یادآور میشود: این شاخص‌ها برای کشورهای خاورمیانه بازبینی‌شده و می‌تواند راهگشا باشند.
وی اضافه میکند: با توجه به تخریب فزاینده جنگلهای کشور به‌ویژه منطقه زاگرس و چالش تغییرات اقلیمی و تخریب‌های انسانی که در اکوسیستم به وجود آمده، نیاز روزافزونی در خصوص بررسی هرچه سریعتر وضعیت موجود اکوسیستم‌های زاگرس حس میشود.
خشک شدن درختان بلوط
ویسانلو تأکید میکند که اگر در شرایط مدیریتی و برنامه‌ریزی‌های کارشناسانه حوزه جنگل تغییر بنیادی صورت نگیرد و فرآیند بیابان‌زایی متوقف نشود، در آینده‌ای نزدیک، تغییرات اقلیمی و اکوسیستمی، مناطق غرب کشور را به سمت بیابان، خشک و نیمه گرم شدن سوق خواهند داد.
شاخص‌های مدیریت پایدار رعایت شوند
این استاد دانشگاه برای جلوگیری از بروز بحران‌های بعدی، به کاربرد برنامه تدوین‌شده از سوی سازمان IUCN در شرایط کشورمان به‌ویژه منطقه زاگرس تأکید کرده و میگوید: بررسی هرکدام از شاخص‌ها، نیاز به پیمایش و آماربرداری دقیق محلی و منطقه‌ای دارد.
وی ادامه میدهد: انتظار میرود با توجه به اینکه کشورهای منطقه در این خصوص، نیاز به حرکت موازی در یک راستا دارند، این موضوع در ایران نیز به‌عنوان یک چهارچوب بین‌المللی پیگیری و اقدام شود.
ویسانلو شاخص‌هایی همچون حفاظت از تنوع زیستی، حفظ ظرفیت تولیدی اکوسیستم‌های جنگلی، حفاظت و نگهداری از منابع آب‌وخاک، حفاظت و نگهداری سهم جنگل در چرخه جهانی کربن، حفاظت و بهبود فواید اقتصادی- اجتماعی جنگل، چهارچوب قانونی، سازمانی و اقتصادی برای مدیریت جنگل در کنار شاخص حفظ سلامتی و شادابی اکوسیستم جنگل را ضروری و رعایت آنها را الزامی می‌داند.
وی اضافه میکند: راهبرد مدیریت اکوسیستمی یکی از راه‌های نجات زاگرس است اما به دلیل در نظر نگرفتن مسائل اجتماعی و اقتصادی نیاز به تلفیق آن با معیارها و شاخص‌های مدیریت پایدار IUCN داریم که درنهایت، با تشخیص وضعیت موجود به‌طور دقیق، میتوان برنامه‌ی مدیریتی برای هر اکوسیستم تدوین کرد.
خشک شدن درختان بلوط
وی یادآور میشود: امیدواری متخصصین منابع طبیعی این است که در صورت تصمیم‌گیری سریع و عملکرد بجا، از بروز بحران‌های بعدی در کشور ایران جلوگیری شود که این مهم نیازمند عزم عمومی و اراده ملی است.
درنهایت باید به این موضوع مهم اشاره کرد که این سرزمین را نباید با هکتارها زمین سوخته، با خاکی فرسوده و آبی خشک‌شده و تنوع زیستی نابودشده به آیندگان تحویل داد.
در حقیقت نباید به تخریب‌ها و آتش‌سوزی‌ها و بهره‌کشی‌های ناعادلانه عادت کنیم بلکه باید به این نکته ایمان بیاوریم که این سرزمین باید برای نسل‌های آینده به‌صورت خردمندانه حفاظت و به‌صورت عادلانه تحویل داده شود.
واکاوی مشکلات روستاهای بیرجند،
تصرف اراضی دغدغه‌ای مشترک
خشکسالی۱۷ساله در خراسان جنوبی موجب شده تا روستاهای این استان محروم‌تراز گذشته شوند و حتی زمین‌های کشاورزی که سالها از آن گذران زندگی می‌کرده‌اند اینک بدلیل عدم استفاده از تصرف آن ها خارج شود.
روستاهای شارقنج، نوغاب، افضل‌آباد، کندر و قطار گز از توابع بخش مرکزی بیرجند مقصد سفر ما و تعدادی از مسئولان استان بود، روستاهایی که هرچند فاصله دورترین آن تا بیرجند به ۵۰ کیلومتر هم نمی‌رسید اما انگار صدها کیلومتر از امکانات شهر دور بودند.
بعد از پیمودن مسیر چند کیلومتری از جاده‌های دوبانده بیرجند – قاین، راننده راه فرعی‌ای را در پیش گرفت که قرار بود ما را به این روستاها برساند، هرچند این جاده‌های پرپیچ‌وخم به قول یکی از همسفرانم ما را به یاد جاده‌های شمال می‌انداخت اما اینجا خبری از جنگلهای شمال نبود، تنها چیزی که به چشم می‌خورد تپه‌هایی از خاک بود، گویی خشکسالیهای ۱۷ ساله دیگر جانی بر زمین نگذاشته بود که حتی علف‌های کوهی رشد کند.
آب و قنواتی که روزی تنها دلیل شکل‌گیری این روستاها در اطراف آنها بود، حالا به بزرگترین دغدغه تبدیل‌شده بود، در اطراف هرکدام از این روستاها تنها چند باغ کوچک زرشکی دیده می‌شد که گویا تنها راه معاش مردم روستا بود.
خساست آسمان در طول ۱۷ سال گذشته سبب شده که دیگر کشت دیم در روستا معنایی نداشته باشد و حالا منابع طبیعی درست روی زمین‌هایی دست گذاشته که میراث آبا و اجدادی مردم روستا بود چراکه طبق قانون منابع طبیعی مالک زمین‌های است که از چند سال قبل آثار کشت در آن نباشد.
تصرف اراضی کشاورزی توسط منابع طبیعی
درگیری بین مردم و منابع طبیعی بر سرزمین‌هایی که مردم آن را حق خود میدانند، درد دل تمامی مردم این روستاها بود.
اینجا باوجود همه نزدیکی‌ای که به بیرجند به‌عنوان مرکز خراسان جنوبی داشت اما حتی تلفن همراه نیز با ما همراهی نمی کرد.
دهیار روستای شارقنج، تصرف اراضی کشاورزی را یکی از مشکلات مهم روستاها عنوان میکند و میگوید: بسیاری از زمین‌هایی که میراث پدرانمان بوده به دلیل خشکسالیهای چندین ساله از کشت افتاده و منابع طبیعی آن را به‌عنوان زمین ملی اعلام کرده است.
جعفر میری بابیان اینکه مشکل آب شرب مردم روستا طی چند ماه گذشته با احداث شبکه‌های انتقال آب حل‌شده است، ادامه داد: مشکل آب کشاورزی منطقه نیز تنها با یک سد قابل‌حل است و نیاز است تا با احداث یک سد از حداقل بارندگی‌هایی که در منطقه میشود نهایت استفاده را کرد.
وی، اجرای طرح هادی را یکی دیگر از خواسته‌های مردم روستا برشمرد و افزود: هرچند در حال حاضر رودخانه در جریان نیست اما با بارندگی هرچند اندک این رودخانه آبگیری و برای خانه‌های اطراف مشکل ایجاد میکند.
دهیار روستای شارقنج اضافه کرد: به همین دلیل نیاز است تا آماده‌سازی کف بستر رودخانه، سنگ‌فرش و اجرای دیوار ساحلی در دستور کار قرار گیرد.
روستاهایی در نزدیکی مرکز استان و محروم از کوچک‌ترین خدمات
دسترسی به خدمات بهداشتی عدم آنتن دهی تلفن همراه یکی دیگر از مشکلاتی بود که درخواست همه مردم روستاهای دیگر نیز بود.
نماینده مردم روستای نوغاب نیز از تبعیض‌ها و تفاوت‌های زیاد بین مردم روستا و شهر گلایه دارد و میگوید: هرچند فاصله روستا تا شهر حدود ۳۲ کیلومتر بیشتر نیست اما ناهماهنگی‌ها و بی‌توجهی زیادی به روستا شده است.
آبرسانی، احداث جاده بین روستایی، احیای قنوات، خدمات بهداشتی و درمانی، طرح‌های هادی روستایی، گازرسانی، عدم آنتن دهی تلفن همراه و تصرف اراضی کشاورزی مشکلات مشابهی بود که وی نیز به آنها اشاره کرد و افزود: مردم روستا حتی جرات استفاده از زمین پدری خود حتی در بافت روستا را ندارند.
سید ناصر موسوی اضافه کرد: کارشناسان منابع طبیعی بدون تحقیق زمینها را ملی اعلام کرده که این سبب معرفی پروندهها به دادگاه و تحمیل هزینه‌های زیاد به روستاییان شده است.
منابع طبیعی با مردم مسامحه کند
روستای افضل‌آباد، کندر، قطار گز مقصد دیگر سفر مسئولان بود که بازهم مردم روستا از منابع طبیعی، گلایه و دغدغه‌هایی مشترکی مانند آبرسانی، آنتن دهی تلفن همراه، جاده بین روستایی و اجرای طرح هادی و خدمات بهداشتی را مطرح کردند.
نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در این دهگردشی با انتقاد از اینکه اینجا جنگلهای گلستان و خلخال نیست که زمین ارزش‌های میلیاردی داشته باشد، اظهار کرد: مردم خراسان جنوبی سالهاست که با خشکسالی دست‌وپنجه نرم میکنند و زمین‌های اینجا بیابان برهوت بوده که ارزش زیادی نیز ندارد.
سید محمدباقر عبادی با تأکید بر اینکه مسئولان باید جلوی زمین‌خواران در شمال کشور و جاهایی که ارزش نقدینگی رادارند بگیرند، بیان کرد: منابع طبیعی باید در استان‌هایی مانند خراسان جنوبی با مردم مسامحه کرده و برای همه کشور شرایط یکسانی در نظر گرفته نشود.
وی اضافه کرد: بااین‌حال منابع طبیعی نیز مجری قانون است و در این مورد با رئیس مجلس نیز رایزنی‌هایی انجام‌شده که ایشان نیز با این موضوع موافق بودند و رفع این مشکلات در دستور کار است.
نماینده اداره منابع طبیعی و آبخیزداری بیرجند نیز در ارتباط با مشکلات مطرح‌شده گفت: نقشه‌های اراضی ملی و مستثنایت بعد از بررسی‌ها و اقدام‌های کارشناسی مشخص‌شده و ممکن است دراین‌بین برخی از زمین‌هایی روستایی نیز به‌عنوان اراضی ملی به ثبت رسیده باشد.
عباسی به تشکیل کمیسیون ماده ۵۶ در منابع طبیعی اشاره کرد و افزود: مردم برای پیگیری‌های اعتراضات خود دیگر نیاز نیست به دادگاه مراجعه و هزینه‌های کارشناسی را پرداخت کنند.
وی ادامه داد: مردم می‌توانند برای اعتراض با داشتن نقشه زمینها، قولنامه به کمیسیون مراجعه و منابع طبیعی نیز از حق خود به نفع مردم چشمپوشی خواهد کرد.
اجرای طرحجی.ای .اس در روستاهای خراسان جنوبی
رئیس اداره جهاد کشاورزی بیرجند نیز در این دهگردشی از اجرای طرح GIS خبر داد و گفت: در این طرح تمامی اراضی کشاورزی مردم ثبت‌شده که از مردم درخواست داریم در صورت مراجعه کارشناسان طرح با آنها نهایت همکاری را داشته باشند چراکه به نفع خودشان است.
محمدی، صندوق‌های توسعه بخش کشاورزی را یک ظرفیت مناسب برای کشاورزان دانست و افزود: مردم روستا می‌توانند از این ظرفیت ایجادشده استفاده کنند.
وی همچنین از مردم خواست تا از ساختوساز غیرمجاز در اراضی کشاورزی خودداری کرده چراکه طبق قانون علاوه بر تخریب و مشمول پرداخت جریمه نیز میشوند.
اجرای طرح هادی روستایی بر اساس جمعیت انجام میشود
رئیس اداره بنیاد مسکن بیرجند نیز در ارتباط با اجرای طرح‌های هادی روستایی نیز گفت: یکی از الویت های اصلی ما برای اجرای این طرح‌ها در روستاهای بالای ۲۰ خانوار است.
گل محمدی بابیان اینکه اجرای این طرح‌ها در روستاهای بالای ۲۰ خانوار بر اساس جمعیت روستا در دستور کار است، بیان داشت: از ۱۳۸ روستای بالای ۲۰ خانوار شهرستان بیرجند تاکنون طرح هادی در ۶۴ روستا اجراشده است.
وی با تأکید بر اینکه برای اجرای طرح‌های هادی روستایی ابتدا نیاز است تا بازسازی بافت فرسوده انجام شود، عنوان داشت: تاکنون در این روستاها استقبالی از تسهیلات نوسازی بافت فرسوده نشده که با توجه به کوهستانی و زلزله خیر بودن منطقه نیاز است تا این کار در دستور کار قرار گیرد.
به گفته وی در حال حاضر برای بهسازی و نوسازی بافت فرسوده ۱۵ میلیون تومان تسهیلات با کارمزد پنج درصد و بازپرداخت ۱۵ ساله در روستاها پرداخت میشود.
احداث مجتمع‌های آبرسانی در گروه تأمین بودجه
نماینده اداره آبفار بیرجند نیز در این دهگردشی، موضوع آب را یکی از چالش‌های بزرگ کشور عنوان کرد و گفت: در حال حاضر ۹۵ روستای شهرستان بیرجند با تانکر سیار آبرسانی میشود.
محمدآبادی احداث مجتمع‌های آبرسانی را در گروه تأمین بودجه دانست و افزود: در صورت تخصیص اعتبار به‌طور حتم این روستاها نیز تحت پوشش شبکه آبرسانی قرار میگیرند.
توسعه صنايع آب‌بر در كم‌آب‌ترين
تير خلاص به كارون!
طرح‌هایي كه در چند سال اخير اعتراض‌هاي فراوان دوستداران و كارشناسان محيط زيست كشور را به دنبال داشته پروژه‌هاي سد‌‌‌‌‌‌‌سازي و انتقال آب از كارون و سرشاخه‌هاي آن به فلات مركزي ايران است. پروژه‌اي كه به‌گفته مسئولان سازمان محيط زيست تيشه به ريشه محيط زيست كشور مي‌زند. در اين ميان نيز قوه‌قضاييه با برخورد سليقهاي همكاري لازم با سازمان محيط‌زيست براي توقيف پروژه‌هایي كه مجوز سازمان را ندارند نمي‌كند.
سد مي‌سازند د‌‌‌‌‌‌‌رحالي‌كه سد‌‌‌‌‌هاي ديگر خالي هستند
براساس آمار منتشر شده دولت در خوزستان پهناهاي آبي خوزستان به يك سوم رسيده؛ درحال حاضر كانون توليد گرد و غبار تنها تالاب‌هاي خشك‌شد‌‌‌‌‌‌‌ه نيستند در حدود 2 ميليون هكتار از اراضي كشاورزي به‌د‌‌‌‌‌‌‌ليل كاهش منابع آبي باير تبديل به كانون توليد گرد و غبار شدهاند. از سوي ديگر وزارت نيرو در اقد‌‌‌‌‌‌‌امي جالب احداث 16 سد روي كارون بزرگ را در دست مطالعه و اجرا دارد، اين د‌‌‌‌‌‌‌رحالي‌است كه 5 سد موجود روي كارون درحال حاضر خالي هستند. به‌گفته كارشناسان احداث سد روي سرشاخه‌هاي اصلي كارون در استان‌هايي مانند چهارمحال وبختياري تير خلاصي بر كارون بزرگ است.
علاقه وافر وزارت نيرو به سد‌‌‌‌‌‌‌سازي
رتبه 132 مدیریت منابع آب ایران در بين 133كشور د‌‌‌‌‌‌‌نيا در رتبه‌بند‌‌‌‌‌‌‌ی جهانی خود گواه روشني بر مسئله بحران آب است. براساس استانداردهای جهانی هر کشوری که بیش از 40 درصد منابع آب تجد‌‌‌‌‌‌‌ید‌‌‌‌‌‌‌‌شوند‌‌‌‌‌‌‌ه را استفاده کند، وارد بحران آب میشود، در حالی که در ایران حدود 72 درصد از منابع آب تجدید شونده مورد استفاده قرار می‌گیرد. در قوانین و برنامه چهارم و پنجم توسعه حکم شده که وزارت نیرو باید میزان آب از د‌‌‌‌‌‌‌ست‌رفته در آبهای زیرزمینی را تا حداکثر 25 درصد احیا کند و برگرد‌‌‌‌‌‌‌اند، ولی به‌نظر مي‌رسد وزارت نيرو تنها به اجراي کارهای سخت‌افزاری مثل سدسازی علاقه‌مند است. نكته جالب توجه اينجاست كه سد‌‌‌‌‌‌‌سازي تكنولوژي منسوخ شد‌‌‌‌‌‌‌ه‌اي است كه يكي از د‌‌‌‌‌‌‌لايل اصلي كاهش منابع آبي و بحران آب در د‌‌‌‌‌‌‌نيا شناخته شده است.
سد‌‌‌‌‌‌‌سازي با لابي‌هاي سياسي
هومان خاكپور، كارشناس محيط زيست دراينباره به «قانون» مي‌گويد: براساس قانون و مصوبه شوراي‌عالي محيط زيست تمامي پروژه‌هاي عمراني كه مشمول ارزيابي سازمان محيط زيست مي‌شوند بايد در زمان مكان‌يابي و امكان‌سنجي از اين سازمان مجوز اخذ كنند، يعني قبل از آغاز پروژه، چراكه تامين رد‌‌‌‌‌‌‌يف اعتباري منوط به اخذ اين مجوزها ست اما مشكل اينجاست كه دستگاه متولي كه وزارت نيرو است بدون گرفتن اين مجوزها تحت فشارها و لابي‌هاي سياسي كار را شروع مي‌كنند. با اين روش كار، سازمان محيط‌زيست را در عمل انجام شده قرار مي‌د‌‌‌‌‌‌‌هند.
او با اشاره به اينكه تمامي پروژه‌هاي اجرا شده و يا در حال اجرا فاقد مجوز از سازمان محيط زيست هستند، مي‌گويد: تمامي اين اتفاق‌ها در شرايطي رخ ميدهد كه وزارت نيرو به‌عنوان متولي منابع آبي در كشور از تمامي مشكلات، محد‌‌‌‌‌‌‌ود‌‌‌‌‌‌‌يت‌ها و چالش‌هاي حوزه آبي در كشور اطلاع دارد. وقتي وزارت نيرو به قانون پايبند نيست چگونه مي‌توانيم انتظار داشته باشيم كشاورزان به قانون پايبند باشند. عملكرد وزارت نيرو مردم را به بي‌قانوني ترغيب مي‌كند.
محيط‌زيست قرباني صنعت
خاكپور مي‌گويد: برخي از مسئولان در چهارمحال‌و بختياري اعلام مي‌كنند اگر پروژه انتقال آب سبزكوه انجام نشود بخشي از صنعت استان با مشكل مواجه مي‌شود و اين مسئله درست است اما مسئله مهم‌تر كه آنها به آن توجه نمي‌كنند اين است كه تا چه زماني محيط‌زيست بايد قرباني صنعت شود و توسعه صنايع در منطقه از ابتدا اشتباه بود. چراكه سرريز صنايعي مانند فولاد كه در اصفهان مشكلات زيست‌محيطي فراواني ايجاد كرده در منطقه از چهارمحال و بختياري نيز همين مشكلات را به‌د‌‌‌‌‌‌‌نبال خواهد داشت.
اين كارشناسان محيط زيست مي‌افزايد: در استان ميانگين بارندگي 600 ميليمتربود‌‌‌‌‌‌ه كه به استاندارد جهاني نزد‌‌‌‌‌‌‌يك است اما در منطقه‌اي كه توسعه صنايع در آن شكل گرفته كمترين ميزان بارندگي را داريم. متاسفانه صنايع را در كم‌آب‌ترين منطقه استان مستقر كرد‌‌‌‌‌‌‌ه‌اند و اصرار زيادي به توسعه آن دارند. در ابتدا چاه آب حفر كرد‌‌‌‌‌‌‌ند و بعداز آنكه منطقه خشك و به دشت باير تبديل شد، درحال حاضر مي‌خواهند با انتقال آب مشكل صنايع را حل كنند.
بحران محيط‌زيست در نبود آمايش سرزميني
خاكپور با اشاره به‌نبود سند آمايش سرزميني مي‌گويد: مشكلات زيست‌محيطي كشور به‌د‌‌‌‌‌‌‌ليل نبود سند آمايش سرزميني است چراكه براساس داشته و ظرفيت‌ها برنامه‌ريزي و توسعه انجام نمي‌شود و متاسفانه نمايندگان و استاند‌‌‌‌‌‌‌اران ايجاد و توسعه صنايع را بدون در نظر گرفتن ظرفيت‌هاي استان‌شان مي‌خواهند.
سد خرسان 3 بدون مجوز محيط‌زيست در حال ساخت است
او درباره سد خرسان 3 مي‌گويد: اين سد يكي از مطالبات جد‌‌‌‌‌‌‌ي نمايند‌‌‌‌‌‌‌ه منطقه از خانم ابتكار در سفرشان به استان چهارمحال و بختياري بود. مد‌‌‌‌‌‌‌ير سازمان محيط زيست نيز در پاسخ به اين درخواست گفتند كه هنوز مجوز ارزيابي صادر نشده و درحال د‌‌‌‌‌‌‌ريافت اطلاعات از وزارت نيرو هستيم‌و سعي مي‌كنيم كه نظر سازمان را به‌زود‌‌‌‌‌‌‌ي اعلام كنيم. خاكپور ياد‌‌‌‌‌‌‌آور مي‌شود: سد خرسان 3 از سال 89 بدون داشتن مجوز ارزيابي سازمان محيط‌زيست كلنگ‌زني و شروع به‌كار كرد و مسئله مهم اين است كه بخشي از اين سد در منطقه حفاظت شده دنا قرار دارد.
ضعف بخش حقوقي سازمان محيط‌زيست
او درباره مشكلات حقوقي سازمان محيط‌زيست مي‌گويد: متاسفانه قوه‌قضاييه همكاري لازم را با سازمان محيط زيست ندارد. به‌عنوان مثال سازمان محيط زيست در يك شكايت درخواست توقيف عمليات را داده ولي قوه‌قضاييه اعلام كرده كه اين پروژه شامل پروژه‌هاي غيرقانوني و تصرف عد‌‌‌‌‌‌‌واني عرصه‌هاي ملي نيست چراكه بخشي از دولت به آن مجوز داده است. اين درحالي است كه كه براساس قوانين بالا د‌‌‌‌‌‌‌ستي و قانون اساسي دادستان به‌عنوان مد‌‌‌‌‌‌‌عي‌العموم بايد به اين پروندهها ورود كند. از سوي ديگر قوه‌قضاييه اعلام مي‌كند كه سازمان محيط‌زيست براي توقف پروژه‌هايي كه مجوز از اين سازمان ندارند بايد مبالغ هنگفت چند ميليارد توماني را تحت عنوان خسارت احتمالي واريز كند تا دستور توقف عمليات را صادر كنند. نكته جالب توجه اينجاست كه سازمان محيط‌زيست هيچ‌گاه توان پرداخت اين مبالغ هنگفت را ندارد و به‌همين دليل بسياري از پروژه‌هایي كه مجوز اين سازمان را ندارند به‌راحتي به كار خود ادامه مي‌د‌‌‌‌‌‌‌هند. د‌‌‌‌‌‌‌رصورتي كه اين قانون نبايد براي سازمان محيط‌زیست اجرا شود. ولي د‌‌‌‌‌‌‌رنهايت شاهد اجراي سليقهاي قانون و عدم همكاري با سازمان هستيم.
قوه‌قضاييه با سازمان همكاري نمي‌كند
خاكپور مي‌گويد: بخش حقوقي سازمان از بضاعت لازم برخوردار نيست و بسيار ضعيف است حتي در پروند‌‌‌‌‌‌‌ه‌هايي مانند د‌‌‌‌‌‌‌رگيري محيط‌بانان و شكارچي‌ها هميشه بازند‌‌‌‌‌‌‌ه محيط زيست بوده. باتوجه به‌وجود بحران در مسائل محيط‌زيستي كشور مي‌توان خيلي راحت مسئله را در سطح مديران سازمان و قوه‌قضاييه براي يك بار حل كرد اما همچنان شاهد اجراي سليقهاي قانون در پروژه‌هاي زيست‌محيطي هستيم.
ورود فاضلاب بیمارستانی به آبهای خزر
نماینده مردم رشت در مجلس میگوید روزانه ۱۷۰۰ متر مکعب فاضلاب عفونی بیمارستان‌های گیلان وارد رودخانهها و دریای خزر میشود. فعالان زیست محیطی درباره ورود فاضلاب صنعتی و خانگی به خزر هشدار می‌دهند.
کارشناسان محلی که در رابطه با مسائل زیست محیطی خزر فعالیت میکنند در گفتوگو با دویچه وله، خزر را "دریای آلوده و بیمار" توصیف کردند. به گفته‌ی حامد مشیری، مدیر عامل "انجمن طرح سرزمین" به دلیل سرازیر شدن فاضلاب شهری، صنعتی و خانگی دریای خزر قابل شناکردن نیست.
آقای مشیری تاکید میکند: «دولت باید مشکلات زیست محیطی خزر را جدی بگیرد. با شعار دادن و یا حرکتهای نمایشی کاری پیش نمیرود و اکنون ما به اقدامات عملی برای حفاظت دریا نیاز داریم. هر چه زودتر باید امکانات بازیافت فاضلاب بوجود بیاد.»
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده مجلس در گفتوگو با تارنمای "خانه ملت" (۱۵ شهریور / ۶سپتامبر) در باره پیامدهای جدی ورود بی‌رویه فاضلاب و مواد آلوده به دریای خزر هشدار داده است. او میگوید: «هر تن زباله حدود ۶۰۰ لیتر شیرآبه (درگیلان) وارد محیط میکند که اثرات بسیار خطرناکی دارد؛ این شیرآبهها به رودخانه سیاه رود پیوسته و از طریق گوهررود به تالاب انزلی سرازیر میشود و از طریق ماهیان و پرندگان به ما بازمی‌گردد که آمار بالای سرطان و بیماری‌های ناشناخته مثل "ام.اس" در استان گیلان گواه یک بحران زیست محیطی و بهداشتی است.»
این نماینده مجلس با یادآوری پسماندهای پزشکی، فاضلاب بیمارستانی، خانگی و صنعتی در استان گیلان تاکید کرده است: «این استان دارای ۳۴ بیمارستان است که حدود سی و نیم تن پسماند عفونی تولید میکنند که برخی از بیمارستانها دارای سیستم امحا هستند و در مجموع ۴۰ درصد توسط دو واحد امحا کننده پسماند، مدیریت میشود و مابقی توسط شهرداری جمع‌آوری و در مرکز دفن پسماند همراه با پسماند عادی دفع میشود.»
سرازیر شدن شیرآبه عفونی بیمارستانها به خزر
جعفرزاده ایمن‌آبادی درباره فاضلاب بیمارستانی استان گیلان نیز میگوید: «از بین ۳۱ بیمارستان فعال در استان گیلان تنها ۸ بیمارستان مجهز به سیستم تصفیه فاضلاب هستند و ۱۷۰۰ متر مکعب فاضلاب دیگر مراکز درمانی که بسیار خطرناک و عفونی هستند روزانه وارد رودخانهها شده که در نهایت وارد تالاب‌ها و دریای خزر میشود.»
نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی هشدار میدهد که وضعیت زیست محیطی استانهای شمالی به ویژه استان گیلان فاجعه‌آمیز است و اگر سازمان محیط زیست به کمک این استانهای شمالی نرسد "بزرگترین فاجعه انسانی بشری" در این مناطق شکل خواهد گرفت.
ابلاغ قانون حفاظت از محیط زیست دریای خزر
وضعیت آلودگی دریای خزر به گفته فعالین زیست محیطی محلی پس از روی کارآمدن دولت یازدهم نیز تغییری نکرده است. اخیرا رئیس جمهورایران (۲۶ شهریور / ۱۷سپتامبر) قانون "حفاظت از دریای خزر" را ابلاغ کرد. این قانون شامل ۲۹ ماده و ۵ پیوست است که الحاقی به "کنوانسیون چهارچوب حفاظت از محیط زیست دریایی، دریای خزر است. هدف از تصویب این قانون از میان بردن آلودگی محیط زیست دریایی ناشی از منابع و فعالیتهای مستقر در خشکی است تا این که محیط زیست دریایی دریای خزر از لحاظ زیست محیطی سالم شده و حفظ گردد.
میرزاده فعال محیط زیست در تهران، در باره این قانون به دویچه وله میگوید: «در ایران و کشورهای حاشیه دریای خزر قوانین زیادی تابحال تصویب شده، اما این قوانین ضمانت اجرایی نداشتهاند. ما مثلا "کنوانسیون تهران" را برای حفاظت دریای خزر داریم که اجرا نمیشود، چونکه هنوزهم منافع اقتصادی حرف اول را میزند. مسئله اکتشاف و استخراج نفت و گاز و یا انتقال آن اولویت دارد. بنابراین قانون حفاظت از محیط زیست که آقای روحانی ابلاغ کرده نیز سرنوشتی مشابه دیگر قوانینی خواهد داشت که تابحال اجرا نشدهاند.»
این کارشناس محیط زیست درباره خطر آلودگیهای عفونی و فاضلاب به بیمارستانها نیز چنین میگوید: «فقط بحث زباله‌های عفونی بیمارستانی نیست. بحث فاضلابهای شهری، صنعتی، خانگی هم هست ولی فاضلابهای عفونی بیمارستانها قطعا آلودگیهای خطرناکی را سبب میشوند. اگر ما نوار ساحلی استانهای گلستان، مازندران و گیلان را در نظر بگیریم، مشاهده میکنیم که با فاصلههای کم شهرها و سکونتگاههای انسانی داریم که هیچکدامیک از آنها سیستم تصفیه فاضلاب ندارند، بنابراین فاضلابهای عفونی، صنعتی، شهری و خانگی و حتی کشاورزی مستقیما و یا از طریق رودخانهها به دریای خزر سرازیر میشوند.»
این کارشناس خطر آلودگی را در سواحل ایران جدی‌تر می‌داند. او میگوید: «خزر یک دریای بسته است و پسابها، شیرآبهها در قسمت جنوبی آن یعنی در سواحل ایران انباشته میشوند، چونکه جهت چرخش آب دریا به سمت جنوب است و بیشتر تجمع آلودگی را در جنوب یعنی در سواحل ایرانی داریم. »
به گفته برخی کارشناسان محلی کلانشهرهای ساحلی از جمله رشت در آلودگی خزر سهم قابل توجهی دارند.
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی نماینده مردم رشت در مجلس نهم نیز انتقاد می کند که شهر رشت فاقد سیستم تصفیه فاضلاب است. او تاکید میکند ۸۲ و نیم درصد فاضلاب انسانی استان گیلان وارد اکوسیستم‌های آبی اعم از رودخانهها، تالاب‌ها و دریای خزر میشود و تنها حدود ۱۷ و نیم درصد وارد سیستم تصفیه فاضلاب میشود.
DW
سازمان‌منابع‌طبيعي د‌‌‌‌خيل در نابودي جنگل
آيا اين گر د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نه دوباره «حيران» مي‌شود؟
طبق گزارش‌هاي يكي ازنمايند‌‌‌‌‌‌‌‌گان مجلس در كميسيون اصل 90 كه منتشر شده، در طول 25 سال گذشته دست كم 4 ميليون هكتار از راضي منابع طبيعي تغييركاربري پيدا كرده است اين درحالي است كه سازمان منابع طبيعي كشور در طول عمر 125 سال خود تنها 2 ميليون هكتار جنگل‌كاري كرده يعني بيش از دو برابر آن چيزي كه كاشته، جنگل‌زد‌‌‌‌‌‌‌‌ايي كرده است
خبري كه طي چند هفته اخير دوستداران محيط‌زيست را بسيار متاثر و نگران كرد، تغييركاربري در گردنه حيران و ساخت و ساز غيرمجاز در آن منطقه بود. ويلاهاي خوش‌نشيناني كه به‌بهاي نابودي جنگل در ازاي آسايش چند روزه قشر مرفه ساخته شدند. با رسانه‌اي شدن اخبار مربوط به گردنه حيران دستگاه قضا به اين پرونده ورود پيدا كرده و هر روز خبر صدور حكم تخريب تعد‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌ي از اين ويلاها منتشر مي‌شود. نكته‌اي كه اين روزها كمتر مورد توجه قرار گرفته اين است كه آيا پرونده گردنه حيران نيز مانند هزاران پرونده جنگل‌خواري در كشور تنها به تخريب ويلاها منتهي مي‌شود و يا اينكه شاهد اجراي كامل قانون و بازگرد‌‌‌‌‌‌‌‌اند‌‌‌‌ن آن به حالت اول خواهيم بود.
سالهاست در كشور ما بین متولیان حفظ کاربری اراضی کشاورزی و صاحبان اراضی و باغ‌ها و یا متقاضیان ایجاد مناطق باغ ویلا کشمکش‌هایی وجود دارد اما هنوز هیچ‌کد‌‌‌‌ام نتوانسته‌اند حرف خود را به کرسی نشاند‌‌‌‌‌‌‌‌ه تا یک سیاست واحد اتخاذ كنند. اين مسئله موجب شده مسئولان مربوطه در هنگام تغييركاربري تنها به نظاره زمين‌خواري در جنگل، رودخانه، شهر و حتي د‌‌‌‌‌‌‌‌ريا بسند‌‌‌‌‌‌‌‌ه كنند و چشم‌به‌راه ورود دستگاه قضا براي حل مسئله بمانند.
مسئولان به زمين‌خواري كمك مي‌كنند
عزت‌ا... یوسفیان‌ملا عضو ناظر مجلس در ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی به‌تازگي در مصاحبه‌اي دراينباره گفته است: پدیده زمین‌خواری گسترش پیدا کرده زیرا برخوردها به پایان کار یعنی زمانی که زمین‌خواری انجام شده محدود شده است؛ متاسفانه دستگاههای متولی نه‌تنها از بروز زمین‌خواری جلوگیری نمی‌کنند بلکه به‌نوعی کمک‌کنند‌‌‌‌‌‌‌‌ه نیز هستند که در این صورت نمی‌توان با آن مقابله کرد. همه مسئولان امر نظاره‌گر زمین‌خواری شده و تنها قوه قضاییه را متولی جلوگیری از زمین‌خواری میدانند به شکلی که در پایان کار اقدام به تخریب کند؛ متاسفانه اقدامی جهت جلوگیری و مقابله با تخلفات زمین‌خواری صورت نمی‌گیرد.
استاند‌‌‌‌‌‌‌‌اري‌ها شريك زمين‌خواران
او با اشاره به اینکه دستگاههای مرتبط با زمین مانند استانداریها در زمین‌خواری سهیم هستند، گفت: افراد با کسب مجوز خلاف قانون عمل میکنند، در واقع قانون ابزاری برای تخلف و زمین خواری شده است، طرحِ هادی که عاملی برای توسعه و رونق روستاها بوده در برخی مناطق مانند گردنه حیران به اين صورت بوده است.
متاسفانه بسیاری از مسئولان مربوطه خود زمین خوار هستند
یوسفیان ملا با تاکید بر اینکه پیشگیری از تخلف مهمترین عامل جلوگیری از زمین‌خواری است، افزود: کمیسیون‌های ماده ۵ و ۱۳ آیین نامه اجرایی احداث بنا، در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها بی‌جهت تغییر کاربری ند‌‌‌‌‌‌‌‌هند، این دو کمیسیون نباید با رابطه اداره شوند، متاسفانه بسیاری از مسئولان مربوطه خود زمین خوار هستند.
او با اشاره به زمین‌خواری در گردنه حیران گفت: تعداد زیادی از زمین‌خواران گردنه حیران دارای مشاغل مرتبط با زمین هستند که اخیرا ۱۱ واحد تخریب شده است، برای این منظور درخواست گزارش مجدد کردهایم که بعد از ارائه آن برخوردها ادامه خواهد داشت، البته با کسانی که محلی و بومی منطقه هستند برخورد نمیشود اما کسانی که ویلای خوش نشینی ساختند تخریب خواهد شد.
برداشت شخصي د‌‌‌‌‌‌‌‌هيار در گردنه حيران
همچنين فريد صيد‌‌‌‌‌‌‌‌ي‌نژاد، معاون حفظ كاربري و يكپارچه‌سازي اراضي كشاورزي سازمان امور اراضي كشور هم جزیيات جد‌‌‌‌‌‌‌‌يد‌‌‌‌‌‌‌‌ي از رسيد‌‌‌‌‌‌‌‌گي به پرونده زمين‌خواري در حيران را تشريح كرد و گفت: زمين‌خواري در منطقه كوچكي از آنجا اتفاق افتاده است، ضمن اينكه در روستاي حيران حدود ۷ هکتار به‌عنوان كاربري مسكوني طراحي شده بوده و اشخاص مي‌توانستند مجوز بگيرند و ساخت و‌ساز انجام دهند.او ادامه داد: اتفاق رخ داده، اين بوده كه د‌‌‌‌‌‌‌‌هيار براساس برداشت شخصي خود ۱۶۰ هكتار داخل طرح هاد‌‌‌‌‌‌‌‌ي روستايي را مسكوني تلقي و علاوهبر محدوده ۷ هكتاري بافت مسكوني در ساير اراضي داخل طرح نيز پروانه ساخت صادر مي‌كرد‌‌‌‌‌‌‌‌ه است. در اين راستا، افراد زمين‌هاي كشاورزان را خريد‌‌‌‌‌‌‌‌اري مي‌كرد‌‌‌‌‌‌‌‌ند و با استفاده از اين مجوزها و در واقع به‌صورت غيرمجاز ساختوساز انجام مي‌د‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌ند. معاون حفظ كاربري و يكپارچه‌سازي اراضي كشاورزي سازمان امور اراضي كشور در پاسخ به اين پرسش كه چقدر ساخت و‌ساز در منطقه اتفاق افتاده است؟ با اشاره به اينكه ساخت و سازهاي زيادي در درون و بيرون محدوده اتفاق افتاده است؛ تصريح كرد: باتوجه به حمايت‌هاي مسئولان و د‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌ستاني، ما در دو هفته اخير موفق شد‌‌‌‌‌‌‌‌يم ۳۰ ويلاي در حال ساخت را در اراضي خارج از طرح هاد‌‌‌‌‌‌‌‌ي اين منطقه قلع و قمع كنيم. او با اشاره به اينكه تخريب‌ها همچنان ادامه دارد و هم‌اكنون تعد‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌ي از پروندهها در دادگاه هستند، اضافه كرد: در اين زمينه چون ساخت و سازها كامل شده، ما طبق پروانه‌هاي غيرمجاز از آنها به مراجع قضایي شكايت كرد‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌ايم و منتظر نهايي شدن راي دادگاه د‌‌‌‌‌‌‌‌راين زمينه هستيم تا براساس آن عمل كنيم.
100 بناي غير مجاز در گردنه حيران
به گزارش مشرق، قباد افشار رئیس سازمان امور اراضی کشور در مورد اقدامات سازمان در رابطه با زمین‌خواری‌های گردنه حیران گفت: برخوردهای قانونی با ساخت و سازهای غیرمجاز آغاز شده و اقدامات لازم در حال انجام است.
تمامی ساخت و سازهای غیرمجاز در منطقه گردنه حیران شناسایی شده و تا به امروز حدود ۱۰۰ پرونده تشکیل و بخشی از این پروندهها به مراجع قضایی ارسال شده است.طبق قانون برخورد با برخی از زمین‌خواری‌ها آغاز و تاکنون ۲۵ بنای غیرمجاز قلع و قمع شده است.افشار با بیان اینکه بخشدار و دهیار متخلف منطقه حیران به مراجع قضایی معرفی شده اند، گفت: هماهنگی‌های لازم با بنیاد مسکن برای بازنگری طرح هادی شروع شده است، ضمن اینکه در منطقه حیران شرایط نظارت بسیار دقیقی را اعمال کردهایم که از این به بعد ساخت و ساز جدیدی شکل نگیرد. رئیس سازمان امور اراضی کشور با بیان اینکه در مجموع حدود ۵۷۰ ساخت و ساز در منطقه حیران انجام شده است، گفت: این ساخت و سازها در سطح ۱۶۰ هکتار از محدوده طرح هادی و ۱۰۰ هکتار هم خارج از طرح هادی انجام شده که ۱۰۰ بنای آن غیر مجاز شناخته شده است.
چرا مديران از احيای گردنه حيران سخن نمي‌گويند
در تمامي اظهار نظرهاي مسئولان تاكنون اشاره‌اي به بازگرد‌‌‌‌‌‌‌‌اند‌‌‌‌ن گردنه حيران به شكل اوليه خود نشده است؛ اتفاقي كه همه مردم منتظر روي دادن آن هستند.
محمد درویش مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به اين پرسش كه آيا شاهد اجراي كامل قانون در گردنه حيران تا بازگرد‌‌‌‌‌‌‌‌اني آن به شكل اوليه خواهيم بود به «قانون» مي‌گويد: تغييركاربري و ساخت و ساز غيرمجاز در گردنه حيران به‌وسيله مافياي قد‌‌‌‌‌‌‌‌رتمند‌‌‌‌‌‌‌‌ي كه در آن منطقه وجود دارد، انجام شده. همانطور كه توانسته‌اند قوانين را دور بزنند، به‌همان شكل هم مي‌توانند در روند اجراي قانون اخلال و موانع ايجاد كنند.
سازمان‌منابع‌طبيعي دو برابر آنچه كاشته، نابود كرده
او مي‌افزايد: با نگاهي به‌اغلب د‌‌‌‌‌‌‌‌امنه‌هاي شمالي البرز متوجه اين مسئله مي‌شويم كه آشكارا اين اتفاق رخ داده است. يعني بسياري از رويشگاه‌هاي جنگلي در ارتفاع كمتر از 500 متر نخست به كشاورزي سپس به ويلا تغييركاربري يافته است. اين تخلف آشكارا در مقابل چشم ماموران دولت انجام شده و مي‌شود. علاوهبر اين طبق گزارش‌هاي يكي ازنمايند‌‌‌‌‌‌‌‌گان مجلس در كميسيون اصل 90 كه منتشر شده، در طول 25 سال گذشته دست كم 4 ميليون هكتار از راضي منابع طبيعي تغييركاربري پيدا كرده است اين درحالي است كه سازمان منابع طبيعي كشور در طول عمر 125 سال خود تنها 2 ميليون هكتار جنگل‌كاري كرده يعني بيش از دو برابر آن چيزي كه كاشته، جنگل‌زد‌‌‌‌‌‌‌‌ايي كرده است و نكته جالب توجه اينجاست كه تمامي اين تغييركاربري‌ها با مجوز انجام شده. اين نشان‌د‌‌‌‌‌‌‌‌هند‌‌‌‌‌‌‌‌ه اين است كه متاسفانه سازمان منابع طبيعي و محيط زيست به‌رغم اينكه از قد‌‌‌‌‌‌‌‌رت‌هاي لازم برخوردار هستند اما عملا از قد‌‌‌‌‌‌‌‌رتي براي ايفاي نقش خودشان برای حفظ محيط‌زيست برخوردار نيستند.
گردنه حيران ايران جنگل نيست، مرتع عاري از پوشش جنگلي‌است
د‌‌‌‌‌‌‌‌رويش ادامه ميدهد: در قسمت دامنه جنوبي گردنه حيران كه در كشورآذربايجان واقع شده، پوشش گياهي آن بالاي 99 درصد و يك رويشگاه انبوه جنگلي است. ولي متاسفانه علي رغم اينكه در دامنه شمالي گردنه حيران بارندگي و رطوبت بيشتري داريم، شاهد يك مرتع نيمه استپي و عاري از هر نوع پوشش درختي و جنگلي هستيم، اگر در همان‌جا از همان نمونه‌هاي بومي كاشته و پس از 2 سال آبياري به‌شرط اينكه منطقه قرق شود و هزينه اين قرق را بايد عوامل تخريب منطقه بد‌‌‌‌‌‌‌‌هند‌‌‌‌گرد‌‌‌‌نه حیران احیا میشود. در منطقه گردنه حيران ميانگين بارندگي بالاتر از 400 ميليمتر است؛ تنها كافي است كه عامل تخريب كه انساني است را حذف كنيم، آن زمان شاهد خواهيم بود كه چگونه طبيعت خود را دوباره احيا مي‌كند.
او با اشاره به حادثه چرنويل عنوان مي‌كند: چند دهه گذشته ما شاهد فاجعه چرنويل بود‌‌‌‌‌‌‌‌يم. فاجعه‌اي كه تشعشعات اتمي آن به باغ‌هاي آستارا نيز رسيد.
در اين فاجعه اتمي تمامي پوشش گياهي و جانوري ازبين رفت و منطقه‌ای به وسعت يكصد كيلومتر عاري از سكنه اعلام شد. بعد از گذشت25 سال از قرق‌اين منطقه به‌تازگي يك گروه از د‌‌‌‌‌‌‌‌انشمند‌‌‌‌‌‌‌‌ان به بررسي اين منطقه رفته‌اند. نتيجه اين بررسي اين بوده كه جانوران و گياهاني كه قبلا منقرض شده بودند، دوباره به اكوسيستم برگشتند و وضعيت منابع آب و خاك فوقالعاده ايد‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌آل اعلام شده است. علي‌رغم خوش بودن اين خبر متاسفانه نتيجه تكان‌د‌‌‌‌‌‌‌‌هند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌اي براي بشر در بر دارد، اينكه تخريب عامل انساني از بمب اتمي براي طبيعت بيشتر است چراكه با حذف تنها عامل انساني طبيعت دوباره توانست به اكوسيستم بازگردد و آنجا به بهشتي تبديل شده. به‌همين دليل مي‌گويم اگر تنها عامل انساني را از گردنه حيران حذف كنيم، مي توانيم دوباره شاهد آن پوشش گياهي باشيم.
گفتوگو شرق با «علی مروی»، رئیس کمیسیون انرژی مجلس
تأمین آب کرمان از گسل هیمالیا
در حال حاضر یک منبع آبی از گسل واقع در هیمالیا سرچشمه می‌گیرد. این منبع آب از زیرخاک افغانستان و از حدود ١٨کیلومتری زابل به سمت کرمان حرکت میکند و سپس به دریای عمان سرازیر میشود.
نقش مدیریت آب را پررنگ‌تر می‌دانید یا همکاری مردم؟
آمارها نشان میدهد فقط ١٠درصد مصرف آب در بخش آب آشامیدنی است و مابقی آن در بخش کشاورزی مصرف میشود. البته بخش صنعت هم از آب استفاده میکند، اما درصد آن بسیار ناچیز است. شاید اگر بخش کشاورزی تنها ١٠درصد مصرف خود را مدیریت کند و مردم هم چیزی حدود دو تا سه درصد مدیریت مصرف را لحاظ کنند مشکلات برطرف شود. بنابراین همراهی و همکاری مردم با دستگاههای خدماتی مانند آب، برق و گاز خیلی می‌تواند نقش جدی و اساسی را ایفا کند.
منظور از مشکلات مدیریتی که بیان کردید، چیست؟
مدیریت منابع آب از جمله مباحث مهم است، بنابراین باید آب را به درستی استحصال، منتقل و مصرف کنیم. همچنین چگونگی توزیع آب هم از جمله موارد مهم است. درحال‌حاضر یکی از مشکلاتی که با آن روبه‌رو هستیم استفاده بیش از حد مجاز از منابع زیرزمینی است که به نظر می‌رسد بیشتر از مدیریت نادرست آب باشد. هرچند منظور از بحث مدیریتی زیرسؤال‌بردن شخص یا افراد خاصی نیست بلکه برنامه‌ریزی، ساماندهی و تصمیم‌گیری در خیلی موارد اشکال داشته است. به‌عنوان مثال مهار آبهای سطحی مخصوصا مهار آبهای مرزی از جمله بحث‌های مهمی است که باید بیشتر به آن پرداخت. متأسفانه زیاد به این موضوع پرداخته نشده تاجایی‌که برخی از متخصصان آبی داخلی و حتی خارجی از فرار آبهای زیر سطحی خبر می‌دهند و گزارش‌های آن به دست ما رسیده است. در حال حاضر یک منبع آبی از گسل واقع در هیمالیا سرچشمه می‌گیرد. این منبع آب از زیرخاک افغانستان و از حدود ١٨کیلومتری زابل به سمت کرمان حرکت میکند و سپس به دریای عمان سرازیر میشود. بنابراین ما می‌توانیم با برنامه‌ریزی درست از این آبهای زیرزمینی برای کمبود آب در استان خشکی چون کرمان بهترین بهره‌برداری را داشته باشیم.
روی این گسل تحقیقاتی صورت گرفته؟ کمیسیون انرژی بررسی‌ای روی این موضوع داشته است؟
فردی که این مطالعه و به دنبال آن اقداماتی را هم انجام داده بود، تأکید می‌کرد در ساوه که شهری خشک است و به‌شدت با کمبود آب مواجه است، بر روی همین گسل چاهی را حفر کرده که حدود ٨٠ متر عمق دارد. این فقط یک نمونه است، گسل‌های فراوان دیگری هم وجود دارد که ما می‌توانیم از این گسل‌ها استفاده کنیم. یکی از طرح‌های مطالعاتی که انجام شده ولی تاکنون تکمیل نشده و در حال پیگیری هستیم، انتقال آب از دریای عمان به کویر است.
انتقال آب از چه دریاهایی به کشور مطرح است؟
با توجه به اشاره رئیس‌جمهور، کمیسیون انرژی در حال بررسی انتقال آب از دریای خزر، دریای عمان و انتقال آب از تاجیکستان است. ما این موارد را بررسی میکنیم و امیدواریم به یک نکته مشترک بین مجلس، دولت و کارشناسان و مرکز پژوهش‌های مجلس برسیم که آیا این مطالعات عملی و اجرائی هستند یا خیر. بنابراین تمام حوزه‌هایی که مطالعه کردیم را در کمیسیون جمع‌بندی میکنیم و نظرات مختلف را می‌شنویم و براساس نظرات، درآخر تصمیم‌گیری میکنیم.
بحث مربوط به دریای عمان را چه کسی پیشنهاد داده است؟
بحث مربوط به دریای عمان از گذشته مطرح بوده، کمیسیون انرژی پیشنهاد داده، وزارت دفاع و مرکز پژوهش‌ها و درنهایت مجمع تشخیص مصلحت نظام هم روی این موضوع بررسی‌هایی داشته‌اند. بنابراین حوزه‌های مختلف مطالعاتی را انجام داده‌اند اما درنهایت ما همه این موارد را جمع‌بندی میکنیم سپس نتیجه نهایی را به دستگاه مربوطه ارجاع می‌دهیم و اجرای صحیح آن را به‌طور جدی پیگیری میکنیم.
کوتاه شده از شرق
پرندگان مهاجر وارد تالاب بین المللی درگه سنگی نقده شدند
رییس اداره حفاظت محیط زیست نقده از ورود بیش از 20 هزار قطعه انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر به تالاب بین المللی درگه سنگی این شهرستان در روزهای اخیر خبر داد.
فرامرز سفری روز شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: با کاهش تدریجی دمای هوا در مناطق شمال سیبری و کشورهای اسکاندیناوی و نیز مهیا شدن شرایط مطلوب در این تالاب از جمله عمق مناسب آب، شرایط خوب تغذیه و امنیت حاکم بر این تالاب زمینه حضور این تعداد پرنده مهاجر در آن فراهم شده است.
وی بیان کرد: این پرندگان مهاجر در ادامه مسیر کوچ خود از شمال به جنوب مدتی را در این تالاب به استراحت و تغذیه پرداخته و با کاهش دما در این منطقه، کوچ خود را به مناطق گرمتر ادامه می دهند.
سفری گفت: هم اکنون بیش از 40 گونه انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی در این تالاب مشاهده و شناسایی شده اند که بیشتر شامل انواع مرغابی، فلامینگو، کشیم، چنگر، اگرت سفید، حواصیل خاکستری، لک لک سفید، عقاب تالابی و چوپ پا هستند.
وی اضافه کرد: وجود فلامینگوهای نابالغ در بین پرندگان مشاهده شده نشانگر این امر است که این گونه هنوز در پارک ملی دریاچه ارومیه اقدام به جوجه آوری می کند.
سفری افزود: در سال جاری با اقدم های خوب انجام گرفته در زمینه احیای این تالاب از جمله لایروبی 15 کیلومتر از انهار منتهی به آن که با همکاری امور آب شهرستان، تشکل ها و جوامع محلی این تالاب به صورت بهینه انجام و موجب آبگیری مطلوب این تالاب شد و هم اکنون شرایط زیستی مناسبی برای کوچ و حضور پرندگان مهاجر و بومی فراهم شده است.
درگه سنگی به مساحت 735 هکتار در یک کیلومتری سه راهی محمدیار واقع شده و به همراه تالاب های یادگارلو و حسنلو از تالاب های بین المللی شهرستان نقده به ثبت رسیده در سایت رامسر است.
در شهرستان نقده هفت تالاب فصلی و دائمی وجود دارد که سالانه بیش از ده ها هزار قطعه انواع پرندگان مهاجر و بومی در آن زندگی می کنند.
شهرستان نقده با 121 هزار نفر جمعیت در جنوب آذربایجان غربی واقع شده است.
بخشی از «جنگل حرا» در دریاخواری از بین رفت
دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری با اشاره به اینکه طرح شکایت از پرونده‌های دریاخواری باید از سوی سازمان مرتبط انجام شود، گفت: در پرونده درگهان قشم، بخشی از جنگل حرا از بین رفته است.
پیروز حناچی در گفتگو با مهر در خصوص اینکه در مورد برخی پرونده‌های دریاخواری اعلام شده هنوز شکایتی صورت نگرفته است، گفت: شورای عالی شهرسازی و معماری هشدارهای لازم را در این خصوص اعلام میکند، ضمن آنکه در برخی پروندهها شکایت از سوی سازمان‌های مرتبط باید انجام شود.
وی با اشاره به اینکه یکی از پروندهها که مربوط به درگهان قشم است، از سوی منطقه آزاد باید پیگیری شود، افزود: دخالت در امور طبیعت همیشه با عواقب ناگواری روبرو بوده است؛ مانند پرونده درگهان که بخشی از جنگلهای حرا برای همیشه از بین رفته است، بنابراین انتظار میرود که دوباره این تخلفات و تعرض به منابع طبیعی انجام نشود.
دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری با تاکید بر اینکه ما هشدارهای لازم را می‌دهیم، چرا که با هزینه‌های گزاف هم نمی‌توان طبیعت را به حالت اول بازگرداند، اظهار داشت: برخی پروژه‌های دریاخواری از سوی سازمان بنادر و دریانوردی در حال پیگیری است.
حناچی با اعلام اینکه دریاخواری در بندرعباس و نوار ساحلی جنوب از مواردی است که از سوی سازمان بنادر و دریانوردی طرح شکایت شده است، گفت: تخریب نوار ساحلی در رامسر هم مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری وقت را داشته و الان سازمان بنادر در حال پیگیری این پرونده است.
وی با اشاره به اینکه دخالت در طبیعت عارضه هایی دارد که شاید سالها بعد مشخص شود، اظهار داشت: در زمان طرح یک پروژه نمی‌توان تمام عارضه‌های طبیعی آن را محاسبه کرد بلکه پس از تخریب طبیعت، اتفاقاتی رخ میدهد که هزینه‌های بعدی را به همراه دارد.
پیش از این، سخنگوی قوه قضائیه درباره ۴ پرونده دریاخواری در رامسر، کیش، قشم و بندرعباس اعلام کرده است که در ۲ مورد هیچ پرونده قضایی تشکیل نشده و سابقه‌ای نیز ندارد و اگر آقایان مدعی خلافی هستند، شکایت کنند اما در این مناطق ۲ پرونده تشکیل شده که یک مورد طرح اختلافی است که باید دید آیا مسئولین جدید آن را قبول یا رد میکنند.
اضافه کردن شیشه به قلیان از سوی برخی عرضه‌کنند‌‌‌گان غیرمجاز
رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت ضمن هشدار در خصوص مضرات فراوان قلیان از آسیبی جدید خبر داد که برخی افراد سودجو هنگام سرو قلیان به آن مواد روان‌گرد‌‌‌ان همچون شیشه اضافه میکنند و از مردم خواست از مصرف قلیان پرهیز کنند.
خسرو صاد‌‌‌ق‌نیت خاطرنشان کرد: مشکل اساسی مصرف قلیان، مصرف خانواد‌‌‌گی آن است که باعث میشود کودکان خرد‌‌‌سال نیز در معرض دود دست دوم قرار گیرند و در عین حال قبح مصرف د‌‌‌خانیات نیز در خانواده از بین میرود. به این ترتیب احتمال افزایش شیوع مصرف مواد د‌‌‌خانی در آینده افزایش چشمگیری پیدا خواهد کرد. صاد‌‌‌ق‌نیت گفت: مصرف قلیان در خانه باعث میشود که دود آن بر جد‌‌‌ار د‌‌‌یوارها و زمین رسوب کند و به دنبال تماس پوستی جذب بدن میشود. این مواجهه دست سوم نام دارد که خصوصا برای خرد‌‌‌سالان که د‌‌‌ست‌شان را به زمین و دیوار می‌کشند اهمیت بیشتری دارد. این نوع از مواجهه حتی ساعت‌ها و روزها بعد از مصرف قلیان می‌تواند باعث مواجهه کودکانی شود که به این محیط آلوده وارد میشوند و آسیب‌های خود را بر جای بگذارد.
رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: موضوع جدیدی که نگرانی‌ها را تشدید کرده اقدام برخی افراد سودجو است که هنگام عرضه قلیان در محیط‌های غیرمجاز مواد‌‌‌روان گردان همچون شیشه را به تنباکو اضافه میکنند به گونه‌ای که مشاهده شده در برخی موارد میزان اضافه شده این ماده به قد‌‌‌ری بوده است که موجب مسمومیت مصرف‌کنند‌‌‌گان قلیان و بستری شدن آنها در بیمارستان شده است. وی افزود: افزود‌‌‌ن شیشه به قلیان باعث افزایش وابستگی افراد و همچنین افزایش آسیب‌های ناشی از این دود خواهد شد.
دکتر صاد‌‌‌ق‌نیت اظهار كرد: باید به‌خاطر داشت تمامی انواع توتون و تنباکوها جزو مواد آسیب‌رسان قطعی محسوب میشوند و مهم‌تر آنکه توتون و تنباکوهای معطر و میوه‌ای علاوه بر مضرات فراوان خود، مواد شیمیایی اضافه شده برای طعم‌د‌‌‌هی نیز خود عوارضی را ایجاد میکنند. صاد‌‌‌ق‌نیت گفت: برخی از مراکزی که قلیان عرضه میکنند واحدهای غیرمجاز و بدون تابلو هستند، به همین دلیل شناسایی و برخورد با این مراکز بدون همراهی مردم بسیار دشوار خواهد بود.
آمار جان‌باختگان سیل شب گذشته به ۱۱ نفر رسید
رییس سازمان مدیریت بحران کشور از افزایش جان‌باختگان سیل شب گذشته به ۱۱ نفر خبر داد.
مصطفی محمد نجار (رییس سازمان مدیریت بحران کشور و معاون وزیر کشور) در گفتوگو با ایلنا، با اشاره به بازدید خود از مسیر پاکدشت-قیامدشت که شب گذشته به دلیل جاری شدن سیلاب مسدود شده بود، اظهار داشت: این مسیر ساعت ۱۲ امروز بازگشایی شد و در حال حاضر مشکلی وجود ندارد.
وی با بیان اینکه بارندگی شدید شب گذشته و جاری شدن سیلاب در حاشیه رودخانهها ۱۱ نفر را به کام مرگ کشاند، خاطرنشان کرد: در پی این حادثه طبیعی چهار نفر در پاکدشت، یک نفر در شهرری، یک نفر در آذرشهر آذربایجان شرقی، چهار نفر در بندرعباس و یک نفر دیگر نیز در بجنورد جان خود را از دست داده‌اند.
نجار این را هم اضافه کرد که فردی که در بجنورد جان خود را از دست داده، روز گذشته دچار حادثه شده است.
رییس سازمان مدیریت بحران کشور از کسانی که در مسافرت هستند، درخواست کرد که در حریم رودخانهها فعلا اتراق نکنند و به هشدارهای صدا و سیما در خصوص وضعیت جوی آب و هوا و بارندگی‌ها توجه کنند.
نجار اضافه کرد: در حال حاضر دستگاههای مختلف در حال برآورد خسارات هستند و قرار شده گزارش نهایی به وزیر کشور ارسال و ایشان برای تامین اعتبار مورد نظر این گزارش را در هیات دولت مطرح کنند.
احتمال وقوع بارش‌های سیل‌آسا در لرستان
مدیرکل مدیریت بحران لرستان از وقوع بارش‌های سیل‌آسا در استان خبر داد.
مهندس «رضا آریایی» در گفتوگو با خبرگزاری دانشجویان ایران منطقه‌ی لرستان، اظهار کرد: طبق پیشبینیهای انجام شده، براساس مدلهای ماهواره‌ای به دست آمده بارش‌های فصل پائیز زودتر از موعد آغاز میشود و احتمال وقوع سیل در برخی مناطق استان وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: در همین راستا به همه‌ی فرمانداران شهرهای استان هشدارهای لازم برای پیشگیری از خسارتهای احتمالی سیل داده شده است.
آریایی ادامه داد: از جمله این آمادگیها میتوان به لایروبی دهانه‌ی انهار و پل‌ها اشاره کرد، همچنین اداره‌کل امور عشایر موظف است که به عشایر استان در این زمینه اطلاع‌رسانی کند و هشدارهای لازم را بدهد.
مدیرکل مدیریت بحران لرستان افزود: ژنراتورهای برق باید آماده باشند تا در صورت قطعی، برق استان را تأمین کنند و پلیس راه نیز باید آمادگی کامل برای جلوگیری از حوادث جاده‌ای ناشی از این بارش‌ها را داشته باشد.
وی اظهار امیدواری کرد هر روز بارش‌های سنگینی داشته باشیم، هدف ما از دادن هشدارها حفظ جان افراد است و تخریب تأسیسات و ساختمان‌ها اهمیت چندانی ندارد، اگر پلی یا سازهای خراب شود می توان محکمتر و بزرگتر از آن را ساخت.
آریایی یادآور شد: هدف ما از دادن این هشدارها اندیشیدن تمهیداتی توسط دستگاههای اجرایی برای کاهش خسارتهای مادی و حفظ جان افراد است.
اخطاریه شماره 31 سازمان هواشناسی کشور؛
تداوم بارش شدید باران در نیمه شمالی و شمال شرق کشور
سازمان هواشناسی کشور روز جاری(جمعه) با صدور اخطاریه شماره 31 نسبت به تداوم بارش شدید باران در مناطقی از نیمه شمالی و شمال شرق کشور، احتمال آبگرفتگی معابر و سیلابی شدن رودخانه های محلی هشدار داده است.
سازمان هواشناسی کشور، پیرو اخطاریه شماره 30 چهارشنبه گذشته به مردم اعلام شده بود با توجه به ادامه فعالیت سامانه بارشی بر روی کشور، طی امروز و فردا تداوم ناپایداری های همرفتی به شکل رشد ابرهای جوششی و بارش شدید باران گاهی همراه با رعد و برق و وزش با شدید موقتی در مناطقی از نیمه شمالی کشور به ویژه سواحل دریای خزر، دامنه های البرز و شمال شرق کشور پیش بینی می شود که می تواند منجر به احتمال آب گرفتگی معابر عمومی در شهرها، سیلابی شدن مسیل ها و طغیان رودخانه های محلی در روز جمعه در استانهای گیلان، مازندران، گلستان، خراسان شمالی، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان، زنجان، اصفهان و دامنه های البرز در استانهای قزوین، البرز، تهران و سمنان و همچنین استانهای مازندران،دامنه های البرز در استانهای قزوین، البرز، تهران و سمنان، نیمه غربی اصفهان در روز شنبه آینده (فردا) شود.
در ادامه این اخطاریه امده است: این شرایط طی روزهای جمعه و شنبه به ویژه در ساعات بعد از ظهر و اوایل شب، با توجه به نفوذ جریانات مرطوب جنوبی و امکان وقوع ناپایداری های محلی، در استانهای هرمزگان، کرمان و دامنه های زاگرس مرکزی و جنوبی در استان های چهارمحال و بختیاری، لرستان و فارس نیز پیش بینی می شود، از این رو توصیه می شود جهت کاهش خسارات احنمالی تمهیدات لازم بکار گرفته شود.
در بيابان زايي به خود كفايي كامل رسيده ايم
سرانه توليد بيابان دو برابر استاندارد جهاني!
روند توليد بيابان در ايران نگران‌كننده‌تر از قبل شده است. خشكسالي‌ها و برداشت هاي بي‌رويه از جنگل ها، از عوامل تشديد توليد بيابان در ايران است كه آينده اي شوم را در انتظار محيط زيست قرار داده است.
قائم مقام سازمان جنگل ها و مراتع با استناد به آمارهاي جهاني و با بیان اینکه سرانه بیابان در کشور بیش از ۲ برابر سرانه جهانی است، مي گويد: در طول برنامه ششم سالانه ۵۰۰ هزار هکتار از کانون‌های بحرانی، بیابان زدایی می شود.
ناصر مقدسی مي افزايد: در حال حاضر پدیده گرد و غبار مشکلات جدی برای مردم کشور در مناطق غربی، جنوب غرب و مناطق مرکزی و به ویژه زابل در سیستان و بلوچستان ایجاد کرده که قسمت عمده منشا این گرد و غبار از بیرون مرزها و کانون های ریزگرد عراق، سوریه، اردن و عربستان است اما در کنار آنها کانون ها و چشمه های گرد و غبار در داخل کشور نیز وجود دارد. وی با اشاره به اقدامات بلند مدت طی برنامه ششم برای کنترل کانون های بیابانی اظهار داشت: ایران 1/2 درصد از خشکی های جهان را به خود اختصاص و 2/4 درصد از پدیده‌های بیابانی فاقد پوشش را در خود جای داده است.
قائم مقام سازمان جنگل ها و مراتع با بیان اینکه ۶۱ درصد از مساحت کشور در اقلیم خشک و فراخشک قرار دارد، تصریح کرد: 5/32 میلیون هکتار از اراضی کشور در وضع بیابانی قرار دارد، که البته در تقسیم‌بندی‌های اکوسیستمی،7/43 میلیون هکتار از اراضی کشور در زمره اکوسیستم های بیابانی است.۲۰ میلیون هکتار از اکوسیستم بیابانی ایران تحت تأثیر فرسایش بادی قرار دارد که که از این مقدار4/6 میلیون هکتار در محدوده کانون‌های بحرانی است که در ۱۸ استان کشور پراکنده است. برای این ۷ میلیون هکتار کانون های بحرانی بیابان زایی کشور طرح‌های تفصیلی و مدیریتی تهیه شده و با توجه به منابع اعتباری که در اختیار سازمان جنگل ها قرار می گیرد، سعی می شود این مناطق کنترل شوند. طی برنامه ششم توسعه سالانه ۵۰۰ هزار هکتار از کانون های بحرانی کشور بیابان زدایی می شود که این میزان نسبت به گذشته جهش بزرگی محسوب می شود. مقدسی با بیان اینکه سرانه بیابان در کشور5/0 هکتار و در جهان 22/0 هکتار است، یادآور شد: بنابراین سرانه بیابان در کشور بیش از ۲ برابر سرانه جهانی است یعنی بیش از ۲۰ درصد مساحت کشور را اراضی بیابانی تشکیل ميدهد. وی با بیان اینکه جنگل ها، مراتع و اراضی کشاورزی سرمایه ملی کشور هستند و نباید روند بیابانی شدن پیدا کنند، اظهار داشت: سازمان جنگل ها چنانچه کانون های بحرانی جدیدی ایجاد نشود طی برنامه ششم توسعه بخش عمده ای از کانون‌های بیابانی کشور را مهار خواهد کرد.
چند پرونده رودخانه‌خواری در استان تهران در حال پیگیری‌ست
مدیرکل دفتر بازرسی، ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیط زیست از پیگیری چند پرونده رودخانه‌خواری در استان تهران خبر داد.
مرتضی فرید در گفتوگو با ایلنا در ارتباط با معضل رودخانه‌خواری در کشور گفت: باید توجه کرد که اینگونه مسائل بین بخشی هستند و هماهنگی بین بخشی دستگاههای ذیربط در مقابله با آنها بسیار اهمیت دارد، از طرف دیگر همکاری آحاد مردم نیز در این زمینه بسیار مهم است؛ همچنین مدیریت وزارت نیرو برای ملزم کردن افراد به رعایت حریم کمی و کیفی رودخانهها و عملکرد دستگاههای نظارتی نیز در این زمینه بسیار ضرورت دارد.
وی ادامه داد: سازمان حفاظت محیط زیست چند رودخانه همچون بخشی از رودخانه هراز، سرداب رود، بخشی از رودخانه چالوس و دو رودخانه دیگر را تحت حفاظت دارد که به طور ویژه مساله مقابله با رودخانه‌خواری را در آنها مدیریت میکند.
فرید با بیان اینکه زمینه سوءاستفاده افراد سودجو در حریم رودخانهها چه در مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست و چه در رودخانه‌های دیگر وجود دارد، اظهار کرد: باید برای جلوگیری از این گونه سوءاستفاده‌ها برنامه لازم را داشته باشیم و قوه قضاییه نیز باید پشتیبانی لازم را از دستگاههای متولی در زمینه تعرض به حریم رودخانهها و دیگر منابع و اراضی ملی انجام دهد.
مدیرکل دفتر بازرسی سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به این سوال که بزرگترین نقاط ضعف دستگاههای متولی چه بوده که سبب شده است، این گونه سوءاستفاده‌ها از زمین‌خواری آغاز شده و به کوه‌خواری و حتی رودخانه‌خواری برسد؟ گفت: حفاظت از منابع طبیعی وظیفه یک یا دو دستگاه نیست و بحث بین قوایی مطرح است، بنابراین هماهنگی بین دستگاهی یکی از مسائل پیش روست، مساله مهم‌تر نیز بحث پیشگیری و پیش‌بینی است، زیرا هرجا زمینه این مشکل فراهم شود، کنترل آن دشوار خواهد بود.
وی ادامه داد: توان دستگاه‌ها، امکانات و قوانین را نیز در این قضیه باید در نظر گرفت؛ از طرفی باید فرهنگ‌سازی لازم برای افراد متعرض نیز صورت بگیرد.
فرید در ارتباط با این مساله که آیا بخش بازرسی سازمان، شکایاتی در این مدت در زمینه رودخانه‌خواری داشته است، یا خیر؟ پاسخ داد: سازمان معمولا گزارشاتی در این زمینه از طرف مردم دریافت میکند و چند مورد نیز در این رابطه در استان تهران داشتیم، اما از آنجا که هنوز پرونده‌هایشان در حال پیگیری‌ست و قطعی نشده، نمی‌توانیم از آنها نام ببریم.
مدیرکل دفتر بازرسی سازمان حفاظت محیط زیست، افزود: رودخانه‌خواری‌ها اگر در مرحله شروع باشد میتوان به آن رسیدگی کرد، اما در مواردی که به ۷ الی ۸ سال پیش بازمی گردد باید برای رفع تصرف‌ها برنامه‌ریزی کرد و بیشتر در حوزه وظایف وزارت نیرو قرار می‌گیرد.
«دشت میشان» پریشان است
محیط کوهستان فرصتی برای رها شدن از روزمرگی و دور شدن از یکنواختی زندگی در شهر و آشتی با طبیعت است، اما متأسفانه یکی از دشت‌های معروف اطراف شهر همدان به منظور رونق گردشگری و جذب میهمان دیگر چنین حسی را به انسان نمی‌دهد و به تدریج به دست عوامل انسانی و طبیعی در حال قربانی شدن و فروپاشی است.
به شهر همدان که وارد می‌شوید، پیش و پیش از هر چیز دیگری، کوهستان الوند به استقبال شما می‌آید. البته این شهر علاوه بر قله‌های مرتفع که سر به فلک کشیده‌اند، دشت‌های زیبایی هم دارد که برای طبیعت‌گردان و کوهنوردان آغوش خود را گشوده است. این دشت‌ها که با مخملی سبز رنگ از چمنزار و در برخی از ماه‌های سال با گل‌های فراوان آراسته میشوند، عمدتاً در دامنه کوهستان‌های نسبتاً خشنی قرار گرفته‌اند که هر کوهنورد، طبیعت‌گرد و انسان ماجراجو را به طمع می‌اندازد تا با قدم نهادن به این مناطق اراده خود را محک بزند
بر همین اساس بود که با هدف صعود به دو قله «کلاغ لانه» به ارتفاع 3410 متر و «الوند» به ارتفاع 3450 متر به منطقه کوهستانی الوند در شهر همدان سفر کردم.
حرکت از گنجنامه و عبور از منطقه‌ای به نام «کیوارستان» و ادامه پیمایش از مسیر فرعی این منطقه به سمت «دشت میشان»، مسیر صعود بود که حدود 45 دقیقه در حالی که هوا گرگ‌ومیش بود تا تاریکی کامل به طول انجامید. شب را در اولین پناهگاه دشت میدان میشان که سال 1349 زنده‌یاد حسین والی‌زادگان آن را بنیان گذاشته بود تا سحر سپری کردم.
در مدتی که در پناهگاه بودم، کوهنوردان بسیاری رفت و آمد می‌کردند و عمو حسین نیز که تصدی پناهگاه را بر عهده داشت با آنها به گرمی چاق‌سلامتی می‌کرد. فضای پناهگاه آکنده از عطر محو گندمی بود که عمو حسین و دوستانش آن را روی شعله‌ای در یک دیگ مسی می‌کوبیدند تا صبح با حلیم داغ از کوهنوردان پذیرایی کنند.
با تابش طلایی‌رنگ آفتاب بر دامن کوهستان از پناهگاه میشان قدم به راهی گذاشتم که از محل‌هایی به نام دشت «تخت نادر»، «دوزخ دره» و پناهگاه کلاغ لانه می‌گذشت و به پیشنهاد چند کوهنورد قدیمی شهر همدان ابتدا برای صعود به قله خطرناک و صخره‌ای «کلاغ لانه» به سمت شمال غرب کوهستان الوند رفتم. وجه تسمیه این قله هم از لانه‌های پرندگانی که در لابه‌لای شیارهای صخره‌ها زندگی میکنند گرفته شده است.
پس از صعود به کلاغ لانه، به سمت قله الوند رهسپار شدم که در موقعیت جنوب شرقی کوهستان الوند در مقابل قله کلاغ لانه قد برافراشته بود. راه پاکوب شده و هموار بود برای همین در کمتر از نیم ساعت فاصله میان این دو قله را پیمودم. تقریباً 200 متر مانده به قله الوند مسیر پر شد از تکه‌سنگ و صخره‌های بزرگ که با آرایش بسیار زیبایی یکی پس از دیگری قرار گرفته بودند. برای رسیدن به قله از روی صخره‌ای به صخره دیگر خرگوشی و زیگ‌زاگ جهش می‌کردم تا اینکه به قله رسیدم. برای ایستادن بر قله الوند، به کمک یک سیم بکسل، ارتفاعی حدوداً چهارمتری را صخره‌نوردی کردم تا در نهایت از فراز قله، تمام همدان زیر پایم بود.
به دلیل ازدحام کوهنوردان، برای ماندن بر فراز قله تنها چند دقیقه مجال بود. سپس، سرخوش از دو صعود موفق به سمت دشت میشان حرکت کردم. پس از دو ساعت کوهنوردی و عکاسی از مناظر زیبای کوهستان الوند به دشت میشان رسیدم، اما برای یک لحظه یکّه خوردم. جمعیت فراوانی در دشت از این سمت به آن سمت در حرکت بودند تا دشتی که همچون نگین در میان کوه محصور شده است، دیگر آرامش روز قبل را نداشته باشد. آنچه دیده می‌شد، پیش از صعود به دلیل تاریکی هوا در شب قبل نمایان نبود. دیدن دشت به این صورت جدید، چندان دلنشین به نظر نمی‌رسید.
انجام ساخت و سازهای متعدد برای احداث کمپ هلال احمر، جاده‌کشی برای کاربرد تفریحی، خراش کوه و خاکبرداری و احداث سازه‌هایی که هیچ همگونی و سنخیتی با طبیعت نداشتند، زخم‌هایی کاری را بر پیکر دشت میشان بر جای گذاشته بود. طبیعت دامنه الوند در حالی بلعیده شده بود که اصولا هر نوع ساخت‌و‌سازی در دشت میشان بارها ممنوع اعلام شده است.
بنابر آنچه نمایان شده بود، توسعه صنعت گردشگری و فقدان مطالعه درست برای ایجاد «تله‌کابین» و مواردی که به پیشتر به آن اشاره شد، در مجموعه «دهکده تفریحی گنجنامه»، موجب شده بود تا طبیعت بکر و ناب دشت میشان رو به زوال و نابودی برود. احداث و آغاز به کار تله‌کابین در گنجنامه همدان با همه خیری که برای مسئولان همدان در امر گردشگری داشته، اکنون یک شر مطلق برای محیط زیست دامنه کوهستان الوند به شمار می‌آید؛ چراکه آسان شدن دسترسی به دشت میشان در کمتر از یک ربعِ ساعت برای همه افراد امکانپذیر شده است. در این میان، هستند افراد و خانواده‌هایی که درک درستی از طبیعت و حقی که آن بر عهده انسان دارد، ندارند.
پیداست که حضور آسان، بی‌دغدغه و انبوه خانواده‌ها در این موقعیت بکر، تصمیم‌گیرندگان شهر همدان را به فکر توسعه ساخت و سازها در دشت میشان انداخته است. گمان میرود اگر ساخت‌وسازها به همین شکل ادامه یابد، دیگر اسم «دشت» را باید از روی «میشان» برداشت و با اکراه واژه «شهرک» را جایگزین آن کرد! شهرکی که هدف از ایجاد آن نه صرفاً اسکان، بلکه تفریح و خوش‌گذارنی است.
شوربختانه وجود بلند‌گوهایی که با صدای بسیار بلند موسیقی پخش میکنند، حتی موجب آزار پرنده‌هایی شده است که زمانی «جیک‌جیک» و «چهچه» آوازشان تا همین چند سال پیش به انسان و طبیعت دوستان آرامش می‌داد. این پرنده‌ها اکنون به دلیل تغییر در اکوسیستم این دشت به دست انسان، محکوم به تغییر محل زندگیشان شدهاند.
با تأسف و حسرت از آنچه دیده بودم، از دشت میشان به سمت گنجنامه به راه افتادم تا فصل آخر یک صعود موفق را در دفتر خاطراتم ثبت کنم. در راه بازگشت با کوهنوردی به نام «عباس» که دیگر پا به سن گذاشته و آثار پیری را میتوان از پیشانی چین‌افتاده‌اش خواند، هم‌مسیر شدم. با او در رابطه با تغییرات ملموس این دشت هم‌صحبت شدم. او پیش از آنکه بخواهد توضیحی در این‌باره بدهد، یادآور شد که سال 88 در روز افتتاح تله‌کابین، همراه دیگر کوهنوردان مراسمی نمادین با عنوان «فاتحه‌خوانی برای الوند» برگزار و اعتراض خود به این پروژه را بصورت علنی ابراز کردهاند اما افسوس که صدایشان به جایی نرسید.
این کوهنورد درباره مشاهداتش از تخریب فضای سبز دشت میشان گفت: حضور افراد بی‌رحم و خانواده‌هایی که هدفشان از حضور در طبیعت فقط وقت‌گذرانی و دور هم بودن است، کار را به جایی رسانده که گاه با خود «تبر» به دشت می‌آورند و تنه و شاخه درختانی را که همچنان سبز و استوار هستند، می‌شکنند تا سیخ‌های کباب و جوجه‌کباب خود را روی آن بگذارند و ذغالی برای چاق کردن قلیان‌هایشان درست کنند. بی‌شک این افراد بی‌رحم، طبیعت‌دوست نیستند و حتی توان بالا آمدن از کوه را برای رسیدن به دشت میشان در حالت عادی ندارند اما وجود تله‌کابین کاری کرده است تا هرکسی که می‌خواهد، بتواند قدم به این دشت بگذارد و چهره این دشت را مشوش کند.
عباس با حسرت در حالی که نگاهش را به افق دوخته بود، ادامه داد: وجود دو پناهگاه که از سالها پیش در دشت میشان وجود داشت کافی بود و دیگر به احداث ساختمان و طراحی و اجرای بناهایی از جنس فولاد و بتن که بیشتر به سوله‌های صنعتی بیابان‌ها شبیه است، نیاز نبود. ای‌کاش حالا که این کار را انجام داده‌اند، لااقل با دیوارپوش‌های کامپوزیتی درصدد طبیعی جلوه دادن نمای ساختمان نباشند، چون مقداری از دیوار سوله تله‌کابین را به این صورت اجرا کردهاند. به جای این‌کارها می‌توانستند با مواد طبیعی آلاچیق یا سنگچین‌هایی برای برپا کردن چادر کوهنوردی ایجاد کنند. ما کوهنوردان و طبیعت‌دوستان تعصب خاصی به الوند و دشت میشان داریم و با توجه به روند توسعه گردشگری به صورت غیرکارشناسی شده در این دشت، نسبت به آینده آن نگران و پریشانیم.
درباره همین اوضاع نابسامان و نگران‌کننده دشت میشان، با یکی از مسئولان هیأت کوهنوردی و صعودهای ورزشی استان تاریخی همدان گفت‌وگوی کوتاهی کردم و نظرش را جویا شدم. عباس چشمه‌قصابانی عضو هیأت رئیسه و مسئول روابط عمومی هیأت کوهنوردی استان همدان ضمن دسته‌بندی تخریب‌هایی که اکنون گریبان دشت میشان را گرفته است، توضیح داد: بحرانی که اکنون در دشت میشان با آن مواجه هستیم، در دو بخش «طبیعی» و «انسانی» تقسیم‌بندی میشود. در بخش طبیعی باید بگویم که متأسفانه چند سالی است که مقدار ریزش باران و برف در همدان کاهش یافته و همین موضوع سبب‌ساز این شده است که چمنزار زیبای میشان که زمانی تا پایان تابستان با طراوت و سرسبز بود، از کنار به سمت مرکز میدان میشان خشک شود و رو به زردی برود.
این کوهنورد ادامه داد: از طرفی برای آبیاری باغ‌هایی که در منطقه عباس‌آباد یعنی در پایین‌دست دشت میشان قرار دارند، آب چشمه‌هایی را که در منطقه میشان می‌جوشد، به آن سمت منحرف میکنند و همین مسأله یکی دیگر از علت‌های از بین رفتن چمنزار به شمار می‌آید. نهادهای ذیربط اجازه ساختوساز در باغ‌های عباس‌آباد را نمی‌دهند اما در فصل پائیز که برگ درختان می‌ریزد، می‌بینیم که ساخت‌وسازهای جدیدی در دره عباس‌آباد انجام شده است.
چشمه‌قصابانی در رابطه با عامل انسانی تخریب دشت میشان هم گفت: در این مورد هم چند دلیل وجود دارد؛ نخست موضوع کثرت بسیار زیاد گردشگران در دشت میشان است که در برخی از ایام در یک یا دو روز تعداشان به 20 هزار نفر هم می‌رسد. بیشتر این عزیزان بدون آنکه آموزشی دیده باشند به دشت میشان می‌آیند و چادر برپا میکنند، چوب‌ها را آتش می‌زنند و در نهایت پسماند آنچه را که از آن بهره‌مند میشوند هم در دشت رها میکنند. معمولاً بیشتر این پسماند‌ها و زباله‌ها زیست‌فروپاش نیستند و بسیار دیر در چرخه طبیعت تجزیه خواهند شد. البته این مشکل با فرهنگ‌سازی برطرف میشود اما مقداری زمان‌بر است. زمانی در این دشت عشایر هم حضور داشتند که گوسفندان و دام‌هایشان چمن‌ها را نشخوار می‌کردند.
وی همچنین اظهار کرد: عامل دیگر، راه‌اندازی تله‌کابین در این منطقه است. آنها با توجه به مجوزی که کسب کردهاند، مقداری از محوطه دشت میشان را در تملک خود دارند و در این محدوده اقدام به ساخت و ساز کردهاند. ای‌کاش در این رابطه کارها کمی کارشناسی‌شده پیش می‌رفت. به عنوان مثال، آمده‌اند با تغییر طبیعت بکر دشت میشان یک دریاچه مصنوعی ایجاد کردهاند. چالش دیگری که دشت میشان با آن دست و پنجه نرم کرده، ساخت و ساز کمپ امداد و نجات هلال احمر است که با استفاده از ماشین‌های جاده‌سازی به طور ناگهانی و غافلگیرانه دل کوه را خراشیده‌اند و مساحتی حدود 500 متر مربع را خاکبرداری کردهاند. البته این ساخت و ساز به دلیل اعتراض‌هایی که شد، اکنون متوقف شده است. نکته قابل توجه در رابطه با ایجاد کمپ هلال احمر این است که دشت میشان اصلاً نیاز به کمپی به این وسعت ندارد و فراتر از ظرفیت این منطقه کوهستانی است.
چشمه‌قصابانی در پایان گفت: با تمام بی‌مهری‌هایی که به طبیعت دشت میشان شده است، میتوان با حفظ و ترمیم محیط زیست و فرهنگ‌سازی جلوی مرگ تدریجی این دشت را گرفت؛ هرچند که دیگر نمیشود زمان را به عقب بازگرداند تا جلوی وقوع چنین رفتارهایی را گرفت اما باید به آینده امیدوار باشیم که البته همین امر هم مستلزم دلسوزی و همکاری همه نهادها است.
