|
 |
استان قزوین
|
استان قزوین در بخش شمال غربی ایران واقع شدهاست. این استان با دارا بودن تنها ۱ درصد از مساحت کشور قریب به ۵ درصد در اقتصاد و تولیدات ایران نقش دارد. منطقه قزوین تا سال ۱۳۷۳ جز استان زنجان بود، در این سال از استان زنجان منتزع و به استان تهران ملحق گردید که در سال ۱۳۷۶ هم از استان استان تهران جدا شد و به همراه تاکستان از استان زنجان تشکیل استان تازهای به نام استان قزوین را داد. مساحت این استان حدود ۱۵٬۸۲۰ کیلومتر مربع است و با استانهای مازندران، گیلان، همدان، زنجان، مرکزی و البرز همسایهاست. این استان از استانهای لرزهخیز ایران است. برپایهٔ سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰، جمعیت استان قزوین ۱٬۲۰۱٬۵۶۵ نفر (۵۹۱٬۷۶۱ زن و ۶۰۹٬۸۰۴ مرد) بود. این استان از استانهای تاریخی ایران بوده و آثار باستانی زیادی را در خود جای دادهاست به طوری که ۱۱ درصد از آثار تاریخی ملی ثبت شده کشور در استان قزوین قرار دارد. منطقه تاریخی رودبار الموت و شهرستان رودبار که تا سال ۱۳۷۳ با عنوان رودبار و الموت معروف بود، در قزوین واقع است نوشتههای باستانی یونان قزوین را با نام "راژیا" معرفی میکند و پس از آن در نوشتههای اروپایی این شهر با نام شهر باستانی "آرساس" و یا "آرساسیا" شناخته می شدهاست. اشکانیان قزوین را به نام موسس آن "اردپا" میخواندند. و ساسانیان نام این شهر را "کشوین" (یعنی سرزمینی که نباید از آن غافل شد) نهاده بودند. در برخی متون نام این شهر "قسوین" (یعنی شهری که مردمی پر صلابت و استوار دارد) ذکر شدهاست. به هر روی مورخان و باستان شناسان عصر حاضر قزوین را عربی شده "کاسپین" می دانند. و بر این باورند که قوم کاسپیها که در سواحل دریای خزر میزیستند به مرور کوچ کردند و شهر قزوین را بنا نهادند. و به همین دلیل است که در متون کهن عثمانی و عربی نام دریای خزر "بحرالقزوین" ذکر شدهاست. دولت اسماعیلیه در سال ۴۸۳ (هجری قمری) با تسخیر قلعه الموت در قزوین پایه گذاری شد؛ و دوره فرمانروایی آن تا ۶۵۴ (هجری قمری) ادامه یافت. مرکز فرمان دهی اسماعیلیان شهر قزوین، و عمده فعالیت آنها مبازه با خلفای بنی عباس و قبایل مغول بود. حسن صباح به عنوان شاخص ترین فرمانروای اسماعیلیان با انجام تبلیغات وسیع در بین کشاورزان و بینوایان توانست حوضه قدرت خود را تا سوریه کنونی گسترش دهد. سرانجام دولت اسماعیلیه پس از ۲۰۰ سال حکومت در قزوین با حمله هلاکو خان مغول از بین رفت. شاه تهماسب صفوی به سال ۹۵۳ ه. ق به علت نزدیکی تبریز به مرزهای عثمانی و آسیب پذیر بودن این شهر و نیز دور بودن از خراسان و هجوم مداوم ازبکان به این شهر پایتخت را به قزوین انتقال داد. که این پایتختی تا سال ۱۰۰۶ ه. ق (به مدت نیم قرن) ادامه داشت. دشت قزوین از نظر پیشینه تاریخی، محصولات کشاورزی و گونههای جانوری، اهمیت اقتصادی و تاریخی بسیار مهمی در میان دشتهای ایران دارد. به گونهای که بسیاری از باستان شناسان ایرانی بر این باورند تمدن کشاورزی از دشت قزوین آغاز و سپس به شرق و قلب فلات ایران گسترش یافتهاست. به همین علت، این منطقه اولین دشت ایران است که دارای ردیف بودجه در کشور میباشد. دریاچه اوان به عنوان شاخص ترین و بزرگ ترین دریاچه در استان قزوین شناخته میشود. طول این دریاچه در حدود ۳۲۵ و عرض آن در حدود ۲۷۵ متر بوده و عمق آن بین ۱ الی ۵ متر در نوسان است؛ آب دریاچه را چشمههای موجود در کف آن و نیز بارش باران و برف تامین میکند؛ در تابستان این دریاچه یکی از تفرجگاههای زیبای قزوین بوده و امکانات قایقرانی، و ماهیگیری در پیرامون آن فراهم میشود؛ ضمنا این دریاچه در فصول سرد سال محلی برای مهاجرت پرندگانی همچون قو، غاز و مرغابی محسوب میشود. از دیگر دریاچههای استان قزوین میتوان به دریاچه شاه سفید کوه اشاره کرد که در ارتفاعات خشچال قرار دارد. استان قزوین به علت قرار گیری در دامنههای سر سبز رشته کوه البرز دارای قلل مرتفع بسیاری است که از میان آنها سه قله به نامهای خشچال، به ارتفاع ۴۱۸۰ متر سیالان به ارتفاع ۴۳۵۰ مترو نگین قلههای البرز شاه البرز به ارتفاع ۴۳۰۰ متر از معروف ترین، مرتفع ترین و پر صعودتر ترین قلل استان قزوین میباشند. |
"