نابودی جنگلهای هیرکانی با پروژه انتقال آب خزر به سمنان
معیشت صیادان شمال کشور در خطر است
مدیرکل دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به خطرات پروژه انتقال آب خزر به استان سمنان اظهار کرد: این پروژه موجب تخریب جنگلهای هیرکانی میشود.
محمد درویش در گفتوگو با ایلنا در مورد انتقال آب دریای خزر به سمنان اظهار کرد: من به طور کلی با هرنوع پروژه انتقال آب بین حوضهای و انتقال آب دریای خزر مخالفم و به نظرم هزینههای چنین طرحهایی به مراتب بیشتر از منافع آن است.
مدیرکل دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: ما به چند دلیل نباید دست به ترکیب هیدرولوژیکی دریای خزر بزنیم، اول اینکه از نظر حقوقی ممکن است با مشکلاتی روبهرو شویم، چرا که دریای خزر آبگیر مشترکی بین ۵ کشور است و اگر قرار باشد؛ هر کشوری برای خودش بخشی از آب دریای خزر را نمکزدایی و استفاده کند و پساب آن را به این پهنه آبی مشترک وارد کند، چیزی از تنوع زیستی این دریاچه نمیماند و ما یکی از مهمترین مزیتهای زیستیمان را از دست میدهیم و نمیتوانیم؛ حتی در مقام پایشگر معترض دیگر کشورهای همسایه و شریکمان در اطراف دریای خزر باشیم.
وی افزود: از طرفی دیگر تعداد بسیار زیادی از مردم شمال صیاد هستند و از این راه امرار معاش میکنند؛ بنابراین باید تلاش کنیم تا جایی که ممکن است؛ کیفیت دریای خزر را بهبود ببخشیم نه آنکه با استفاده از تکنیکهای نمکزدایی شوری آب را افزایش دهیم و احتمال تخمریزی ماهیها و کیفیت آنها را از بین ببریم، بنابراین این انتقال آب میتوانند؛ اشتغال مردم شمال کشور را نیز با خطر روبهرو کند.
درویش ادامه داد: دلیل دیگر مخالفت من با این پروژه این است که از نظر پدافند غیرعامل این پروژه میتواند؛ خطرناک باشد، زیرا ممکن است؛ تاسیسات آبشیرینکن با اختلالات عمدی و سهوی روبهرو شود. همچنین مسیر لولههای انتقال آب از دل جنگلهای هیرکانی که ریه تنفسی ایران هستند؛ میگذرد و این پروژه منجر به یک گسست اکولوژیکی میشود.
وی با بیان اینکه هماکنون نیز مطابق آخرین آمارهای موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور وسعت جنگلهای ایران حدود ۳۰۰ هزار هکتار کاهش پیدا کرده و اکنون به رقم 1.6 میلیون هکتار رسیده است، افزود: در صورتی که آمارهای رسمی وسعت جنگلها را 1.9میلیون هکتار نشان میداد. این در حالی است که حدود ۸۰۰ هزار هکتار از این جنگلها نیز جنگلهای مخروبه هستند یا تنوع زیستیشان در خطر قرار گرفته است. بنابراین جایی برای چانهزنی بیشتر در مورد تخریب جنگلها وجود ندارد و ما نباید کاری کنیم تا همین اندک جنگلهای باقیمانده از عصر یخبندان نیز به بهانه انتقال آب از دست برود.
وی با بیان اینکه ورود آب به سمنان یک مُسکن و یا مانند یک وام با سود بالا است که براساس آن نوع معیشت مردم این استان تغییر خواهد کرد و نیازهای آبی جدیدی برای آنها تعریف خواهد شد، در حالی که این آب میتواند؛ برای آنها پایدار نباشد و به دلایل مختلف در آینده قطع شود. همانطور که در بسیاری از مناطق این اتفاق افتاده است و شاهدیم که در استانهایی مانند اصفهان طرحهای انتقال آب نه تنها مشکلات آنها را برطرف نکرده، بلکه بر مشکلات آنها نیز اضافه کرده است.
وی ادامه داد: اگر تونلهای انتقال آب در اصفهان ساخته نشده بود؛ این استان هرگز صنایع مختلف و کارخانههای آلاینده را نمیپذیرفت و کشاورزیش را گسترش نمیداد، و اکنون این مصیبت گریبان اصفهان را گرفته و موجب شده تا زایندهرود و گاوخونیاش را از دست بدهد.
مدیرکل دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست توضیح داد: همچنین نباید معیشت مردم را در سمنان از دست بدهیم، زیرا سمنان میتواند با روی آوردن به معیشتهایی که کمترین وابستگی را به آب و خاک دارد؛ مانند بومگردی مسئولانه و استفاده از جلوههای طبیعی منحصربهفردش در جنگل ابر، خارتوران، پارک ملی کویر و مناطق حفاظتشده بسیار زیبایش و استفاده از چشماندازهای ناب بیابانیاش در کویر حاج علیقلی دامغان و دشت کویر درآمد پایداری را به ارمغان بیاورد.
درویش اظهار کرد: سمنان به نسبت وسعتی که دارد از نظر جمعیت کم تراکمترین استان است و کمترین مشکلات زیستمحیطی را دارد، چرا باید با دست خودمان کاری کنیم که مشکلات زیست محیطی، فرهنگی و اجتماعی در این استان افزایش پیدا کند، در حالی که تجربه استان یزد در کنار ما است، استانی که به دلیل تورم کارخانهها با کمبود نیروی کار مواجه شد و تبدیل به استانی مهاجرپذیر شد و اکنون تقابلهای فرهنگی در آن به چشم میخورد و شاخص امنیت اجتماعی در آن پایین آمده است، بنابراین چرا باید استان سمنان را به یک استان با صنایع پرمصرف تبدیل کنیم و زندگی آرام و زیبای مردم سمنان را از بین ببریم.
تغییر عقیده پدر کویرشناسی درباره انتقال آب خزر
چطور یک طرح "تخیلی" به پروژه ای "معقول" تبدیل شد؟
جغرافی دان برجسته کشور که چند سال پیش در مخالفت با انتقال آب دریای خزر به مناطق دیگر دلایلش را مطرح کرده بود، در جدیدترین اظهارنظر این کار را معقول ترین کار ممکن دانست!
انتقال آب دریای خزر به کویر که اولین بار سال ها پیش و در زمان ریاست جمهوری آیت الله هاشمی رفسنجانی مطرح و سال ها بعد در زمان محمود احمدی نژاد پیگیری شد، همیشه موافقان و مخالفانی داشته است. این طرح در سال 91 به طور جدی در دستور کار قرار گرفت و بنا شد که تا پایان همان سال خط انتقال آب دریای خزر پس از ورود به استان سمنان در منطقه چشمه روزیه به دو خط برای انتقال به شرق استان و نیز شهرستان گرمسار تقسیم و هدایت میشود.
در ادامه برنامه ریزی برای این طرح قرار شد خط انتقال آب دریای خزر پس از ورود به استان سمنان، باید در دو خط لوله انتقال مجزا، یکی برای شهرستانهای دامغان و شاهرود و دیگری به غرب استان هدایت و تقسیم شود.
این طرح با برآورد اعتبار اولیه 20 میلیارد ریال برای فاز اول اجرا شود و مدت زمان اجرای آن 24 ماه باشد. همچنین پیش بینی شد که طول خط انتقال آب دریای خزر به استان سمنان، 184 کیلومتر برسد که مجموع حجم مخازن آن 260 هزار مترمکعب باشد.
طرحی ملی با مخالفان زیاد
این طرح همان زمان هم مخالفانی داشت و الان هم دارد. کارشناسان برای این مخالفت دلایلی داشتند. اسماعیل کهرم در مخالفت با این طرح می گوید: آبي كه از خزر گرفته ميشود مقدار زيادي نمك را برميگرداند كه اگر به دريا باز گردد غلظت نمك را در آب منطقه بالا ميبرد و اكوسيستم ساحل را تحت تاثير قرار ميدهد و اگر در خارج از دريا تخليه شود مشكلات ديگري را براي منطقه ايجاد ميكند.
كهرم ادامه می دهد: همچنين بايد به ياد داشته باشيم كه مسيري كه آب از آن رد ميشود نيز ميتواند مشكلاتي را در اكوسيستم مسير ايجاد كند.
به گفته این کارشناس محیط زیست، بسياري از مناطقي كه قرار است آب به آنها منتقل شود كوير است
كه كوير با بيابان فرق دارد. بيابان زميني لم يزرع و كاملا بياستفاده است در حالي كه كوير داراي ارزشهاي زيستي بسياري از جمله كانيها، مواد معدني، حیات وحش و گياهان و جانوران و... است علاوه بر اينكه كوير خود يك جاذبه گردشگري محسوب ميشود كه ميتواند ارزش اقتصادي بالايي
داشته باشد.
از سوی دیگر مشکلات حقوقی نیز برای این انتقال وجود داشت چرا که خزر میان پنج کشور ايران، روسيه، تركمنستان، قزاقستان و جمهوري آذربايجان مشترك است و بعد از تقسيمبندي اين دريا ميان كشورهاي تازه استقلال يافته شوروي سابق، سهم ايران از اين درياچه از 50 درصد به 11.3 درصد كاهش يافت و البته بعد از تعيين رژيم حقوقي خزر توافق شد هرگونه بهرهبرداري و عملياتي در اين درياچه با توافق همگاني انجام شود كما اينكه ساخت جزيره در خزر توسط جمهوري آذربايجان اعتراضات كشورهاي همسايه از جمله ايران را در پي داشت. به گفته کارشناسان دریای خزر مشاع است و نمی توان به تنهایی برای آن برنامه ریزی کرد.
دو سال پیش هم سازمان حفاظت محیط زیست مخالفت خود را نسبت به این طرح اعلام کرد. معاون محیط زیست دریایی این سازمان در مورد پروژه انتقال آب با بیان اینکه از نظر شخصی بهدلیل تبعات بسیار زیاد این موضوع بر اکوسیستم خزر در مبدأ، همچنین تاثیرات منفی در مقصد بهشدت با این انتقال مخالف هستم، گفت: ضمانتی برای پایدارماندن آب انتقالی در مقصد وجود ندارد، ضمن آنکه این موضوع میتواند بهدلیل عدم تطابق با تعهدات بینالمللی، تبعاتی در این حوزه نیز به وجود آورد.
پروین فرشچی گفت که برای این طرح هیچ مجوز و تعاملی با سازمان وجود ندارد و سازمان حفاظت محیطزیست از اساس با انتقال آب مخالف است.
کردوانی: آب خزر به درد سمنان نمی خورد
یکی دیگر از مخالفان پر و پا قرص این طرح، پروفسور کردوانی، پدر علم کویرشناسی ایران بود. او در سال 91، همان سال که تلاش برای اجرای طرح صورت می گرفت در گفتگویی به خبرآنلاین گفت که آب دریای مازندران به درد کویر نمی خورد اما از آن می شود برای کشاورزی استفاده کرد. به گفته او آب دریای خزر به دلیل داشتن 11 تا 13 گرم در لیتر یا 1.3 و یا 1.1 درصد نمک مناسب برای کشاورزی در برخی مناطق است. کردوانی می گوید: دانشمندان شوروی 1973 در خاک قلعه، داغستان؛ از این آب گرفته اند و کشاورزی کرده اند. دو منطقه را مشخص کرده اند، یک منطقه را که اصلاً آبیاری نکنند و تنها با آب باران در آن زراعت کنند. این منطقه را به اصطلاح منطقه شاهد می گویند. منطقه دیگری را هم با این روش آبیاری کردند. این کار خیلی هم نتیجه داد. اما سه شرط برای آن گذاشته اند."
این کویرشناس ایرانی این سه شرط را چنین بیان می کند: در جایی باید از آب خزر استفاده کرد که متوسط بارندگی اش حداقل در زمستان ها 200 میلی متر باشد. که ما در سراسر مرزمان در خزر از آستارا تا بندر ترکمن خیلی بیشتر از این مقدار در زمستان بارندگی داریم. دلیلش هم این است که در تابستان نمک در خاک جمع می شود و در زمستان با این حجم بارندگی؛ نمک تمام سطح زمین کشاورزی را می شورد و خاک شیرین می شود. اگر کمتر باشد، نمک جمع می شود و می شود شوره زار. شرط دوم این است که زمین باید سبک باشد. رس خالص نباشد، ماسه هم داشته باشد. چون در خاک رس آب پائین نمی رود که شسته شود. شرط سوم این است گیاهانی در این شرایط کاشته شوند به شوری مقاوم باشند. آنها یونجه کاشته اند، چرا که یونجه به شوری مقاوم است. پس می شود از آب دریای خزر استفاده کرد بدون این که آن را شیرین کرد. بهترین نقطه اش هم همان مناطق گیلان، مازندران و گلستان است تا جایی که زمستان هایش بیش از 200 میلی لیتر بارندگی دارد.
بنا بر این اظهارات، نمی توان از آب دریای مازندران در کویر استفاده کرد. پروفسور کردوانی دراین باره می گوید: "کویر که هیچ، از این مناطق (گیلان، مازندران و گلستان) بیرون بروید، دیگر نمی شود از آن استفاده کرد. حتی در خراسان شمالی و اردبیل هم نمی توان از آن استفاده کرد.
او همچنین در مورد راهکار برای کم کردن عوارض کم آبی در مناطق خشک مانند سمنان هم گفت: سمنان بارندگی ندارد؛ اما سیلاب دارد. باید اینها را نفوذ داد در کوه، سد ساخت و جمع کرد و از ساختن فضای سبز پرهیز کرد.
تغییر عقیده بعد از چهار سال!
اما پروفسور کردوانی در جدیدترین اظهارنظر درباره طرح انتقال آب خزر به سمنان، از مخالفان اجرایی شدن این طرح انتقاد کرد! او گفت که اجرایی شدن طرح انتقال آب خزر به استان سمنان یکی از معقولترین و مقرونبهصرفهترین پروژههای انتقال آب در ایران است.
او با این که پیش از این به خبرآنلاین گفته بود از آب دریای خزر می شود در کشاورزی استفاده کرد، با انتقاد از برخیها که انتقال آب دریای خزر در بخش کشاورزی را مطرح میکنند، به ایسنا گفته است: آب دریای خزر قرار است برای آب شرب و بخش صنعت به استان سمنان منتقل شود. در بخش کشاورزی باید به فکر استفاده از گلخانههای هیدروپنیک یا کشت آبی بود.
این جغرافی دان ادامه داد: این طرح ، پروژه خوبی است همچنان که طرح انتقال آب خلیجفارس به 750 کیلومتری آن طرحی، شدنی و خوب است آنوقت برخیها میگویند انتقال آب خزر به 150 کیلومتری آن و استان سمنان که در همسایگی مازندران است توجیهپذیر نیست! که ایننظر بیاساس و غیر کارشناسی است و انتقال آب دریای خزر به استان سمنان معقول و درست است.
کردوانی در پاسخ به منتقدان این طرح و ادعای آن ها مبنی بر مشکلات زیست محیطی گفت: برخی کارشناسان محیطزیست به اشتباه گفتند که برداشت آب از دریای خزر به شورشدن این دریا میانجامد که برداشت غلطی است چرا که 80 درصد آبی که به خزر می ریزد آب شیرین است و این بحث که شوری آب و غلظت نمک تحت تاثیر این طرح به مرگ ماهیها میانجامد به هیچوجه درست نیست.
او ادامه داد که شوری آب خزر آنقدر کم است که با استفاده از روش "کشت گیاهی" میتوان آب آن را تا حدودی شیرین و از آن برای کشاورزی هم استفاده کرد. و یا با استفاده از روشهای بیولوژیک کار شیرینسازی را انجام داد همچنانکه کشت برخی محصولات نظیر یونجه سبب میشود که شوری آب گرفته شود.
کردوانی در پایان گفت که محیطزیست باید لجبازیها را کنار بگذارد؛ طرح انتقال آب دریای خزر به استان سمنان مشکل جدی زیستمحیطی بهدنبال ندارد.
زهرا مهاجری
مجلس چاههای غیرمجاز را مجاز کرد
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان نسبت به کسری ۳۰۰ میلیون متر مکعبی مخازن آبهای زیر زمینی این استان هشدار داد.
حمید ظهرابی در گفتوگو با ایلنا در ارتباط با توجه به احیا رودخانه زایندهرود در برنامههای توسعه گفت: در قانون برنامه پنجم توسعه بحث احیای حوضههای آبخیز پیش بینی و تقریبا اقدامات مربوط به آن نیز شروع شده بود، اما در حوضه زاینده رود ما دیر، این برنامهریزی را شروع کردیم و امسال تدوین برنامه مدیریت زیست بوم حوضه آبخیز زاینده رود و تالاب گاوخونی آغاز شد.
افت یک متری سطح آبهای زیرزمینی در هر سال
ظهرابی با بیان اینکه روند توسعه ناپایدار با شکست روبرو میشود که تنها بخشی کوچکی از عواقب آن را در زایندهرود میبینیم، اظهار کرد: وضعیت چاههای مجاز و غیرمجاز در استان اصفهان نشان میدهد که برداشت ما از منابع آبهای زیرزمینی فراتر از ظرفیت آنهاست، زیرا اکنون شاهدیم که در برخی دشتها سالیانه یک متر افت سطح آبهای زیر زمینی را داریم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست اصفان توضیح داد: تعداد چاههای مجاز استان بسیار بیشتر از چاههای غیرمجاز است و مشکل ما در مورد آنها، اضافه برداشتهاست؛ به همین دلیل نیز برنامهای را وزارت نیرو تهیه کردهاست. در این فرآیند بحث ممنوعیت و مصلوب کردن چاههای غیرمجاز و نصب کنترهای هوشمند بر روی چاههای مجاز در جهت متناسب کردن برداشت آبها با توجه به میزان منابع آبهای زیرزمینی مورد توجه قرار دارد.
وجود ۱۵۶۰۰ چاه غیرمجاز و ۴۸ هزار چاه مجاز در اصفهان
ظهرابی با بیان اینکه نزدیک به ۳۰۰ میلیون متر مکعب کسری مخازن آبهای زیر زمینی داریم که ناشی از چاههای مجاز و غیرمجاز است، افزود: ۱۵۶۰۰ حلقه چاه غیرمجاز در استان اصفهان وجود دارد که ۶۷۲ میلیون متر مکعب تخلیه آب در یکسال دارند، همچنین ۴۸ هزار حلقه چاه مجاز نیز در سطح استان وجود دارد که تعداد قابل توجهی است.
مجلس به چاههای غیرمجاز پروانه داد
وی در پاسخ به این سوال که چرا این حجم چاه مجاز در استان حفر شدهاست، توضیح داد: در سالهای گذشته اتفاقاتی افتاد که قابل تامل بود؛ یکی از مسائل این بود که مجلس مصوبهای تدوین کرد که بر اساس آن به چاههای غیرمجازی که در گذشته حفر شدهاند، پروانه داده شود؛ این مساله خسارات شدیدی به منابع آب زد. همچنین از بین بردن ساختار مدیریت یکپارچه در مناطق آبخیز مشکل دیگری بود که در دولت قبل اتفاق افتاد و سبب شد؛ شرکتهای آب منطقهای مختلف شکل بگیرد و به جای اینکه مدیریت حوضه آبخیز مورد توجه باشد، قسمتهای مختلف در برداشت از منابع با یکدیگر دچار رقابت شوند، در واقع عدم مدیریت یکپارچه مشکلات زیادی ایجاد کرد که نتیجهاش را اکنون در زاینده رود میبینیم.
۸۰۰ ساخت و ساز غیرمجاز در حریم و بستر رودخانهها
مدیرکل حفاظت محیط زیست اصفهان در ارتباط با ساختوسازهای غیرمجاز در حریم و بستر رودخانه در اصفهان هشدار داد و گفت: در حال حاضر ۸۰۰ ساخت و ساز غیرمجاز در حریم و بستر رودخانههای استان اصفهان داریم که ۵۰۰ مورد از آنها در حوضه آبخیز زایندهرود رخ داده است.
منبع ایلنا
هدررفتن آبهای سطحی 20 مسیل در سمنان
استاندار سمنان با اشاره به کمبود منابع آبی در این استان، مهمترین نیاز این استان را مدیریت آبهای موجود ارزیابی کرد و گفت: تنها راه حل مشکل کمبود آب در کشور و از جمله استان کویری سمنان، مدیریت آب و استفاده بهینه از آن است که باید مورد توجه همه مسئولین و عموم مردم قرار گیرد.
محمدرضا خباز در جلسه حفاظت از منابع آب استان سمنان با اشاره به اینکه در سطح استان 20 مسیل وجود دارد که زمانی که بارندگی میشود، آب آنها هدر میرود و وارد کارخانهها میشود، اظهار کرد: یکی از نکات مهم در مدیریت آب جلوگیری از هدر رفت آبهای موجود است و همه باید از تمام ظرفیتها برای جلوگیری از هدر رفت آبها استفاده کنند.
وی مهار آبهای موجود را یکی از نکات مدیریت مصرف آب در استان برشمرد و افزود: باید آبهای موجود را مهار کرد، چرا که اگر در این زمینه غفلت کنیم، نمیتوانیم پاسخگوی آیندگان باشیم.
خباز گفت: باید از هدررفت یک قطره آب در استان هم جلوگیری کرد، لذا باید در این زمینه برنامهریزی دقیقی صورت گیرد.
استاندار سمنان بر جداسازی آب شرب از آب مصرفی تاکید کرد و یادآور شد: با توجه به وجود منابع آب ژرف در کشور باید بررسی دقیقی در خصوص آبهای ژرف در استان سمنان صورت گیرد.
وی همچنین بر بازگو کردن خدمات و فعالیتها در بخش آب و کشاورزی برای جلوگیری از مشکلات آینده در این عرصه تاکید کرد و افزود: اقدامات و فعالیتهای خوبی برای کشاورزان در خصوص مصرف بهینه آب انجام شده که باید آنها را صادقانه و شفاف به کشاورزان بازگو کرد.
مرگ سه دانشآموز معلول در تهران بر اثر آلودگی هوا
مدیر آموزش و پرورش استثنایی شهر تهران از مرگ سه دانشآموز معلول در تهران بر اثر آلودگی هوا خبر داد. به گفته او، این دانشآموزان در چند هفته گذشته به دلیل آلودگی هوا دچار مشکلات تنفسی شده بودند.
سه دانش آموز معلول در تهران که طی چند هفته اخیر بر اثر آلودگی هوا دچار مشکلات تنفسی شده بودند درگذشتند.
وجيهالله پرويزی، مدیر آموزش و پرورش استثنایی شهر تهران ۱۲ دیماه در این باره گفت: «حسين علی از مدرسه ايمان، صادق جليلیپور از مدرسه سروش و کيانوش شايگانی از مدرسه توحيد دانش آموزانی بودند که در هفتههای گذشته به علت آلودگی هوا دچار مشکلات تنفسی شدند و پس از مدتی بستری در بيمارستان فوت کردند.»
بنا بر گزارش خبرگزاری صدا و سیما، او تاکيد کرد که آلودگی هوای تهران بر سيستم ايمنی دانشآموزان معلول که بيشتر از دیگران با مشکلات قلبی و ريوی درگیرند اثری دوچندان دارد و مشکلات زيادی برای سلامت آنها ایجاد میکند.
پرویزی بالا رفتن ميانگين شاخص کيفيت هوای تهران به بيش از عدد ۱۲۰ را برای دانشآموزان معلول "آسيبزا" خواند و گفت، مدارس دانشآموزان استثنايی در اين شرايط تعطيل میشوند.
او ابراز تأسف کرد که هفته گذشته ميانگين شاخص کيفيت هوا در بعضی از مناطق تهران در بعضی روزها به بالای ۱۵۰ رسيد، اما با این حال مدارس تعطيل نشدند و به فعاليت خود ادامه دادند.
مدیر آموزش و پرورش استثنایی شهر تهران افزود: «هماکنون بيش از ۶ هزار دانشآموز معلول در مدارس عادی و استثنايی شهر تهران مشغول به تحصيل هستند.»
در هفتههای گذشته مدارس تهران بارها به دلیل آلودگی هوا تعطیل شدند. به شهروندان توصیه شد تا حداقل عبور و مرور را در سطح شهر داشته باشند. رئیس بخش ریه اطفال مرکز طبی کودکان تهران اوایل دیماه از افزایش ۳۰ تا ۵۰ درصدی مراجعه به اورژانسها به دلیل آلودگی هوا خبر داد و اعلام کرد، شمار بیماران تنفسی نیز افزایش یافته است.
سلام آب به تالاب بختگان پس از ۱۰ سال
حدود ۲۰ درصد از مساحت دریاچه بختگان بعد از ۱۰ سال که از خشکی آن میگذرد، آبگیری شده تا امیدها برای احیاء تالابهای فارس همچنان باقی بماند.
طی ۱۰ سال اخیر دریاچههای فارس با خشکی شدید مواجه شدند و تلاشها برای احیاء آنها نیز خیلی اثرگذار نبوده است.
کشاورزی بیرویه، عدم مدیریت مصرف آب، خشکسالی و... ازجمله عواملی بودند که دریاچههای استان فارس را به خشکی کشاندند.
امسال باتوجه به بارندگیهای صورتگرفته، امید میرفت که دریاچههای فارس نیز تاحدودی آبگیری شوند که این امر برای بختگان روی داد و بعد از ۱۰ سال، این دریاچه حدود ۲۰ درصد آبگیری شد.
مدیر کل محیط زیست استان فارس در خصوص آخرین وضعیت دریاچههای این استان به خبرنگار مهر گفت: با توجه به بارشهای اخیر استان فارس، وضعیت برخی از تالابهای استان که وارد دهمین سال خشکسالی شده بودند بهبود پیدا کرد.
حمزه ولوی ادامه داد: در این راستا انتظار میرود که با بارشهای مناسبی که در سطح استان خواهیم داشت وضعیت تالابهای فارس نسبت به سالهای گذشته بهتر شود.
وی در خصوص دریاچه بختگان به عنوان دومین دریاچه بزرگ کشور بیان کرد: طی چند روز اخیر به دلیل بارشهای مناسبی که در شهرستان نیریز داشتیم، بعد از ۱۰ سال آب وارد دریاچه شد.
مدیرکل محیط زیست استان فارس گفت: در حال حاضر حدود ۲۰ الی ۲۵ درصد دریاچه بختگان که یکی از مهمترین دریاچه های استان به شمار می رود آبگیری شده که این میزان با توجه به خشکسالیهای مداوم سالهای گذشته بسیار مناسب است.
ولوی ادامه داد: هماکنون برخی از دریاچههای دیگر استان فارس مانند هیر در لارستان و هفت برم نیز به دلیل بارشهای خوبی که داشتهایم وضعیت به نسبت مناسبی دارند و انتظار می رود که این دریاچهها همچنان آبدار باقی بمانند.
وی در خصوص وضعیت دریاچه مهارلو نیز اظهار داشت: این دریاچه طی چند سال اخیر به دلیل وارد شدن فاضلاب شیراز همواره آبدار بوده اما در برخی از فصول سال به خصوص در تابستان فقط لکهای از آب در آن وجود داشته است.
مدیرکل محیطزیست استان فارس گفت: این دریاچه هماکنون ۴۰ درصد آبگیری شده که و عمق آب نیز افزایش یافته است.
وی در ادامه پیرامون دریاچه طشک نیز بیانکرد: وضعیت این دریاچه نیز بسیار خوب است و حدود
۴۰ درصد آبگیری شده که با توجه به خشکسالیهای چند سال گذشته ورود این میزان آب به دریاچه امیدوارکننده است.
ولوی در بخش دیگری از سخنان خود با اظهار نگرانی پیرامون دو دریاچه کافتر و پریشان اظهار داشت: با وجود اینکه طی چند مدت اخیر بارشهای خوبی را در سطح استان شاهد بودیم اما این دو دریاچه همچنان خشک است.
وی گفت: انتظار میرود تا پایان سال و با توجه به بارشهای خوبی که در استان پیش بینی شده، وضعیت این دو دریاچه نیز مناسب شود.
مدیرکل محیط زیست استان فارس در ادامه پیرامون تخصیص حقابه دریاچه بختگان بیان کرد: محیط زیست استان در سال جاری به جد موضوع تخصیص حقابه دریاچههای استان بهویژه بختگان را دنبال
می کند تا از این طریق گامی برای احیاء دریاچهها برداشته شود.
ولوی مسلوبالمنفعه کردن چاههای غیرمجاز، استفاده از محصولات با نیاز آبی کمتر و استفاده از روشهای آبیاری نوین، کاهش سطح زیر کشت و تغییر الگوی کشت استان را از جمله ضرورت های احیاء تالاب برشمرد و گفت: باوجود همه محدودیتها، محیط زیست استان تلاش کرده تا با انجام اقداماتی همچون پیگیری تخصیص حقآبه تالاب، تثبیت مرزها و حدود مستثنیات و همچنین لایروبی کانالهای چشمهها و ورودی تالابها گامهایی برای احیاء این اکوسیستم ارزشمند بردارد.
وی افزود: براساس مصوبه دوم تیرماه سال جاری هیئت دولت مبنی بر تخصیص حقابه دریاچههای فارس بعد از آب شرب، باید این موضوع بهصورت ویژه در دستور کار قرار گیرد.
معاون حفاظت و بهرهبرداری سازمان آب منطقهای فارس نیز با اشاره به اینکه دریاچه بختگان پایین دست سددرودزن است به خبرنگار مهر گفت: ۲۵ درصد از آب شرب شیراز و ۸۰ درصد از آب مرودشت از سد درودزن تامین می شود.
حسین صالح جهرمی ادامه داد: با توجه به اینکه اولویت اصلی تامین آب شرب این دو شهر است، پس از تامین آب شرب به طور حتم حقابه دریاچه بختگان رهاسازی می شود.
وی افزود: در این راستا به جهادکشاورزی این موضوع گزارش تا به کشاورزان پایین دست اعلام کند در سال جاری آبی برای کشاورزی رهاسازی نمیشود.
معاون حفاظت و بهرهبرداری سازمان آب منطقهای فارس بیان کرد: به طور حتم در روزهایی که بارندگی مناسب و زمینها سیراب باشد آب رهاسازی میشود تا به سمت دریاچه بختگان برود در غیر این صورت کشاورزان در مسیر، آب را به سمت زمینهای خود هدایت خواهند کرد.
بههرحال اکنون که بختگان و سایر دریاچههای استان فارس در حال آبگیری هستند باید نسبت به مدیریت مصرف آب در حوزه کشاورزی مراقبت جدی صورت گیرد تا حقابهای که میتواند احیاء کننده دریاچههای فارس باشد، به مصارف دیگر نرسد.